Orta Asya ülkesi Kazakistan, kirletici kömür santrallerini aşamalı olarak kaldırmayı hedeflerken, ilk nükleer santralini inşa edip etmeme konusunda Pazar günü referandum için sandık başına gitti.
Nükleer santral kurma planı daha çok devlet başkanı Kasım Cömert Tokayev tarafından destekleniyor. Plan Plan, olası tehlikeler, Sovyet nükleer denemeleri mirası ve Rusya’nın projeye dahil olma korkusu nedeniyle kamuoyunda eleştirilere maruz kaldı.
Blog yazarı Vadim Boreiko”Nükleer santralin inşa edilmesi ve (Rus devlet nükleer şirketi) Rosatom ile birlikte inşa edilmesi kararının (Tokayev’in ofisinde) çoktan alındığı sonucuna vardım ve Kazakistan halkı bu kararı oylarıyla tasdik etmek üzere ‘noter’ olarak sandıklara davet ediliyor,” diyor.
Bakanlar Kurulu’nun santralin kurulacağı yer olarak belirlediği Balkaş Gölü kıyısındaki Ülken köyünde, bazı yerel halk projenin istihdam yaratmasını umarken, diğerleri ise göl suyunun kalitesi üzerindeki etkisi konusunda endişelerini dile getirdi.
“Santralin arkasındayım,” dedi 20 yıldan uzun süredir 1.200 kişilik köyde yaşayan Dametken Shulgeyeva. “Bu bizim geleceğimiz.”
Nüfusu 20 milyonu bulan Orta Asya ülkesi, önemli doğal gaz rezervlerine sahip olmasına rağmen elektrik ihtiyacının büyük kısmını kömürle çalışan santrallerden karşılıyor. Buna bazı hidroelektrik santralleri ve büyüyen yenilenebilir enerji sektörü de katkıda bulunuyor.
Kazakistan, çoğu eski olan tesisleri iç talebi karşılamakta zorlandığı için, elektriğini zaten çoğunlukla Rusya’dan ithal ediyor. Ve kömür genellikle en kirletici enerji kaynağı olarak kabul ediliyor.
Hükümet, güneş ve rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir kaynakların desteklenmesi için güvenilir bir enerji kaynağına ihtiyaç duyulduğunu ve Kazakistan’ın dünyanın en büyük uranyum üreticilerinden biri olması nedeniyle nükleer enerjinin mantıklı bir tercih olduğunu belirtiyor.
Tokayev, oylama öncesinde yaptığı konuşmada, “Küresel ilerlemenin dışında kalmamak için rekabet avantajlarımızı kullanmalıyız” dedi.
Ancak eski Sovyet cumhuriyeti, uranyumu yakıt olarak kullanılabilecek noktaya kadar zenginleştirmiş değil. Kabine, bir nükleer santralin inşasının 10-12 milyar dolara mal olacağını tahmin ediyor.
Eleştirmenler, fosil yakıt kullansalar da kömür santrallerine göre çok daha az kirletici olan ve daha az risk taşıyan gazla çalışan santrallerle de aynı hedefe ulaşılabileceğini söylüyor.
/Reuters/