ABD başkanlık seçimleri 5 Kasım’da yapılacak. Demokratların adayı Kamala Harris mi yoksa Cumhuriyetçilerin adayı eski başkan Donald Trump’ı kazanacak? Bu sorunun cevabı dünyanın bir çok ülkesinde yaşanan kriz ve çatışmasın ortasında olan insanları ilgilendiriyor. Seçilecek başkanın izleyeceği politika dolaylıda olsa onların hayatlarının iyileşmesine veya kötüleşmesine yol açabilir.
Ortadoğu, Uzakdoğu, NATO, Ukrayna-Rusya savaşı, göç gibi kilit meselelerde yaşanan görüş ayrılıkları 5 Kasım sonrası herkes tarafından yeniden ela alınacak. Bu nedenle bir çok uzanma Donald Trump kazanması halinde ‘’yeni’’ bir Amerika ile karşı karşıya kalabileceğimiz belirtiyor.
BBC’nin Ukrayna’nın muhabirlerinde James Waterhouse ABD seçimlerinin daha şimdiden halk ve savaşta olan askerler üzerindeki etkisini yazdı. Waterhouse haber/analizinde şu görüşlere yer veriyor.
‘’Dükkanının dışındaki kırık camları süpürürken Inna, ülkesinin geleceğinin 8 bin kilometreden fazla uzaktaki Amerikalıların oylarının elinde olduğunu biliyor.
“Kamala Harris isimli kadının kazanıp bizi desteklemesini umuyoruz” diyor.
Bir Rus bombası mağaza vitrinlerini parçalamış. Zaporizhzhia şehrinde sıkça görülen bir durum. Yolun ortasında 10 metre genişliğinde bir krater açılmış.
“Elbette seçimlerin sonucu konusunda endişeliyiz,” diye ekliyor. “Düşmanı yenmek istiyoruz!”
Ukrayna’nın bunu yapabilmesi için uzak da olsa ABD’nin yardımına ihtiyacı var.
Ukrayna, 2023 yılında cephe hattının güneydoğu kesiminde, Rus işgalcileri püskürteceğini umduğu karşı saldırıyı başlattı.
Bunun yerine, çok az veya hiç ilerleme kaydedemeden, Ukrayna’nın hırsları hayatta kalmaya yöneldi. Füzeler ve bombalar her gün kasaba ve şehirlere çarpıyor ve askerleri sürekli Rus saldırılarına göğüs geriyor.
Demokrat Başkan Yardımcısı Kamala Harris, galip gelmesi durumunda askeri yardımın devam edeceğini öne sürse de, yetkileri Cumhuriyetçi Parti tarafından yönetilen Kongre tarafından kısıtlanabilir. Ve şu ana kadar 50 milyar doları aşan askeri destek hattının, Donald Trump’ın ikinci döneminde sürdürülmesi daha az olası görünüyor.
ABD’nin bir sonraki başkanı kim olursa olsun, Ukrayna’nın sınırları ve bu sınırlar içerisinde yaşayan herkes üzerinde derin bir etki yaratacak.
Inna’nın dükkân camlarını kıran Rus saldırıları Zaporizhia’da hayatın korkunç bir gerçeğidir.
Örneğin, Ukrayna’yı toprak vermeye ve cephe hatlarını dondurmaya zorlasalardı, Zaporizhia gibi bölgeler, 1950’lerde çatışmaları durduran ancak savaşı resmi olarak sona erdirmeyen ateşkes sonrasında Kuzey ve Güney Kore gibi aniden bölünebilirdi.
Trump, savaşı sona erdirmek için “bir şeyler yapacağını” söyledi ve Ukrayna’nın bir miktar topraktan vazgeçmek zorunda kalabileceğini ima etti.
ABD’nin ikinci seçeneği ise desteğini tamamen çekmek olabilir ki bu da zamanla Rus güçlerinin tüm bölgeyi ve hatta ötesinde Ukrayna’nın daha da büyük bir bölümünü ele geçirmesi anlamına gelecektir.
Ukrayna’nın işgal altındaki topraklarını tamamen kurtarmasına ilişkin üçüncü senaryo giderek daha az olası görünüyor.
Ukrayna’nın Andriy gibi askerlerini desteklemenin faydalarının Atlantik ötesinde giderek daha fazla tartışılır hale gelmesinin sebebi, savaş alanında ilerleme kaydedilememesidir.
Andriy “yardım durursa veya yavaşlarsa, yük piyadenin omuzlarına binecek. Elimizdekilerle savaşacağız, ancak herkes Ukrayna’nın bunu tek başına yapamayacağını biliyor” diye açıklıyor.
Andriy ve Ukraynalı arkadaşları 5 Kasım’daki ABD oylamasını gergin bir şekilde bekliyorlar.
Belirsizlik, savaş alanındaki hırsları engelliyor ve daha fazla yardım sağlamak için yapılan siyasi çabalara gölge düşürüyor.
Batılı müttefikler, Kiev’in savaş çabalarını destekleyip desteklemeyeceklerine veya nasıl destekleyeceklerine karar verirken sıklıkla Amerika’nın örneğine bakıyorlar.
“Bize yardım etmeye daha az istekli olan bir adayın anketlerde önde olduğunu duyduğumuzda, bu üzücü ve sinir bozucu oluyor,” diyor Andriy. “Ama hiçbir yere gitmiyoruz” diye de ekliyor.
Ukrayna’nın doğal kaynakları veya ticari girişimleri aracılığıyla, Devlet Başkanı Zelenskiy aynı zamanda ülkesini müttefiklerine bir yatırım fırsatı olarak sunmaya çalışıyor.
Drone pilotu Serhiy, Batılı üreticilere doğrudan geri bildirimin nasıl sağlanabileceğini açıklıyor.
“Onlarla çevrimiçi bir sohbetimiz var ve önerilerde bulunuyoruz. İyileştirmeler zaten oluyor.”
İnsansız hava aracı üretimiyle gösterildiği gibi, Ukrayna’daki savaş yurtiçinde yenilikleri zorluyor. Ayrıca Batılı şirketlerin ürünlerini aktif bir savaş bölgesinde test etmelerine de olanak sağlıyor.
Biden yönetimi yakın zamanda Ukrayna’ya silah ve araçlar da dahil olmak üzere 800 milyon dolarlık askeri yardım sözü verdi.
Batı’nın milyarlarca dolarlık yardımı hükümetin bazı alanlarında reformları da beraberinde getirdi. Kiev, desteklenmeye değer bir ‘’at’’ olduğunu göstermek istiyor.
Soru şu ki, bu ilerlemeler giderek Rusya’nın lehine bir çatışma tarafından gölgelenecek mi?
Bir ordunun gücü genellikle toplumu kadardır ve biz de Rus vahşetini bizzat deneyimlemiş biriyle tanışmak için yola çıkıyoruz.
Lyubov’un kızı ve torunları tam kapsamlı işgalin başlangıcında ABD’ye kaçtılar.
En son iki yıl önce, işgalci askerlerin evini yıkmasının ardından, cephe hattındaki Komyshuvakha köyünde görüşmüştük.
Lyubov, Ukrayna’nın tüm topraklarını kurtarana kadar Rusya ile mücadeleyi bırakmamak gerektiğini düşünüyor.
Bu sefer, uzun süredir çatışmaların yakınında yaşamasına rağmen daha mutlu görünüyordu. Yeni dairesinin sıcak ortamında, Ukrayna’nın savaşı bitirmek için müzakere edip etmemesi gerektiğini soruyorum.
“Ya canlarını verenler?” diye cevaplıyor. “Savaşın sonunu ancak ülkemizin 1991 sınırlarına ulaştığımızda görüyorum, Kırım, Luhansk ve Donetsk bizimken ancak savaş sona erer” diyor.
Ukrayna haber programlarında ABD seçimleri neredeyse bitmek bilmeyen bir şekilde ele alınıyor ve olası kazanan üzerinden savaş projeksiyonları yapılıyor.
Kamala Harris, şüphesiz Ukrayna’nın tercih ettiği aday olarak görülüyor ve gazeteciler, ona karşı Rus dezenformasyonuyla mücadele etmeye çalışıyor.
Ancak Ukrayna’nın güneyinde ve doğusunda, savaşın derhal sona ermesini isteyen ve Donald Trump’ın başkanlığını rahatlama sağlayacak en iyi şans olarak gören insanların sayısı da artıyor.
Rus güçlerinin adım adım yaklaştığı, çatışmaların yaşandığı doğudaki Pokrovsk kasabasında bu insanların birçoğuyla konuştuk.
Burada Ukrayna’nın tam ölçekli işgalin başlangıcında müzakere ederek, o zamandan beri gördükleri ölüm ve yıkımı önlemesi gerektiği hissi var.
Her iki taraf da 2022’nin ilk aylarında görüşmelere başladı. Ancak Rusya’nın işlediği iddia edilen savaş suçlarına dair kanıtlar diplomasi girişimlerini durdurdu ve Ukrayna’nın savaşmaya devam etme kararlılığını güçlendirdi.
Bir kadının dediği gibi, “Ölüm toprak değerinde değildir.” “Bu savaşı durdurmalıyız ve bunu nasıl yapacağını bilen kişi Trump’tır” diyor.
On bir yıllık Rus saldırganlığı bazılarına yeter.
Ukrayna parlamentosundaki politikacılar için bu açıkça paylaşılan bir duygu değil. Mücadeleye devam etmek için hala partiler arası destek olsa da, Başkan Zelensky’nin “zafer planı” daha net bir zaman çizelgesine sahip olmadığı için eleştiriliyor.
Lyubov’a gelince, Beyaz Saray’ı kimin kazanması gerektiği konusunda tercihini dile getirmeyeceği kesin:
“Ukrayna’nın gerçek bir dostunun kazanmasını isterim, bizi desteklemeye devam edecek. Ama kim olacağını size söyleyemem.”
Lyubov’un iç sağlamlığına hayran olsam da, giderek daha popüler ve rahatsız edici bir çelişkiyi yansıtıyor: Rusya’nın yenilgisini istiyor, ama aynı zamanda kan dökülmesinin mümkün olan en kısa sürede durmasını istiyor.
ABD’nin müdahaleciliği ile izolasyon arasındaki sarkaç Ukrayna’da yakından izleniyor ve hissediliyor.
Ukrayna, Sovyetler Birliği’nin dağıldığı 1991 yılında ezici çoğunlukla bağımsız bir ülke olma yönünde oy kullandığından bu yana egemenliği için mücadele etmek zorunda kaldı.
Kendini jeopolitik bir ortamda buldu. Rusya’nın onu ters yöne çekmesine rağmen Batı ile uyum sağlamaya çalışıyor.
Moskova’nın tam kapsamlı işgalini önlemek, Ukrayna’nın parçalanmasını engellemek için Amerika’nın yardım eline ihtiyaç duyduğu anlamına geliyor.
/BBC Word/
