Her yıl 21 Şubat’ta kutlanan “Uluslararası Anadili Günü”, dünyanın dört bir yanında dil çeşitliliği ve anadil hakları konusunda farkındalık yaratmayı amaçlıyor. UNESCO tarafından 1999 yılında ilan edilen bu özel gün, 2000 yılından bu yana tüm dünyada kutlanıyor.
Uluslararası Anadili Günü’nün temelleri, 21 Şubat 1952’de Bangladeş’in (o dönemki Doğu Pakistan) başkenti Dakka’da atıldı.
Bengalli öğrenciler, Bengalcenin resmî dil olarak tanınması için düzenledikleri barışçıl gösteriler sırasında Pakistan güvenlik gücülerinin açtığı ateşte hayatını kaybetti.
Bu trajik olay, Bangladeş’in bağımsızlık sürecine önemli bir katkı sağladı ve yıllar sonra UNESCO tarafından Uluslararası Anadili Günü olarak kabul edildi.
Kürtçenin durumu ve anadilde eğitim hakkı
Uluslararası Anadili Günü, Kürtçe gibi milyonlarca insan tarafından konuşulan ancak resmi statüsü sınırlı olan dillerin korunması ve geliştirilmesi için ayrı bir önem taşıyor.
Kürt dili, yüzyıllardır çeşitli baskılara rağmen varlığını sürdürmeyi başarmış kadim bir dildir.
Ancak Kürtçenin eğitim ve kamusal alanda yeterince yer bulamaması, anadil hakları konusunda önemli bir tartışma konusu olmaya devam ediyor.
Son yıllarda Kürtçe eğitim ve medya alanında çeşitli gelişmeler olsa da, dilin gelecek nesillere aktarılması ve akademik alanda yaygınlaşması için daha fazla desteğe ihtiyacı var.
Ayrıca son yıllarda Türkiye’de ortaokullarda okutulan seçmeli derslerde Kürtçenin tercih edilmesi için yoğun kampanyalar yürütülüyor.
Türkiye’de bir çok Kürt siyasi çevre, sivil toplum örgütü de Kürtçenin resmi dil olarak kabul edilmesini, anayasal güvenceye alınmasını ve eğitim dili olmasını savunuyor, bunun için mücadele ediyor.
Anadili eğitimi hayati öneme sahip
UNESCO’nun verilerine göre, dünyada her iki haftada bir dil yok oluyor ve 21. yüzyıl sonuna kadar mevcut dillerin yarısının kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu belirtiliyor.
Bu nedenle anadil eğitiminin desteklenmesi, dil haklarının korunması ve kültürel çeşitliliğin sürdürülmesi hayati öneme sahip.
Anadil, sadece bireysel bir iletişim aracı değil, aynı zamanda bir halkın kültürel kimliğini ve tarihi mirasını yansıtan en önemli unsurlardan biridir.
Uluslararası Anadili Günü, Kürtçe gibi tehlike altındaki dillerin korunması ve geliştirilmesi için farkındalık yaratma açısından kritik bir öneme sahip.
Anadil haklarını savunmak, sadece belirli bir topluluğun değil, tüm insanlığın kültürel çeşitliliğini ve ortak mirasını koruma sorumluluğudur.
/rd/