Bir televizyon programında ABD başkanı Biden’ın İsrail’in Refah’ı işgal etmesi halinde “Silah sevkiyatının durdura bileceğini’’ söylemesi ABD-İsrail arasında ilk kez bir ‘’çatlağın’’ oluştuğu olarak yorumlanıyor.
Silah sevkiyatları ABD-İsrail ittifakının en önemli temel taşlarından biri. Gözlemcilere göre kırk yıldır ilk kez silah sevkiyatı konusunda bir çatlak oluştu.
BBC Word’un haberine göre Biden, Gazze’de daha büyük sivil kayıpların ve kötüleşen insani krizin önlenmesine yardımcı olması için kamuoyu baskısı altındaydı.
Sonunda Amerika’nın bölgedeki en yakın stratejik müttefiki olan İsrail’e silah sevkiyatını durdurma noktasın ageldi.
Dışişleri Bakanlığı’nın eski bir danışmanı ve Orta Doğu barış müzakerelerinde deneyimli olan Aaron David Miller, savaşın başlangıcından bu yana Biden’ın sorgusuz sualsiz İsrail yanlısı Cumhuriyetçi Parti ile kendi içinde derin bir bölünme yaşayan Demokrat Parti arasında sıkışıp kaldığını belirtiyor.
Miller, Başkan’ın şimdiye kadar ABD-İsrail ilişkilerine zarar verecek herhangi bir şey yapma konusunda isteksiz göründüğünü söylüyor.
Değişen şey ise Biden’ın İsrail’in tüm tepkilere rağmen Refah’ı işgal etme kararında olması oldu.
Pazartesi günü İsrail, kara kuvvetleri şehrin doğusunda operasyona başladı, İsrail tanklarının yerleşim alanlarının yakınına konumlandığı belirtildi. BM yetkililer en az 100,000’den fazla insanın çatışmalardan kaçtığını, barınak, gıda, su ve temizlik hizmetlerinde ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kaldıklarını açıkladılar.
Öte yandan İsrail başbakan Benjamin Netanyahu, daha önce yaptığı açıklamada yerinden edilmiş bir milyondan fazla Filistinliye ev sahipliği yapan şehre tam bir kara işgali başlatma sözü verdi. Netanyahu, şehirde saklanan dört Hamas taburunu yok etmek için büyük bir operasyon gerektiğini ve bu operasyonun ateşkes görüşmelerinin başarıya ulaşıp ulaşmayacağına bakılmaksızın gerçekleştirileceğini söylemişti.
Washington ise defalarca İsrail’e Hamas’a karşı Refah’ta “hedefe yönelik bir operasyon” yapılması için çağrı yapmıştı.
Deneyimli analist Miller, Başkan’ın Refah’a yapılacak bir saldırının “savaşı yatıştırma ve rehineleri kurtarma şansını temelden baltalayacağından” korktuğunu belirtiyor.
Biden’ın görev yaptığı yönetimlere yıllarca danışmanlık yapmış olan eski yetkili, Başkan’ın komşu Mısır’la da bir krizden kaçınmak istediğini söylüyor. Ayrıca bir işgalin Demokrat Parti içinde daha fazla öfke ve bölünmeye yol açma riski olduğunu da dikkat çekiyor.
Cuma günü Dışişleri Bakanlığı İsrail’in Gazze savaşında uluslararası hukuku çiğneyerek ABD tedarikli bazı silahlar kullanmış olabileceğini belirten bir rapor yayınladı.
Ancak raporda bu konuda “tam bilgiye” sahip olmadığını, yani askeri yardımın devam edebileceği de üstü kapalı belirtildi.
ABD’nin Ortadoğu’daki askeri komutanlığı Centcom’dan üst düzey bir yetki Albay Joe Buccino ise İsrail ordusunun halihazırda sahip olduğu mühimmatla Refah’ı “yerle bir edebileceğine” dikkat çekiyor.
Washington İsrail’e yılda 3.8 milyar dolar askeri yardım sağlıyor. Kongre kısa süre önce buna 17 milyar dolar değerinde silah ve savunma sistemi daha ekledi.
Albay Buccino, durdurulan sevkiyatın Refah’a yapılacak herhangi bir saldırı için ” önemsiz” olduğunu söylüyor.
/BBC Word/
