Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye’de 2016 yılındaki darbe girişimi sonrası tutuklanan ve ardından “bylock” kullandığı ve “terör örgütü üyesi” olduğu gerekçesiyle 7,5 yıl hapse mahkum olan BM bünyesinde faaliyet gösteren Uluslararası Ceza Mahkemesi Hakimi, emekli büyükelçi Aydın Sefa Akay’ın yaptığı başvuruda Türkiye’yi mahkum etti.
AİHM, Akay’ın 2017 yılında yaptığı başvuruyu bugün karara bağladı.
AİHM, başvuruyla ilgili olarak Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin özgürlük ve güvenlik hakkıyla ilgili 5. ve aile ve özel yaşama saygıyla ilgili 8. maddelerinin ihlal edildiğine hükmetti.
AİHM, Türkiye’nin Akay’a 21 bin euro maddi para cezası ödemesini kararlaştırdı.
260 bin euro tutarında maddi tazminat reddedildi
Akay, AİHM’den BM hakimi olarak görev yapamadığı süreç için 150 bin euro, tutuklanmayla özgürlüğü kısıtlandığı ve itibarına zarar verildiği gerekçesiyle 110 bin euro olmak üzere toplam 260 bin euro maddi tazminat talebinde bulunmuştu.
Yapılan başvuruda, Akay’ın BM hakimi olup özel dokunulmazlığı olmasına rağmen evinin ve eşyalarının polis tarafından aranması ve duruşması öncesi tutukluluk koşulları ile yargılama süresinin uzunluğu yüzünden Türkiye’nin insan hakları ihlalinde bulunduğu belirtilmişti.
Emekli Büyükelçi Aydın Sefa Akay, Ruanda’da 1994’te yaşanan soykırımı araştıran BM yargıçlar heyetinin üyesiydi. Akay, BM hakimi olmadan önce Türkiye’nin Burkina Faso Büyükelçisi olarak görev yapmıştı.
UCM Türkiye’yi BM’ye şikayet etti
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), daha önce diplomatik dokunulmazlığı bulunduğunu belirttiği Akay’ın derhal serbest bırakılmasını istemiş, ancak Ankara bu talebi reddetmişti.
Uluslararası Ceza Mahkemeleri, Türkiye’yi, BM Güvenlik Konseyi’ne şikayet etmişti.
Türkiye’deki yargılanmalarını ardından 7 yıl 6 ay hapis cezası 2021’de Yargıtay tarafından onanan Akay, şu anda Rize’de cezaeivinde bulunuyor.
Akay, Türkiye’deki duruşmalarda hakkındaki suçlamaları kabul etmedi
Akay, Türkiye’deki duruşmalarda hakkında yöneltilen suçlamaları reddetti.
ByLock kullanmasının kendisini ‘FETÖ’ üyesi yapmadığını belirten Akay, “Bu programı kullanan herkes, FETÖ’cü değil. Ben onlardan değilim. Programı indirdim, ancak şifre kullanmadım. Bu programı kullanıp FETÖ’cü olmayanların oranı yüzde bir dahi olsa ben onlardan biriyim” diye konuştu.
BM dokunulmazlığı
BM’deki hâkimlik görevi nedeniyle mutlak dokunulmazlığı bulunduğunu belirten Akay, tutuklanmasıyla Türkiye açısından bağlayıcılığı bulunan uluslararası hukukun ihlal edildiğini belirtti.
Dokunulmazlığıyla ilgili Dışişleri Bakanlığı’nca hazırlanan mütalaanın keyfi olduğunu belirten Akay, tüm saygın hukukçuların ictihatına göre mutlak dokunulmazlık sahibi olduğunu, BM’deki görevi geri alınıncaya kadar da bu durumun süreceğini belirtti.
Hiçbir terör örgütü veya dini grupla bağlantısının olmadığını söyleyen Akay, “FETÖ ile ne makam ne de çıkara dayalı hiçbir şekilde ilişkilendirilmeme imkan yok” dedi.
ByLock programını kullandığını dile getiren Akay, bunu önceki ifadelerinde de açıkça beyan ettiğini, bu programın terör örgütü mensuplarınca kullanıldığına dair bir bilgisinin olmadığını, programı Google Play Store’den indirdiğini ve herhangi bir şifreleme de yapmadığını bildirdi.
“Zamanın ruhu…”
ByLock’un yanı sıra Skype, Viber, Whatsapp gibi diğer uygulamaları da indirip kullandığını söyleyen Akay, mahkeme başkanının “Bu programlar arasında Whatsapp çok bilinen bir uygulama. Bunlar varken ByLock’a neden ihtiyaç duydunuz? Size hangi kolaylığı sağladı da bu programı indirdiniz?” diye sorması üzerine, “Zamanın ruhu veya trend diyeyim. Emekli bir insanım. Ülkedeki genel emeklilik profiline uyan biriyim. Çok fazla vaktim oluyor. Bu tip iletişim kanallarını kullanıyorum.” karşılığını verdi.
Burkina Faso Dışişleri ve Bölgesel İşbirliği Bakanı Djibrill Yipene Bassole ile yakın dostluğu bulunduğunu dile getiren Akay, ByLock programını Bassole’nin tavsiyesi üzerine indirdiğini öne sürdü.
BM’deki görevinden önce, Türkiye’nin Burkina Faso Büyükelçiliği görevini yürüttüğünü belirten Akay, farklı siyasi görüş veya dini cemaatlere mensup her Türk vatandaşıyla ilgilendiğini, Türkiye’ye döndükten sonra da burada tanıştığı kişilerle iletişimi sürdürdüğünü söyledi.
/euronews/
