Genel seçimlerde yüzde 7’ye yakın oy kaybı yaşayan AKP’de yerel seçimlere ilişkin hazırlıklar başladı. İstanbul Büyükşehir için ise kapsamlı bir strateji hazırlığı yapılması hedefleniyor.
DW Türkçe’den Kıvanç El’in haberi:
Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turundan zaferle çıkan, ancak genel seçimlerde oy kaybı yaşayan AKP’de benzer bir oy gerilemesi olmaması hedefiyle yerel seçim çalışmaları sürüyor. Yerel seçim stratejisinin belirlenmesi için oluşturulan komisyon her hafta toplantılar düzenliyor, bazı toplantılara Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katılıyor. Partide öncelikli olarak mevcut AKP’li belediyelere dair eğilim yoklamalarının yapılması bekleniyor. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirler için aday yoklamaları ise Kasım ayında başlayacak.
14 Mayıs’taki genel seçimlerde yüzde 6,9’luk oy kaybı yaşayan AKP’de muhalefetteki “dağınık görüntü” ve “karışıkların” da etkisiyle yerel seçim çalışmalarının daha “moralli” sürdüğü belirtiliyor. Ekonomideki krizin iyileşme yolunda savunan AKP’li kurmaylara göre önümüzdeki Mart ayına kadar daha iyi noktaya gelinecek.
Adaylar ne zaman, nasıl belirlenecek?
AKP’nin 15’i büyükşehir olmak üzere toplam 39 il belediyesi bulunuyor. İlçe ve beldeler dahil edildiğinde toplam AKP’li belediye sayısı 742. Geriye kalan 647 belediye ise diğer partilerde.
Parti kongresinin yapılmasının beklendiği Ekim ayının ilk haftasına dek AKP’li il ve ilçe belediyeleri ile ilgili halka “başkanlardan memnun olup olmadığı” sorulması planlanıyor. Bölge milletvekilleri de bu konuda çalışma yapmaları için görevlendirildi. Kongrenin ardından kendi yönetimindeki belediyeler ile ilgili çalışmaların tamamlamayı hedefleyen AKP’de Kasım ayında adayların başvuruları alınacak. Yine aynı ay başvurulara paralel olarak diğer parti yönetimindeki il ve ilçe belediyeleri için eğilim yoklamaları ve anketler başlayacak. 15 büyükşehir için ise daha geniş bir anket çalışması planlanıyor. İstanbul’un 39 ilçesi için de yine diğer illerden daha detaylı bir profil araştırması ve anket çalışması yapılacak.
Tüm bu süreçlerin tamamlanmasının ardından Aralık ayının son haftasında düzenlenecek bir toplantı ile adayların kamuoyuna ilan edilmesi bekleniyor. İstanbul Büyükşehir ve ilçeleri için de Ocak ayının ilk haftası ayrı bir tanıtım toplantısının planlandığı kaydediliyor.
İstanbul için kapsamlı bir hazırlık yapılacak
AKP’deki yerel seçim çalışmalarında İstanbul Büyükşehir Başkanlığı (İBB), diğer 80 ilden farklı şekilde değerlendiriliyor. Kendisi de geçmişte İBB Başkanlığı yapmış olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İstanbul’a her zaman ayrı bir önem verdiği biliniyor. Parti içinde 2019’daki son yerel seçimlerde İstanbul Belediyesi’nin CHP’ye geçmesinin yarattığı sıkıntılar hâlâ giderilebilmiş değil. Bu nedenle İstanbul’u tekrar kazanma hedefi için kapsamlı bir strateji uygulanacak.
İstanbul, yeni dönemde daha da artması planlanan kentsel dönüşüm projeleri, yeni yatırımlar ve Kanal İstanbul projesi başta olmak üzere önemli bir “rant” alanı. Türkiye’nin en büyük sermaye gruplarının merkezi konumundaki kent, aynı zamanda Türkiye ekonomisinin lokomotifi konumunda.
Millet İttifakı’nın adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 28 Mayıs’taki ikinci tur cumhurbaşkanlığı seçimlerini İstanbul’da yüzde 51,8 ile önde tamamlamıştı. AKP kurmayları, yerel seçim çalışmalarının bu veriler ışığında yapılacağını belirtiyor. AKP’de yapılan ilk değerlendirmeler, yerel seçimlerde “terör örgütleri ile mücadele, savunma sanayi projeleri, yerli otomobil” gibi genel proje ve söylemler yerine kentin sorunlarına odaklanan söylem kullanılmasının gerekliliği yönünde. Bu noktada İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun projelerini eleştirme ve CHP içerisindeki tartışmaların AKP tarafından yerel seçimde söylem olarak daha çok kullanılması gündemde.
Ulaştırma, İçişleri, Tarım ve Aile bakanlıklarında da İstanbul’a ilişkin çok sayıda proje üzerinde çalışılıyor. Bunların “yeni taksi plakası, ilçelerde artan göçmen sorununun çözülmesi, trafik için alternatif çözümler, İstanbul’dan tersine göç edenlere teşvik verilmesi, yeni metro projeleri” gibi çalışmalar olduğu belirtiliyor. Bu projelerden bazıları Ekrem İmamoğlu tarafından da gündeme getirilmiş, ancak bakanlıklarda uzayan onay süreçleri veya başka gerekçelerle hayata geçirilememişti.
AKP’de uzun süredir İBB için adı geçen isimlerin başında ise eski Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı ve İstanbul Milletvekili Murat Kurum geliyor.
Ankara’ya “ülkücü” ve “Ankaralı” aday arayışı
AKP’nin 2019 kaybettiği bir diğer önemli il de başkent Ankara. Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanlığını CHP ve İYİ Parti’nin ortak adayı Mansur Yavaş’ın kazanması, AKP’deki aday arayışı profilini değiştirdi. Son yerel seçimlerde “Kayserili” olan Mehmet Özhaseki ile seçime giren AKP’de “Kayserili” adayın Ankaralılar tarafından benimsenmediği, bu nedenle benzeri bir hatanın yapılmaması gerektiği konuşuluyor. Ankara’da özellikle “hemşericilik” hâlâ güçlü seçmen davranışları arasında yer alıyor.
Bu nedenle mevcut AKP’li ilçe belediye başkanlarından birinin büyükşehir adayı yapılabileceği üzerinde duruluyor. AKP içerisinde Ankara’daki seçimlerinde “ülkücü/milliyetçi” oyların belirleyici unsurlardan biri olduğuna işaret edilerek profilin bu çerçevede düşünülmesi gerektiği ifade ediliyor.
Ankara Büyükşehir için bir süredir sosyal medya başta olmak üzere çeşitli haberlerde adaylık için eski ABB Başkanı Melih Gökçek’in de adı geçiyor. Gökçek, 2019 yerel seçimlerinden 1,5 yıl önce Erdoğan’ın isteği ile istifa etmişti. 750 milyon dolara yapılan, şu anda atıl durumda olan Ankapark projesi, bitirilemeyen metro projeleri ile adı hep tartışılan bir isim olan Gökçek’e AKP içerisinde sıcak bakan kurmaylar kadar adaylığını doğru bulmayanlar da var. Melih Gökçek’in oğlu Osman Gökçek ise 14 Mayıs’ta Ankara milletvekili olmuştu.
Melih Gökçek, adaylığı düşünüp düşünmediğine dair danışmanı üzerinden ilettiğimiz soruyu ise yanıtsız bıraktı.
Adaylık için adı geçen isimlerden biri de Ankara Keçiören Belediye Başkanı ve eski MHP’li Turgut Altınok. Şu anda AKP’li olan Altınok da Habertürk’e yaptığı açıklama ile adaylığa sıcak baktığını gösterdi. Altınok, “Ankara Büyükşehir Belediye Başkan adaylığı için görev verilirse hazırız. Projelerimiz hazır. Ankara’yı biliyoruz. Ankaralılar bizi biliyor. Partimiz, ittifakımız ve Sayın Cumhurbaşkanımız takdir ederse biz Ankara Büyükşehir için hazırız” ifadelerini kullandı.
AKP’nin her seçim zorladığı, ancak kazanmaya pek yaklaşamadığı CHP’nin kalesi İzmir için ise hedef, “kazanmaktan” öte “farkı azaltıp en yüksek oyu alabilmek”. Bu nedenle İzmir Büyükşehir için “sosyal demokrat” kökenli bir aday profili üzerinde çalışıldığı kaydediliyor. Sol seçmenden oy alabilecek adayın daha önce CHP’den ayrılmış veya DSP’de siyaset yapan isimler olabileceğine dair de partide bir beklenti hakim.
İttifak AKP’ye zarar mı verdi?
AKP ve MHP’den oluşan Cumhur İttifakı 2019 yılında büyükşehir statüsünde olan ve MHP’li belediye başkanlarınca yönetilen Adana, Mersin ve Manisa’da seçime ortak girmişti. Bu büyükşehirlerde AKP aday çıkarmazken Adana ve Mersin’i CHP kazanmış, Manisa yine MHP’de kalmıştı. AKP’deki yerel seçim toplantılarında şimdi “eğer Adana ve Mersin’de MHP yerine AKP seçime girseydi bu iller CHP’ye gitmeyecekti” yorumu yapılıyor. “Halkın AKP’nin belediyecilik anlayışına güvendiği” görüşünün savunulduğu partide, 2024 yerel seçimlerinde AKP’nin 81 ilde kendi adayını çıkarması gerektiği de dile getiriliyor.
Ancak bu konudaki son karar ittifak paydaşları ile yapılacak görüşmenin yanı sıra eğilim yoklamaları ile anketlerde belirlenecek.
Yerel yönetimlerle ilgili çalışmalarda yer alan bir AKP kurmayı, “2019’a girerken belediye MHP yönetimindeydi, bizim oradan aday göstermemiz ittifak açısından kötü bir görüntü olabilirdi. Ancak şu an için Adana ve Mersin’de CHP yönetimi hakim. Dolayısıyla 2019’dan farklı bir tablo mevcut” yorumu yaptı.