Geçtiğimiz yıl ABD genelinde yasaklanan binlerce kitap arasında ırk ve LGBTQ+ topluluğuna ilişkin temaların çoğunlukta olduğu belirtildi.
PEN America’nın yeni araştırmasına göre, ABD’de yasaklanan kitapların büyük çoğunluğu ırk ve LGBTQ+ temalarını ele alan eserlerden oluşuyor.
BBC’de yer alan habere göre 2023-2024 öğretim yılında yasaklanan 4.218 kitabın yüzde 36’sında beyaz olmayan karakterler veya tarihi figürler yer alırken, yüzde 29’u LGBTQ+ temalarını içeriyordu.
Ülkede öğrencilerin yarısından fazlası beyaz olmayan bireylerden oluşmasına rağmen, ırkla ilgili edebiyata erişimi kısıtlamaya yönelik sistematik bir çaba dikkat çekiyor. Yasaklanan tarihi ve biyografik kitapların yüzde 44’ü beyaz olmayan kişileri, yüzde 29’u ise özellikle Siyah bireyleri konu alıyor.
PEN America’nın Okuma Özgürlüğü Programı kıdemli yöneticisi Sabrina Baêta, bu durumu “tarihsel olarak ötekileştirilmiş topluluklara yönelik zararlı bir saldırı” olarak nitelendirerek, bu yasakların “hikâyeleri, başarıları ve tarihleri okullardan silmeye yönelik tehlikeli bir girişim” olduğunu vurguladı.
LGBTQ+ temalı kitaplar, genellikle çocukları cinsel içerikli materyallere maruz bırakmakla suçlanarak yasaklanıyor. Ancak PEN’in analizine göre, yasaklanan kitapların yalnızca yüzde 13’ü doğrudan cinsel deneyimleri “sayfada” anlatıyor.
Araştırmaya göre, incelenen dönemde ABD genelinde 10.000’den fazla kitap yasaklandı. PEN, bu yasakların arkasında “beyaz üstünlükçü ve Hristiyan milliyetçi ideolojinin” yükselişinin etkili olduğunu ve özellikle ırkçı ve queer edebiyatın hedef alındığını belirtiyor.
PEN America’nın araştırması geçtiğimiz öğretim yılını kapsarken, 2025’in başında göreve gelen Donald Trump, eğitimde çeşitliliğe erişimi kısıtlayan geniş kapsamlı politikalar hayata geçirdi.
Savunma Bakanlığı’nın yayımladığı bir not, ABD ve 11 ülkedeki Pentagon’a bağlı 160 okulda, cinsiyet ve ırk gibi konulara odaklanan kitaplara erişimi engelledi. Bu yasak, Almanya, Türkiye, İtalya, İspanya, Hollanda, Birleşik Krallık ve Belçika’daki 65 okul dahil olmak üzere 67.000 öğrenciyi etkiliyor.
Aktör Julianne Moore’un, çillerini kabullenen bir kız çocuğunun hikâyesini anlattığı Çil Suratlı Çilek adlı çocuk kitabının yasaklanması, tepki çeken sansür örneklerinden biri olarak öne çıktı.
Trump yönetiminin DEI (Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık) karşıtı politikaları, Siyahi Tarih Ayı kapsamında kullanılan eğitim materyallerinin Savunma Bakanlığı’na bağlı okullardan kaldırılmasına kadar uzandı.
Bu ayın başlarında Eğitim Bakanlığı’nın Sivil Haklardan Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Vekili Craig Trainor, DEI eğitimi ve programlarını uygulayan eğitim kurumlarını federal fon kesintileriyle tehdit eden bir mektup yayımladı.
/BBC Türkçe/
