Şubat 2022’de Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı işgal saldırısı sonrası başlayan savaş 3 yılı geride bırakıyor. Barış için arayışlar nedense savaştan daha baskın bir hale gelmedi. NATO, Avrupa Birliği Ukrayna’nın yanında yer aldı. Kaç bin kişinin savaşta yaşamını yitirdiği daha belli değil.
Deyim yerindeyse Ukrayna tümüyle savaş silahlarının denendiği bir saha haline geldi. Halk ise bir an önce savaşın sona ermesi ve barışı arzuluyor, ama nasıl?
ABD Başkanı Donald Trump barış sağlayacağını vaat etmişti. Ancak Ukraynalılar buna kuşkuyla bakıyor. BBC’nin Ukrayna muhabiri James Waterhouse barış arayışına Ukraynalıların bakışı yazmış:
“Geleceğe dair hiçbir planım yok” diyor Oleksandr Bezhan, Ukrayna’nın güneyindeki Dnipro nehri kıyısında balıkçı olarak çalıştığı boş, donmuş bir çayırın yanında dururken.
Malokaterynivka, Ukrayna’nın Zaporizhia bölgesindeki cephe hattının sadece 15 km kuzeyinde yer alıyor.
ABD Başkanı Donald Trump savaşı durdurmayı başarırsa Malokaterynivka’nın cephe hattının doğru tarafında yer almayı umduğu belirtiliyor.
Bu bölgeyi en son 2023 yılında, Ukrayna’nın merakla beklenen karşı taarruzuna başladığında ziyaret etmiştim.
O zamanlar Ukraynalılar bu savaşı kazanmayı hayal etmeye cesaret ediyorlardı. Sonuçta Kiev savaşını kazanmış ve başka yerlerdeki toprakların büyük bir kısmını kurtarmışlardı.
Ancak 18 ay sonra, gök gürültüsünü andıran topçu atışları, bu operasyonun başarısızlığını ve Rusya’nın hakimiyetini yansıtıyor.
Burada cephe hattı büyük ölçüde aynı yerde. Ancak nehrin geniş alanı darmadağın olmuş.
Nehrin aşağısında bulunan Rus işgali altındaki Kakhovka barajı yıkılınca, burası geniş ve kesintisiz bir makilik alanına dönüştü.
Çorak çevre, Ukrayna’nın içinde bulunduğu donmuş belirsizliği yansıtıyor. Beyaz Saray savaşı bitirmek istiyor, ancak bu tam zamanlı bir düdük çalmak kadar basit değil.
“Cephe hattı sınıra dönüşürse korkutucu olur… Her an çatışma çıkabilir” diye açıklıyor Oleksandr.
Açıkta kalan nehir yatağı, konumumuzu Rus işgali altındaki topraklardan ayırıyor. Uzaktaki güneş ışığı, 2022’den beri Moskova’nın kontrolünde olan Zaporizhia nükleer santralinden yansıyor.
Ukrayna ve ABD barış istiyor, ancak fikir birliği bu noktada sona eriyor gibi görünüyor.
Washington’un bu konudaki vizyonu ve savaş alanındaki gerçekler, Rusya’nın muhtemelen ele geçirdiği Ukrayna topraklarını elinde tutmaya devam edeceği anlamına geliyor.
Ukrayna, işgalci güçlerin nehri geçmesini engelleyecek anlamlı güvenlik garantileri istiyor.
Trump ise Rusya’ya odaklanarak Kiev’in NATO ittifakına katılma hayalini sona erdirdi.
Ukrayna’nın mücadelesini üç yıldan fazla süredir izliyor ve yazıyorsam bu ülkenin eline çok zor bir el tutuşturulduğunu söyleyebilirim.
İhanet duyguları var. Yorumcular ya Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski’yi ya da en büyük müttefikinin yeni dış politikasını eleştiriyor.
“Sınır bize bağlı olmayacak. Muhtemelen işe yaramayacak, ancak Seul, Kuzey Kore’ye 30 km uzaklıkta ve bir şekilde yaşıyorlar ve gelişiyorlar” diyor Oleksandr.
Malokaterynivka’nın yeni bir amaç bulma mücadelesi, Ukrayna’nın geleceğinin merkezinde yer alıyor.
Ve siyasetçiler görüşmelerden bahsederken Ukraynalılar savaşmaya ve ölmeye devam ediyor.
Köylüler, Oleksandr adlı yerel bir askerin cenazesi için toplanıyor. Mezarlıktaki mezarların yarısı yeni kazılmış.
Tören, topçu tehdidi nedeniyle 25 dakikadan fazla süremez. Yoldaşları bir top atışı yaptığında yas tutanlar irkilir ve siper almak için eğilebilirler.
Eşini kaybetmiş Natalya “Ateşkes umudum yok” diyor ancak yine de yanıldığının kanıtlanmasını istiyor.
“Çocuklarımızın daha fazlasını cepheye göndermeye devam ediyorlar. Keşke buna bir son vermenin bir yolunu bulabilselerdi.”
Nehrin kıyısında dikenli tellerle çevrili, kullanılmayan bir demir yolu hattı bulunuyor.
Hayatının tamamını Malokaterynivka’da geçiren Lyudmyla Volyk, “Rus ajanlarının piste sabotaj yapmasını engellemek için” diyor.
Trenler eskiden güneydeki Kırım’a kadar gidiyordu.
“Bir gün restore edileceğini umuyoruz,” diyor 65 yaşındaki adam iyimser bir şekilde:
“Ve bir gün Kırım’ımıza gideceğimizi.”
Yarımadanın 11 yıl Rus işgali altında kalması bunu hayal etmeyi zorlaştırıyor.
Devlet Başkanı Zelenskiy Ukrayna’yı içermeyen hiçbir anlaşmaya imza atmayacağı konusunda ısrar ediyor, peki Lyudmyla onun kendisini koruyacak bir anlaşma yapacağına güveniyor mu?
“İnanmak istiyoruz” diye cevaplıyor derin bir nefes aldıktan sonra.
Trump Ukrayna’ya barış getirirse bu birçok kesim tarafından memnuniyetle karşılanacaktır.
Kesintisiz gecelerin, susan sirenlerin, evlere dönen askerlerin özlemi çekiliyor.
Ancak şu anki durumda, herhangi bir rahatlama, ateşkesin nasıl sürdürüleceği ve kimin uygulayacağı gibi cevapsız sorularla hızla gölgede kalıyor.
Kiev bu ayrıntı eksikliğini hâlâ hal edilmesi gereken bir şey olarak görecek. Ukrayna için sorun, Rusya’nın da aynı şeyi yapacak olması.’’
/BBC Word/
