Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un davetiyle dün Elysee Sarayı’nda düzenlenen gayriresmi zirveye Avrupa Birliği ve NATO liderlerinin yanı sıra Almanya, İngiltere, Polonya, Danimarka ve İtalya başbakanları katıldı.
İngiltere Başbakanı Keir Starmer zirvede yaptığı konuşmada “Rusya’yı Ukrayna’ya yeni bir saldırıdan etkin bir biçimde caydırmak için tek olanağın” ABD’nin sunacağı güvenlik garantileri olduğunu belirtti. Starmer “kalıcı bir barış anlaşmasının” güvenceye alınması için İngiltere’nin asker yollamayı gündemine alabileceğini belirterek ABD’nin de müdahil olmasının “şart” olduğunu ifade etti.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de Avrupa’nın Ukrayna’ya güvenlik garantileri sunmaya hazır olduğunu ifade etti.
Scholz: Asker göndermek için henüz erken
Almanya Başbakanı Olaf Scholz ise henüz Ukrayna’ya asker göndermenin erken olduğu kanaatinde. “Güvenlik ve sorumluluğun paylaşımında Avrupa ile ABD arasında bir bölünme olmaması” gerektiğini belirten Scholz NATO‘nun “ortak hareket etmeye ve ortak bir biçimde risk altında olmaya ve bu biçimde güvenliği sağlamaya” dayandığını ifade etti. Scholz bunun sorgulanmamasını istedi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen da “Avrupa’nın güvenliği bir dönüm noktasında” diyerek “Evet konu Ukrayna ama aynı zamanda biziz de” ifadelerini kullandı. Avrupa’nın Ukrayna’ya askeri destek konusunda kendi üzerine düşeni yapacağını ancak Avrupa’nın da kendi savunmasının güçlendirilmesine ihtiyaç duyduğunu belirtti.
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ABD’den Ukrayna için güvenlik garantisi isteyerek Washington’dan Rusya ile Ukrayna arasında “hızlı” bir ateşkese varmama konusunda uyardı. Frederiksen bunun Rusya’ya “yeniden seferberlik başlatma ve Ukrayna ya da Avrupa’da bir başka ülkeye saldırma ” imkanı sağlayacağını söyledi.
Polonya Başbakanı Donald Tusk da Paris’teki zirveden sonra yaptığı açıklamada tüm katılımcıların “transatlantik ilişkilerin, NATO ittifakının ve ABD ile olan dostluğun” “yeni bir döneme” girdiğinin farkında olduğunu söyledi. Tusk Avrupa’nın savunma kapasitelerinin önemli ölçüde artırılmasının elzem olduğunu belirtti.
Macron: Rusya saldırganlığını sona erdirmeli
Zirve sonrasında Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile bir telefon görüşmesi yapan Macron görüşme sonrasında X hesabından bir açıklama yaptı. “Ukrayna’da güçlü ve kalıcı barış istiyoruz” diyen Macron bunun gerçekleşebilmesi için Rusya’nın “saldırganlığını sona erdirmesi” gerektiğini söyledi. Macron bunun “Ukraynalılar için güçlü ve kalıcı güvenlik garantileriyle” eş zamanlı olarak gerçekleşmesi gerektiğini söyledi.
Macron aksi halde varılan ateşkesin Minsk anlaşmaları gibi sonuçlanacağını ifade etti. 2015 yılında Almanya ve Fransa’nın arabuluculuğunda Ukrayna’nın doğusundaki çatışmaları sona erdirmek için Rusya ile Ukrayna arasında Belarus’un Minsk kentinde varılan anlaşmalar akim kalmıştı. Bu anlaşmalar Rusya’nın Ukrayna’ya karşı üç yıl önce geniş kapsamlı bir taarruz başlatmaktan alıkoymadı.
Zelenskiy ise telefon görüşmesinde Macron’un kendisine devlet ve hükümet başkanları ile müzakereleri aktardığını belirtti. Zelenskiy sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada “Ortak bir vizyonu paylaşıyoruz: Güvenlik garantileri sağlam ve güvenilir olmalı” dedi. Bu garantiler olmadan alınacak her tür kararın “Rusya’nın bir başka aldatmacası ve Ukrayna ya da diğer Avrupa ülkelerine karşı yeni bir Rus savaşının başlangıcı” olacağını söyledi.
/Deutsche Welle/