RFE/RL yayınlarına Soğuk Savaş döneminde başlamış ve o zamandan bu yana Doğu Avrupa, Orta Asya ve Orta Doğu’da habercilik alanında önemli bir rol oynadı. Programları 23 ülkede 27 dilde yayınlanıyordu.
Rusya’nın Amerika’nın Sesi’yle (Voice of America) birlikte ‘yabancı ajan’ olarak nitelendirilerek 2024 yılında ‘istenmeyen kuruluş’ listesine eklenen RFE/RL, Ukrayna savaşında da eleştirel yayınlar yapmıştı.
RFE/RL’nin Ukrayna’daki iki projesi olan Kırım Gerçekleri ve Donbas Gerçekleri de Rus işgali altındaki topraklar hakkında önemli bilgi kaynağı oldu.
Ancak cuma gecesi ABD Başkanı Donald Trump, yönetimine birkaç ajansın işlevlerini yasanın gerektirdiği asgari düzeye indirmesi talimatını verdi.
Bunlar arasında Amerika’nın Sesi, Özgür Avrupa ve Asya Radyosu ve Küba’ya İspanyolca haber yayını yapan Radyo Marti gibi kuruluşlar ile devlete bağlı ABD Küresel Medya Ajansı da vardı.
Radyonun üst düzey yöneticisi Stephen Capus, karara tepki olarak yaptığı açıklamada, “Özgür Avrupa Radyosu’nun hibe anlaşmasının iptali Amerika’nın düşmanlarına büyük bir hediye olacaktır,” dedi.
Özgür Avrupa Radyosu’nu ayakta tutmak
Şirket merkezi Washington’da olmasına rağmen 25 yıldır Radio Free Europe’a ev sahipliği yapan Çekya, medya ağını canlı tutma çabalarına öncülük ediyor.
Çekya Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Jan Lipavsky Avrupa Birliği’ni RFE/RL’yi desteklemeye çağırdı. Lipavsky’nin pazartesi günü Brüksel’de yapılan dışişleri bakanları toplantısında konuyu gündeme getirmesinin ardından AB bakanları salı günü RFE/RL’yi ayakta tutmanın yollarını tartıştı.
İsveç Avrupa İşleri Bakanı Jessica Rozencrantz, ‘Özgür Avrupa Radyosu’nun özellikle en çok ihtiyaç duyulan yerlerde özgürlük ve demokrasi için önemli bir ses olmaya devam etmesinin’ sağlanması gerektiği konusunda ısrar etti.
Toplantı öncesinde Brüksel’de gazetecilere yaptığı açıklamada Rozencrantz, “İsveç tüm ülkeleri ve (Avrupa) Komisyonu’nu güçlü bir Özgür Avrupa Radyosu’na sahip olmaya devam edebilmemiz için finansman açısından neler yapabileceğimizi araştırmaya teşvik ediyor,” dedi.
Pazartesi günü AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, çocukluğunda Sovyetler Birliği’nin bir parçası olan Estonya’da büyürken medya ağının kendisi üzerindeki etkisini hatırlattı.
Kallas, AB dışişleri bakanlarının toplantısına başkanlık ettikten sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, “ABD’nin fonlarını geri çektiğini duymak üzücü,” dedi.
“Demir Perde’nin diğer tarafından geldiğimde aslında birçok bilgiyi radyodan alıyorduk” dedi ve ekledi: “Yani radyo bir demokrasi feneri olmuştur ve bu açıdan çok değerlidir.”
Ancak finansman bulmak zor olabilir.
AB’nin ‘ABD’nin bıraktığı boşluğu doldurup dolduramayacağı’ konusunda Kallas, “Bu sorunun cevabı otomatik olarak verilebilir değil, çünkü aynı taleple gelen çok sayıda kuruluş var,” dedi.
/ euronews /
