Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, bugün başlayan ve 3 gün sürecek toplantılarda, Türkiye’nin Osman Kavala davasında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) aldığı kararlara uymamasını ele alacak. Komite, geçen yıl başlattığı “ihlal prosedürü” kapsamında Türkiye’ye yaptırım uygulayıp uygulamamayı da değerlendirecek.
Avrupa Konseyi’nin icra organı olarak görev yapan Bakanlar Komitesi, bakan yardımcıları düzeyinde gerçekleştireceği toplantılarda, AİHM kararlarının uygulanması kapsamında önemli bazı dosyaları değerlendirmeye alacak.
Komitenin ele alacağı dosyalar arasında tutuklulukları süren iş insanı Osman Kavala ile eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın başvuruları da bulunuyor.
AİHM, her iki davada da başvuru sahiplerinin insan haklarının ihlal edildiğine hükmetmiş ve Türkiye’den serbest bırakılmalarını talep etmişti. AİHM, 2017’den bu yana tutuklu olan Kavala’nın davasında kararın uygulanmaması üzerine konuyu Bakanlar Komitesi’nin gündemine getirmiş ve Türkiye hakkında “ihlal prosedürü” başlatılmıştı. İhlal prosedürüne göre, AİHM kararına uymayan ülke hakkında yaptırım kararı alınabiliyor.
Komite toplantısı öncesi Bakanlar Komitesi’ne iki ayrı mektup gönderen Türkiye’nin Avrupa Konseyi Nezdindeki Daimi Temsilciliği, Türkiye’de yargının tarafsız ve bağımsız yapısının anayasa tarafından güvence altına alındığı, yargı kararlarını etkilemenin ceza gerektiren bir suç olduğu ve yapısı eleştirilere neden olan Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun (HSK) da bağımsız ve tarafsız işleyen bir kurum olduğu değerlendirmesini yaptı.
Daimi temsilcilik, 28 Kasım’da gönderdiği diğer mektupta, Kavala’nın Türk Ceza Kanunu’nun 312. maddesine göre “hükümeti devirme” suçundan ağırlaştırılmış müebbet cezasına çarptırıldığını ve kararın kesinleştiğini kaydetti.
Kavala’nın Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı iki ihlal başvurusu olduğunu anımsatan daimi temsilcilik, Türkiye’nin Avrupa Konseyi ile bu konudaki işbirliğini devam ettirme arzusuna vurgu yaptı.
Daimi temsilcilik, Bakanlar Komitesi’ne gönderdiği ayrı bir mektupta Selahattin Demirtaş davasıyla ilgili Ankara’nın görüşünü aktardı ve Demirtaş’ın Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurusunun sonuçlanmadığını, dolayısıyla Bakanlar Komitesi’nin kararı beklemesi gerektiğine işaret edildi.
Kavala’nın avukatları: Hemen serbest bırakılmalı
Kavala’nın avukatları toplantı öncesinde Bakanlar Komitesi’ne gönderdikleri 1 Aralık tarihli mektupta, dava kapsamında son dönem gelişmeleri değerlendirdiler ve taleplerini ilettiler.
Türk yargısının AİHM kararlarını uygulamayı reddetmesinin hem Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) hem de Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nı zayıflattığını vurgulayan avukatlar, AYM’nin Kavala’nın 6 yılı aşan tutukluğunun son bulması için artık adım atması çağrısında bulundular.
Avukatlar, Bakanlar Komitesi’nden “Ortak Tamamlayıcı Prosedür” mekanizmasının işletilmesi de dahil olmak üzere Türkiye’nin Kavala kararına uyması için etkin adımların atılmasını da istediler.
Söz konusu prosedür, bir üye ülkenin Avrupa Konseyi Statüsü’ne uymaması durumunda Avrupa Konseyi Genel Sekreteri, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi ve Bakanlar Komitesi’nin bir araya gelerek atılacak adımları belirlediği mekanizma olarak biliniyor.
/BBC/