🔴 Belçika ile Ruanda arasında yaşanan diplomatik gerilimin ortasında Brüksel hükümeti, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin doğusundaki isyancılarla çatışmak üzere asker gönderdiği iddialarını yalanladı.
Belçika’nın Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin doğusuna, bölgedeki isyancılara karşı savaşmak üzere asker konuşlandırdığına dair haberler ve sosyal medya paylaşımları internette dolaşıyor.
İddialara göre 300 ila 400 arasında Belçikalı asker Kongo ordusu ve milis gruplarıyla birlikte M23 isyancılarına karşı savaşacak. Belçika ile AB genel olarak Ruanda’nın aleyhine Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ni destekliyor.
Ancak Belçika bu iddiaları şiddetle reddediyor ve Brüksel ile Kigali arasında diplomatik ilişkilerin kesilmesine yol açan gerilimin arttığı bir dönemde Ruanda’yı kendisine karşı dezenformasyon kampanyası yürütmekle suçluyor.
Ruanda, 1994’teki Ruanda soykırımından bu yana otuz yılı aşkın bir süredir şiddet olaylarına sahne olan Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin doğusunda devam eden çatışmalarda kendisine karşı taraf tuttuğu iddiasıyla Belçika’yı hedef aldı.
Belçika Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Maxime Prevot, internette yer alan iddiaların “grotesk bir yalan haber” olduğunu söyledi.
“6(!) askerden oluşan bir Belçika birliği, Kongo ordusuna öldürücü olmayan teçhizat konusunda Avrupa desteğinin uygulanması için Kindu’da bulunmaktadır” diyen Prevot, 26 Mart’ta X‘te yaptığı bir paylaşımda, “Bu nedenle herhangi bir operasyonda yer almak üzere konuşlanma YOKTUR ve Belçika’nın böyle bir niyeti de yoktur!” dedi.
Prevot, “Geri kalanına gelince, bu tweetle ilgili her şey anlamsız, çünkü açıkça sorun çıkarmayı ve gerilimi tırmandırmayı amaçlıyor,” diye ekledi.
Prevot açıklamasını, Belçika parlamentosuna söz konusu iddiaların Ruanda ve “Ruanda davasına sempati duyan aktörler” tarafından yürütülen bir dezenformasyon kampanyasının parçası olarak ortaya atıldığını söylediği gün yaptı.
Kampanyanın, “Belçika’nın imajını zedelemek, gerilimi tırmandırmak ve belirli bir müdahaleciliği meşrulaştırmak” için tasarlandığını söyledi.
Daha sonra internette ortaya çıkan karşı iddialarda sekiz Belçika askerinin çatışmalarda öldüğü ve Belçika ile Kongo şehirleri arasında çok sayıda askeri uçuş gerçekleştiği iddia edildi.
Ancak Belçika kendi karşı iddialarını yayınladı. EuroVerify’ın başvurusu üzerine savunma bakanlığı Mart ayı sonunda yayınladığı bir basın açıklamasına atıfta bulundu.
Açıklamada AB’nin Avrupa Barış Tesisi (EPF) projesi kapsamında yaklaşık 10 Belçikalı askerin Kindu’da bulunduğu belirtildi.
Basın açıklamasında, “Bu girişim AB’nin çatışmaları önleme, barışı pekiştirme ve koruma kapasitesini güçlendirmeyi ve uluslararası güvenlik ve istikrarı arttırmayı amaçlamaktadır,” denildi. “Bu projenin faydalanıcı ortağı, AB’den 20 milyon euro fon alan Kongo Demokratik Cumhuriyeti’dir.”
“Belçika, Kindu’daki bu EPF projesini en geç Aralık 2027’ye kadar sürdürmeyi taahhüt etmektedir.”
Savunma Bakanlığı’na göre Belçika’nın bu girişimdeki rolü iki kısımdan oluşuyor: 31. Hızlı Reaksiyon Birlikleri Tugayı için mühendislik ekipmanı da dâhil olmak üzere ekipman alımı ve aynı tugaya ev sahipliği yapan Kindu’daki Lwama Kampı’nda altyapı çalışmaları.
Falcon 7X uçaklarının Belçika ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti arasında uçtuğunu, ancak yeni bir askeri konuşlandırma ile ilgisi olmayan ayrı görevler bağlamında uçtuğunu da ekledi.
Savunma Bakanlığı, “Bir Falcon 7X’in maksimum 14 kişilik bir kapasiteye sahip olduğunu ve Belçikalı askeri personelin bir operasyonun parçası olarak görevlendirilmesinin hükümet tarafından önceden onaylanması gerektiğini belirtmek de önemlidir,” dedi.
Ruanda hükümeti, amaçlarına ulaşmak için yaygın bir dezenformasyon kampanyası başlatmakla ilk kez suçlanmıyor.
Güney Carolina’daki Clemson Üniversitesi Medya Adli Tıp Merkezi Haziran 2024’te yayınladığı bir çalışmada Ruanda Cumhurbaşkanı Paul Kagame hükümetinin başkanlık kampanyası sırasında siyasi propaganda üretmek ve yaymak için yapay zeka kullandığını tespit etmişti.
Yüzlerce X hesabının, çoğu Kongo Demokratik Cumhuriyeti çatışmasına odaklanan farklı propaganda anlatılarını desteklemek için yapay zeka kullanarak yüz binlerce gönderi paylaştığı belirtildi.
Ruanda Dışişleri Bakanlığı yorum talebimize yanıt vermezken, Kongo Demokratik Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı’na da ulaşılamadı.
Belçika ve Ruanda’nın çökmekte olan ilişkileri
Ruanda, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ndeki çatışma nedeniyle Mart ayı ortasında Belçika ile diplomatik ilişkilerini kesti ve tüm Belçikalı diplomatların 48 saat içinde ülkeyi terk etmelerini emretti.
Belçika’nın “bölgesel bir çatışmada açıkça taraf tuttuğu ve farklı forumlarda Ruanda’ya karşı sistematik olarak seferber olmaya devam ettiği” için böyle yapmanın ulusal çıkarlarını koruyacağını söyledi.
Kigali, Belçika’nın Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde şiddet olaylarındaki “derin ve şiddetli tarihsel rolüne” işaret ederek Brüksel’i “yeni sömürgeci hayallerini sürdürmek için acınası girişimlerde bulunmakla” suçladı.
Belçika da aynı şekilde karşılık vererek iki ülke arasındaki tüm hükümet iş birliği anlaşmalarını feshetti.
Belçika, Ruanda’nın kararını haklı göstermek için yaptığı açıklamaları reddettiğini açıkladı.
Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Belçika Ruanda’yı cezalandırmak ya da zayıflatmak peşinde değildir, uzun zaman önce uzaklaştığı sömürgeci bir geçmişe dayanarak cezalandırması ise hiç değildir,” denildi. “Bu gerçeklerin tamamen çarpıtılmasıdır.”
Kigali, son aylarda Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin doğusundaki en büyük iki şehir olan Goma ve Bukavu’yu ele geçiren M23 isyancılarını desteklediği için Belçika’nın da aralarında bulunduğu ülkeler tarafından eleştiriliyor.
M23, Ruanda sınırına yakın mineral zengini bölgede kontrolü ele geçirmek için mücadele eden yaklaşık 100 silahlı gruptan biri.
Grubun savaşçıları bölgedeki etnik Tutsilerin haklarını koruduklarını iddia ederken, Kongo Demokratik Cumhuriyeti Ruanda’yı bölgedeki toprakları kontrol etmek amacıyla isyancıları desteklemekle, Belçika ise Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin toprak bütünlüğünü baltalamakla suçluyor.
İki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin kesilmesi, AB’nin Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ndeki şiddet olaylarıyla bağlantılı beş Ruandalıya yaptırım uygulamasıyla eş zamanlı olarak gerçekleşti.
/euronews/
