Birleşmiş Milletler tarafından görevlendirilen araştırma heyeti Bağımsız Uluslararası İran Hakkında Gerçeği Araştırma Misyonu, Pazartesi günü yaptığı açıklamada Jina Mahsa Amini’nin İran ahlak polisi tarafından gözaltında tutulduğu sırada hayatını kaybetmesinin hukuka aykırı ve şiddet kaynaklı olduğunu ve İranlı kadınların hala sistematik ayrımcılığa maruz kaldığını belirtti.
22 yaşındaki İranlı Kürt Amini’nin Eylül 2022’de, İran’ın İslami kıyafet kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltındayken ölümü, aylarca süren protestolara ve İslam Cumhuriyeti’nin dini liderlerine karşı son yılların en büyük meydan okumasına yol açtı.
Bağımsız Uluslararası İran Hakkında Gerçeği Araştırma Misyonu Başkanı Sara Hüseyin, Cenevre’deki BM İnsan Hakları Konseyi’ne yaptığı açıklamada, “Araştırmamız, Amini’nin ölümünün hukuka aykırı olduğunu ve devlet yetkililerinin gözetiminde fiziksel şiddetten kaynaklandığını ortaya koydu” dedi.
Yargısız infaz, keyfi tutuklama, kötü muamele ve cinsel şiddet”
Misyon, protestoların ardından yargısız infazlar, keyfi tutuklamalar, işkence ve kötü muamelenin yanı sıra; tecavüz ve cinsel şiddet olaylarının yaşandığını tespit etti.
Sara Hüseyin, “Bu eylemler, kadınlara, kız çocuklarına ve insan haklarını desteklediğini ifade eden diğer kişilere yönelik yaygın ve sistematik bir saldırı bağlamında gerçekleştirilmiştir” dedi.
Hüseyin, “Bu ciddi insan hakları ihlallerinden bazıları insanlığa karşı işlenen suçlar seviyesine yükselmiştir” diye ekledi.
İranlı yetkili: “Heyet bağımsızlıktan yoksun”
Buna karşılık İran İnsan Hakları Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Kazım Garip Abadi, inceleme heyetini “bağımsızlık ve tarafsızlıktan yoksun olmakla” suçladı.
BM’nin İran’daki insan hakları durumuyla ilgili özel raportörü Cavit Rahman, İnsan Hakları Konseyi’ne yaptığı ayrı bir değerlendirmede, hapisteki insan hakları savunucusu Nergis Muhammedi’nin “ciddi kalp ve akciğer rahatsızlıkları da dahil olmak üzere ciddi sağlık sorunlarından muzdarip olduğunu ve sağlığının büyük risk altında olduğunu” söyledi.
/ VOA/
