Birleşmiş Milletler İklim Dairesi Başkanı Simon Stiell, insanlığın ısıyı hapseden emisyonları yayma biçiminde kapsamlı değişiklikler yaparak “dünyayı kurtarmak için” sadece iki yılı kaldığını söyledi. Stiell, böylesine büyük bir değişimin arkasındaki finansmanı sağlamak amacıyla harekete geçmek için daha da az zamanı olduğunu vurguladı.
Simon Stiell Çarşamba günü yaptığı açıklamada, uyarısının kulağa abartılı gelebileceğinin farkında olduğunu, ancak önümüzdeki iki yıl içinde harekete geçilmesinin “zorunlu” olduğunu söyledi. Stiell, bu uyarıyı dünya genelinde hükümetlerin karbon kirliliğini kontrol altına almada yeni ve daha güçlü planlar sunması için sadece 2025’e kadar süre olduğu, 2024’te dünya nüfusunun neredeyse yarısının sandık başına gitmeye hazırlandığı ve Washington’un ay sonunda kritik küresel mali toplantılara evsahipliği yapacağı bir dönemde yaptı.
Londra’daki düşünce kuruluşu Chatham House’da konuşan Stiell, “Yeni nesil ulusal iklim planlarıyla sera gazı emisyonlarını düşürmek için hala bir şansımız var. Ancak bu güçlü planlara şimdi ihtiyacımız var” dedi. Bu yılki seçim takvimine de üstü kapalı bir gönderme yapan Stiell, iklim eyleminin sadece güç ve iktidar sahiplerinin işi olmadığını belirtti.
“Dünyayı kurtarmak için tam olarak kimin iki yılı var? Bu gezegendeki her insanın” diyen Stiell, “Toplumlar ve siyasi yelpazeler genelinde giderek daha fazla insan iklim eylemi istiyor, çünkü büyük ölçüde iklim krizinin etkilerini günlük yaşamlarında ve hane bütçelerinde hissediyorlar” şeklinde konuştu.
Stiell, ekinlere zarar veren kuraklıkların karbon emisyonlarını azaltmak ve çiftçilerin yeniliklere uyum sağlamasına yardımcı olmak için daha cesur adımlar atma gerekliliğini arttırdığını kaydetti. Bu adımlar sayesinde gıda güvenliğinin güçlendirilebileceğini, açlığın azaltılabileceğini söyleyen Stiell, “Fosil yakıt kirliliğinin azaltılması, hem hükümetler hem de hane halkları için daha iyi sağlık ve büyük tasarruf anlamına gelecektir” dedi.
Ancak bu tür uyarıların faydalı olacağına herkes ikna olmuş değil.
Princeton Üniversitesi iklim bilimcisi ve uluslararası ilişkiler profesörü Michael Oppenheimer, “‘Dünyayı kurtarmak için iki yıl’ anlamsız bir söylem. Bu sözler en iyi ihtimalle gözardı edilecek, en kötü ihtimalle de ters etki yaratacaktır” dedi.
ABD hükümetinin hesaplamalarına göre geçen yıl havadaki karbondioksit ve metan oranı tüm zamanların en yüksek seviyelerine ulaştı. Bilim adamları dünyadaki karbondioksit emisyonlarının yüzde 1,1 arttığını hesaplıyor. Küresel sıcaklık izleme gruplarıysa geçen yılın, kayıtlara geçen en sıcak yıl olduğu sonucuna vardı.
Birleşmiş Milletler İklim Dairesi Başkanı Stiell, kömür, petrol ve doğalgazın yakılmasından kaynaklanan karbondioksit ve metan emisyonlarının artmaya devam etmesi ya da keskin bir düşüşe geçmemesi halinde, “dünyanın en zengin ve en yoksul ülkeleri ve toplumları ” arasındaki büyük eşitsizliklerin daha da pekişeceğini söyledi.
Stiell’in konuşması, Barbados Başbakanı Mia Mottley ve Kenya Cumhurbaşkanı William Ruto’nun başını çektiği yoksul ülkelerin iklimle ilgili felaketlerden etkilenen ülkelere kredi sağlayan sistemlerde büyük reformlar yapılması için baskı uyguladığı Dünya Bankası ve diğer büyük çok uluslu kalkınma kuruluşlarının toplantılarının hemen öncesinde geldi.
Bu yıl iklim finansmanında ” kuantum sıçraması” çağrısında bulunan Stiell, bazı ülkelerin gelecekteki iklim değişikliğine hazırlanmak ve bunu önlemek yerine borç finansmanına 400 milyar dolar harcadıklarını söyleyerek, buna en çok ihtiyaç duyan ülkelerin borçlarının hafifletilmesini istedi.
Sadece kredi değil, daha fazla mali yardım ve bankalar, Uluslararası Denizcilik Örgütü ve G20 gibi farklı gruplardan daha fazla para talep eden Stiell, bu ülkelerin dünyanın ısıya neden olan emisyonlarının yüzde 80’inden sorumlu olduğunu vurguladı.
Stiell, “G20 liderleri, büyük mali kriz sırasında olduğu gibi çözümün merkezinde yer almalıdır” dedi.
“Her gün maliye bakanları, CEO’lar, yatırımcılar ve kalkınma bankacıları trilyonlarca doları yönlendiriyor. Bu dolarları geçmişin enerji ve altyapısından daha temiz, daha dirençli bir geleceğe doğru kaydırmanın zamanı geldi” diyen Stiell, “Bundan en yoksul ve en kırılgan ülkelerin faydalanmasını sağlamalıyız” şeklinde konuştu.
Yetkililer, iklim finansmanı sorununun yıl sonuna kadar çözülmesi gerektiğini ve Kasım ayında Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de yapılacak iklim müzakerelerinin çok önemli bir nokta olduğunu belirtti.
/VOA/
