Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) en prestijli üniversitelerinden biri olan Columbia Üniversitesi’nin rektörü Minouche Shafik istifa etti. Kampüste haftalarca süren Filistin yanlısı protestolara karşı takındığı tutum ve polisin kampüse girerek protestoculara müdahale etmesine izin vermesi nedeniyle eleştirilerin hedefinde plan Shafik, halihazırda inceleme altındaydı.
New York’ta yer alan üniversitenin üç dekanının da geçtiğimiz günlerde istifa ettiği açıklanmıştı. Yetkililer, dekanların, kampüs tartışmalarında Yahudilerin yaşamı ve antisemitizm hakkında küçümseyici yorumlarda bulunduklarını belirtmişti.
Göreve temmuz ayında başlayan Shafik, istifasını, 3 Eylül’de başlayacak dersler öncesinde üniversite topluluğuna gönderdiği bir e-posta ile açıkladı.
Üniversitede pazartesi günü itibariyle kampüs erişimi, Columbia kimlik kartı ve kayıtlı misafirler ile sınırlandırıldı. Bu uygulama ile yeni dönem yaklaşırken “potansiyel aksaklıkları” önlemenin amaçlandığı ifade edildi.
Shafik mektubunda, “bir dizi önemli alanda ilerleme” kaydettiklerini belirtti ancak görev süresinde “topluluğumuzun çeşitli görüşlerini aşmanın zor olduğunu” söyledi.
“Bu dönem ailem üzerinde büyük bir yük oluşturdu, diğer topluluk üyeleri için de aynı şekilde,” diyen Shafik, sözlerini şöyle sürdürdü: “Yaz boyunca düşündüm ve bu noktada ilerlememin Columbia’nın karşılaşacağı zorlukları aşması için en iyi yol olacağına karar verdim.”
Shafik, İngiltere’ye döneceğini ve dışişleri bakanlığının uluslararası kalkınma konusundaki yaklaşımını gözden geçirme çabalarına liderlik edeceğini açıkladı.
“Bu fırsatı, küresel yoksullukla mücadele ve sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etme konularında çalışma fırsatı olarak çok memnuniyetle karşılıyorum, bu benim hayat boyu ilgilendiğim alanlar,” diye yazdı.
Shafik, bu rolü üstlenen ilk kadın olmuştu ve Ivy League kurumlarında yeni atanmış birçok kadına katılmıştı.
Mısırlı ekonomist daha önce London School of Economics’i yönetmişti ancak Dünya Bankası, İngiltere’nin Uluslararası Kalkınma Departmanı, Uluslararası Para Fonu ve İngiltere Merkez Bankası’ndaki görevleri ile akademi dışında da tanınırlığa sahip.
Shafik’in atanması sırasında Columbia Yönetim Kurulu Başkanı Jonathan Lavine, onu “yüksek öğretim kurumlarının dünyanın en karmaşık sorunlarını çözmede oynayabileceği hayati rol konusunda sarsılmaz bir güvene sahip bir lider” olarak nitelendirmişti.
Öte yandan, Üniversite’nin yönetim kurulu, Columbia Üniversitesi Irving Tıp Merkezi CEO’su Katrina Armstrong’un geçici olarak görevi devralacağını duyurdu.
Armstrong, “Zorlu zamanlar, topluluk içindeki her grup ve bireyden ciddi liderliğin ortaya çıkması için hem fırsat hem de sorumluluk sunuyor,” dedi. “Bu rolü devralırken, üniversitenin geçtiğimiz yıl karşılaştığı zorlukların farkındayım.”
Kampüs protestoları
Columbia, bu yıl öğrenci gösterileri ile sarsılan üniversitelerden yalnızca biri. Ülke genelinde çok sayıda üniversite kampüslerine yayılan gösteriler, polis ve göstericiler arasında şiddetli çatışmalar ve binlerce gözaltı ile sonuçlandı.
Shafik, bu yılın başında Kongre’de sorgulanması istenen üniversite liderlerinden biriydi. Cumhuriyetçiler, Shafik’in üniversite kampüsündeki antisemitizm endişelerini yeterince gideremediğini öne sürerek, rektörü şiddetle eleştirmişti.
Shafik nisan ayının ortalarında Kongre’deki ifadesinde antisemitizmi kınarken, Filistin yanlısı protestocular Columbia kampüsünde çadır kurdu.
Ertesi gün çadırları temizlemek için polis gönderildi ancak öğrenciler geri döndü ve ülke genelindeki kampüslerde benzer protestoların da fitili ateşlenmiş oldu. Öğrenciler, okulların İsrail ve savaş destekçileri ile olan mali bağlarını kesmelerini talep etti.
Haftalarca süren protestolar, ulusal medyada da gündem haline geldi.
Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson protestoları kınarken, Demokrat Temsilci Alexandria Ocasio-Cortez ise destek verdi.
Sonunda, okul ile protestocular arasındaki görüşmeler durma noktasına geldi ve aktivistlerin tahliye edilmesi için bir süre belirlendi ancak bir grup bunun yerine Hamilton Salonu’nu işgal etti.
Protestoların sona ermesinin ardından Columbia Üniversitesi’ndeki geniş çaplı mezuniyet töreni iptal edildi.
Kampüs yaz boyunca çoğunlukla sessizdi ancak haziran ayında bir muhafazakar haber kaynağı, 31 Mayıs’ta “Kampüste Yahudi Yaşamı: Geçmiş, Şimdi ve Gelecek” adlı panel sırasında dekanlar arasında geçtiği iddia edilen mesajlaşmaları yayınladı.
Yetkililer görevlerinden alındı ve Shafik, okul topluluğuna gönderdiği 8 Temmuz tarihli mektubunda, mesajların profesyonellikten uzak olduğunu ve “rahatsız edici bir şekilde eski antisemitik klişelere dokunduğunu” söyledi.
İstifa memnuniyetle karşılandı
Shafik’i eleştirenler, görev süresinin son bulmasını memnuniyetle karşıladı. Johnson, istifanın “uzun zamandır beklenen” bir gelişme olduğunu ve diğer üniversite yöneticilerine “antisemitleri tolera etmek veya korumanın kabul edilemez olduğu ve sonuçları olacağı” konusunda örnek teşkil etmesini beklediğini ifade etti.
Columbia Students for Justice in Palestine öğrenci grubu da sosyal medya platformu X’te bir açıklamada bulunarak, Shafik’in “nihayet mesajı aldığını” söyledi.
İstifa dalgası
Shafik’in istifası, geçtiğimiz aylarda Filistin yanlısı protestoların sarstığı önde gelen Ivy League okullarındaki istifa dalgasının en sonuncusu.
Pensilvanya Üniversitesi Rektörü Liz Magill, bağışçılardan gelen baskılar ve Kongre’den gelen eleştirilerin ardından aralık ayında istifa etmişti.
Ocak ayında ise Harvard Üniversitesi Rektörü Claudine Gay, intihal suçlamaları ve Kongre önündeki ifadesi nedeniyle benzer eleştirilerle karşı karşıya kalarak istifasını sunmuştu.
/euronews/
