Duhok’ta Zerdüş inancının merkezlerinden biri olan Çarstun Mağarası, AB’nin “Arkeolojik Kalkınma Yoluyla Yaşamı Destekleme” projesi kapsamında restore ediliyor. Tarihi mağara bu şekilde hem turizme kazandırılacak, hem de istihdam imkanı yaratacak.
Duhok kent merkezine 2 kilometre mesafedeki Çiyayê Spî eteklerindeki Çarstin diğer adıyla Çarstun (Dört Sütun) Mağarası’nın geçmişi M.Ö. 1000 yılına kadar uzanıyor.
Zerdüştlük dininin önemli bir simgesi olan mağara, UNESCO ve Avrupa Birliği’nin işbirliğiyle yeniden restore ediliyor. Projenin amacı turistik bölgeleri yeniden canlandırmak ve bölge için iş imkanı yaratmak.
Duhok Arkeoloji Müdürlüğü’den projeye öncülük eden Zerevan Abdülhamid, “Gördüğünüz gibi burası Çarstin mağarası. Mağara, kısa bir kayalık tünelde oyulmuş dört sütundan oluşuyor ve ismini de buradan alıyor. Burası Zerdüşt inancından olanlar için bir mabed, tapınak şeklinde inşa edilmiş” dedi.
15 metrekare genişliğinde ve 2 metre yüksekliğindeki Çarstun Mağarası, Duhok Vadisi (Gelî) olarak da bilinen bölgede bulunuyor ve yan tarafından bir şelale akıyor.
Zerdüşt tapınağı olarak lullanılan bu mağaranın hem yaşam ve hem inanç merkezi olduğu tahmin ediliyor.
Mağarada oyulmuş kayalıkların işlevlerini anlatan Zerevan Abdülhamid, “Burası meyvelerin ezildiği ve suyunun damıtıldığı bir bölüm. Önemli günlerde kutsal içeceklerini buradan elde ediyorlardı” diye belirtti.
Çarstun Mağarası’nın restorasyonunun bin gün sürmesi planlanıyor. Avrupa Birliği bu proje için 731 bin dolar harcarken Kürdistan Bölgesi Hükümeti de restorasyon malzemelerinin yüzde 20’sini karşılayacak.
Duhok Arkeolojik Eserler ve Kültür Müdürü Bêkes Brifkani, “Bu, arkeolojik alanı korumak ve turist çekmek için önemli bir adım. Aynı zamanda bölgemiz için iş fırsatları da yaratacaktır” dedi.
Kürdistan Bölgesi, çoğu UNESCO tarafından tanınan, küresel öneme sahip tarihi eserler, kültürel miras ve arkeolojik alanlardan oluşan zengin bir koleksiyona sahip. Çarstun Mağarası da bunlardan biridir.
/rûdaw/
