🔴Ekrem İmamoğlu ve İBB yöneticileri eski ismi Silivri olan Marmara Cezaevi’nde tutuluyor. Peki son 17 yılda bu ünlü cezaevinden kimler geldi kimler geçti…?
İstanbul’un Silivri ilçesinde yapımı 2008 yılında tamamlanan ve o dönemde 100 milyon TL’den fazla harcanan dev cezaevi pek çok istatistiğe göre kapasitesi açısından dünyanın en büyük hapishanelerinden biri.
İsmi 2022 yılında Marmara Ceza İnfaz Kurumları Kampüsü olarak değiştirilen ama herkesin hala Silivri Cezaevi olarak bildiği kampüs, Ergenekon soruşturmalarından bu yana Türkiye siyasi tarihinde yaşanan pek çok gelişmenin odağında oldu.
Toplum hafızasında “Silivri soğuktur” deyimiyle yer edinen cezaevi kurulduğundan bu yana pek çok önemli yargılamaya ev sahipliği yaparken, bilinen pek çok siyasetçi, gazeteci, asker veya insan hakları savunucusu burada tutuldu.
CHP’li isimlerin iktidarları döneminde kapatma vaadinde bulunduğu cezaevini CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik de son açıklamasında “Silivri toplama kampına dönüştü. Listeleri sayarak bitiremiyoruz. Görüş yapmak için saatlerce bekleyen var. 21. yüzyıl dünyasına, Türkiye’sine yakışmayan bir manzara ile karşı karşıyayız” sözleriyle andı.
DW Türkçe olarak cezaevinde halen tutuklu bulunan ve son 17 yılda kalan bazı isimleri derledik.
CHP’ye soruşturmalar ve tutuklamalar
İmamoğlu ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş 19 Mart’tan kısa bir süre önce, 31 Ocak’ta Saraçhane’de yaptıkları açıklamada iktidara gelmeleri durumunda Silivri’nin kapatılacağını açıklamışlardı.
Silivri Cezaevi’nin tutukluları arasında Ekim 2024’ten beri CHP’li isimler de bulunuyor.
CHP’li Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer 2 Kasım 2024’ten bu yana bu cezaevinde yatıyor.
Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat da Ocak ayından bu yana Silivri’de.
Son olarak ise 19 Mart’ta nedeninin “yolsuzluk ve terör” olduğu ileri sürülen ancak muhalefetin ve çeşitli kesimlerin siyasi gördüğü soruşturmalar kapsamında İmamoğlu’nun yanı sıra Medya A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ongun, Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık, İmamoğlu İnşaat Genel Müdürü Tuncay Yılmaz, İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat, Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan, Reform Enstitüsü Direktörü Mehmet Ali Çalışkan, İPA Başkanı Buğra Gökçe bu cezaevinde tutuluyor.
Ümit Özdağ da Silivri’de
Bu arada Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ da bu ünlü cezaevindeki siyasi isimlerden.
Özdağ hakkında 19 Ocak 2025 tarihinde partisinin Antalya’daki il başkanları istişare toplantısında yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında söylediği sözler nedeniyle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatılmış ve 21 Ocak 2025’te gözaltına alınmıştı.
“Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasından serbest bırakılan Özdağ “Halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme” suçlamasıyla tutuklanarak Silivri Cezaevi’ne gönderildi.
Gezi tutukluları da Silivri’de kalıyor
İnsan hakları savunucusu ve iş insanıOsman Kavala 1 Kasım 2017’den beri Silivri’de.
2013’teki Gezi protestoları ile ilgili davada Nisan 2022’de tutuklanan Avukat ve Türkiye İşçi Partisi Milletvekili Can Atalay, şehir plancısı Tayfun Kahraman, Mine Özerden, Çiğdem Mater de Silivri Cezaevi’nde yatıyor.
Son olarak “Gezi Parkı olaylarına iştirak ettiği” iddiaları sebebiyle hakkında soruşturma başlatılan menajer Ayşe Barım “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs etmek” suçlamasından tutuklanarak Silivri Cezaevi’ne götürüldü.
Silivri’den kimler geldi kimler geçti?
2008’den itibaren Ergenekon, Balyoz, KCK, Askeri Casusluk, Oda TV, 15 Temmuz, Adnan Oktar gibi kamuoyunda çok bilinen ve tartışılan yargılamalara ev sahipliği yapan Silivri Cezaevi’nde Türkiye kamuoyunun yakından tanıdığı isimler de bulundu ve bulunuyor.
Cezaevi açıldığı sırada Ergenekon davasının sürdüğü dönemde buraya ilk gönderilen isimler bu davadan tutuklananlar oldu. Farklı zaman aralıklarıyla bu cezaevinde kalan isimler arasında eski Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ, gazeteciler Mustafa Balbay ve Tuncay Özkan, emekli Albay Dursun Çiçek, emekli Albay Hasan Atilla Uğur, Başkent Üniversitesi kurucusu Prof. Dr. Mehmet Haberal ve siyasetçi Doğu Perinçek gibi tanınan kişiler vardı.
Eski Milli İstihbarat Teşkilatı çalışanı Kaşif Kozanoğlu, Ergenekon davası kapsamında Silivri’de tutukluyken 12 Kasım 2011’de hayatını kaybetti. Ölümünün kalp krizi nedeniyle gerçekleştiği açıklandı.
Ergenekon’un ardından Balyoz davası gelirken, “Balyoz planı” davasında 163 sanığın tutuklanmasıyla cezaevindeki duruşma salonlarının genişletilmesi gerekti. Bu dava kapsamında aralarında Eski 1. Ordu Komutanı Çetin Doğan, eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Halil İbrahim Fırtına ile eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Özden Örnek’in de bulunduğu emekli asker sanıklar burada tutuldu.
Silivri’de ayrıca eski emniyet müdürü Hanefi Avcı Devrimci Karargâh davası kapsamında 2010-2014 yılları arasında yattı.
Gazeteciler Nedim Şener, Ahmet Şık, Barış Terkoğlu, Barış Pehlivan da bir dönem bu cezaevinde tutuklu olan isimler arasında yer aldı.
“MİT tırları” haberi nedeniyle yargılanan Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül de Silivri’de yatanlar arasındaydı.
Cumhuriyet gazetesine başlatılan operasyon kapsamında aralarında Ahmet Şık, Kadri Gürsel, Musa Kart, Murat Sabuncu, Akın Atalay ve Aydın Engin’in de bulunduğu gazeteciler de Kasım 2016’dan itibaren farklı zaman aralıklarında bu cezaevindeydi.
Libya’da hayatını kaybeden MİT mensubuna ilişkin haberleri nedeniyle gazeteciler Barış Pehlivan ve Murat Ağırel de bir dönem Silivri’deydi.
Agos gazetesi genel yayın yönetmeni Hrant Dink’in 19 Ocak 2007’de 17 yaşındaki Ogün Samast tarafından öldürülmesi sonrası tutuklanan eski Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Daire Başkanı Ramazan Akyürek de bir dönem burada kaldı.
15 Temmuz darbe girişiminin ardından başlatılan geniş çaplı soruşturmalar sonrası pek çok tutuklu için adres yine Silivri oldu. Fethullah Gülen yapılanmasıyla bağlantılı davalar kapsamında gazeteci-yazar Ahmet Altan, kardeşi akademisyen Mehmet Altan, eski Zaman gazetesi yazarları Ali Bulaç, Şahin Alpay ile Mümtazer Türköne de bu cezaevinde tutuldu.
Eski İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu ve eski İstanbul Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın da “Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ)/Paralel Devlet Yapılanması (PDY)” davası kapsamında Silivri’de yatan isimlerden oldu.
Dünyanın en büyüklerinden
İstanbul’a 70 km kadar uzaklıkta olan Silivri Cezaevi, kendi web sitesinde yer alan verilere göre 1.035.247 metrekarelik alana yayılan; içinde lojmanların ve farklı tesislerin bulunduğu büyük bir kampüs.
Büyüklüğü ve kapasitesi ile sadece Avrupa’nın değil dünyanın en büyüklerinden olan Silivri’de 8 adet “L”, 1 adet de “T” tipi” olmak üzere toplam 9 kapalı ve bir de açık cezaevi bulunuyor.
Yapımına 2005 yılında başlanan ve 3 yılda tamamlanarak 2008’de açılan kampüs içinde iki de duruşma salonu bulunuyor. Gerekli görülmesi durumunda çok sanıklı, güvenlik riski yüksek bazı yargılamalar bu duruşma salonlarında yapılıyor.
Kampüste cezaevlerinin yanı sıra 500 adet lojman, devlet hastanesi, sağlık ocağı, genel mutfak, lokanta, ekmek fırını, halı saha, çamaşırhane, ilköğretim okulu, alışveriş merkezi, kreş gibi tesisler de var.
Silivri’nin ismi nasıl Marmara oldu?
2008’den beri kamuoyunun yakından bildiği, her dönem farklı isimlerin girip çıktığı Silivri Cezaevi 2022’de ise ismini değiştirdi.
Cezaevi ilk kurulduğu yıllarda da isminin kötü şöhreti nedeniyle Silivri konulmasını istemeyen kent sakinleri ve kent yönetimi bu isteğini ancak 2022’de kabul ettirebildi.
Silivri’nin Milliyetçi Hareket Partili Belediye Başkanı Volkan Yılmaz “ilçenin itibarına zarar veriyor” gerekçesiyle Adalet Bakanlığı’na başvuruda bulunarak ismin değiştirilmesini talep etti.
Bakanlığa verdiği dilekçede “Silivri denince insanların aklına cezaevi geliyor. Bu da ilçemizin gelişmesini negatif yönde etkiliyor” diyen Yılmaz’ın isim değişikliği talebi Adalet Bakanlığı’nca uygun bulundu ve Silivri Cezaevi’nin ismi Marmara Cezaevi olarak değiştirildi.
/ Deutsche Welle /
