🔴 26 ülke, Eurovision tarihinin en politik finallerinden birinde sahneye çıkmaya hazırlanıyor. Peki, bu yıl zafer kupasını kimin kaldıracağına dair tahminler ne yönde?
İki yarı finalin ardından sahne kuruldu, ışıklar açıldı: 26 ülke, binlerce hayranın ve ekran başındaki milyonların önünde, Basel’deki St. Jakobshalle arenasında düzenlenecek 69. Eurovision Şarkı Yarışması finali için yerini aldı.
Perşembe geceki ikinci yarı finalde, klasik eğitimli Avusturyalı kontrtenor JJ ve Malta’dan Miriana Conte finale yükselmeyi başarırken, Euronews Culture’ın favorileri arasında gösterilen İrlandalı Emmy ve Avustralyalı “Milkshake Man” Go-Jo’nun elenmesi şaşkınlık yarattı.
Ancak gecenin konuşulanı yalnızca müzik değildi. Eurovision’un “Müzikle Birleşmek” sloganı, bu yıl da İsrail’in katılımıyla yeniden sınandı. Yoğun boykot çağrılarına rağmen, Nova Müzik Festivali saldırısından sağ kurtulan Yuval Raphael’in temsil ettiği İsrail büyük finale kalmayı başardı.
Bahislerde zirveye yerleşen Raphael’in katılımı, yarışma dışında da sert tepkilere yol açtı. Final öncesi Basel sokakları, İsrail’in askeri operasyonlarını protesto eden yüzlerce Filistin yanlısı göstericiyle doldu. Göstericiler, İsrail’in diskalifiye edilmesini talep etti.
Tansiyonun doruğa çıktığı bu atmosferde, gözler şimdi cumartesi gecesi yapılacak büyük finale çevrildi. Kimin sahnede anka kuşu gibi yükselip Eurovision 2024’ün galibi olacağı merak konusu.
Ve işte 26 finalist arasından kupayı kazanma ihtimali en yüksek görülen üç ülke.
KAJ – Bara Bada Bastu (İsveç)
İsveç’in bu yılki Eurovision şarkısı oldukça net bir mesaj veriyor — ve bu mesajın arkasında birleşmemek zor: Haydi saunaya gidelim.
İskandinav kültüründe sauna sadece bir rahatlama yöntemi değil; kökleri derin ritüellere, toplumsal buluşmalara ve hatta ruhani arınmaya uzanan bir yaşam tarzı. Hatta Finlandiya yıllarca sauna dünya şampiyonasına ev sahipliği yaptı — ta ki 2010’da bir katılımcının trajik ölümüyle yarışma sona erene dek .
İşte bu kültürel tutku, sonunda kendine Eurovision sahnesinde bir şarkı buldu. Finlandiyalı komedi müzik grubu KAJ, “Bara Bada Bastu” (“Yalnızca Sauna”) adlı parçasıyla yarışmaya katılıyor ve şarkı hem kelime oyunlarıyla hem de enerjisiyle ortalığı ısıtıyor. Aynı zamanda 2012’den bu yana Eurovision’da seslendirilen ilk İsveççe şarkı.
Önceki yıllarda sahneye mükemmel cilalanmış pop marşları taşıyan İsveç’in aksine, bu yıl KAJ grubu işleri biraz karikatürize etmeyi ve kültürel mizahı öne çıkarmayı seçmiş. Müzik videosunda sauna şapkaları ve havlular içinde senkronize dansçılarla dolu absürt bir estetik var — ve bu absürtlük, ülkenin Loreen ile kazandığı son iki birinciliğin epik ciddiyetinden hoş bir sapma.
Müziğin kendisi de en az teması kadar akılda kalıcı. Şarkı boyunca fısıldanarak söylenen “sauna!” nidası, bilinçaltımızın sıcak kayalarına çarpan buharlı bir aydınlanma gibi.
Ama “Bara Bada Bastu” yalnızca bir espri değil; aynı zamanda öz bakımın, birlikteliğin ve arada bir ter atmanın önemini hatırlatan bir çağrı. Üstelik ciddiye alınması gereken bir yarışmacı: Şu anda bahis oranlarına göre yüzde 40’lık kazanma şansıyla zirvede yer alıyor.
JJ – Wasted Love (Avusturya)
Avusturya, 2014’te drag ikonu Conchita Wurst’un bıraktığı görkemli mirası, 23 yaşındaki Avusturyalı-Filipinli kontrtenor Johannes Pietsch – sahne adıyla JJ – ile üçüncü bir zaferle taçlandırmayı umuyor.
JJ, selefi gibi dramatizmi seviyor. Klasik müzik çevrelerinde sesini adeta bir enstrüman gibi kullanmasıyla öne çıkan genç sanatçı, bu yeteneğini Eurovision sahnesine türler ötesi bir popera ile taşıyor.
Adı gibi yıkıcı olan şarkısı “Wasted Love,” karşılıksız duyguların acısını işleyen, yumuşak bir baladla başlıyor. Ardından JJ’in sesinin giderek yükselmesiyle şarkı, bir nu-disko fantezisine dönüşüyor. Kreşendosu ise tam anlamıyla patlayıcı: JJ’in etkileyici (ve yer yer abartılı) vokal aralığı, EDM temposuyla birleşerek hem duygusal çöküşü hem de dans pistine uygunluğu aynı anda sunuyor.
2 dakika 50 saniyede balo salonundan kulübe geçişin nasıl başarıldığı hâlâ muamma. Ama şu da bir gerçek: Gündelik hayatın duygusal karmaşalarıyla boğuşan günümüz insanı için “Wasted Love,” doğrudan fırtınanın merkezine ilerleyen bir davet gibi.
Ziferblat – Bird of Pray (Ukrayna)
Ukrayna, Eurovision sahnesinde son yıllarda istikrarlı bir başarı yakaladı: 2022’de Kalush Orchestra ile birincilik, 2023’te altıncılık, geçen yıl ise üçüncülük elde etti. Kimi bu sonuçları, Rusya’nın işgali sonrası artan sempati oylarına bağlasa da şunu kabul etmek gerekiyor: Ukrayna’nın şarkıları – politik, duygusal ve müzikal olarak – gerçekten vurucu oldu.
Bu yıl da farklı değil. Ülkeyi vokalist Daniil Leshchynskyi, gitarist Valentyn Leshchynskyi ve davulcu Fedir Khodakov’dan oluşan Ziferblat grubu temsil ediyor. Yarışma şarkıları “Bird of Pra,y, savaşın kişisel bedeline dair derin bir anlatı sunuyor: Sevdiklerinden kopmanın, kederle yaşamayı öğrenmenin ve buna rağmen umudu korumanın hikayesi. Bu umut ise, şarkıda sembolik bir kuş figürüyle temsil ediliyor.
Grubun solisti Valentyn Leshchynskyi, Eurovision fan sitesi Wiwibloggs’a verdiği röportajda, “Bu şarkı yaşadığımız sorunlarla, son üç yılın trajedisiyle ilgili” diyerek şarkının kişisel ve kolektif anlamını vurguladı.
Müzikal açıdan “Bird of Pray,” kalıplara sığmayan bir yapıya sahip. Ruhani kadın vokalleriyle açılan parça, karanlık bir prog rock altyapısına yerleşiyor. Ardından gelen hipnotik Ukraynaca vokaller ve koro bölümleri, şarkıyı bir müzikal tiyatroya dönüştürüyor. Yaylılar, yoğun duygular ve dramatik geçişlerle adeta bir anime filminden fırlamış gibi hissettiriyor. “Uç kuş. Sana yalvarıyorum. Lütfen yaşa,” diye sesleniyor vokalist. Gösterişli ama içten bir çağrı.
Bu çağrı, son günlerde daha da derinleşti. Grubun 19 yaşındaki geri vokalisti Khrystyna Starykova, Ukrayna’nın doğusundaki Myrnohrad’daki evinin Rus bombardımanında yıkıldığını açıkladı. Şu anda İsviçre’de provalarını sürdüren Starykova, enkazın fotoğraflarını sosyal medyada paylaştı. Şarkının mesajı artık sadece bir sahne performansı değil; sahici bir hayatta kalma mücadelesinin sesi.
/euronews/
