Fırat Cewerî, ana dili Kürtçe’nin kullanımını tüm zenginliğiyle teşvik etme konusundaki kararlılığı nedeniyle 2024 Uluslararası Ostana Ödülü’ne (Premio Internazionale Ostana) layık görüldü.
İtalya’nın Torino kentinde adı “İl Premio Ostana, Scrittura in Lingua Madre” olan ve bu yıl 17’incisi düzenlenen uluslararası edebiyat ödülü “Ostana Uluslararası Büyük Ödül”ü (Il Premio Internazionale) Kürt yazar Fırat Cewerî’ye verildi.
Premio Ostana sitesinde ödülü alan Cewerî hakkında, “kendi dilini egemen güçlerin yok etme girişimlerine karşı savunduğu, eserini kendi anadilinde yazıp yayımladığı, dünya edebiyatının Kürtçeye çevrilmesi konusunda çaba sarf ettiği ve Kürtçe yayının yaygınlaştırılması için titizlikle çalıştığı belirtildi.
Cewerî’nin kitaplarının Türkçe, İsveççe, Farsça, Arapça ve İtalyancaya çevrildiği bilgisine yer verilen yazıda, yazarın ülkesini terk etmeye iten şeyin Kürt dilinde yazmaya olan bağlılığı olduğu ifade edildi.
O zamanlar Türkiye’de Kürtçe yazmak yasakken İsveç’te sürgündeki canlı bir Kürt entelektüel topluluğu oluştuğu ve Cewerî’nin sürgündeyken bile kendi dili ve edebiyatına ilişkin çalışmalara her zaman katkıda bulunduğu kaydedildi.
“Uluslararası Ostana Ödülü”, her yıl dünyanın her yerinden ana dil yazarlarını Ostana’da bir araya getiren, dünyanın tüm ana dillerinde düzenlenen bir etkinliktir.
Ödül bugüne kadar 5 kıtadan 47 dilden 88 yazarın sesini duyurmuş ve bu da Ostana’yı dünya çapında bir referans noktası haline getiriyor.
Firat Cewerî kimdir?
1959 yılında Mardin’in Derik (Dêrika Çiyayê Mazî) ilçesinde dünyaya gelen yazar Cewerî, ilk gençlik yıllarını Nusaybin’de geçirdi. Yirmili yaşlarına varmadan Kürtçe edebiyata yöneldi.
1980 yılının hemen öncesinde İsveç’e yerleşen Cewerî, o zamandan beri edebiyatın çeşitli alanlarında Kürtçe eserler yazıyor.
Kürt edebiyatını siyasetin cenderesinden çıkaran Nûdem dergisini on yıl boyunca aralıksız çıkardı.
O yıllardan itibaren daha çok öykü alanında yoğunlaşan Cewerî, aynı zamanda dünya edebiyatından klasik ve modern onlarca eseri Kürtçeye çevirdi.
Modern Kürt edebiyatının temel taşı olarak nitelendirilen Hawar dergisini yeniden bir araya getirdi ve Nûdem Yayınları arasından basılmasını sağladı.
20’ye yakın kitabı bulunan Ceweri, John Steinbeck, Anton Çehov, Dostoyevski, Astrid Lindgren, Hemming Mankell ve Yaşar Kemal’in bazı eserlerini Kürtçe’ye çevirdi.
Şu an İsveç’te yaşayan Cewerî’nin bazı kitapları farklı dillere çevrildi.
Cewerî, 2018 yılında İsveç Akademisi tarafından çalışmaları nedeniyle ödüllendirildi.
2020 yılında da Kürdistan Bölgesi Kültür Bakanlığı tarafından “Altın Kalem Ödülü”ne layık görüldü.
Romanları: Payiza dereng, Ez ê Yekî Bikujim, Lehî, Maria Melekek Bû, Derza Dila Min
/rûdaw/
