Hamas Siyasi Büro Üyesi Basim Naim, Filistin’de kalıcı bir ateşkesin sağlanması ve bağımsız bir devletin kurulması halinde, Hamas’ın silah bırakmaya ve iktidarı devretmeye hazır olduğunu açıkladı. Naim, “Biz iktidarda kalmak için değil, işgale karşı direniş için varız” dedi.
Hamas Hareketi Siyasi Büro Üyesi Basim Naim, Rûdaw TV’den Senger Abulrahman’a verdiği özel röportajda, İsrail ile karşılıklı esirlerin serbest bırakılması, savaşın sona erdirilmesi, ateşkes, Hamas’ın silahlanması ve Gazzelilerin yerinden edilmesi konularına değindi.
Ateşkes şartları
Naim, İsrail’le yürütülen dolaylı görüşmelerde, ateşkesin sağlanması için temel şartlarının net olduğunu dile getirerek, “Ateşkes ancak kalıcı düşmanlığın sona erdirilmesi, soykırımın durdurulması, İsrail güçlerinin Gazze’den tamamen çekilmesi ve sınır kapılarının yeniden inşaya açılması ile mümkündür” dedi.
Esir takası
Geçtiğimiz günlerde Hamas, İsrail-ABD vatandaşı olan Edan Alexander adlı bir esiri serbest bıraktı.
Basim Naim, bu konuda iki aydır talepler aldıklarını ve serbest bırakmaya karşı olmadıklarını, ancak bunun savaşın durdurulmasını sağlayacak bir anlaşma çerçevesinde gerçekleşmesini istediklerini belirtti.
Naim, bir diğer nedenin ise “ABD Başkanı Trump’ın İsrail’e baskı yaparak ertesi gün insani yardımların ulaştırılmasını sağlaması” olduğunu ifade etti.
Basim Naim, “Filistin halkı bugün70 günden fazla süredir Gazze’de tam bir abluka altında ve insanlar açlıktan ölüyor” diye ekledi.
ABD ile görüşmeler
Naim, ABD ile doğrudan veya dolaylı olarak, bazen aracı taraflar aracılığıyla birkaç haftadır iletişim halinde olduklarını açıkladı.
Bu temasların bazı dönemlerde ABD temsilcisi Brett McGurk ve ekibiyle doğrudan, bazen de dolaylı olarak gerçekleştiğini belirten Basim Naim, görüşmelerin büyük ölçüde Gazze’deki savaşın sonlandırılması ve rehine takası üzerine yoğunlaştığını söyledi.
Naim, “ABD, İsrail üzerinde gerçek bir baskı oluşturabilecek güce sahip” dedi ve görüşmelerin bazen yüz yüze, bazen de farklı iletişim kanalları üzerinden gerçekleştiğini belirtti.
Hamas yetkilisi, “Trump, İsrail’i müzakerelere zorlayabilir. Gazze’de 70 günü aşkın süredir abluka altında yaşayan halk büyük acılar çekiyor” diyerek insani krizin derinliğine dikkat çekti.
Gazze’deki durum ve Hamas’ın silahları
Naim, Hamas’ın bir direniş hareketi olduğunu ve iktidarda kalmak gibi bir önceliği olmadığını vurguladı.
“Hamas, işgal sona erdiğinde bir siyasi partiye dönüşebilir ve direniş silahları gelecekteki Filistin devletine devredilebilir. Ancak şu anda direniş silahlarının tartışılması kabul edilemez” diyen Naim ayrıca, Filistin liderlerinin sürgün edilmesi önerisini “kırmızı çizgiden de öte” olarak nitelendirdi.
Gazze’nin yeniden inşası ve yönetim
Naim, Hamas’ın 2014 ve 2017 yıllarında olduğu gibi yönetimi devretmeye hazır olduğunu, Nisan 2024’teki Pekin Anlaşması’nda da ulusal birlik hükümeti kurulması için adım atmaya razı olduklarını belirtti.
Basim Naim, Hamas’ın bir direniş hareketi olduğunu vurgulayarak, “Biz siyasi bir parti değiliz, asıl hedefimiz iktidar değil. Hamas’ın iktidarda kalması sorun değil. Biz, ulusal birlik hükümetine, teknokrat hükümetine veya Mısır’ın önerdiği geçici yönetim planına açık olduk” dedi.
Hamas’ın silahsızlandırılması, liderlerinin sürgün edilmesi ya da siyasi sahneden dışlanmasının kesinlikle kabul edilemeyeceklerini vurgulayan Naim, “Filistinli bir kişinin kendi topraklarını terk etmesi istenemez” ifadelerini kullandı.
Mısır’ın, Gazze’nin yönetimi için geçici bir komite önerisine de destek verdiklerini ifade eden Naim, ancak İsrail Başbakanı Netanyahu’nun “ne Hamas’ı ne Fetih’i ne de Filistin’in herhangi bir siyasi varlığını” istemediğini söyledi.
İsrail’in yeni operasyonları ve ABD’nin rolü
Naim, İsrail’in Gazze’de yeni bir operasyon başlattığı bir dönemde ABD’nin ateşkes sağlama çabalarının başarılı olup olmayacağına dair, “ABD, bu savaşı durdurabilecek araçlara sahip, ancak irade ve kararlılık gerekiyor. İsrail, ABD’nin desteği olmadan bu savaşta devam edemez” dedi.
Hamas yetkilisi, Netanyahu hükümetini “asi bir devlet” gibi hareket etmekle suçladı.
Esirler ve Filistinli tutuklular
Hamas’ın elindeki İsrailli esirlerin sayısının yaklaşık 50 civarında olduğunu, ancak kesin bir rakam veremediğini belirten Naim, esirlerin durumunun Gazzelilerin durumuyla aynı olduğunu söyledi.
Ayrıca, İsrail hapishanelerinde 15 binden fazla Filistinli tutuklunun olduğunu ve bu kişilerin fiziksel, psikolojik ve cinsel işkenceye maruz kaldığını ifade etti.
Gazze’den göç iddiaları
ABD medyasında bir milyon Filistinlinin Libya’ya taşınacağı yönündeki haberlere ilişkin Naim, bu iddiaların “psikolojik savaş ve baskı” amacı taşıdığını söyledi.
“Filistin halkı 18 aydır bu düşmanlığa direniyor ve beyaz bayrak kaldırmadı. 7 Mayıs 2024’te Refah’ta 1,2 milyon Filistinli kuzeye, yıkım ve açlığa doğru gitti, ama kimse güneye, Sina’ya yönelmedi” iyen Naim, Gazze’den ayrılanların çoğunun hasta, yaralı veya çifte vatandaşlık sahibi kişiler olduğunu ve bu sayının sınırlı olduğunu belirtti.
“Hedef Filistin devleti”
Naim, Filistin halkının 76 yıldır topraklarında kalmak için büyük bedeller ödediğini ve göçe karşı kararlı bir duruş sergilediğini vurguladı.
“Filistinliler, vatanlarından çıkmak değil, geri dönmek için mücadele ediyor” diyen Naim, Hamas’ın nihai hedefinin bağımsız Filistin devletinin kurulması ve mültecilerin geri dönüş hakkının güvence altına alınması olduğunu belirtti.
Naim, “Bu hedefe ulaşıldığında Hamas siyasi bir partiye dönüşebilir ve silahlı kanat Filistin devleti ordusuna entegre edilebilir” dedi.
/rd/
