İnsan Hakları İzleme Örgütü, (HRW) yayınladığı kapsamlı bir raporda Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde işgal ettiği bölgelerde yaşanan insan hakları ihlalleriyle savaş suçlarına örnekleri ve belgelerini de vererek dikkat çekiyor.
Türkiye’nin işlenen bu suçlardan ‘sorumlu’ olduğunu belirten İnsan Hakları İzleme Örgütü, işgal altındaki bölgelerde yaşanan işkence, infaz, taciz, tecavüz, fidye karşılığı insan kaçırma, mal varlığına el koyma, keyfi tutuklama, tarım alanlarına, kültürel varlıklara, zeytin ağaçlarına kasten zarar verme ve gasp gibi suçların soruşturulması için Avrupa Birliği’ne ve Birleşmiş Milletler’e çağrısı yapıyor…
Raporun tamamı şöyle:
Türkiye Suriye’nin kuzeyinde işgalci bir güçtür…
Güney sınırının Suriye tarafında idari ve askeri kontrolü hem doğrudan hem de yaratılmasına yardımcı olduğu fiili bir vekil aracılığıyla, büyük ölçüde eski Özgür Suriyelilerden oluşan, silahlı muhalif gruplardan oluşan gevşek bir koalisyon olan Suriye Ulusal Ordusu (SNA) aracılığıyla idari ve askeri kontrol uyguluyor.
Türk hükümeti, hem güney sınırında bir güvenlik tamponu oluşturmak hem de Türkiye’de yaşayan Suriyeli mültecilerin geri dönüşünü sağlamak amacıyla işgal ettiği bölgeleri “güvenli bölgelere” dönüştürmeyi hedeflediğini açıkladı. Ancak bu alanlar güvenli değil; bunlar öncelikle SNA’nın bazı kesimleri tarafından gerçekleştirilen insan hakları ihlalleriyle dolu ve bölgenin 1,4 milyon sakininin yaşamı kanunsuzluk ve güvensizlikle karakterize ediliyor. 3 yıldan az bir süredir SMO yönetimi altında yaşayan eski bir bölge sakini, “Her şey silahın gücüyle gerçekleşiyor” dedi.
58 mağdur, hayatta kalan, akraba ve ihlal tanığının yanı sıra çeşitli sivil toplum kuruluşu temsilcileri, gazeteciler, aktivistler ve araştırmacılarla yapılan görüşmelere dayanan bu rapor, adam kaçırmaları, keyfi tutuklamaları, çocuklar da dahil olmak üzere hukuka aykırı gözaltıları, cinsel taciz olaylarını belgeliyor. SMO’nun çeşitli kesimleri, bu tür suiistimalleri engellemek için kurulmuş olan Askeri Polis, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı (Milli İstihbarat Teşkilatı, MİT) dahil olmak üzere Türk istihbarat teşkilatları mensupları tarafından uygulanan şiddet ve işkence ve Askeri istihbarat müdürlüklerinin sayısı. Rapor aynı zamanda yaygın yağma ve yağmanın yanı sıra mülklere el konulması ve gasp da dahil olmak üzere konut, arazi ve mülkiyet hakları ihlallerini belgeliyor ve son yıllarda suiistimalleri engellemek veya mağdurlara tazminat sağlamak için uygulamaya konulan hesap verebilirlik önlemlerinin çoğunun korkunç başarısızlığını açığa çıkarıyor….
Ağır ve sistematik insan hakları ihlalleri ve olası savaş suçları konusunda cezasızlık devam ettiği sürece, Türkiye’nin bölgeye yönelik ardışık askeri operasyonları sırasında ve sonrasında evlerinden kaçan yüzbinlerce yerinden edilmiş ve mülksüzleştirilmiş Suriyelinin geri dönüş umutları azalmaya devam ediyor. Birçoğu bugün Suriye’nin kuzeydoğusunda aşırı gergin ve yetersiz hizmet verilen kamplarda ve toplu barınaklarda yaşıyor.
Türkiye, 2016 yılından bu yana, sınırındaki Kürt varlığını zayıflatmayı amaçlayan kuzey Suriye’ye üç askeri operasyon gerçekleştirdi. 2016’daki ilk operasyonunda Halep’in kuzeyinde, daha önce İslam Devleti’nin (IŞİD olarak da bilinir) kontrolü altında olan Azez, El Bab ve Cerablus’un da dahil olduğu Arap ağırlıklı bölgeyi işgal etti. 2018’deki ikinci saldırısında, Azez’in hemen batısında, 2012’den bu yana Kürtlerin liderliğindeki güçlerin kontrolü altında olan, Kürtlerin çoğunlukta olduğu Afrin’i ele geçirdi. Türk Silahlı Kuvvetleri, 2019’daki üçüncü saldırısında ise yaklaşık 150 bölgenin kontrolünü ele geçirdi. Kuzeydoğu Suriye’de Tel Abyad ile Ras al-Ain (Kürtçe adı: Serekaniye) arasındaki yaklaşık kilometre uzunluğunda ve 30 kilometre derinliğindeki dar araziyi Kürtlerin öncülüğündeki güçlerin kontrolüne aldı. Her üç operasyonu da Türkmen grupları, eski Özgür Suriye Ordusu grupları ve 2017 yılında toplu olarak Suriye Ulusal Ordusu (SNA) olarak bilinen diğer İslamcı gruplar da dahil olmak üzere çeşitli yerel silahlı grupların yardımıyla gerçekleştirdi. Askeri saldırılar kitlesel yer değiştirmelere yol açtı ve ayrım gözetmeyen bombardıman, seri cinayetler, hukuka aykırı tutuklamalar, işkence ve zorla kaybetmeler, sistematik yağma ve hukuka aykırı olarak mülklere el konulması dahil olmak üzere hem insan hakları hem de insani hukukun ciddi ihlalleriyle doluydu.
Bugün, birkaç yıl sonra, Türkiye, Suriye’nin kuzeyindeki 100’den fazla askeri tesis, üs ve gözlem noktasıyla hem silahlı kuvvetleri hem de istihbarat teşkilatları aracılığıyla ve ayrıca SNA üzerindeki doğrudan kontrolü aracılığıyla işgal ettiği topraklar üzerindeki kontrolünü sürdürüyor. silah, maaş, eğitim ve lojistik destek sağlıyor. Türkiye ayrıca işgal altındaki bölgeler üzerinde komşu ilçelerdeki yerel yönetimler aracılığıyla idari kontrol de yürütmektedir. Örneğin Hatay Valiliği, Afrin’deki eğitim, sağlık, mali hizmetler ve insani yardımın sağlanmasını doğrudan denetlemektedir. Eylül 2023’te Türk medyası, Türkiye’nin kontrolündeki tüm alanları denetlemek üzere tek bir vali atamayı planladığını ancak Ocak 2024 itibarıyla bu tür bir gelişmenin yaşanmadığını bildirdi.
SNA resmi olarak, Suriye muhalefetini temsil eden ve merkezi Azez’de bulunan, kendi kendini ilan eden, uluslararası alanda tanınan bir yönetim organı olan Suriye Geçici Hükümeti’nin (SIG) Savunma Bakanlığı’na bağlı olsa da, fraksiyonları sonuçta Türk askeri kuvvetlerine ve istihbarat teşkilatlarına bağlıdır. SNA’nın iç işleyişi hakkında doğrudan bilgisi olan iki bilgili kaynağın İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne verdiği bilgiye göre, yaygın ihlal iddialarının ardından hukukun üstünlüğünü uygulamak üzere SIG’nin denetimi altında kurulan askeri ve sivil polis güçleri aynı zamanda Türk askeri kuvvetlerine ve istihbarat teşkilatlarına da cevap veriyor. İçlerinden biri, “Onların bilgisi olmadan hiçbir şey olmaz” dedi. İnsan Hakları İzleme Örgütü, Suriye’de Türk işgali altındaki topraklarda Türk yetkililerin komuta yapısındaki rolünü özetleyen yayınlanmış yönergeler bulamadı.
Çünkü Türk yetkililer, ABD destekli Kürtlerin önderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) en büyük bileşenleri olan Halk Koruma Birimi (Yekineyen Parastina Gel, YPG) ve Kadın Koruma Birimi’ni (Yekineyen Parastina Jin, YPJ) Kürdistan’la aynı kefeye koyuyor ”Terör örgütü ve Türkiye’ye varoluşsal bir tehdit olarak gördükleri” İşçi Partisi (PKK), SDG yönetimi altında evlerinde yaşayan ve topraklarının bakımını yapan ve dolayısıyla SDG’ye veya onun herhangi bir üyesine fiilen sadık kabul edilen Kürt vatandaşlar belgelenen suiistimallerin en büyük yükünü çeşitli bileşenler üstlendi. SDG ve SDG kontrolündeki bölgelerdeki sivil yönetim organı olan Kuzeydoğu Suriye Özerk Yönetimi (AANES) ile bağları olduğu düşünülen Araplar ve diğerleri de hedef alındı.
Erdoğan’ın talimatıyla yapılan askeri harekatlar
Bu rapor, Türk yetkililerin Suriye’nin kuzeyindeki acınası gerçeği görmezden gelmediğini, aynı zamanda gözaltıyla ilgili birçok suistimal ve mülkiyet hakkı ihlallerinin doğrudan sorumluluğunu üstlendiklerini açıkça ortaya koyuyor. Bu ihlaller ve ihlaller çoğunlukla Kürt sivillere ve Kürt liderliğindeki güçlerle bağlantısı olduğu düşünülen herkese yöneliktir ve Türkiye’nin kuzey Suriye’deki Kürt varlığını zayıflatma ve “uçtan uca bir çatışma” yaratma yönünde belirttiği hedeflerle büyük ölçüde uyumludur. Güney sınırı ile Kuzey Suriye’de SDG tarafından kontrol edilen bölgeler arasındaki “son” güvenlik kemeri veya tampon bölge. Türkiye’nin Afrin’e saldırısı sırasında on binlerce insan Suriye’nin diğer bölgelerine ve ötesine kaçarken, Türk yetkililer Doğu Guta’dan yerinden edilen yüzlerce Sünni Arap ailenin bölgedeki Kürt sakinlerinin evlerine yerleştirilmesi konusunda hızlı davrandı. O zamandan beri, bölgeye konuşlandırılan savaşçılar da dahil olmak üzere Guta’dan, Şam kırsalından, Hama’nın kuzeyinden ve İdlib’den çok sayıda yerinden edilmiş aile Afrin’e ulaştı. Benzer bir eğilim, Türkiye’nin 2019’daki askeri operasyonunun ardından Tel Abyad ile Rasulain arasındaki şeritte de belgelendi.
Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından iletilen askeri harekâtlarının belirtilen ikinci hedefi, şu anda Türkiye’de bulunan ve çoğu burada yaşamış olan bir milyondan fazla Suriyeli mülteciyi yeniden yerleştirmek için işgal ettiği topraklarda sözde “güvenli bölgeler” oluşturmaktı. yıllardır Suriye’nin diğer bölgelerinden gelenler var. Ancak bu raporun da ortaya koyduğu gibi Türk işgali altındaki bölgeler güvenli olmaktan çok uzak. Hukukun üstünlüğünün yokluğuna ek olarak, Suriye’nin diğer bölgeleri gibi Türk işgali altındaki bölgeler de ciddi ekonomik ve insani koşullardan muzdarip. Çok sayıda insanı, zulüm veya işkenceye dair inandırıcı bir korkunun olduğu bölgelere sürmek, Türkiye’nin uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal edecektir. Kitlesel ölçekte sınır dışı edilmeler ve yeniden yerleştirmeler, zorunlu demografik değişimler yaşamaya alışmış bir bölge olan Kuzey Suriye’nin etnik yapısını da büyük ölçüde değiştirecektir.
Türkiye halihazırda Suriyeli mültecilerin zorla geri gönderilmesini gerçekleştirdi. Türk kuvvetleri en az 2017’den bu yana binlerce Suriyeli mülteciyi tutukladı, gözaltına aldı ve özetle sınır dışı etti; çoğu zaman onları “gönüllü” geri dönüş formları imzalamaya zorluyor ve onları çeşitli sınır geçişlerinden kuzey Suriye’ye geçmeye zorluyor. Gerçekten de, yalnızca Temmuz 2023’te Türkiye 1.700’den fazla Suriyeliyi Tel Abyad bölgesine geri gönderdi.
Türk işgali altındaki topraklarda komutanlar ve çeşitli grupların üyelerinin yanı sıra Askeri Polis tarafından işlenen insan hakları ihlalleri ve potansiyel savaş suçlarının hesap verebilirliği hala belirsizliğini koruyor. Suriye Ulusal Ordusu’nun bazı sınırlı iç soruşturmalarına rağmen, bu tür konularda yargı yetkisine sahip olan askeri mahkemeler bağımsızlık ve tarafsızlıktan yoksundur, davalar nadiren kamuya açıktır ve yargılamalara ilişkin çok az bilgi mevcuttur. Türkiye, SNA unsurlarını veya kendi yetkililerini sorumlu tutmak veya bağımsız insan hakları gözlemcilerine erişim izni vermek konusunda anlamlı adımlar atmadı.
2023’te Amerika Birleşik Devletleri, sivillere karşı ciddi insan hakları ihlalleri nedeniyle üç SNA grubuna ve liderlerine yaptırım uyguladı. Ocak 2024’te iki insan hakları örgütü, Alman Federal Savcılığı’na, SMO gruplarının 2018’den bu yana Afrin’de gerçekleştirdiği uluslararası hukuk ihlallerini soruşturması çağrısında bulunan bir suç duyurusunda bulundu. “Evrensel yargı yetkisi” ilkesi uyarınca, ulusal yargı görevlileri dava açabilir. Başka bir yerde işlenmiş olmasına ve ne fail olduğu iddia edilenlerin ne de mağdurların bu ülkenin vatandaşı olmamasına rağmen bazı ciddi uluslararası suçlara inandırıcı bir şekilde karışmış olan kişilere karşı açılan davalar.
İşgalci bir güç ve bu bölgedeki fiili hükümet olarak Türkiye, güçlerinin uluslararası insan haklarına ve insancıl hukuka sıkı sıkıya uymasını sağlamak, kontrol ettiği bölgelerde kamu düzenini ve güvenliğini sağlamak ve sürdürmek, bölge sakinlerini şiddetten korumak, sorumluları tutmakla yükümlüdür. Suiistimallerin hesap verebilir olması için, kendi kuvvetleri ve kontrol ettiği yerel güçler tarafından gerçekleştirilen ciddi insan hakları ihlallerinin tüm mağdurlarına tazminat sağlayın ve mülklerinin hukuka aykırı olarak müsadere edilmesi ve kullanılması nedeniyle onlara tazminat verilmesi de dahil olmak üzere mülk sahiplerinin ve geri dönenlerin haklarını garanti edin ve kaynaklanan herhangi bir hasar. Türkiye ve Suriye Geçici Hükümeti, bağımsız soruşturma organlarına kendi kontrolleri altındaki bölgelere derhal ve engelsiz erişim izni vermelidir.
Türkiye, Türk ve Vekil Güçlerin Eylemlerinin Sorumluluğunu Taşıyor
Öneriler
Türk Hükümetine
- Askeri güçler ve istihbarat personeli ile bağlı yerel milisler tarafından işlenen insan hakları ihlallerini ve potansiyel savaş suçlarını durdurmak için acil adımlar atın ve askeri personel ve silahlı gruplar da dahil olmak üzere kontrolü altındaki tüm bireylerin uluslararası insan hakları hukukuna uymasını sağlayın ve insancıl hukuk;
- Sığınmacıların Türkiye topraklarından ve Türkiye sınırlarından yargısız geri itilmesinin derhal durdurulması;
- İşgal altındaki topraklarda faaliyet gösteren Türk Silahlı Kuvvetleri ve istihbarat teşkilatlarının, sivillere yönelik işkence, keyfi gözaltı, tecavüz, yağma ve benzeri suçlar da dahil olmak üzere, potansiyel savaş suçları da dahil olmak üzere ciddi insan hakları ihlallerine karıştığı iddialarına ilişkin şeffaf, kapsamlı ve tarafsız bir soruşturma yapılması. yargısız infazlar;
- Birleşmiş Milletler Soruşturma Komisyonu ve insan hakları örgütleri gibi uluslararası kuruluşların insan hakları ihlalleri ve savaş suçları iddialarına ilişkin yürüttüğü bağımsız ve tarafsız soruşturmalarla tam işbirliği yapmak;
- Askeri Polis ve çeşitli gruplara ait hapishaneler ve gözaltı merkezleri ile askeri mahkemeler de dahil olmak üzere, uluslararası ve bağımsız gözlemcilerin Türk işgali altındaki bölgelere tam ve engelsiz erişiminin sağlanması;
- Türk ve Türk müttefiki tüm kuvvetlerin davranışlarını izlemek ve rapor edilen suiistimalleri derhal ele almak için sağlam gözetim mekanizmaları oluşturmak;
- Adil ve şeffaf yargılamalar da dahil olmak üzere, suiistimallerin sorumlularını sorumlu tutun;
- Şeffaf ve katılımcı bir süreç aracılığıyla ve uluslararası standartlara uygun olarak, Türk kuvvetleri ve Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyindeki toprakları işgal etmesinden bu yana kontrol ettiği yerel güçler tarafından gerçekleştirilen ciddi insan hakları ihlallerinin tüm mağdurları için bir tazminat programı geliştirmek ve uygulamak. Tazminatlar, mağdurların çektikleri acının, tazminatın, psikososyal ve fiziksel rehabilitasyonun ve mülklere erişim ve mülklerin iadesinin kamuoyu tarafından kabul edilmesini içermelidir;
- Çatışmaya bağlı cinsel şiddete yönelik tazminat, tazminat, rehabilitasyon ve tekrarlanmama garantileri de dahil olmak üzere tazminat sağlayın. Tazminatlar ayrıca, örneğin tıbbi yardıma ve psikososyal desteğe erişim sağlayarak, çatışmayla bağlantılı cinsel şiddet mağdurlarını etkileyen doğrudan zararları da acilen ele almalıdır. Tazminat programı başarılı kovuşturmalara bağlı olmamalı ve cinsel şiddet deneyimlerini dile getiren kişilere tazminat ve diğer hizmetleri sağlamalıdır. Program aynı zamanda cinsel saldırı mağdurları da dahil olmak üzere mağdurlara danışılarak tasarlanmalı ve uygulanmalı, mağdurların haklarına ve onuruna saygı göstermeli ve onlara daha fazla zarar vermekten veya travma yaşatmaktan kaçınmalıdır;
- Psikososyal engellilik de dahil olmak üzere engellilik kazanmış kişilere yönelik hedefe yönelik tazminatlar ve devlet yardımı sağlamak ve bu kişilerin ücretsiz, kaliteli ve haklara saygılı sağlık hizmetlerine, yardımcı cihazlara ve psikososyal ve zihinsel sağlık hizmetlerine erişimlerini sağlamak;
- Mülk sahiplerinin ve geri dönenlerin haklarını, mülklerine hukuka aykırı olarak el konulması ve kullanılması ve bunların neden olduğu zararların tazmin edilmesi de dahil olmak üzere garanti edin.
Suriye Geçici Hükümetine ve Suriye Ulusal Ordusuna
- Çeşitli gruplara ait tüm derme çatma veya resmi olmayan hapishaneleri ve gözaltı merkezlerini ortadan kaldırın;
- Bireylerin gözaltına alınmasını incelemek için partizan olmayan, bağımsız bir komisyon oluşturun. Yalnızca şiddet içermeyen siyasi faaliyetlerinden dolayı tutuklu bulunanlar da dahil olmak üzere, keyfi olarak tutuklandığı düşünülen tutukluların serbest bırakılması;
- Yerel ve uluslararası insan hakları örgütlerinin, geçici hapishaneler ve Askeri Polis gözaltı merkezleri de dahil olmak üzere gözaltı tesislerini denetlemesine izin verin;
- Sivillere yönelik tüm askeri yargılamaların durdurulması ve tüm yasal işlemlerin adil yargılanma ilkelerine bağlı kalmasının sağlanması;
- Yerel ve uluslararası insan hakları örgütlerinin davaları izlemesine izin verin;
- Karargahları, gözaltı merkezlerini ve askeri tesisleri sivil işyerleri veya konutların içine yerleştirmekten kaçının;
- Tüm kaybolma ve cinayetleri derhal ve bağımsız olarak araştırın.
Avrupa Birliği’ne
- Türkiye’nin, AB İltica Prosedürleri Direktifi’nin 38. maddesinde belirtilen kriterlere göre sığınmacıların geri gönderilebileceği güvenli bir üçüncü ülke olmadığını kamuoyuna açıklayın;
- Türkiye’ye, yargısız sınır dışı işlemlerini durdurması ve BMMYK’nin tutuklu Suriyelilerin Türkiye’de kalmak mı yoksa gönüllü olarak Suriye’ye dönmek mi istediğini izlemesine izin vermesi için kamuoyuna çağrıda bulunun;
- Zorunlu sınır dışı etmeler sona erene kadar göçmenlerin gözaltına alınması ve sınır kontrollerine yönelik finansmanın askıya alınması.
BM Üye Devletlerine
- Evrensel yargı ilkesi çerçevesinde ve ulusal yasalara uygun olarak, Türk işgali altındaki Kuzey Suriye’de uluslararası hukuka göre işlenen ciddi suçlara inandırıcı şekilde dahil olan kişileri soruşturun ve kovuşturun.
Metodoloji
İnsan Hakları İzleme Örgütü bu rapor için Kasım 2022 ile Eylül 2023 arasında araştırma yaptı. Araştırmada mağdurlar, hayatta kalanlar, yakınları ve ihlal tanıklarıyla 58 görüşme yapıldı; bunlardan 19’u eski tutuklularla, 21’i ise eski ve mevcut tutukluların akrabalarıyla yapıldı. Aralarında gözaltı nedeniyle kötü muameleye de maruz kalan 36 kişinin barınma, arazi ve mülkiyet hakları ihlal edildi. Araştırmacılar ayrıca sivil toplum kuruluşu temsilcileri, gazeteciler ve araştırmacılarla da görüştü. Araştırmanın yapıldığı dönemde görüşülen kişilerin 10’u Türk işgali altındaki Afrin ve Rasulain’de, 27’si Kuzey Suriye’nin Kürt yönetimindeki bölgelerinde, 15’i Irak’ın Kürdistan Bölgesi’nde, ikisi Avrupa’da, biri Lübnan’da ikamet ediyordu. ve bir tanesi Türkiye’de.
Araştırmacılar, Afrin’de doğrudan Askeri Polis ile temas halinde olan bilgili bir kaynakla ve daha önce Türk istihbarat yetkililerine yakın olan, Temmuz 2019 ile Haziran 2020 arasında Afrin’deki çeşitli grupların davranışlarına erişimi ve gözetimi olan ve o zamandan beri ayrılan Suriyeli bir kaynakla konuştu. Suriye.
Irak’ın Kürdistan Bölgesi’nde ve Suriye’nin kuzeydoğusundaki Amuda, Haseke ve Kamışlı’da güvenli mesajlaşma uygulamaları üzerinden Arapça ve Kürtçe olarak ve bizzat görüşmeler gerçekleştirildi. Yüz yüze görüşmeler, araştırmacılar ve görüşülen kişiler tarafından özel ve güvenli kabul edilen yerlerde gerçekleştirildi. Araştırmacılar her görüşmeciye görüşmenin amacını, gönüllülük esasını, bilginin nasıl kullanılacağını ve herhangi bir ücret ödenmeyeceğini açıkladı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, kendilerini ve Afrin ve Rasulain’de akrabaları olan diğer kişileri misillemeden korumak için görüşülen tüm kişileri anonimleştirmeyi ve kimlik bilgilerini hesaplarından kaldırmayı seçti. İnsan Hakları İzleme Örgütü ayrıca videoların, görsellerin, sosyal medya gönderilerinin ve çevrimiçi belgelerin yanı sıra eski tutuklular, aktivistler ve akrabalar tarafından sağlanan ve bu ihlalleri doğrulayan belgeleri de inceledi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, 21 Kasım’da Türkiye Dışişleri ve Savunma Bakanlıkları ile Suriye Geçici Hükümetinin Savunma ve Adalet Bakanlıklarının yanı sıra raporda adı geçen dört mevcut ve eski yüksek rütbeli grup komutanı, güvenlik görevlisi ve Askeri Polis mensuplarına bir mektup yazdı. 8 ve 15 Ocak 2024. İnsan Hakları İzleme Örgütü bu yazının yayınlandığı tarih itibarıyla herhangi bir yanıt alamadı.
Örnekler…
— Kürtlerin ve diğer azınlıkların göçünden bahsederken memleketi Rasulain’den yerinden edilmiş bir adam .
Türkiye’nin Sınır Boyunca Kürt Varlığını Eritme Kararlılığı
Türk Silahlı Kuvvetleri ve desteklediği yerel Suriyeli gruplar, Ağustos 2016’dan bu yana Suriye’nin kuzeyine yönelik gerçekleştirilen üç askeri operasyon sırasında, bu sınır bölgelerindeki Kürt varlığını zayıflatmak amacıyla Türkiye’nin güney sınırı boyunca iki bölge bölgesini ele geçirdi.
Fırat Kalkanı olarak bilinen ilk operasyonda Türk güçleri ve yerel müttefikleri Nisan 2016 ile Mart 2017 arasında batıda Azez’e, güneyde El Bab’a kadar uzanan Fırat nehri üzerindeki Cerablus’u ele geçirmişti. Bu operasyon sırasında Türkiye, İslam Devleti güçlerini (IŞİD olarak da bilinir) bölgeden uzaklaştırdı ve kuzeydoğu Suriye’nin çoğunu askeri olarak kontrol eden ABD destekli Kürt liderliğindeki silahlı grup olan Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) saldırısını engelledi . güney sınırı boyunca ilerlemeye devam ediyor. Türk kuvvetlerinin ağırlıklı olarak Sünni Arap olan bu bölgedeki ilerleyişi, kuzey Suriye’ye yapılan art arda operasyonlara kıyasla daha az şiddete sahne oldu, ancak Türkiye o zamandan bu yana on binlerce Suriyeliyi Türkiye’den işgal altındaki bölgeye sınır dışı etti. [1]
Türk hükümeti, SDG’nin en büyük unsurları olan Halk Koruma Birimi (YPG) ve Kadın Koruma Birimi’ni (YPJ), Türkiye’nin on yıllardır içinde bulunduğu silahlı Kürdistan İşçi Partisi (PKK) ile bağlantılı terörist gruplar olarak görüyor. ‘ uzun çatışma. Kürtlerin Suriye’deki özyönetim deneyimini ulusal güvenliğine doğrudan bir tehdit olarak görüyor. [2]
Ocak 2018’de Türkiye, Halep’in kuzeybatısındaki Kürt çoğunluğunun yaşadığı Afrin ilçesinin kontrolünü SDG’den almak için Zeytin Dalı Harekatı’nı başlatmış, yoğun bir hava harekatı ile başlayıp, Afrin’in kuzeyindeki kırsal bölgelere ilerleyerek son olarak Afrin şehrini ele geçirmişti. Mart 2018. Birleşmiş Milletler’e göre askeri saldırı düzinelerce sivilin ölümüyle ve on binlerce kişinin yerinden edilmesiyle sonuçlandı. [3] SDG aynı zamanda sivillerin tahliyesini engelleyerek uluslararası insani hukuku da ihlal ederken, Suriye hükümet güçleri de kaçan sivillerin hükümetin kontrolündeki bölgelere girmesini engelledi. [4]
Suriyeli siviller, Türkiye destekli güçler ile Kürt savaşçılar arasındaki çatışmaların ortasında 12 Mart 2018’de Afrin kentinden kaçarken arabalarıyla Suriye’nin kuzeyindeki Afrin bölgesindeki Ayn Dara’dan geçiyor. © 2018 STRINGER/AFP, Getty Images aracılığıyla
Takip eden yıllarda Türk güçleri ve Türkiye destekli SMO’nun grupları, öncelikle Afrin’deki Kürt sakinleri hedef alarak keyfi tutuklamalar, kimseyle görüştürülmeden gözaltılar, adam kaçırmalar ve işkenceler gerçekleştirdi. Afrinliler, SMO savaşçıları ve aileleri tarafından evlerinin, işyerlerinin, topraklarının ve mahsullerinin talan edildiğini ve ele geçirildiğini gördüler; bu eylemler, savaş yasalarına göre yasaklanmıştır ve savaş suçu teşkil edebilir. [5] Ayrıca kültürel, dini ve tarihi mekanlarının da yok edildiğini gördüler. [6] Sonunda, Türkiye’nin Afrin’in çalıntı zeytinlerden yapılan meşhur zeytin ürünlerini kendi pazarlarında ve uluslararası alanda sattığını tespit ettiler. Bu eylemi dönemin Türkiye Tarım Bakanı Bekir Pakdemirli, aksi takdirde gelirlerin düşeceğini savunarak savundu. PKK’nın eline geçti. [7]
Afrin’de doğup büyüyen ve askeri operasyonun en şiddetli günlerinde bile bölgeyi terk etmeyi reddeden 63 yaşındaki Kürt Ebu Salem, kendileri ve Türk kuvvetleri nihayet şehri ele geçirdikten kısa bir süre sonra SMO’nun çeşitli gruplarının davranışlarını anlattı. Afrin:
onun gibisini daha önce görmedim. Önce para, araba, altın ve mücevher için geldiler, alabilecekleri her şeyi aldılar. Daha sonra dükkânları, ardından evleri boşalttılar. Evlerimizin duvarlarına hangi grubun, hangi evin sahibi olduğunu yazdılar. Bölgeyi sokak sokak, bina bina kontrol alanlarına böldüler. Her şeyi aldılar. [8]
Çoğunluğu Kürt olan Afrin’in orijinal sakinlerinin yarısından biraz fazlası ve daha önceki yıllarda bölgeye yerlerinden edilmiş diğer aileler, Türkiye’nin saldırısı sırasında, çoğu Halep’in kuzeyindeki kuşatma altındaki Şahba bölgesine, yalnızca 20 kilometre uzaklıktaki Şahba bölgesine kaçtı. artık çaresiz koşullar altında yaşadıkları yer. [9] Kürt liderliğindeki Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin (AANES) kontrolü altındaki Şahba bölgesi, Ağustos 2022’den bu yana Suriye hükümet güçleri tarafından abluka altında ve bölge sakinlerinin yakıt ve yakıta erişimi ciddi şekilde sınırlanıyor. diğer temel malzemeler. [10]
Bu fırsatı değerlendiren Türkiye, Doğu Guta’dan yerinden edilmiş yüzlerce Sünni Arap ailenin Afrin’den kaçan Kürt sakinlerinin evlerine yerleştirilmesini hızla gerçekleştirdi. [11] Bu, Türkiye’nin bölgedeki Kürt varlığını zayıflatmak amacıyla bölgenin demografik yapısını değiştirme çabasının açık bir örneğiydi. Daha sonra bölgeye konuşlandırılan savaşçılar da dahil olmak üzere Doğu Guta, Şam kırsalı, kuzey Hama ve İdlib’den yerinden edilmiş daha fazla aile Afrin’e geldi. Yalnızca Aralık 2020’de genel olarak 13.000 varış gerçekleşti. [12] Aynı aya ait bir ACAPS tahmini, Afrin ilçesinin nüfusunun 442.000’den fazla olduğunu ortaya koyuyor; çoğunluğu Kürt olan 157.278 sakin ve geri dönen ve çoğunluğu Sünni Arap olan 285.550 ülke içinde yerinden edilmiş Suriyeli var. [13]
Türkiye’nin üçüncü harekâtı Ekim 2019’da gerçekleşti. Sadece 10 gün içinde, Barış Pınarı Harekatı olarak bilinen bir operasyonla Türk güçleri ve SMO, Suriye’nin kuzeydoğusunda, Tel Abyad ilçesi ile Rasulain kenti arasındaki Türkiye sınırındaki bölgeye ilerledi. Kürt güçlerini yaklaşık 120 kilometre uzunluğunda ve 32 kilometre derinliğindeki bir alandan uzaklaştırıyor. ABD, Türkiye’nin işgali öncesinde askerlerini bölgeden çekeceğini açıklamıştı. Sonuç olarak bölge sakinlerinin 200.000’den fazlası kaçtı . [15] Türk saldırısından önce bölge, Arap çoğunluğa, önemli bir Kürt azınlığa ve Yezidiler, Ermeni ve Süryani Hıristiyanlardan oluşan küçük topluluklara ve diğer etnik ve dini azınlıklara ev sahipliği yapıyordu. [16] Saldırı sırasında ve sonrasında, Zeytin Dalı Harekatı’nda olduğu gibi, Türk askerleri ve destekledikleri gruplar ayrım gözetmeksizin sivillerin bölgelerini bombaladı, toplu katliamlar gerçekleştirdi, özel sivil ev ve dükkanlarını hukuka aykırı bir şekilde işgal etti ve sahiplerini yağmaladı. ‘ özellikler. [17]
Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi’ne (OCHA) göre, Tel Abyad ve Ras al-Ain’i kapsayan etnik açıdan çeşitli bölge, Ekim 2019’dan bu yana “önemli demografik değişiklikler” yaşadı ve asıl sakinlerinin çoğu başka yerlere göç etti. Kuzeydoğu Suriye’deki yerlerde veya ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Veri odaklı kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan IMMAP’e göre, bunlar bölgedeki Kürt nüfusunun neredeyse tamamını, bazı Yezidiler ve Ermeni Hıristiyanları ve Kürt liderliğindeki Özerk Yönetim veya Suriye hükümetiyle bağları olduğu düşünülen Arapları içeriyor. [19] Yerinden edilmiş bir aktivist ve araştırmacı, memleketi Ras al-Ain hakkında, Kürtlerin ve diğer azınlıkların göçünden bahsederken “Şehir renklerini kaybetti” dedi. [20] Bu operasyonun ardından Türkiye, bölgeye konuşlanan SMO savaşçılarının ailelerini buralara yerleştirmelerine izin verdi. [21]
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Mayıs 2022’den bu yana, Suriye’nin kuzeydoğusuna yeni bir askeri saldırı tehdidinde bulunuyor; bu sefer, yine SDG’nin kontrolünde olan, Fırat nehrinin batısındaki Halep vilayetindeki Tel Rıfat ve Münbiç kentlerini hedef alıyor. [22] Saldırı bu yazının yazıldığı sırada gerçekleşmemişti, ancak Türkiye destekli Suriye güçlerinin, Suriyeli Kürt güçlerin elindeki kuzeydoğu Suriye şehirleri ve kasabalarına yönelik Türk insansız hava aracı saldırıları ve bombardımanı hız kesmeden devam ediyor, sivilleri öldürüyor ve yaralıyor, yoğun şekilde hasara yol açıyor nüfuslu alanları ve kritik altyapıyı tehdit ediyor ve daha fazla yerinden edilmeye neden oluyor. [23]
Türkiye, Suriye çatışmasının başlangıcından bu yana diğer tüm ülkelerden daha fazla olmak üzere yaklaşık 3,7 milyon Suriyeliyi kabul ederken, topraklarına girmeye çalışan Suriyelileri de geri püskürttü ve binlerce Suriyeliyi hukuka aykırı bir şekilde Kuzey Suriye’ye sınır dışı ederek çoğunu sınır dışı etmeye zorladı. “Gönüllü” geri dönüş formlarını imzalayın. [24] 2019 yılından bu yana Erdoğan, Suriye’nin mültecilerin geri dönüşü açısından güvenli olmamasına ve geri dönenlerin aslen bu bölgelerden olmamasına rağmen, bir milyon mülteciyi kuzey Suriye’de, hükümet tarafından kontrol edilmeyen bölgelere yerleştirme niyetini açıkladı. [25] Yalnızca Temmuz 2023’te Türkiye 1.700’den fazla Suriyeliyi geri gönderdi. [26] Türkiye, tüm geri dönüşlerin gönüllü olduğunu savunuyor ve bu iddiayı destekleyecek farklı rakamlar sunuyor. Mayıs 2023’te Erdoğan, 600.000 kişinin gönüllü olarak Suriye’ye döndüğünü açıkladı. [27]
Askeri Kudret ve İdari Yetki: Türkiye’nin Mesleği
Türkiye, askeri açıdan işgal ettiği Suriye topraklarını silahlı kuvvetleri ve istihbarat teşkilatları aracılığıyla kontrol etmektedir.
Türkiye’nin, işgal ettiği Kuzey Suriye’deki bölgelerin yanı sıra, daha önce Jabhat olarak bilinen silahlı muhalif grupların en büyük koalisyonu olan Hay’et Tahrir el-Şam’ın (HTS) bulunduğu İdlib’de üsler ve gözlem noktaları da dahil olmak üzere 100’den fazla askeri tesisi bulunuyor. El Nusra kontrolü elinde tutuyor ve Türkiye’nin varlığının şu ana kadar Suriye hükümeti ve Rus müttefiklerinin askeri müdahalesini engellediği yer. [28]
New Lines Institute’un Aralık 2022 tarihli istihbarat brifingine göre, Türk askeri ve istihbarat teşkilatları, grupların bu bölgelerdeki davranışlarını denetleyerek, SMO gruplarını yönlendiren El Bab, Cerablus, Rasulain ve Afrin’de operasyon odaları bulunduruyor. Brifingde, “Bu merkezlerin başında bulunan Türk askeri ve istihbarat görevlileri, devam eden askeri sorumlulukların dağılımını koordine ediyor, tüm kararları alıyor ve Suriyeli komutanları bilgilendiriyor, onlar da daha sonra emirleri yerine getiriyor.” [29] Türk yetkililer ve SMO, Suriye uyruklu kişileri sık sık tutukluyor ve yargılanmak üzere yasa dışı bir şekilde Türkiye’ye gönderiyor; bu, “sebebi ne olursa olsun” işgal hukuku kapsamında yasaklanan bir eylem. [30] Birleşmiş Milletler Suriye Araştırma Komisyonu’nun (COI) Eylül 2020 raporunda belirttiği gibi, “bu tür transferler, Türkiye ile Suriye Ulusal Ordusu arasında gözaltı ve istihbarat toplama amaçlı işbirliği ve ortak operasyonların daha fazla göstergesidir” .” [31]
Uluslararası hukuka göre bir bölge, yerel hükümetin izni olmadan kısmen veya tamamen yabancı silahlı kuvvetlerin etkili kontrolü veya otoritesi altına girdiğinde “işgal edilmiş” olarak kabul edilir. Bu gerçeklere dayanan bir tespittir ve bir bölge yabancı silahlı kuvvetlerin etkili kontrolü altına girdiğinde işgale ilişkin uluslararası hukuk uygulanacaktır.
İdari açıdan Türkiye, işgal ettiği bölgeleri Türkiye’nin bir parçası olarak ele almakta olup Kilis, Gaziantep, Hatay ve Şanlıurfa il yetkilileri, Suriye’nin komşu bölgelerinde eğitim, sağlık, finans ve bankacılık hizmetlerinin ve insani yardımın sağlanmasını doğrudan denetlemektedir. Türkiye tarafından kurulan ve temsilcileri sıklıkla Türkiye tarafından onaylanan veya atanan yerel konseylerin yanı sıra Türkiye’nin kontrolü altındadır.
Bu bölgelerde Suriye para biriminin yerini Türk lirası aldı. [32] Mali hizmetler yalnızca Türk bankaları ve Türk postanesi tarafından sağlanmaktadır. Elektrik Türk şirketleri tarafından sağlanıyor ve Türkiye’nin elektrik şebekesi üzerinden sağlanıyor ve sağlık tesisleri Türk sağlık müdürlükleri tarafından denetleniyor. [33] Artık Türkçe okullarda ikinci dil olarak öğretiliyor ve Türkçe sokak tabelalarında ve simgesel yapılarda Arapça’nın yanında yer alıyor. [34] Afrin’de Kürtçe adlara sahip yer işaretleri yeniden adlandırıldı, bazen bunların yerine genellikle Türkiye ile bağlantılı adlar verildi. Örneğin, Afrin kentindeki Newroz kavşağı, Salah ad-Din al-Ayoubi kavşağı, Kawa al-Haddad kavşağı ise Zeytin Dalı olarak anılmaya başlandı. Bir meydanın adı Recep Tayyip Erdoğan Meydanı olarak değiştirildi. [35]
Suriye hükümeti tarafından verilen kimlik kartları da artık Türk işgali altındaki bölgelerde kabul edilmiyor. Bunun yerine, hem asıl sakinlerin hem de yeniden yerleştirilen yerinden edilmiş toplulukların, yerel konsey tarafından verilen, Türkçe ve Arapça bilgiler içeren kimlik kartları almaları gerekmektedir. [36]
Suriye’nin diğer bölgelerinde olduğu gibi Türk işgali altındaki bölgelerde de bölge sakinleri, geri dönenler ve ülke içinde yerinden edilmiş kişiler, ekonomik koşullardaki düşüşle karşı karşıyadır ve büyük ölçüde insani yardıma güvenmeye devam etmektedir. [37] Son iki yılda, özellikle artan elektrik fiyatları ve temel yaşam malzemelerinin maliyeti nedeniyle daha iyi yaşam koşulları ve hizmetler talep eden, yerel meclisler ve elektrik şirketlerindeki yolsuzluk iddialarının ardından bölge sakinlerinin katılımıyla yaygın protestolar yaşandı. [38]
Suriye Ulusal Ordusu: Sadece İsmiyle Birlik
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2019’dan bu yana birçok kez, şu anda Türkiye’de yaşayan bir milyondan fazla Suriyeli mülteciyi kuzey Suriye’ye yerleştirme arzusunu dile getirdi [39] ve Türk STK’lar ve kalkınma ajansları, İdlib’de on binlerce kül blok ev inşa etti. , Afrin ve Cerablus bu amaca hizmet edecek. [40] Hem Zeytin Dalı Harekatı hem de Barış Pınarı Harekatı’nın belirtilen ikincil hedefi, bu tür konut projeleri için başka olası yerler bulmaktı ve Türk yetkililer, El Bab, Tel Abyad ve Ras al’de ek konut birimleri inşa etme planlarını açıklamaya devam ediyor. -Evet. [41] Türkiye, her iki operasyonu gerçekleştirirken, askeri girişimlerinin, Suriyelilerin sınırdan kaçma ihtiyacını azaltacak ve Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin geri dönmek isteyeceği “güvenli bölgeler” oluşturacağını söyledi. Bugünkü gerçeklik gerçeklerden bu kadar uzak olamaz. [42]
Resmi genişletmek için tıklayın
© 2019 REUTERS/Brendan Mcdermid
Türkmen silahlı grupları, eski Özgür Suriye Ordusu grupları ve diğer İslamcı gruplardan oluşan SNA, Hay’et Tahrir el Şam’dan sonra bölgedeki silahlı muhalif grupların oluşturduğu en büyük ikinci koalisyondur. SMO, İdlib vilayetinin büyük bir kısmını kontrol altında tutuyor. Lazkiye, İdlib, Hama, Guta, Şam, Deyrizor ve Suriye’deki diğer valiliklerden çok sayıda silahlı gruptan oluşuyor ancak birleşik bir komuta yapısından yoksun. Gruplar, Türkiye’nin denetimi altında, Türk işgali altındaki topraklar üzerinde gelişigüzel bir kontrol uyguluyor; köyler, kasabalar ve hatta mahalleler kendi aralarında paylaşılıyor. Çeşitli hizipler sıklıkla lejyonlar, bloklar ve tümenlerle birleşerek yalnızca bölünmek veya kusurlu olmak ve farklı yapılara birleşmek için birleşirler [43] . Tahminler, SNA savaşçılarının toplam sayısının 70.000 ila 90.000 arasında olduğunu gösteriyor. [44] Yine de, SNA’yı oluşturan 35’ten fazla grubun her birinin kendi komutanı, kendi amblemi ve bayrağı var ve onları uyumlu bir koalisyona entegre etme çabalarına rağmen, birçoğu hala birbirleriyle rekabet eden ayrı birimler olarak faaliyet gösteriyor. köylerin, mahallelerin, tarım arazilerinin, kontrol noktalarının ve ticaret yollarının kontrolü için. Sonuç olarak, şiddetli iç kavgalar yaygın bir olaydır. [45]
Türkiye, Suriye’nin kuzeyindeki Türk askeri operasyonlarına vekil gruplar olarak ve uluslararası askeri baskınlarına paralı asker olarak katılmaları karşılığında, SMO’daki gruplara silah, maaş, eğitim ve lojistik destek sağlıyor. [46]
Resmi olarak SNA, Suriye muhalefetini temsil eden, uluslararası alanda tanınan ve kendi kendini ilan eden bir yönetim organı olan Suriye Geçici Hükümetinin (SIG) Savunma Bakanlığı’na yanıt vermektedir. SIG, içişleri, adalet, savunma, maliye, sağlık ve eğitim bakanlıkları dahil olmak üzere sekiz bakanlıktan oluşur. [47] Her bakanlık, Türk hükümetindeki muadili ile yakın koordinasyon içindedir. 2018 yılında, Afrin işgalinin ardından çeşitli grupların gerçekleştirdiği ciddi insan hakları ihlalleri zirveye ulaşırken, SIG ve Türk yetkililerin denetimi altında SIG, SNA tarafından işlenen suçları önlemeyi ve soruşturmayı amaçlayan yeni bir Askeri Polis gücü kurdu. gruplar. [48] Askeri polis teşkilatının unsurlarıyla doğrudan bağlantısı bulunan bilgili bir kaynağa göre, bu örgüt de doğrudan Türk askeri ve istihbarat yetkililerine yanıt veriyor. [49]
Askeri Polis gücü çeşitli grupların eski üyelerinden ve komutanlarından oluşuyor ve suiistimalleri engellemedeki başarısı sınırlı kaldı. [50] Aslında bu gücün kendisi de insan hakları ihlallerine karışmıştır. [51] Sorumlulukları arasında, genellikle çeşitli gruplarla yakın koordinasyon içinde, IŞİD hücrelerini ve Kürt silahlı gruplarını takip etmek de dahil olmak üzere kanun ve düzeni korumak da yer alıyor. [52]
Askeri Polis gücü, SNA gruplarının üyelerini ve aynı şekilde isyancı olarak algılananları yargılamak için kullanılan askeri mahkemelerin yürütme organı olarak kabul ediliyor. Askeri Polis bölümü bir ana karargahtan, bölgeler arası şubelerden ve SNA kontrolü altındaki çeşitli şehirlerdeki alt şubelerden oluşur. [53] El Bab, Afrin ve Rasulain şehirleri de dahil olmak üzere hapishaneler ve Türk işgali altındaki bölgelerde düzinelerce gözaltı merkezi işletiyor. Suriye Geçici Hükümeti’nin bu uygulamayı durdurma girişimlerine rağmen, birçok SMO grubu kendi kontrolleri altındaki küçük kasaba ve köylerde kendi resmi olmayan gözaltı merkezlerini işletiyor. [54]
SIG aynı zamanda İçişleri Bakanlığı’na bağlı ve yerel halkın emniyetini ve emniyetini sağlamakla görevli bir sivil polis teşkilatını da işletmektedir. Ancak bu güç, SMO gruplarının Türk işgali altındaki topraklarda faaliyet gösterdiği dokunulmazlığa son veremedi. Örneğin, Eylül 2021’de Ras al-Ain’in sivil polis birimi, tüm departmanlarıyla birlikte, kendi üyelerine yönelik olanlar da dahil olmak üzere, SNA unsurları tarafından gerçekleştirilen saldırılar ve ev baskınları da dahil olmak üzere “tekrarlanan ihlallere” yanıt olarak genel grev ilan etti. [55] Kuzey Suriye’deki insan hakları ihlallerini belgeleyen Suriyeli bir sivil toplum kuruluşu olan Hevdesti-Synerji Mağdurlar Derneği’ne göre, sivil polis gücü de insan hakları ihlallerine bulaşmış durumda. [56]
İç Çatışma, Suç ve Savaş vurgunculuğu
SNA grupları ve hatta bazen aynı grup içindeki savaşçılar arasındaki çatışmalar sıklıkla silahlı ve şiddetli oluyor ve bunların çoğu, grupların karargah kurduğu veya terk edilmiş veya ele geçirilen evlerde derme çatma gözaltı merkezleri kurduğu kalabalık şehirlerde ve köylerde yaşanıyor. Siviller sıklıkla şiddet olaylarına karışıyor ve gruplar içinde disiplini sağlamakla görevli Askeri Polis mensupları sıklıkla çatışmaya karışıyor, taraf tutuyor ve durumu daha da kötüleştiriyor. Mart 2020 ile Aralık 2021 arasında, Carter Center raporu, Türk işgali altındaki bölgelerde SMO grupları arasında 184 belgelenmiş çatışma kaydetti. [57]
Hevdesti-Sinerji Mağdurları Derneği, 2022’de yalnızca Ras al-Ain ile Tel Abyad arasındaki şeritte 22 savaşçı ve 2 sivilin öldüğü, 20 kişinin de yaralandığı 33 gruplararası çatışma vakasını kaydetti. 58 Ekim 2022’nin ortalarında, El Bab ve Afrin de dahil olmak üzere Halep vilayetinin Türk işgali altındaki bölgelerinde, SMO’nun grupları arasında yoğun askeri çatışmalar patlak verdi ve Heyet Tahrir el Şam’ın da çatışmaya girmesi istikrarsızlığa yol açtı. Türkiye’nin müdahalesini gerektiren bölgesel değişiklikler. [59]
Farklı gruplar arasındaki çatışmaların çoğu, ekonomik kaynaklar üzerindeki rekabetten ve kontrol ettikleri alanlardaki kar getirici faaliyetlerden kaynaklanıyor gibi görünüyor. [60] Bunlar arasında kontrol noktalarının kontrol edilmesi ve yetkisiz vergilerin uygulanması, koruma amaçlı şantaj ve gasp faaliyetlerine girişilmesi, fidye için adam kaçırma eylemleri gerçekleştirilmesi, Suriye içinde ve sınır üzerinden Türkiye’ye kaçakçılık yollarının kontrol edilmesi, ayrıca sivil halkın mallarına el konulması ve bunlardan kazanç sağlanması da yer alıyor. tarım arazileri ve işletmeler. [61] Kürt sakini Ebu Salem, “Sebze satıcısı, berber ya da banka memuru olsun, herkesin SMO gruplarına mensup bir ortağı olması gerekiyor, aksi halde diğer gruplardan koruması yok” dedi. Afrin’de yaygın koruma şantajı uygulamasına değinildi. [62]
İnsan Hakları İzleme Örgütü, medya kuruluşları, araştırma enstitüleri ve Birleşmiş Milletler Soruşturma Komisyonu (COI) dahil olmak üzere insan hakları örgütleri, 2018’den bu yana Türk işgali altındaki bölgelerdeki ciddi insan hakları ihlallerini belgeledi.
Bu tür suiistimallerin motivasyonları, hem Türkiye’nin ulusal güvenlik tehdidi olarak gördüğü kuzey Suriye’nin Türkiye sınırındaki bölgelerindeki Kürt nüfuzunu zayıflatma amacı hem de çeşitli SMO gruplarının komutanları ve savaşçılarının uyguladığı kâr arayışından kaynaklanıyor gibi görünüyor. Bölge ve ülke genelinde ekonomik sıkıntıların yaşandığı bir dönemde aldıkları bildirilen yetersiz maaşları tamamlamaya güveniyorlar. [63]
Temmuz 2023’te ABD, SNA grubu Ahrar el Şarkiye’ye ve onun iki liderine, hukuka aykırı öldürmeler, adam kaçırmalar, işkence ve özel mülklere el konulması da dahil olmak üzere sivillere, özellikle de Suriyeli Kürtlere yönelik ihlaller nedeniyle yaptırım uyguladı. Ağustos 2023’te, Afrin’de sivillere karşı işlenen ciddi insan hakları ihlalleri nedeniyle diğer iki SMO grubuna, Hamzat tümeni ve Süleyman Şah tugayına ve bunların komutanlarına yaptırım uyguladı. [65] ABD, 2021 yılında, BM ve insan hakları örgütlerinin çocukları silah altına aldığını bildirdiği Suriye Ulusal Ordusu içindeki gruplara verdiği destek nedeniyle, çocuk asker kullanımına karıştığı ülkeler listesine Türkiye’yi de ekledi. silahlı Kuvvetler. [66] ABD, Türkiye’yi bir yıllık aradan sonra 2023’te yeniden listeye ekledi. [67] ABD, kendi kuvvetlerinde çocukları kullandığı veya çocukları silah altına alan milisleri desteklediği belirtilen hükümetlerden belirli türde askeri yardımları kesiyor. Ancak ABD hükümeti, ulusal güvenliği gerekçe göstererek Türkiye’ye yapılan askeri yardımlara ilişkin kısıtlamalardan kısmi muafiyet kararı verdi. [68]
Suriye hükümeti, SDG ve çatışmanın diğer tarafları da kendi kontrolleri altındaki bölgelerde özellikle gözaltı, zorla yerinden edilme, barınma, toprak ve mülkiyet hakları ve demografik manipülasyonla ilgili benzer uygulamalara girişti. [69] İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün bu rapor için görüştüğü kişilerden yedisi, şehir ve kasabalarını kontrol ettikleri dönemde SDG veya bileşenlerinin uğradığı ihlallerden bahsetti.
Kontrolü altındaki bölgelerdeki suiistimaller ve suçlara yönelik artan uluslararası eleştirilere yanıt olarak, Türk yetkililer son birkaç yılda, grup üyelerinin yaygın suiistimallerini engellemekte büyük ölçüde başarısız olan bir dizi reform girişimini denetledi. Bu tedbirler arasında, savaşçıları yerleşim merkezlerinin dışında tutmayı amaçlayan bir sivil polis gücünün kurulması, onların davranışlarını denetlemeyi amaçlayan bir Askeri Polis gücü ve Afrin de dahil olmak üzere, mülksüzleştirilmiş kişilerin mülklerini geri almalarına yardımcı olmayı amaçlayan yerel şikayet komitelerinin kurulması yer alıyordu. Ancak her iki güç ve özellikle de Askeri Polis gücü suiistimallere bulaşmış durumda, savaşan gruplar yasa dışı kârlarının çoğunun elde edildiği kalabalık merkezlerde faaliyet göstermeye devam ediyor ve şikayet komitelerinin bölgedeki suiistimalleri caydırma ve ele alma konusunda etkisiz olduğu ortaya çıktı. güçlü grup komutanlarının yüzü. [70]
Askeri polis tarafından yönetilen bir hapishaneye doğrudan erişimi olan bilgili bir kaynak, Şubat 2023’te İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne, gözaltı koşullarında bir miktar iyileşme gördüğünü ve çeşitli gruplar tarafından yönetilen gayrı resmi gözaltı merkezlerinin veya kara sitelerin sayısında ılımlı bir azalma gördüğünü söyledi. “Bir yıl öncesine kadar [Askeri Polis kontrolündeki hapishanedeki] mahkumlar yerde uyuyordu, yaşam koşulları berbattı” dedi. “Artık yatakları var, hücreleri de biraz genişletildi.” [71] Grup tarafından idare edilen derme çatma hapishaneler hakkında şunları söyledi: “Tabii ki şu anda daha az sayıda var, ancak hâlâ oradalar ve buralarda yargısız infazlar ve zorla kaybetmeler hâlâ yaşanıyor.” [72]
Türkiye, en az bir kez, kendi kuvvetleri ve desteklediği yerel gruplar tarafından gerçekleştirilen insan hakları ihlallerine ilişkin iddiaları tamamen reddetmiş olsa da, bildirilen olaylarla ilgili tarafsız, şeffaf ve bağımsız bir soruşturma başlatmamış ve işgal altındaki bölgelere erişim izni vermemiştir. bölgeleri bağımsız, uluslararası insan hakları gözlemcilerine iletecektir. [73] Aslında, nadiren herhangi bir uluslararası insani yardım kuruluşunun Türk işgali altındaki topraklara ücretsiz ve düzenli erişimi vardır.
Türkiye’nin Ekim 2019’da bölgeyi işgal etmesinden bu yana Rasulain ile Tel Abyad arasındaki şeride yapılan ilk BM insani misyonu, iki yıldan biraz daha uzun bir süre sonra, Ekim 2022’de gerçekleşti.[74 ] Bir günlük misyonda, Sınırdaki tıbbi malzeme Kamışlı’dan Rasulain Ulusal Hastanesi’ne götürüldü. O zamandan bu yana iki ziyaret daha gerçekleşti ve en sonuncusu Mayıs 2023’te gerçekleşti. [75]
- Gözaltıyla İlgili Suistimaller
Bu tür uygulamalara hoşgörü göstermekle kalmayan, aynı zamanda zımni onay veren veya doğrudan müdahil olan Türk askeri ve istihbarat güçlerinin gözetimi altında, Türkiye destekli Suriye Ulusal Ordusu ve bu ihlalleri durdurmak için kurulan Askeri Polis birimi, devralınmasından bu yana görevi devraldığından beri, 2018’de Afrin’de ve Ekim 2019’da Rasulain’de çok sayıda insan keyfi olarak tutuklandı ve gözaltına alındı, zorla kaybedildi, işkence gördü ve başka türlü kötü muameleye maruz kaldı ve cezasız kalan çok sayıda insan adil olmayan askeri yargılamalara maruz kaldı. [76] Kürt kadın tutuklular tecavüz de dahil olmak üzere cinsel şiddete maruz kaldıklarını bildirdi. Altı aylıktan küçük çocuklar da anneleriyle birlikte gözaltına alındı. [77]
İnsan Hakları İzleme Örgütü, BM Soruşturma Komisyonu (COI) ve diğer insan hakları örgütleri tarafından belgelenen vakalarda, Kürtler, çoğunlukla Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ve Özerk Yönetim Özerk Yönetimi ile bağlantılı oldukları şüphesiyle, bu ihlallerin en büyük yükünü çekiyorlar. Kuzey ve Doğu Suriye (AANES) veya Kürdistan İşçi Partisi (PKK). SDG ve AANES ile yakın bağları olduğu düşünülen Araplar ve SDG yönetimi altındaki diğer kişiler de hedef alındı. On dört eski tutuklu ve eski ve mevcut tutukluların akrabaları, sorgulayıcıların kendilerini çeşitli Kürt silahlı gruplarıyla iddia edilen bağlantıları konusunda sorguladığını söyledi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, Türk operasyonlarının ardından Afrin ve Rasulain’de 40 eski tutuklu ve eski ve mevcut tutukluların yakınlarıyla görüştü. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün belgelediği tüm gözaltı vakaları Ocak 2018 ile Ağustos 2023 arasında gerçekleşti; bu yazının yazıldığı an itibarıyla iki kişi hâlâ tutuklu, bir diğeri ise kayıp. Dört eski tutuklu, SMO gruplarının veya Askeri Polisin kendileriyle birlikte bir veya daha fazla aile üyesini de gözaltına aldığını söyledi.
Belgelenen ihlallerin çoğu SMO ve Askeri Polis grupları tarafından gerçekleştirilmiş ve gözaltı merkezlerinde gerçekleştirilmiş olsa da, eski tutuklular, Türk askeri ve istihbarat yetkililerinin bazen tutuklama ve sorgulama sırasında hazır bulunduğunu ve bazı vakalarda doğrudan işkenceye karıştığını bildirdi. ve maruz kaldıkları kötü muamele. Bazıları, Türk askeri veya istihbarat yetkililerinin, tutuldukları gözaltı merkezlerini düzenli olarak ziyaret ettiklerini ancak onlarla kişisel bir etkileşimlerinin olmadığını söyledi. SMO’nun iç işleyişi hakkında doğrudan bilgisi olan iki bilgili kaynak, grupların ve Askeri Polisin doğrudan Türkiye’nin istihbarat teşkilatlarına bağlı olduğunu doğruladı. İçlerinden biri, “Onların bilgisi olmadan hiçbir şey olmaz” dedi. [78]
Eski bir tutuklu, Rasulain’deki Askeri Polis Karakolu’nda 45 gün gözaltında tutulduğu sırada, bir Türk askeri yetkilinin gözaltı merkezini birkaç kez ziyaret ettiğini söyledi. “Şartlarımız hakkında sorular sorardı” dedi. “Bir şeye ihtiyacımız olup olmadığını sorardı. Her seferinde aynı adamdı ve yanında daima bir tercüman vardı.” [79]
Resmi genişletmek için tıklayın
Afrin bölgesindeki farklı Suriye Ulusal Ordusu (SMO) gruplarının bölgesel kontrolünü gösteren yeni bir harita. Kuzey Suriye’deki insan hakları ihlallerini belgelemeyi amaçlayan Suriyeli bir STK olan Hevdesti-Synergy Association for Mağdurlar tarafından hazırlanan ve kuruluşa göre Ağustos 2022’de yayınlanan harita güncelliğini koruyor. © 2022 Hevdesti-Mağdur Sinerji Derneği
Görüşülen gruplar arasında ağır suiistimaller yapmakla suçlanan gruplar arasında El Hamzat tümeni, El Vakkas tugayı, Sultan Süleyman Şah tümeni, Sultan Murad tümeni ve Ahrar al-Sharqiya fraksiyonunun yanı sıra Afrin ve Ras al-Ain’deki Askeri Polis birimleri de vardı. . BM Soruşturma Komisyonu’nun (COI) Suriye’ye ilişkin birbirini izleyen insan hakları raporları, Faylaq al-Sham ve Ahrar al-Sham tarafından yapılan ihlalleri tespit etti. [80] Özellikle Şubat 2022’deki raporunda COI, belgeledikleri iddiaların çoğunun El Hamzat ve Sultan Murad bölümlerine yönelik suçlamalar içerdiğini belirtti. [81]
Askeri polisle yakın ilişkileri bulunan bilgili bir kaynak, İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne, bir noktada SDG kontrolündeki bir bölgede yaşamış olmanın bile suç ortağı veya muhbir olmakla suçlanabileceğini söyledi. [82] Mevcut ve eski bölge sakinleri, SDG kontrolündeki bölgelere göç ettirilen aile üyeleriyle iletişim kurmanın da tutuklanma nedeni olabileceğini söyledi. Şu anda SDG kontrolündeki Haseke kentinde yerlerinden edilmişlere ait bir kampta yaşayan bir kadın, “[SDG ile SMO kontrolündeki bölgeler arasındaki sınırın her iki tarafındaki insanlar diğer taraftaki aileleriyle iletişim kurmaktan korkuyor” dedi. ” Eğer oradaki akrabalarımla iletişim kurarsam, bizi [SMO] grupları adına casusluk yapmakla suçlayacaklarından korkuyorum.” [83]
Rasulayn-Tel Abyad bölgesindeki farklı Suriye Ulusal Ordusu (SNA) gruplarının bölgesel kontrolünü gösteren yeni bir harita. Kuzey Suriye’deki insan hakları ihlallerini belgelemeyi amaçlayan Suriyeli bir STK olan Hevdesti-Synergy Association for Mağdurlar tarafından hazırlanan ve kuruluşa göre Ağustos 2022’de yayınlanan harita güncelliğini koruyor. © 2022 Hevdesti-Mağdur Sinerji Derneği
SMO grupları ve Askeri Polis, tek amacı zengin olarak algıladıkları kişilerden zorla para almak olan adam kaçırma ve gözaltı eylemlerine de girişti. Bilgili kaynak, “Bu şekilde çalışıyorlar” dedi. “Tutukladığımız bu adamın yurt dışında kimleri var, ne gibi mal varlıkları var diye soruyorlar. Bu onlar için bir meslek, para kazanmanın başka bir yolu gibi.” [84]
Belgelenen vakaların çoğunda, gruplar ve Askeri Polis, gözaltına aldıkları kişileri Kürt silahlı gruplarının emriyle ciddi suçlar işlemekle suçlasa da, onları para karşılığında serbest bıraktı. Belgelenen 23 vakada insanlar kendilerinin veya tutuklu yakınlarının, kendilerinin veya aile üyelerinin serbest bırakılmasını sağlamak için çeşitli gruplara ve Askeri Polis üyelerine 100 ila 30.000 ABD Doları arasında para ödediğini söyledi. 2021’in sonlarında, Askeri Polis ile koordineli bir grup, Afrin’de gözaltında tutulan bir Kürt adam ve annesini, yurtdışındaki bir akrabasının onlara 70.000 ABD doları eşdeğerinde ödeme yapmasının ardından serbest bıraktı. “Gözaltında kalmamın üzerinden 11 ay geçti, eğer ödeme yaparsam beni serbest bırakacaklarını söylediler, bana dediler ki, ailenizin Afrin civarında bir sürü mülkü var, sizin apartmanlarınız, binalarınız, tarım arazileriniz var, bunu karşılayabilirsiniz.” [85]
Yerinden edilmiş bir Kürt, İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne, işgalden sonra Afrin’den ayrılmayı reddeden 70 yaşındaki babasının, Haziran 2018 ile Ocak 2020 arasında dört ayrı olayda, “el-el” olarak da bilinen Sultan Süleyman Şah tümeninin üyeleri tarafından gözaltına alındığını söyledi. Amshat”, 14 ile 22 gün arasında gözaltında tutuluyor ve serbest bırakılma karşılığında her seferinde 2.000 ile 3.500 ABD Doları arasında para ödüyor. Nisan 2023’te bir kadın, araştırmacılara, erkek kardeşi ve iki arkadaşının, Afrin’in Rajo ilçesindeki kontrol noktalarından birinde görevli bir grup tarafından gözaltına alındığını, bölgedeki Askeri Polis birimine transfer edildiğini ve yalnızca kendisinin serbest bırakıldığını söyledi. Ertesi gün her biri 250 ABD doları ödedi. “Köydeki insanları gözaltına alıp parasını ödedikten sonra serbest bırakmaları ilk kez değil” dedi. Mayıs 2023’te , Afrin köylerinden birinin sakini, İnsan Hakları İzleme Örgütü araştırmacılarına, köyün Askeri Polis biriminin altı Kürt erkeği ve bir Kürt kadını tutukladığını ancak ertesi gün her birinin ABD’ye eşdeğer para ödedikten sonra serbest bıraktığını bildirdi. $200 dolar. [88]
Rasulain ve Tel Abyad arasındaki sınırın SMO kontrolündeki bölümünde, SDG bölgelerinden Türkiye’ye insan kaçakçılığı büyük ölçüde çeşitli SMO gruplarının katılımıyla gerçekleşiyor. Araştırmacılar , SDG kontrolündeki bölgelerden Türkiye’ye düzensiz bir şekilde geçmeye çalışan insan gruplarına katılmaları için kaçakçılara para ödeyen Kürtlerin, yolculuğu kolaylaştıran gruplar tarafından seçildiği ve silahlı Kürt gruplarına üye oldukları suçlamasıyla gözaltına alındığı vakaları belgeledi. Burada da ödeme tahliyeye yol açtı.
Bu tür suiistimal iddialarının kamuoyuna duyurulması ve medyanın dikkatini çekmesi dışında, işgal altındaki topraklar üzerinde kontrol sahibi olan Türk istihbarat teşkilatları, grupların gasp uygulamalarını görmezden geliyor gibi görünüyor.
Keyfi ve Tecrit Gözaltısı
Eski tutukluların tümü, SMO güçlerinin kendilerini, çeşitli gruplara ait derme çatma gözaltı tesislerinde veya Afrin ve Rasulain’deki Askeri Polis gözaltı merkezlerinde – ya da çoğu durumda her ikisinde de – üç haftadan üç haftaya kadar değişen süreler boyunca kimseyle iletişim kurmadan ve herhangi bir suçlama olmaksızın gözaltına aldığını ve tuttuğunu bildirdi. iki yıldan fazla.
Afrin’in Rajo ilçesindeki askeri polis bölümünde keyfi olarak gözaltında tutulan 60 yaşındaki Kürt kadın Alin, “Ziyaretçilere izin verilmedi” dedi. “Daha sonra kardeşimin birçok kez beni ziyaret etmeye çalıştığını ama her defasında ona orada olmadığımı söylediklerini öğrendim. Ona beni unutmasını söylediler.” [90]
Görüşülen kişiler, tutukluların ancak sorgulayıcıların zorla itiraf almasının ardından Afrin, El Bab, Azez ve Tel Abyad’daki yine Askeri Polis tarafından işletilen merkezi hapishanelere nakledildiğini ve bazı durumlarda askeri mahkemelere çıkarıldığını söyledi. Ancak sonunda aileleriyle iletişim kurmalarına izin verildi. Kuzeni, üçüncü bir Kürt ve Suriyeli bir askerden kaçan kişiyle birlikte üyeler tarafından seçilip tutuklanan 20 yaşındaki öğrenci Judi, “24 gün boyunca kimse ölü mü diri olduğumuzu bilmiyordu” dedi. Temmuz 2022’de El Hamzat Tümeni’nden 18 kişilik bir grupla birlikte SMO kontrolündeki topraklardan düzensiz bir şekilde Türkiye’ye geçmeye çalışırken. “Bizimle birlikte olanların her birine 100’er dolar verip geçmelerine izin verdiler” dedi. [91]
60 yaşında bir Kürt kadını SMO güçleri tarafından keyfi olarak gözaltına alındı
Türk yetkililerin üç erkek kardeşini PKK üyesi oldukları şüphesiyle gözaltına almasının ardından Ağustos 2022’de Türkiye’den kaçarak memleketi Rasulain’e geri dönen genç bir adam, bir ay sonra Askeri Polis ekiplerinin evine baskın yaparak onu aradığını söyledi. Onu bulamayınca küçük kardeşini, daha sonra da babasını tutuklanmasına ilişkin bilgi almak için tutukladıklarını söyledi. Sadece yedi ay sonra serbest bırakıldıklarını ve annesinin onları yalnızca bir kez ziyaret etmesine izin verildiğini söyledi. “Küçük kardeşim için hala korkuyorum ve onun dışarı çıkmasını diliyorum” dedi. [92]
Özellikle Afrin’de işgali takip eden aylarda Kürt tutuklular yıllarca kimseyle görüştürülmeden gözaltında tutulduklarını bildirdi. Toplamda iki buçuk yıldan az bir süre tutuklu kalan 26 yaşındaki bir kadın, “Annem ve babam, serbest bırakılmamdan yaklaşık iki ila üç ay önce nerede olduğumu öğrendi” dedi. [93] Neredeyse 3 yıllık tutukluluğunun üzerinden yalnızca iki yıl geçtikten sonra anne ve babasını aramasına izin verilen ve ailesi tutuklanan başka bir tutuklu, “Kardeşlerimi gördüğümde tanıyamadım, ilk tutuklandığımda ergenlik çağındaydılar” dedi. Tutuklanmasından yaklaşık iki buçuk yıl sonra onu merkezi hapishanede ziyaret etmelerine izin verildi. [94]
İşkence ve Kötü Muamele
İnsan Hakları İzleme Örgütü, Afrin ve Rasulain’de hem Askeri Polisin hem de SMO’nun çeşitli gruplarının gözaltı merkezlerinde işkenceye ve diğer zalimane, insanlık dışı veya aşağılayıcı muameleye tanık olduklarını ve maruz kaldıklarını bildiren 16 eski tutukluyla görüştü.
Anlattıkları işkence türleri arasında şiddetli ve uzun süreli dayak (çoğunlukla kablolar, elektrik telleri ve metal borular kullanılarak), diş ve tırnak çekme, halatlarla tavana veya lastiklere bağlanma ve sigarayla yakılma yer alıyordu. Sorgulamalar sırasında, eski tutuklular sıklıkla gözlerinin bağlandığını ve kelepçelendiğini bildirdi.
Haseke şehrinden 30 yaşındaki bir Kürt, Ağustos 2022’de kaçakçıların yardımıyla 15 Suriyeliden oluşan bir grupla birlikte düzensiz bir şekilde Türkiye’ye geçmeye çalışırken askeri üniformalı adamlar tarafından yakalandığını söyledi. işaretsiz bir binaya götürüldü, saatlerce bir odada tutuldu ve daha sonra onu kaçıranlar onu ve diğer iki kişiyi Kürt olarak tanımlayarak gruptan ayırdılar. Daha sonra onları Rasulain’deki Askeri Polis bölümüne gönderdiler, burada 45 gün kaldılar ve burada Askeri Polis departmanındaki sorgulayıcıların kendisini işkence yöntemleri kullanan Kürt silahlı gruplarıyla olduğu iddia edilen bağlantılar konusunda defalarca sorguya çektiğini söyledi.
Sorgulamalarımız boyunca her zaman gözlerim bağlı ve kelepçeliydim. Mekanın reisi, adı Ebu Saddam’dı, bizi elleriyle dövdü, yüzümüze, karnımıza, vücudumuza, itirafa zorlamak için dövdü. Oradayken dört kez tavana asıldım. Beş ya da altı kez son derece rahatsız edici konumlarda bir lastiğin içine yerleştirildim. Yemin ederim asker değilim diyordum ama sorgucular beni itiraf etmeye zorluyorlardı. En sonunda tamam dedim, ne istersen yaz, başka ne yapacaktım? Dayak yemeye devam mı edeceksin? [95]
Yetkililer sonunda onu 15 gün boyunca sivil bir polis gözaltı merkezine nakletti ve daha sonra Ras al-Ain’deki merkezi hapishaneye nakletti; burada Tel Abyad’daki bir askeri mahkeme tarafından sonunda beraat edene kadar iki ay daha kaldı.
SDG kontrolündeki bir sınır kasabasında yaşayan 34 yaşındaki Kürt Alaa, Suriye dışında daha güvenli bir yaşam arayışıyla Temmuz 2022’de düzensiz bir şekilde Türkiye’ye geçme girişiminde bir bacağını kaybetti. Suriye ile Türkiye’yi ayıran 3 metre yüksekliğindeki sınır duvarına tırmanmaya çalışırken bileğini kıran ve Türk sınır muhafızları tarafından tutuklanan Alaa, Türkiye’de Türk sınır muhafızları tarafından darp edildi, tokatladı, başına bastı ve zorlandı. saatlerce kırık bacağının üzerinde ayakta durup yürümek zorunda kaldı. Suriye’ye geri gönderilmesinin ardından, Türk istihbarat yetkilileri ve SNA’nın Rasulain’deki askeri polis birimi üyeleri tarafından daha fazla işkenceye maruz kaldı.
Askeri polis gözlerimi bağladı ve kelepçeledi. O (Türk sorgucu) beni acımasızca sorguladı ve dövdü. Bana Arap mı yoksa Kürt mü olduğumu sordu, ben de Suriyeli olduğumu söyledim. Bana Türkiye’nin bacağımı keseceğini söyledi. Bir tercüman mevcuttu. Kırık bacağıma vurmaya devam etti. Gözlerim hâlâ bağlıydı ve yaklaşık bir buçuk saat boyunca beni dövmeye devam etti. Ben [AANES] çalışanıydım, öğretmendim, ona kardeşlerim arasında tek erkek olduğumu ve askerliğin benim için zorunlu olmadığını söyledim. Ama durmadı. Bakır kabloyla yüzüme ve başıma vurdu. [96]
Alaa, polisin serbest bırakılmasına karar vermeden önce Ras al-Ain askeri mahkemesinde yasadışı sınırı geçme suçlamasıyla Askeri Polis bölümünde sekiz gün geçirdiğini söyledi. Daha sonra enfeksiyona yakalanan kırık ayak bileği nedeniyle herhangi bir tıbbi müdahale olmaksızın merkez hapishanede altı gün daha kaldı. Kaçakçılık yollarından geçerek SDG kontrolündeki kasabaya döndükten sonra amputasyon öneren bir doktora başvurdu. Eski bir sporcu olan Alaa, kararın kendisini üzdüğünü söyledi. “Futbol oynardım, ağırlık kaldırırdım. Artık ampute oldum” dedi. [97] Tıbbi yardımın reddedilmesi ve Alaa’nın durumunda sakatlığa yol açan kasten ciddi yaralanmaya neden olmak, uluslararası hukuka göre suç teşkil edebilir.
Merkezi bir hapishaneye nakledilmeden önce 2018 ile 2020 yılları arasında dört farklı gözaltı yerinde iki yıldan fazla keyfi gözaltında tutulan 30 yaşındaki bir Kürt kadın, sorgulayıcıların kendisine uyguladığı işkencenin büyük kısmının hapishanede gerçekleştiğini söyledi. Afrin’de. Yerel lehçe yerine Türkçe ve klasik Arapça konuşan sorgulayıcılarından birinin kendisine hapishaneyi Türk istihbarat görevlilerinin işlettiğini söylediğini söyledi. “Sık sık yüzüme tokat attılar” dedi. “Sırtıma vurup boğdular. Yerde yatarken karnıma tekme attılar. Beni saçlarımdan çekip yerde sürüklediler. Çoğu zaman dayağın nereden geldiğini bilmiyordum. Birkaç kez bilincimi kaybettim. Bir keresinde bana elektrik verdiler. Başka bir sefer beni direklere astılar.” [98]
48 yaşındaki bir adam, 2018’in başlarında Afrin’de dört ay gözaltında tutulduğunu ve bu süre zarfında Türk yetkililerin kendisini Suriyeli bir tercümanın huzurunda defalarca sorguya çektiğini söyledi. “Bir Türk sorgulayıcı pense kullanarak 11’den fazla dişimi çekti, acıdan neredeyse bayılacaktım” dedi. “Daha sonra beni uyandırmak için yüzüme su döktü, göğsüme tekme attı ve vücuduma benzin döktü. PKK ile çalıştığımı itiraf etmemi istedi, bu yüzden bacaklarıma çakmak dayayıp yaktı.” [99]
Ağustos 2018’de askeri polislerin, tutuklu eşinin kendisini görmek istediğini söyleyerek Afrin’deki bir gözaltı merkezine yönlendirdiği 26 yaşındaki bir kadın, daha sonra iki buçuk yılı aşkın süre boyunca en az dört cezaevinde ve gözaltında keyfi olarak tutuldu. merkezler. Direklere asıldığını, kablolarla dövüldüğünü ve sigarayla yakıldığını anlattı. “Bana yemek getirdikleri zamanlar dışında tam bir hafta boyunca kelepçelendim ve ayaklarım kelepçelendi” dedi. “Bir keresinde yediğim dayak yüzünden kan kusmuştum. Yüzüm tamamen morarmıştı.” [100]
Bir keresinde, Afrin’de bir Kürt adam, Türk yetkililerin kendisini serbest bırakma yönündeki emirlerini doğrudan ihlal ederek SMO’nun bir fraksiyonunun elinde uzun süreli keyfi gözaltında tutuldu ve ağır işkenceye maruz kaldı. Faruk, muhalif Kürt grupları açıkça desteklediği için SDG güçleri tarafından tutuklanmaktan korktuğu için 2018 Türk işgali öncesinde Afrin’den Halep’e doğru yola çıktığını, ailesinin işgalin ardından SMO gruplarına kaptırdığı evleri ve toprakları geri almasına yardımcı olmak için 2020’de geri döndüğünü söyledi. Ailesinin zeytinliğini kontrol eden SMO grubu, zeytinliğin geri verilmesi taleplerine onu SDG ile bağlantısı olmakla suçlayarak yanıt verdi. “Mallarımızı geri isteyene kadar aranmıyordum” dedi. Dönüşünden günler sonra grup üyelerinin kendisini tutukladığını ve bir yıldan fazla bir süre boyunca Askeri Polise, söz konusu SMO grubuna ve Afrin genelindeki sivil polise ait çeşitli gözaltı merkezlerinde gözaltında tutulduğunu söyledi. Faruk, Türk yetkililerin tutuklanmasının hemen ardından kendisini sorguya çektiğini ve daha sonra serbest bırakılması emrini verdiğini, bunun da mülklerini elinde bulunduran SMO grubunun bu emre karşı geldiğini söyledi.
Faruk, grup üyelerinin ve askeri polisin kendisine uyguladığı işkenceyi şöyle anlattı:
Bana su işkencesi yaptıklarını, elektrik verdiklerini, kablolarla dövdüklerini, tüm tırnaklarımı çıkardıklarını, sonra da onlara iğne enjekte ettiklerini itiraf ettirebilmek için hala hayatta olduğuma şaşırıyorum. Kışın beni çırılçıplak soydular, üzerime dondurucu soğuk su döktüler ve ardından beni kablolarla dövdüler. [101]
El Hamzat bölüğüne ait olduğunu söylediği Rasulain’deki iki derme çatma gözaltı tesisinde 20 yaşındaki bir Kürt, grup üyelerinin kendisine ve diğer dört kişiye uyguladığı işkence ve kötü muameleyi şöyle anlattı:
Bir elektrik kablosu getirdiler, bir adam beş kere doladı ve sonra onunla vücudumuza vurmaya başladı. Darbe nereye inerse insin; yüzümüz, kafamız ya da bedenlerimiz olması önemli değildi. [Sorgulamalar sırasında] beni diz çöktürdüler ve gözlerimi bağladılar, pantolonu kafama o kadar sıkı bağladılar ki, gözlerim yerinden fırlayacakmış gibi hissettim. [102]
Birçok mağdur, fiziksel işkence ve kötü muamelenin ötesinde, uzun süreli hücre hapsi, kötü muamele, işkence ve ölüm tehditleri ve çoğu zaman kendi akrabaları olmak üzere diğer mahkumlara yapılan işkenceyi izlemeye zorlanma gibi psikolojik istismara da maruz kaldıklarını anlattı.
On beş eski tutuklu, sorgulayıcılar tarafından işkence gören diğer kişilere tanık olduklarını veya duyduklarını söyledi. Dördü, hem Türk hem de Suriyeli sorgulayıcıların, aile üyelerine veya topluluk üyelerine işkence yaparken kendilerini doğrudan izlemeye zorladıklarını ve bunun tersini söyledi.
Sorgulayıcılarının kendi babası da dahil olmak üzere diğer mahkumları nasıl onun önüne getirip onlara işkence yaptığını anlatan bir kadın, “Başkalarının dövüldüğünü duymak bana işkence edildiğinden daha fazla acı verdi” dedi. Ayrıca diğer tutuklulara yapılan işkenceye tanık olmaya zorlandığını da anlattı. “Bir kere beni sorgu odasına getirdiler, oda kanlar içindeydi. İşkence ettikleri adamı önüme getirdiler, sırtını yardlar, yaralarına tuz ve limon döktüler.” [103]
Annesiyle birlikte gözaltına alınan bir adam, “En kötüsü, işkenceme tanık olması için annemi getirmeleriydi” dedi. [104] “Bir keresinde onun yaklaştığını duydum, gözlerim bağlıydı, kelepçeliydim ve yüzümden kan damlıyordu, çok acı çekiyordum ama o beni o şekilde görmeden aceleyle kanı silmeye çalışıyordum.”
Başkalarının dövüldüğünü duymak benim dövüldüğümden daha çok acı veriyordu.
Haseke’de eski bir tutuklu
Bir kadın, yurtdışında yaşayan oğlunun kendisine, SMO üyelerinin, tutuklu erkek kardeşine her işkence yaptıklarında kendisini görüntülü arayacaklarını söylediğini söyledi. “Kardeşine işkence etmeyi bırakmalarını istiyorsa onlara para göndermesini söyleyerek ona şantaj yapıyorlardı.” [105]
Gözaltında Ölümler
Gözaltına alınan altı kişi İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne, gözaltında tutulan erkek ve kadınların ölümlerini bildiklerini veya ölümlerine tanık olduklarını söyledi. 2018’de iki yıl boyunca hiçbir suçlama olmaksızın gözaltına alınan 26 yaşındaki bir kadın, “Bir cesedi günlerce hücrede tuttular” dedi. “Kokmaya başladı.” [106]
Türk yetkililerin dahil olduğu dikkate değer bir davada, 2018 Türk işgalinin ardından Afrin’de kalan önde gelen Kürt avukat Lokman Hannan’ın ailesi, 22 Aralık 2022’de Afrin’deki askeri hastaneden Hannan’ın yalnızca beş gün önce öldüğünü bildiren bir telefon aldı. Yurtdışındaki bir akraba İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne, sivil polisin yanı sıra Türk askeri ve istihbarat yetkililerinin kendisini 9 yaşındaki kızının da bulunduğu evinin yakınında tutukladığını söyledi. Akraba, “Akrabalarım cenazesini hastaneye götürmeye gittiklerinde yüzünde, bacaklarında, karnında ve sırtında işkence izleri buldular” dedi. [107]
BM Suriye Soruşturma Komisyonu Mart 2023 tarihli raporunda, SMO gruplarının sivilleri keyfi olarak gözaltına almaya devam ettiğini, bazılarını işkenceye maruz bıraktığını, bazı durumlarda ise ölümlerine yol açtığını belirtti. Ayrıca komisyonun, “bazılarının tutuklulara işkence veya kötü muamele içerdiği sorgulamalar sırasında Türk yetkililerin varlığını” belgelemeye devam ettiği belirtildi.
Tecavüz ve Cinsel Şiddet
Dört kadın, İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne kendilerinin ve onlarla birlikte gözaltına alınan diğer kadınların hem SMO gruplarının gözaltı merkezlerinde hem de Afrin kentindeki Askeri Polis biriminde cinsel şiddete maruz kaldıklarını söyledi. İki kadın, kendilerinin böyle bir olaya maruz kalmadığını ancak başkalarının başına bu olaya tanık olduklarını ya da diğer tutuklular tarafından bilgilendirildiğini söyledi. Bir adam, gardiyanların onu iki Kürt kadınına toplu tecavüze tanık olmaya zorladığını söyledi. Belgelenen vakaların tamamı Ocak 2018 ile Temmuz 2022 arasında Afrin’de gerçekleşti ve Kürtlere karşı işlendi.
Kadınlar, sorgulayıcıların onlara nasıl cinsel sorular sorduğunu, onlara uygunsuz bir şekilde dokunduğunu ve tuvaleti kullanırken veya duş alırken gardiyanların onları nasıl izlediğini anlattı. Kocası kayıp olan ve kendisi ile birlikte annesi de Askeri Polis birimi tarafından tutuklanan bir kadın, 6 aylık kızına bakacak kimsenin olmadığını, bu nedenle annesinin 11. yaş dönemi boyunca yanlarında kalmasına izin vermeleri için onlara yalvardığını söyledi. – ay tutukluluk. “Onlar [hapishanelerim] beni soyar ve fotoğraflarımı çekerlerdi” dedi. “İçlerinden biri sürekli kızımı gözünün önünde emzirmemi istiyordu ve soruşturmalar sırasında onu benden almakla tehdit edip duruyordu.” [108]
İki kadın, Türkçe ve resmi Arapça konuşan ve içlerinden birine kendisini Türkiye’nin askeri istihbarat teşkilatında subay olarak tanıtan bir erkeğin kendilerine defalarca hem fiziksel hem de sözlü cinsel tacizde bulunduğunu ve her iki kadına da ayrı ayrı söz verdiğini söyledi. onunla evlenmeyi kabul ederlerse onları serbest bırakın. Her iki kadın da gözaltında tutuldukları süre boyunca diğer gardiyanlardan da evlenme teklifleri aldı.
Bir kadın, askeri polis ve Türk askeri istihbaratının işlettiği bir cezaevi müdürünün kendisine defalarca tecavüz ettiğini şöyle anlattı:
Bir gece sabah saat 2’de o sırada cezaevinde görevli olan [Suriyeli] adam gözlerimi bağladı, kelepçeledi ve beni başka bir odaya götürdü. Nerede olduğumu bilmiyordum, hapishane gözlerim bağlı olmasa bile çok karanlıktı. Göğüslerime, vücudumun diğer bölgelerine dokundu, karşı koyacak gücüm yoktu. Vücudumun alt kısmını açıp bana tecavüz etti. Daha sonra haftada iki ya da üç kez geceleri gelmeye başladı. Bir keresinde bana tecavüz ederken beni filme almıştı. Hiçbir zaman yüksek sesle ağlamadım çünkü yakındaki bir hücrede bulunan babamın ağladığımı duymasını istemiyordum. [109]
Kadın, cezaevindeki diğer erkeklerin de kendisine tecavüz ettiğini, cezaevi müdürünün bir keresinde 19 yaşındaki başka bir kadına da gözünün önünde tecavüz ettiğini söyledi. Başka bir eski kadın tutuklu, tutukluluğu sırasında kendisinin de tanımadığı bir gardiyan tarafından tecavüze uğradığını söyledi. “O kadar utanç ve tiksinti hissettim ki bir keresinde hapishanede kendimi öldürmeye çalıştım” dedi. [110]
2018’de dördüncü aydır tutuklu olan bir adam, Türk sorgulayıcıların iki genç Kürt kadını getirdiğini ve kendisine PKK ile çalıştığını itiraf etmemesi halinde gözü önünde onlara tecavüz edeceklerini söylediğini söyledi. “Ve yaptılar, kadınları tanımıyordum ama Kürt olduklarını biliyordum çünkü Kürtçe yardım çığlıkları atmaya başladılar. Kelepçelendim ve görevlilerden biri beni izlemeye zorlamak için başımı kaldırdı” dedi. Adam, askeri üniformalarındaki Türk bayrağını tanıdığı için, birbirleriyle Türkçe konuştukları ve yanlarında tercüman bulunduğu için Türk olduklarını bildiğini söyledi. [111]
BM Suriye Soruşturma Komisyonu, en az Ocak 2020’den bu yana ve Aralık 2022 gibi yakın bir tarihte, Suriye Ulusal Ordusu’nun çeşitli unsurları tarafından tutuklu Kürt kadın kadınlara yönelik tecavüz ve cinsel şiddeti belgeledi. Bir savaş silahı olarak şiddet. Komisyon ayrıca Kürt çocukları ve erkekleri ile Ezidi kadınlarına yönelik cinsel şiddeti de belgeledi. En az bir vakada komisyon, bir Kürt kadınına “Türk üniforması giyen ve Türkçe konuşan kişiler” tarafından tecavüz edildiğini belgeledi. [112]
Kasvetli Gözaltı Koşulları
Özellikle Askeri Polisin gözaltı merkezlerinde ve çeşitli SMO gruplarının derme çatma gözaltı tesislerinde, eski tutuklular korkunç gözaltı koşullarını anlattılar; çoğu zaman böceklerin istila ettiği küçük hücreli hücrelerde veya uzanacak yeri olmayan aşırı kalabalık odalarda aylar geçirdiler. uygun şilte veya battaniye olmadan. Eski tutukluların yeraltına giderek eriştiklerini ifade ettiği bazı cezaevleri genellikle zifiri karanlıktı. Bazı eski tutuklular zaman zaman gözaltı merkezlerine dönüştürülen evlerde tutulduklarını söyledi. Bir adam, Rasulain kentindeki El Hamzat bölüğüne ait olduğunu söylediği bir gözaltı yerini anlatırken, “Bu sadece hücrelere böldükleri bir evdi” dedi. [113]
Eski bir tutuklu, “Bize köpek gibi davranıldı” dedi. [114] “Karanlık, nemli ve kirliydi, çok sayıda böcek vardı, ağrılı sivilcelerin patladığını hatırlıyorum. Biz kadınlardan bazıları nihayet serbest bırakıldığında hepimizin saçında bit vardı” dedi bir başkası. “[Derme çatma hapishanelerden birinde geçirdiğim] yedi aylık gözaltı süresinde yalnızca bir veya iki kez soğuk suyla duş aldım.” Eski tutuklulardan ikisi, tüm gözaltı sürelerini tutuklandıklarında giydikleri kıyafetleri giyerek geçirdiklerini ve sonunda serbest bırakıldıklarında çıplak ayakla dışarı çıktıklarını söyledi.
Eski tutukluların tümü açlıktan öldüklerini ya da bozulan yiyeceklerin verildiğini anlattı. Eski bir tutuklu, “Bana her gün bir somun ekmek ve birkaç zeytin veriliyordu, hepsi bu” dedi. “Bir yılı aşkın süre kaldığım Hamzat Şubesi’ne ait bir cezaevinde sürekli aç kaldık. Bir keresinde bize bozulmuş peynir getirmişlerdi, benimle birlikte olan üç kadın da gıda zehirlenmesinden fena halde hastalanmıştı” dedi bir başkası. Üçüncüsü, “Konserve yiyecekleri plastik bir torbaya boşaltıyorlardı ve yiyip yemediğimiz ve yiyeceği nasıl dağıttığımız bize bağlıydı” dedi. [117]
Gözaltındakilerin hiçbiri maruz kaldıkları işkenceye rağmen yeterli tıbbi bakım aldıklarından bahsetmedi. Bir kadın, gardiyanlardan birinin kafasına öyle ağır bir darbe indirdiğini ve hapishane müdürünün beyin sarsıntısı ile uyumlu semptomlar gösterdiğini itiraf ettiğini söyledi. “Beni görmeye asla doktor getirmediler, başka mahkumları da getirip beni uyanık tutmalarını söylediler.” Başka bir kadın, hapishane yetkililerinin yalnızca birisi ölmek üzereyken hemşire getirdiğini söyledi. [119]
Askeri mahkemelerdeki duruşmaları öncesinde merkezi cezaevlerine nakledilen tüm eski tutuklular, buradaki tutukluluk koşullarının biraz daha iyi olduğu konusunda hemfikirdi. Merkezi cezaevlerinde aşırı kalabalık, yetersiz yiyecek ve su temini ve hijyenik olmayan yaşam koşulları hâlâ sorun olsa da, tutukluların hiçbiri orada dövüldüğünü veya işkence gördüğünü bildirmedi ve hepsi de cezaevi yetkililerinin sonunda aileleriyle iletişime geçmelerine izin verdiğini söyledi. Eski bir tutuklu, “Burada bana ve diğer mahkumlara, en azından ölümün benim için gelmeyeceğine dair güvence verdiler” dedi. [120]
Sahte Denemeler
Şubat 2018’de Suriye Geçici Hükümeti’nin Savunma Bakanlığı bir askeri adalet sistemi kurdu. Temel amaç, SNA’nın çeşitli gruplarının üyeleri tarafından gerçekleştirilen ihlalleri araştırmak ve aralarında meydana gelen sıklıkla şiddet içeren anlaşmazlıkları karara bağlamaktı. Girişim, Fırat Kalkanı Harekatı sırasında Türkiye’nin işgal ettiği bölgelerde askeri mahkemeler ve Askeri Polis teşkilatının kurulmasını içeriyordu. Türkiye’nin daha fazla alan ele geçirmesiyle bu aygıtın yetki alanı Afrin, Rasulain ve Tel Abyad’ı kapsayacak şekilde genişletildi. [121] Bilgili kaynaklara göre, askeri yargı aygıtının tamamı büyük oranda eski SMO yetkililerinden oluşuyor ve yargıçlar Türk istihbarat teşkilatlarıyla koordineli olarak atanıyor. İşgalci güç olarak Türkiye’nin gözetiminde faaliyet gösteriyor. Sivil mahkemeler de kurulmuş olsa da, askeri polisle koordineli olarak, çeşitli gruplar tarafından keyfi olarak tutuklanan ve gözaltına alınan tutukluları, Kürt silahlı gruplarına, Suriye hükümetine üye oldukları veya bunlarla bağları olduğu suçlamasıyla yargılayanlar genellikle askeri mahkemelerdir. ya da IŞİD.
Hakimlerin askeri komuta ve üst düzey emirlere tabi olduğu bu askeri mahkemeler bağımsızlık, tarafsızlık ve yasal süreçlere bağlılıktan yoksundur. Tutuklulara, gözaltı süreleri boyunca hukuki danışmanlık hizmeti verilmemektedir ve zorla yapılan itiraflar delil olarak, çoğunlukla da tek delil olarak kullanılmaktadır. Aileler, grup üyelerine veya Askeri Polis üyelerine rüşvet verilmesi yoluyla, çoğu zaman akrabalarının adli sistem dışında serbest bırakılmasını sağlayabiliyordu. [122]
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün davalarını belgelediği eski tutuklulardan 9’u, ilk tutuklanmalarından sonraki 3 hafta ila 2 yıl arasında askeri hakim huzuruna çıkarıldı ve hiçbirinin tutukluluk süreleri boyunca avukata erişimi olmadı. Bunlardan sekizi, işlediklerini reddettikleri suçları itiraf etmeye zorlandıklarını söylerken, ikisi, suçlarını itiraf ettikleri ifadelerin kamera önünde ezberlenip okunduğunu ve gözaltında tutuldukları süre boyunca kendilerine adil davranıldığını söyledi.
“Bir gün üzerinde birçok suçlama bulunan bir belge getirdiler ve benden imzalamamı istediler. Benim PKK’lı olduğumu, PKK’nın istihbarat biriminde çalıştığımı, Kamışlı’da çalıştığımı ama hiç Qamışlo’ya gitmediğimi söylediler. Benden de bu suçlamaları kamera önünde itiraf etmemi istediler. Ezberledim ve kameraya söyledim. Doğruyu yapabilmek için birkaç kez tekrarlamam gerekti; Eski bir tutuklu, her hata yaptığımda bana bağırıp işkenceyle tehdit ediyorlardı” dedi. [123]
Eski tutuklulardan 4’ü, askeri mahkemede hakim karşısına çıktıklarında kendilerine işkence yapıldığını söylediklerini ancak hakimlerin bu konuda hiçbir şey yapmadığını söyledi.
Askeri hakime, tutulduğu gözaltı merkezlerinden birinde SMO üyelerinin kendisine tecavüz ettiğini söylediğini söyleyen bir kadın, İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne, kendisinin bu tür şeylerden bahsetmesinin kendisi için utanç verici olduğunu söyleyerek yanıt verdiğini ve şunları söyledi: İtibarını korumak için bu konuda sessiz kalmalı. [124]
Eski bir tutuklu ise, “Vücudumdaki morlukları hakime gösterdim, bunu yapanı hapse atabileceğimi ama bunu yaparsam bana da misilleme yapacaklarını söyledi.” [125]
Eski bir tutuklu, Tel Abyad’daki askeri mahkeme tarafından ailesinin yaklaşık 5.000 ABD doları civarında rüşvet ödemesinin ardından beraat ettiğini söyledi.
Bir ara yanımıza bir avukat geldi, eğer serbest kalmak istiyorsanız bedelini ödemeniz gerektiğini söyledi. Ailem ona 1.500 ABD doları ödemeyi kabul etti. [Serbest bırakıldığım gün] bizi (başka bir tutukluyu ve beni) ayrı bir odaya aldı ve transfer tamamlanıp paramı alır almaz serbest bırakılacağınızı söyledi.” [126]
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün belgelediği vakaların yalnızca ikisinde tutuklular, işlemekle suçlandıkları ciddi suçlar nedeniyle fiilen hapis cezasına çarptırıldı ve her iki durumda da adil bir yargılama yapılmadı.
Bir vakada, Arap bir kadın, evlerini yağma veya müsadereden korumak için 2019 Türk askeri operasyonunun sona ermesinden 15 gün sonra, yaşlı annesiyle birlikte SDG kontrolündeki Haseke şehrinden Rasulain’e döndü. Yerinden edilmiş erkek kardeşi İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne, Türk askeri istihbarat görevlilerinin kendisini SMO Askeri Polisi ile koordineli olarak Nisan 2020’de tutukladığını söyledi. Rasulain’de kalan ve onu ziyaret etmeyi başaran teyzelerinin yüzünde ve vücudunda işkence izleri gördüğünü, kız kardeşinin kendisine Türk sorgulayıcıların kendisini dövdüğünü ve kötü muamele ettiğini söylediğini söyledi.
Kardeşi, yaklaşık 1.000 ABD doları karşılığında bir avukat tuttuklarını, bu avukatın onun Türk istihbaratının tutsağı statüsünü ve bomba yerleştirme ve casusluk yaptığını itiraf ettiğini doğruladığını açıkladı. “Kız kardeşim, teyzeme bu kadar dayak yedikten sonra her şeyi söyleyeceğini, hatta kendi annesini öldürdüğünü bile söyleyeceğini söyledi.” Çaresizce, finansal işlemlerin bu gibi durumları çözebileceğini öne süren tanıdıklarıyla temasa geçtiler. Bir aracıya iki milyon Suriye lirası (yaklaşık 1.400 ABD doları [128] ) ödediler ama sonuç alamadılar. Avukat suçlamaları düşürmeyi başardı ancak sonuçta diğer açıklanmayan suçlamalardan dolayı yedi yıl hapis cezasına çarptırıldı. Kardeşi, “Kız kardeşim hiçbir zaman yanlış bir şey yapmadı. Yaptığı tek şey evin bakımını yapmaktı. Avukattan ne yaptığını bize anlatmasını istedim. Bir şeyi mi bombaladı? Birini mi öldürdü? Bilmediğini söyledi.” . Ona avukatın sen olduğunu söyledim, nasıl bilmezsin?”
BM Soruşturma Komisyonu Mart 2023 tarihli raporunda, Türk işgali altındaki bölgelerde tutukluların hukuki danışmanlıktan mahrum bırakılmaya ve askeri mahkemelere çıkarılmaya devam edildiğini de belgeledi. Bazıları daha sonra beraat etse de, ancak SNA askeri polisi üyelerine ödeme yapıldıktan sonra serbest bırakıldılar. [129]
III. Konut, Arazi ve Mülkiyet Hakları İhlalleri
Herşeyi sanki kendilerininmiş gibi aldılar.
— Halil, Irak’ın Kürdistan bölgesinde yaşayan Afrinli Kürt doktor.
Benim için en zor şey evimin önünde durup içeriye girememekti.
— Ras al-Ain şehrinden yerinden edilmiş bir Ezidi adam.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, Afrin’den 20’si Kürt, 15’i Rasulayn’dan olmak üzere 4’ü Kürt, 8’i Arap, 2’si Yezidi ve bir dini azınlık grubuna mensup 36 kişiyle görüştü. kendilerinin veya aile üyelerinin konut, arazi ve mülkiyet haklarına ilişkin ihlal deneyimleri.
Türkiye’nin 2018’de Afrin’de gerçekleştirdiği Zeytin Dalı Harekatı ve 2019’da Tel Abyad ile Rasulain arasındaki şeritte gerçekleştirdiği Barış Pınarı Harekatı’nın ardından yüzbinlerce kişi evlerinden kaçarken, SMO grupları ev, arazi ve arazileri yağmalama, yağmalama ve ele geçirme faaliyetlerine girişti. işletmeler. [130]
Ağustos 2023 itibarıyla, Afrin’in işgalinden altı yıldan fazla, Rasulain ve Tel Abyad’ın işgalinden neredeyse beş yıl sonra, İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün görüştüğü bölge sakinlerinin ve geri dönenlerin çoğunluğu barınma, arazi ve mülkiyet hakları ihlal edildi. uygun bir iade veya tazminat olmadan kalmak. Yağma, yağma ve mallara el koyma modelleri devam ediyor ve gruplara karşı çıkmaya cesaret eden bölge sakinleri ve geri dönenler keyfi tutuklama, gözaltına alma, işkence ve kötü muamele, adam kaçırma ve zorla kaybetme riskiyle karşı karşıya kalıyor. Bu gerçeğin tamamen farkında olan mülksüzleştirilmiş binlerce aile, evlerine geri dönmek için tehlikeli ve pahalı bir yolculuğu göze alma konusunda isteksiz olarak Suriye’nin diğer bölgelerinde ve ötesinde yerlerinden edilmiş durumda. Ailesinin Afrin’de evleri, işyerleri ve tarım arazileri bulunan Haseke vilayetinde yaşayan bir Kürt adam, “Geri dönmek istiyorum” dedi. “Fakat bu insanlar hâlâ mülklerimi işgal ediyorsa geri dönmeyi bir an bile düşünmem.” [131]
Resmi genişletmek için tıklayın
Türkiye destekli bir Suriyeli Arap savaşçı, 18 Mart 2018’de Suriye’nin kuzeybatısındaki Afrin kentinin kontrolünü Kürt Halk Koruma Birlikleri’nin (YPG) elinden aldıktan sonra, yağmaladığı eşyaları bir karavanda çekiyor. © 2018 BÜLENT KILIC/AFP, Getty Images aracılığıyla
Türk Kuvvetlerinin Kürt Topraklarının Yeniden Yerleştirilmesi Konusunda Meşguliyeti
BM Soruşturma Komisyonu’nun hazırladığı rapora göre, Afrin işgalinin ardından ilk günlerde görgü tanıkları, silahlı grupların yağmalamalarının gerçekleştiği bölgede zaman zaman Türk birliklerinin bulunduğunu, ancak bu saldırıları önlemek için herhangi bir müdahalede bulunmadığını veya önlem almadığını ifade etti. onlara. [132]
Bazı durumlarda Türkiye, istismarı görmezden gelmekle kalmadı, doğrudan suç ortağı oldu. Türkiye, 2018’de Afrin’de, yerinden edilmiş yüzlerce Sünni Arap ailenin Doğu Guta’dan yerinden edilmiş Kürtlerin evlerine yerleştirilmesini organize etti ve bunu daha sonra Suriye’nin başka yerlerinden başka Suriyeli Arap dalgaları da izledi. Rasulain’in Ekim 2019 ile Mayıs 2020 tarihleri arasında el-Dawoudiya köyü, Türk kara kuvvetleri tarafından evlerin yıkılmasına ve diğerlerinin askeri amaçlarla kullanılmasına, köyün tamamının Türk askeri üssüne dönüştürülmesine ve insanların buraya gelmesinin engellenmesine tanık oldu. evlerine dönüyorlar. [ 133 ] Temmuz 2023’te yerinden edilmiş eski bir el Davudiya sakini, “Köye giriş o zamandan beri yasak” dedi. Örgüt (İHH), Rasulain’de Kürt ailelere ait el konulan iki evi Kur’an çalışmaları enstitüsü olarak yeniden kullanıma açtı. Aynı yılın Haziran ayında, Tel Abyad ile Rasulain arasındaki işgal altındaki bölgeyi idari olarak denetleyen Türkiye’nin Şanlıurfa ilinin valisi, açılış törenine katıldı . [136]
Yağma ve yağma
Yirmi iki kişi, İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne, 2018 ve 2019’daki Türk işgallerinin ardından kendi evlerinin, dükkanlarının ve arazilerinin yanı sıra akraba ve komşularının da yağmalandığını bildirdi. [137]
Afrin’in işgalinden iki ay sonra annesi ve kız kardeşi boş bir eve dönen ve tarım ekipmanlarının bulunduğunu söyleyen bir adam, “Annem evine döndüğünde komşusundan uyumak için bir yatak ödünç almak zorunda kaldı” dedi. Zeytin bahçesinden değeri 20.000 ABD Doları’na kadar çalınmıştı. [138]
Mayıs 2020’de Rasulain’e dönen bir adam, “Döndüğümde ne evim ne de dükkanım olduğu gibi kalmıştı” dedi. kaçtı. “Dükkan bombardımana maruz kaldı ve tamamen soyuldu” dedi. “Benim de evimin kapıları kırıldı, her şey çalındı, dolaplardaki iç çamaşırları bile götürüldü” dedi.
Rasulain’de insanlar ayrıca elektrik kabloları ve gerilim kuleleri de dahil olmak üzere kamu mülklerinin yağmalandığını bildirdi. Bir adam, “Demiri (yağmaladılar), elektrik kablolarını, her şeyi sattılar” dedi ve Rasulain’deki köylerin bir süreliğine karanlığa gömüldüğünü söyledi.
Mülke El Koyma ve Gasp
Türk güçleri ve Türkiye destekli gruplar tarafından konut, arazi ve mülkiyet haklarının ihlal edildiğini belgeleyen BM Soruşturma Komisyonu’nun Eylül 2018 raporuna yanıt olarak Türkiye, “Afrin Afrin halkına aittir” dedi ve bunun Afrin olduğunu iddia etti. Ülke içinde yerinden edilmiş halkların ve Afrin’den gelen mültecilerin geri dönüşüne kararlı. [139]
Bununla birlikte, çeşitli gruplar köyler, kasabalar ve şehirler üzerindeki kontrollerini sağlamlaştırdıkça ve bazı alanlar mahalle ve sokak düzeyinde aralarında paylaştırıldıkça, mülklere el konulmasının gruplar için önemli bir gelir kaynağı olduğu ortaya çıktı. [140] Evleri savaşçıların karargahlara, kara bölgelere veya ailelerinin evlerine dönüştüğü kişiler onları geri alamadılar; diğerleri ise evlerini geri almak için para ödemek veya buralarda kalabilmek için gruplara kira ödemek zorunda kaldı. Arabalar, jeneratörler, aletler , elektrikli cihazlar ve fabrika ekipmanı gibi taşınır malları çalınanlar, bunları geri almak için savaşçılara binlerce dolara varan önemli meblağlar ödemek zorunda kaldı. Özellikle hasat mevsiminde çiftçiler, mahsullerinin bir kısmını köylerinin kontrolündeki gruba “vergi” olarak vermek zorunda kaldıklarını bildirdi. Bazıları topraklarını ellerinde tutmalarına izin verilirken, onları yetiştirmek için vergi ödemek zorunda kaldıklarını da bildirdi . Aynı desenler bir yıl sonra Rasulain ile Tel Abyad arasındaki şeritte de gözlendi. [143]
Ağustos 2023 itibarıyla Afrin ve Rasulayn’daki Kürt sakinlerinin çok azı orada kalıyor ve kalanlar da tutuklanma, yeniden tutuklanma, fidye için kaçırılma, taciz ve gasp edilme korkusuyla yaşıyor [144] . SDG ile bağları olduğu düşünülen Arapların yanı sıra Yezidi, Hıristiyan ve diğer azınlıklar da çoğu zaman mülklerinin kontrolünü ancak büyük bir maliyetle yeniden kazanabiliyorlar ve bunu yapana kadar da akrabalarının veya komşularının yanında kalmaları gerekiyor. Özellikle gruplar kasaba, köy ve mahallelerin kontrolü için kavga etmeye devam ederken, mülklerinden tahliye edilmeye de devam edildi. El Derbasiye kasabasında yaşayan Ras al-Ain’den bir Kürt, “Amcam [evini geri almak için] bir gruba para ödedi ve onlar gittikten hemen sonra ertesi gün başka bir grup gelip onu kovdu” dedi. Suriye-Türkiye sınırı SDG’nin kontrolünde. [145]
İşgallerden kaçan ve bugün yerlerinden edilmiş olan kişiler, İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne, hem geri döndüklerinde tutuklanma ve ayrımcı gerekçelerle zulüm görmekten korktukları için, hem de evlerini, dükkanlarını, mülklerini geri almalarını engelleyeceğine inandıkları yaygın suçlar nedeniyle geri dönemeyeceklerini söylediler. ve topraklar. 2018’de kaçan bir adam, “Geri dönemem” dedi. “Bu silahlı gruplar Kürt olan her şeyi hedef alacak. Taşın üzerinde Kürt yazısı olsa bile onu hedef alırlar.” [146]
İşgal nedeniyle yerlerinden edilenlerin birçoğu, geride kalan veya geri dönen akrabalar veya komşular aracılığıyla, geride bıraktıkları evlerin, dükkânların ve tarım arazilerinin kaderini belirleyebildiler; başkalarına kiraya verildi.
2018 işgali sırasında eşi ve iki çocuğuyla birlikte Afrin’den evini, bir dükkanı, depoyu ve bir zeytini bırakarak Afrin’den kaçan 52 yaşındaki Salih, “Evim Sultan Murad [bölgesi] üyeleri tarafından işgal edildi” dedi. ekstraksiyon tesisi. Evinin ve dükkânının grup tarafından başka yerlerden Afrin’e göç eden Suriyelilere kiralandığını ve zeytin fabrikasının, ailesinden geri istedikleri takdirde 50.000 ABD doları ödemesini talep eden Ahrar el-Şarqiya tarafından ele geçirildiğini söyledi. [147]
İşgal sırasında Haseke vilayetine sürülen bir Kürt kadın, “Olayların başlangıcında Rasulayn’daki evim askeri karakola dönüştürüldü” dedi. “Daha sonra Deyrizor’dan bir SMO komutanı ve ailesi burayı alıp diğer ailelere kiralamaya başladı. Bildiğim kadarıyla o günden bu yana evde dört aile yaşıyor. [148]
Görüşülen kişilerden 19’u kendilerinin veya aile üyelerinin, mülklerini geri alma çabalarıyla bağlantılı olarak veya barınma, arazi ve mülkiyet haklarının ihlal edilmesiyle bağlantılı olarak gözaltıyla ilgili tacizlere maruz kaldıklarını söyledi.
“Kardeşim döndüğünde evinde insanların yaşadığını gördü. Onların gitmesini sağlamak için yaklaşık 500.000 Suriye Lirası (yaklaşık 1.128 ABD Doları) [149] ödemek zorunda kaldı ” dedi, Irak’ın Kürdistan bölgesinde yaşayan ve kardeşi işgalden sonra Afrin’e dönen Afrinli Kürt doktor Halil, şunları söyledi: evini geri almasına rağmen, köyünü kontrol eden grubun üyeleri tarafından keyfi olarak gözaltına alındı, gasp edildi ve yıllarca süren tacize maruz kaldı. [150] “Kardeşim annemizle birlikte Afrin’deki köyümüze döndükten bir hafta sonra gruplar onu 25 gün boyunca tutukladı. Onu YPG ile bağlantılı olmakla suçladılar. Onu dövdüler ve serbest bırakılabilmesi için yaklaşık 1.000 ABD doları ödemek zorunda kaldı.” Sonraki yıllarda maruz kaldığı tehdit ve tacizin, ailesinin Suriye’nin diğer bölgelerinde yaşayan yerinden edilmiş üyeleriyle ilgili olduğunu ve savaşçıların kardeşini onlar hakkında düzenli olarak sorguladığını söyledi. Ayrıca 80 yaşın üzerindeki anneleri, başka bir köydeki aile evlerine döndüklerinde evin bir SMO savaşçısının ailesi tarafından işgal edildiğini gördü. Gelini şöyle anlattı: “Evde oturanlar ona ‘Bir oda sana yeter, daha fazla alana ihtiyacın yok’ dediler.” [151]
Bu zeytin ağaçları babamın çocukları gibi. Bu ağaçlar 50, 60, bazen 100 yaşında. Afrin’de kesiyorlar, kütükleri alıyorlar, İdlib’de satıyorlar ama kimse itiraz edecek tek kelime edemiyor.
Afrin’de bir çiftçi
Annesi ve kız kardeşi işgalden iki ay sonra Afrin’e dönen bir Kürt adam, şehirdeki evlerini işgal eden SMO gruplarının ayrılmayı reddetmesi nedeniyle köylerindeki evlerine taşınmak zorunda kaldıklarını söyledi. Köy evlerini ve zeytinliklerini geri almak için bir gruba 3.000 ABD Doları eşdeğerinde para ödediklerini söylediler. Takip eden yıllarda, ailesinin mülklerini geri almasına yardım etmek için geri döndüğünü ve aynı grubun askeri polisle koordineli olarak kendisini ve ailesinin çeşitli üyelerini keyfi gözaltına, işkenceye ve kötü muameleye maruz bıraktığını söyledi. -tedavi ve gasp. Annesi şöyle dedi: “Ne zaman [oğlum] iş için uzak bir yere gitmek zorunda kalsa, o dönene kadar kaygılı ve endişeli oluyorum.” “Kapının her çalınışı bizi alarma geçiriyor ve korkutuyor.”
Zeytin bahçeleri ve meyve ağaçlarıyla tanınan Afrin’in bereketli bölgelerinde ve Rasulain ile Tel Abyad arasında çiftçiliğin ana gelir kaynağı olduğu geniş buğday ve arpa tarlalarında çiftçiler grup halinde izledi. topraklarına el koydular ve ürünlerini kendilerininmiş gibi sattılar. Birçoğu, topraklarını işlemeye devam edebilmek için mahsullerinin bir kısmını “vergi” olarak vermek zorunda kaldı. [153]
Yerinden edilmiş bir kadın, “[İşgalden bu yana] ilk yıllarda ailemin [Afrin’deki] topraklarını ziyaret etmesine bile izin verilmedi” dedi. [154] “Artık çiftçilik yapmalarına izin veriliyor” dedi. “Fakat kontrolü elinde bulunduran taraf üründen vergi alıyor.” Ailesi Afrin’de 600 zeytin ağacına sahip olan bir adam, “Ağaçlarımızı almadılar, ancak Amshat tugayına (daha çok bilinen adıyla Sultan Süleyman Şah tugayı) her yıl mahsul kârımızın yüzde 50’sini vermek zorundayız” dedi. [155]
Çiftçilerin, İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün kendilerini en çok üzdüğünü söylediği eylemlerde, köy ve kasabaların kontrolündeki gruplar yalnızca topraklarına el koymakla kalmadı, aynı zamanda odunlarını ısınmak ve başka amaçlarla satmak için zeytin ve meyve ağaçlarını da kestiler.
Afrinli bir adam, grupların en az 20 zeytin ağacını nasıl kestiğini hatırlarken, “Bu zeytin ağaçları babamın çocukları gibi” dedi. “Bu ağaçlar 50, 60, bazen 100 yaşında. Afrin’de kesiyorlar, kütükleri alıyorlar, İdlib’de satıyorlar ama kimse itiraz edecek tek kelime edemiyor” dedi.
Bir adam mülkünü geri alma arayışında son derece ağır ve kalıcı bir bedel ödedi. İşgal sırasında geniş ailesinin tamamı SDG kontrolündeki bölgelere kaçan Ras al-Ain köylerinden bir Arap olan Mazen, “ev yüzünden” geride kalmaya karar verdiğini söyledi. Kısa süre sonra köyünün kontrolünü ele geçiren gruplardan birinin elinde bir hafta boyunca gözaltında tutuldu ve kötü muameleye maruz kaldı. Serbest bırakılmasının ardından ve bir yıl boyunca AANES’te sivil bir çalışan olduğunu söyleyen Mazen, çeşitli grupların kendisini taciz ettiğini ve gasp ettiğini, Ahrar el-Şarkiye grubunun 125 dönümlük (yaklaşık 30 dönüm) araziye el koyduğunu söyledi. 150 dönümlük (yaklaşık 37 dönüm) arazisi kendilerine ait ve arpa mahsullerini kendilerininmiş gibi satıyorlar. Hamzat tümenine bağlı El Ghab tugayının, ailesinin AANES ile sözde bağları nedeniyle ödeme yapmaması halinde kendisini gözaltına almakla tehdit ettiğini söyledi. “Bir defasında 400 bin Suriye lirası yani 1000 dolar ödemiştim.” [157]
Ekim 2020’nin sonlarında, Ahrar el-Şarkiye grubunun bir üyesinin kendisine üç gün içinde önemli miktarda ödeme yapmaması halinde onu öldürmekle tehdit etmesinin ardından, sivil polis, askeri polis ve başka bir grubun evine baskın düzenlediğini söyledi. onu tutukladı, iki küçük çocuğunun gözü önünde kelepçeledi ve köy merkezine götürdü. Onlar başka bir kişiyi tutuklamakla meşgulken Mazen kaçmaya çalıştı.
“Ayağımın yanındaki yere kurşun sıkmaya başladılar. Ellerim arkadan kelepçeli halde onlardan kaçmaya başladım, sendeliyordum, bana ateş etmeye devam ettiler” dedi. Yüzüne kurşun sıkılan Mazen, tedavi için Türkiye’ye götürüldü ve orada bir aydan fazla kaldı. Burada, hastanedeyken Türk istihbarat görevlilerinin kendisini SDG ile bağlantıları konusunda sorguya çektiğini söyledi. Rasulain’e döndüğünde kendisine ve geniş ailesine ait çeşitli mülkleri geri almaya çalıştı, ancak başarılı olamadı. Misillemeden korkan Mazen, araştırmacılara, yaralanmalarıyla ilgili olarak SNA’ya karşı şikayette bulunmamayı seçtiğini söyledi. Nihayet bir yıl sonra ayrılmayı seçmesinin nedenlerini şöyle açıkladı:
Orada her gün şantaj, taciz, tehdit vardı. Artık dayanamıyordum, onlara para ödemeye devam edemiyordum. Topraklarımızı aldılar, evlerimizi aldılar. 21 Ekim 2021’de köyden ayrıldım, her şeyi geride bıraktım.
Etkisiz İade Çabaları
Mülk sahiplerinin kendilerini geri dönmekten ve mülklerini geri alma sürecini başlatmaktan caydırdığını söylediği en büyük engeller arasında bu bölgelerde süregelen güvensizlik, korku ve kaos ortamı; mülk sahiplerinin haklarını ararken karşılaşabilecekleri taciz, korkutma, tehdit ve gasp; Özellikle birçoğunun çatışma sırasında resmi belgelerini kaybettiği veya geri alamadığı göz önüne alındığında, mülkiyeti kanıtlayacak belge ve kanıt sunma zorunluluğu; ve mülkiyetin iadesine yönelik kapsamlı ve şeffaf bir yasal çerçevenin bulunmaması. Genel olarak, güvenlik kaygıları, hizip kontrolü, belge gereklilikleri, gözdağı, mali yükler ve hukuki netlik eksikliğinin birleşimi, Suriye’nin Türk işgali altındaki bölgelerinde mülklerini geri almak isteyen bireyler için önemli engeller yaratmaktadır.
Sivillerin suiistimalleri ve ihlalleri bildirebilecekleri askeri ve sivil polis güçlerinin yanı sıra farklı gruplar tarafından kurulan yerel şikayet komitelerinin kurulması, yağmalanan, çalınan veya çalınan konut, arazi ve mülklerin iadesi konusunda çok az ilerleme sağladı. SNA’nın çeşitli unsurları tarafından zarar gören bu oluşumların, özellikle yukarıda bahsedilen oluşumların, istismarcı eylemlerine çare bulmayı amaçladıkları aynı istismarcı grupların mevcut veya eski üyelerinden oluşması nedeniyle. [158] Bilgi sahibi iki kaynağa göre, bu eski grup üyeleri genellikle kendi gruplarına bağlılıklarını koruyorlar, onlarla işbirliği yapmaya ve koordinasyon sağlamaya devam ederken aynı zamanda gerektiğinde koruma sağlıyorlar. [159]
İnsan Hakları İzleme Örgütü, BM Soruşturma Komisyonu ve yerel örgütler, çeşitli grup üyelerinin, mevcut çeşitli telafi yollarından şikayette bulunan kişilere karşı gerçekleştirdiği misilleme eylemlerini kaydetti ve belgeledi. Mülklerini geri almayı başaranlar bile, gruplara kaybettikleri şeylerin tamamını geri almayı başaramadılar ve çoğu, bunu yukarıda belirtilen tazminat yollarının dışında, bunun yerine gruplara veya sorumlu Askeri Polis üyelerine ödeme yapmaya güvenerek yapmayı başardılar. kendi evlerinde yaşamak, kendi dükkanlarını işletmek ve kendi topraklarıyla ilgilenmek için köylerinden ve mahallelerinden büyük miktarlarda rüşvetler alıyor veya kira, harç veya “vergi” ödemeyi kabul ediyorlar.
Eylül 2020’de Afrin’de, SNA ihlallerine ilişkin sert bir COI raporunun ardından, aralarında Sultan Murad, Hamzat, Ahrar el-Şarkiye ve Ceyş el-Şarkiye’nin de bulunduğu birçok grup bir araya gelerek Hakların İadesi Komitesi adını verdikleri şeyi kurdu. hiziplerin üyeleri tarafından yönetilen ve görevlendirilen yerel bir şikayet komitesi. [160]
Bir ay sonra yayınlanan bir genelgede komite, tüm SNA gruplarına hitap ederek zeytin ve meyve hasadına vergi uygulanmasını yasakladı ve 2020 sezonu için çiftçilerden toplanan paranın “ağaç koruma vergisi” olarak adlandırdığı şekilde iade edilmesini talep etti. en fazla on gün içinde. [161]
Ancak komitenin her iki sorunu da çözmedeki etkinliği sınırlı olmuştur ve bu suiistimaller devam etmektedir. Komite, iki yıl sonra faaliyetlerine son verdiğini duyurdu; ancak raporlar, bazı grupların geri çekilmesiyle aylar önce faaliyetlerini durdurduğunu ileri sürdü. Askeri polisin çeşitli unsurlarıyla doğrudan ilgilenen bilgili kaynağa göre, Şubat 2023 itibarıyla komiteye getirilen 3.750’den fazla mülkiyetle ilgili anlaşmazlık, komitenin dağılmasının ardından sivil mahkemelere gönderildi ve burada çözümlenmedi. “Komitenin başarıları çok sınırlıydı” dedi. “Eğer söz konusu grup üyesi güçlüyse veya nüfuz sahibiyse, onun üzerinde nüfuzları yoktu, değilse o zaman örneğin kurbana sembolik bir miktar kira ödemesini sağlayacaklardı.” [163]
Aslen Afrinli bir Kürt Suriyeli olan ve başlangıçta Afrin’in yeniden inşasına katılma motivasyonuyla ilçenin yerel meclislerinden birinde çalışmaya geri dönen Jaber, komitenin verimsizliği hakkında şunları söyledi:
Komite iyi çalışmadı çünkü insanlardan savaş sırasında kaybolan tapu ve diğer belgeler gibi imkansız deliller istiyorlardı. Birisi evinin sahibi olduğuna dair kanıt sunmuş olsa bile, evi geri almak zordu, özellikle de evi SNA içinde yetkiye sahip biri tarafından işgal edilmişse.
Konseydeki çalışmalarından memnun olmayan silahlı gruplardan çok sayıda tehdit aldığını söyleyen Jaber, 2022 yazında silahlı ve maskeli adamlar tarafından evinden kaçırıldığında bizzat hedef alınmıştı. Kendisini Kürt gruplarla bağlantılı olmakla suçlayan kaçıranların gözlerini bağlayıp, silahlarıyla baygın halde dövdüklerini ve oradan ayrıldığını söyledi. “Beni öldürdüklerini sandılar” dedi. Jaber, olayı yerel meclise, sivil polise ve Afrin’den sorumlu Türk valiye bildirdi. Harekete geçemeyince istifa etti ve ülkeyi terk etti. [164]
Nisan 2021’de komiteye başvuran 52 yaşındaki Afrinli Kürt kadın Asbahar, kısa süre sonra komitenin çalınan mallarını geri getirebileceğine olan inancını kaybetti. “Evim Ahrar El Şarkiye’den biri tarafından işgal edilmiş durumda” dedi. “Annemin evi El Cebha el Şamiye’den biri tarafından işgal edilmiş, kayınpederimin evi ise Muntasir Billah tugayından biri tarafından işgal edilmiş.” Komiteyi her ziyaret ettiğinde, herhangi bir uygun belge olmadan yalnızca bir şikayet numarası vererek ertesi hafta geri dönmesini istediklerini söyledi. Asbahar, evini işgal eden kişiyle karşılaştığını ve bu kişinin kirasını ödeyeceğini, 2021’de kendisine bir taksit 500 Türk Lirası (yaklaşık 36 ABD Doları) vereceğini ve evi yağma ve hasardan koruduğunu iddia ettiğini anlattı. “Bundan sonra bir daha asla ödeme yapmadı” dedi. Asbahar, 18 Temmuz 2023’te grup üyesinin ayrıldığını ve evinin satışa çıkarıldığını öğrendiğini söyledi. [165]
Bağımsız haber sitesi Suriye Direct tarafından Temmuz 2023’te yapılan bir araştırma , Afrin’in asıl – ve çoğu zaman yerlerinden edilmiş – sakinlerine ait mülklerin Facebook ve WhatsApp’ta reklamının yapıldığı ve yasadışı bir şekilde orijinal fiyatın çok altında fiyatlara satıldığı yaygın bir olguya ışık tuttu. mevcut çeşitli askeri gruplar tarafından veya bu mülklere sahip olan veya bunları daha önce bu gruplardan satın alan siviller tarafından . [166]
Türkiye’nin 2019’daki saldırısını takip eden yıllarda, Türk medya kuruluşları, Türkiye’nin müdahalesinin bölgedeki azınlıklara, yani Hıristiyanlar ve Yezidiler üzerindeki olumlu etkisine övgüde bulunurken, Türk yetkililer ve Türkiye destekli Rasulain yerel konseyi cesaretlendirici açıklamalarda bulundu. Resmi X (eski Twitter) hesabında bölgedeki Hıristiyan kiliselerini restore eden silahlı kuvvetler mensuplarının görüntülerini paylaşan Türk Savunma Bakanlığı da dahil olmak üzere geri dönmeleri istendi. [167]
Kardeşleriyle birlikte Rasulain’in çeşitli bölgelerinde tarım arazisi ve ilçenin köylerinden birinde birkaç eve sahip olan Ezidi bir toprak sahibi, Yezidi toplumunun büyüklerinin kendilerine garantiler verildiğini söylemesinin ardından Eylül 2021’de geri dönmeye karar verdiğini söyledi. Türkiye’ye döndüklerinde zarar görmeyeceklerini ve mallarını geri alabileceklerini söyledi. Geri döndüğünde, karısını ve üç çocuğunu Haseke şehrinde bırakan 40 yaşındaki Murad, yerel konsey tarafından verilen bir kimlik alırken Arap komşularının yanında kaldı; alan. Yaklaşık 4-5 köyde arazim var” dedi. “Her köy farklı bir grubun kontrolü altında, her birinin kendi prosedürleri var. Mallarımı nasıl geri isteyeceğimi bilmiyordum.” Murad, farklı gruplarla olan etkileşimlerini anlattı; iki grup, üç ayrı köyde sahip olduğu araziyi pek fazla sorun yaşamadan iade etmeyi sözlü olarak kabul etti. Onlardan biriyle olan etkileşimleri hakkında şunları söyledi:
Karargâhlarına gittim, burası terk edilmiş bir ev. Onlara burada arazim olduğunu, sahibi olduğumu söyledim ve evrakları gösterdim. Yanımda bölgeden iki Arap vardı, onları şahit olarak getirdim. Orada grubun lideriyle oturdum, bana kim olduğumu sordu ve beni kontrol etti, sonra bu toprakların sahibi sen olduğun sürece, onlar senindir, onlarla istediğini yapmakta özgürsün dedi.
Ancak nihayet evinin, kardeşlerinin evlerinin ve 700 dönüm (yaklaşık 173 dönüm) değerindeki arazinin kendisine iade edilmesini talep etmek için memleketinin kontrolünü elinde bulunduran gruba yaklaştığında sorguya çekildiğini ve mensubiyetle suçlandığını anlattı. Kürt siyasi partileriyle görüştü ve mallarının iadesi karşılığında büyük miktarlarda paralar aldı. Murad, grubun evini kendileri için bir tür karargah haline getirdiğini ve ürünlerini satıp hasat ettiklerini söyledi. Grubun kendisini İslam’a döndürme girişimleri de dahil olmak üzere maruz kaldığı korkutma, taciz ve dini ayrımcılık örneklerini anlattı. Ağustos 2022’de, evini geri alamadığına dair sosyal medyada paylaşım yapmasına misilleme olarak Askeri Polis tarafından kısa süreliğine tutuklandıktan sonra tekrar Haseke şehrine kaçtı.
Orada bulunduğum süre boyunca, tüm arazim ve mülküm onlardayken, başkalarının evlerinde kalıyorum. Bunu [askeri] polise söyledim. Onlar üzerinde gücümüzün olmadığını söylediler… Hâlâ işlerin düzelmesini, grupların gitmesini ve topraklarımızı geri alabileceğimizi umuyoruz.
Mayıs 2020’de, iki çocuk babası olan dini bir azınlık grubunun üyesi, dükkânını yeniden açmak ve evini geri almak için Rasulain’e döndü ve güvenlik endişeleri nedeniyle ailesini Kamışlı’da bıraktı. Döndüğünde hem evinin hem de dükkanının harabeye döndüğünü, kendisinin ve erkek kardeşinin evlerinin ise şehirdeki Askeri Politika bölümünden bir kişinin kontrolü altında olduğunu gördü. Geldikten on beş gün sonra ve sorgulandıktan sonra evini geri almayı başardığını ve dini bir azınlık grubunun üyesi olmasaydı bunun mümkün olmayacağını belirtti. Dükkanını onarmak ve işletmek için komşularından borç para alarak Kamışlı’daki ailesinin geçimini yaklaşık iki yıl boyunca sağlayabildi. Ancak Aralık 2022’de işten eve dönerken maskeli ve silahlı adamlar onu kaçırdı, fiziksel ve psikolojik tacize maruz bıraktı ve üç gün boyunca yiyecek, su ve banyo imkanı olmadan esaret altında tuttu. Sonunda Askeri Polis birimi tarafından kurtarıldı; eğer kaçırıldığı haberi Türk yetkililere ulaşmamış olsaydı bu hareketin gerçekleşmeyeceğini söylüyor. Serbest bırakıldıktan bir gün sonra, bu yazının yazıldığı sırada işsiz olduğu SDG kontrolündeki Kamışlı’ya tekrar kaçtı. Yaşadığı zorluklara rağmen, yerinden edilmiş halde yaşamaktan duyduğu hayal kırıklığını dile getirdi ve geri dönmeyi düşündü: “Çok çaresizim. Geri dönüp dükkanımı tekrar açmayı düşünüyorum. Başka ne yapacağım?”
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün görüştüğü kişilerin hiçbiri, bu yazının yazıldığı tarih itibarıyla, çeşitli gruplar ve askeri polis tarafından gözaltıyla ilgili ihlaller veya konut, arazi ve mülk ihlalleri nedeniyle gerektiği gibi veya tam olarak tazmin edilmedi.
Yurt dışında yaşayan veya ülke içinde yerinden edilmiş mülk sahipleri, mülklerini yönetme konusunda ciddi zorluklarla karşı karşıya kaldı. Zarar görme korkusuyla geri dönmek istemeyenler ya da geri dönme imkanı olmayanlar, kaybedilen ya da zarar gören eşyaların iadesini talep etmelerinin mümkün olmadığını söyledi. Irak’ın Kürdistan Bölgesi’nde yaşayan bir Kürt, “Şahsen geri dönmezseniz size hiçbir şey vermezler” dedi. “Bunu yaparsanız, sizin olanı geri alabilirsiniz, ancak bu dayağı, aşağılamayı ve parayı gerektirir” diye devam etti. [169] Eylül 2022 tarihli raporunda COI, silahlı grupların, orada olmayan toprak sahiplerinin mülklerini korumalarına izin veren resmi veya gayri resmi vekaletnameleri artık tanımadığını belirtti.
Afrin’de iki farklı SMO grubu tarafından keyfi gözaltı, işkence ve cinsel şiddet de dahil olmak üzere ağır istismarlara maruz kalan bir kadın, Temmuz 2022’deki ikinci gözaltından serbest bırakıldıktan sonra Avrupa’ya kaçmaya karar verdiğini ancak bunu yapmadığını söyledi. Grupların onlara el koymasını engellemek için geride kalan bir akrabası adına tüm mülkleri kendi adına tescil ettirmeden önce. “Elbette Afrin’de olmayanların mallarına el koyuyorlar” dedi. “Ancak yakın zamanda bize grupların kayıt kayıtlarına geri döndüğünü, mülklerin neden bir kişiden diğerine devredildiğini sorguladığını ve bunları almakla tehdit ettiğini söyledi.” [170]
Yerinden edilmiş bazı kişiler, Türk işgali altındaki bölgelerdeki insanlardan para karşılığında mülklerini kendilerine iade etmeyi teklif eden telefonlar aldıklarını söyledi. 2019 işgali sırasında Rasulayn’dan SDG kontrolündeki bölgelere kaçan bir Arap, “Başlangıçta oradaki tanıdıklarım aracılığıyla benimle iletişime geçtiler” dedi. “Bana, mülklerimin kontrolünün grup üyelerinin elinde olduğu ve eğer onları geri istersem parasını ödemek zorunda kalacağım söylendi.” [171]
Grupların el konulan mülkleri iade ettiği, kamuoyuna oldukça duyurulan birkaç olay yaşandı. Nisan 2023’te, SNA içindeki askeri oluşumlardan birinin liderlik konseyinin üyesi olan El Faruk Ebu Bekir, Nisan 2023’te çiftlikler, apartmanlar ve dükkanlar da dahil olmak üzere el konulan mülklerin altı gerçek sahibine iade edildiğini duyurdu. Halep’in doğu kırsalındaki Arap çoğunluklu El Bab şehri [172] . Bu mülklerin teslimi ve iadesi, Eylül 2022’de varılan ve Sultan Melik Şah fraksiyonunun beş yılı aşkın süredir işgal ettiği mülklerin boşaltılması için altı aylık bir süre tanıyan önceki bir anlaşmanın parçasıydı. Yerel halkın ve aktivistlerin yaygın protestoları ve tazminat talepleri üzerine mülkler sahiplerine iade edildi. Aynı ay, Sultan Murad, Hamzat, Ceyş el-İslam ve Feylak el-Rahman gruplarını içeren SMO’nun İkinci Kolordu, üyelerinin bir ağır makineyi, bir toprak parçasını ve bir fabrikayı üçe geri götürdüğünü gösteren bir videoyu internette yayınladı. “Gerekli tüm belgeleri” sunan mülk sahipleri, mülklerini geri kabul ederken filme alındı. [173]
Bununla birlikte, Mart 2023 tarihli raporunda COI, Türk işgali altındaki bölgelerden görüşülen kişilerin mülklerine erişimlerinin reddedildiğini bildirmeye devam ettiklerini söyledi. [174] Şubat ve Eylül 2022 raporlarında COI, SNA üyelerinin yerel şikayet komiteleri aracılığıyla şikayette bulunan mülk sahiplerine karşı tehditler, dayaklar, kaçırmalar ve trajik bir vaka olan başarılı bir çiftçinin öldürülmesi dahil olmak üzere misilleme eylemlerini belgeledi. mülkünü geri alırken. [175]
Sorumluluk Yokluğu
Tek isteğim yaşadıklarımdan dolayı adalet.
— Alin, 60 yaşındaki Afrinli eski Kürt tutuklu.
Muhtemel savaş suçları da dahil olmak üzere, çeşitli SMO gruplarının komutanları ve üyelerinin ve Askeri Polisin, en az 2018’den bu yana Afrin, Rasulain ve Türk işgali altındaki toprakların başka yerlerinde işlemekle suçlandığı çok sayıda insan hakları ihlaline rağmen, Ne SMO’nun bağımsızlık ve tarafsızlıktan yoksun kendi askeri mahkemeleri ne de ilgili bölgelerdeki işgalci güç ve SMO’nun ana destekçisi olarak Türkiye tarafından nadiren gerektiği gibi hesap verebilir kılındı. Türkiye’nin, işgal ettiği bölgelerde gözaltıyla ilgili suiistimaller ve barınma, arazi ve mülkiyet haklarının ihlal edilmesinde kendi görevlilerini soruşturup soruşturmadığına veya sorumlu tutup tutmadığına ilişkin kamuya açık hiçbir bilgi mevcut değildir. Türkiye, İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün Savunma ve Dışişleri Bakanlıklarına gönderdiği 21 Kasım 2023 tarihli, bulgularını açıklayan ve Türkiye’nin işgal ettiği alanlardaki eylem ve yanıtlarına ilişkin çok sayıda soruya yanıt arayan mektuplara yanıt vermedi.
SNA grupları ancak özellikle çirkin olaylar medyaya yansıdığında ve tartışmalara yol açtığında bu ihlallere müdahale ediyor. Öne çıkan olaylar arasında Şubat 2022’de Afrin’deki Faylaq al-Sham’ın gözaltı merkezlerinden birinde Hamalı bir Arap sivilin işkence sonucu ölümü, açık sözlü bir Arap aktivistin ve hamile karısının El Hamzat bölümü üyeleri tarafından öldürülmesi yer alıyor. Ekim 2022’de Bab ya da Mart 2023’te Afrin’deki Newroz kutlamaları sırasında Ceyş El Şarkiye tarafından aynı aileden dört Kürt üyesinin menfur bir şekilde öldürülmesi. Yukarıda bahsedilen olaylardan sonra, SMO’nun çeşitli unsurları suçları kınayan veya suçlardan uzaklaşan açıklamalar yaptı ve ilgili gruplar, soruşturma ve yargılamalarda işbirliği yapma sözü vererek failleri Askeri Polise teslim etti. Ancak bu davalar aynı zamanda, askeri mahkeme duruşmalarının kamuya açık olmaması nedeniyle, çoğunlukla yargılamalarla ilgili daha fazla bilginin kamuya açıklanmadığını ve hesap verme sorumluluğuna yönelik baskının azaldığını da gösterdi. Ocak 2024’te faillerden üçünün idam ve bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına çarptırılmasıyla sonuçlanan Newroz cinayeti davası dışında, bu yazının yazıldığı tarih itibarıyla, yukarıda bahsi geçen diğer davaya ilişkin yargılamanın detaylarına ilişkin spesifik bir bilgi bulunmamaktadır. Olaylar gün yüzüne çıktı, faillerin akıbeti bilinmiyor. Her üç durumda da, suçların gözetimi altında işlendiği grup komutanları görevlerinde kalıyor. Suriye Direct’in haberine göre, Mart ayındaki Newroz kutlamaları sırasında öldürülen dört adamın hayatta kalan aile üyeleri, davayı düşürmeleri veya Afrin’i terk etmeleri yönünde baskı yapan tehditlerle ve fiziksel saldırılarla karşı karşıya kaldı. [178]
BM Soruşturma Komisyonu, Suriye’ye ilişkin birbirini izleyen raporlarında, SNA’nın hesap verebilirliğe yönelik bazı sınırlı çabalarını bildirdi. Temmuz 2023 tarihli bir raporda, SNA tarafından üyelerin 2019 ile 2021 yılları arasında işkence, kötü muamele ve adam kaçırma nedeniyle dahili olarak yargılandığı en az dört olay hakkında bilgilendirildiği belirtildi.179 Komisyon ayrıca diğer SNA üyelerinin de 2018-2022 yılları arasında askeri mahkemelerce hüküm giydiği ya da işkence, cinayet, tecavüz ve mal mülk gaspı gibi suçlardan soruşturulduğu bildirildi. Komisyon, yargılamanın ayrıntılarına ya da bu davaları karşılayıp karşılamadıklarına ilişkin spesifik bir bilgiye sahip olmadığını belirtti. temel adil yargılama standartları.
Suriye Geçici Hükümeti’nin askeri mahkemelerinin şu ana kadarki kayıtları, sistemin, bırakın Askeri Polis üyelerini, grup üyeleri ve komutanları tarafından işlenen ciddi suçların soruşturulması ve kovuşturulması için etkili bir araç olabileceği konusunda şüpheye yol açıyor.
Savunma Bakanlığı’nın Mayıs 2023’te Askeri Adalet Bakanlığı’nın yeniden yapılandırılmasını zorunlu kılan ve kamuya yeni atanan yargıçların isimlerini listeleyen kararını İnsan Hakları İzleme Örgütü’yle paylaşan bilgili bir kaynak, “Hakim ve gardiyan bir ve aynı” dedi. savcılar, Türk işgali altındaki bölgelerdeki soruşturma birimlerinin üyeleri. Kaynak, İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne, atanan kişilerin çoğunluğunun Suriye Ulusal Ordusunu oluşturan grupların eski üyeleri olduğunu söyledi.
Başka bir bilgili kaynak, araştırmacılarla, SIG’nin Askeri Adalet Departmanından Hamzat bölümüne gönderilen, altı üyesini suiistimal nedeniyle soruşturmaya çağıran iki 2019 bildirimini ve Hamzat bölümünün, belirlenen erkeklerin gruba üyeliğini reddeden resmi yanıtlarını paylaştı. Kaynak, düşük seviyeli grup üyelerine yönelik bu çağrıların çeşitli gruplar tarafından sıklıkla göz ardı edildiğini ve Askeri Adalet Bakanlığı’nın nadiren takip ettiğini açıkladı. [181]
Kovuşturmadan Kaçış
İnsan Hakları İzleme Örgütü, görüşülen kişiler tarafından anlatılan ve ayrı ayrı ve kamuya açık olarak suçlanan keyfi gözaltı, işkence ve cinsel şiddet de dahil olmak üzere ciddi ihlallere karıştıkları iddia edilen dört yüksek rütbeli grup komutanı, güvenlik görevlisi ve Askeri Polis mensubunun vakalarını araştırdı. başka suçlar işlemek. Bilgili kaynaklara göre hiçbiri hakkında dava açılmadı ve üçü şu anda SNA yapısı içinde yüksek rütbeli görevlerde bulunuyor. Bunlar:
Ahmad Zakaria Nako, Ahmed Zakour olarak da bilinir
En azından Mayıs 2020’ye kadar tümen komutanı Saif Ebu Bekir’in gözetiminde Hamzat tümeni Afrin’deki güvenlik birimine başkanlık eden Ahmed Zakour, aynı yıl tutuklu Kürt kadınlara yönelik kamuoyunda işkence ve cinsel şiddet suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı. Zakour’un resimlerini ve Zakour’un kadınların gözaltına alındığını kabul ettiği WhatsApp konuşmalarının ekran görüntülerini paylaşan bilgili bir kaynağa göre Zakour, en az sekiz kadın tutuklunun bulunduğunu gösteren bir videonun dolaşıma girmesi üzerine Hamzat bölümü içindeki görevinden ihraç edildi. Hamzat tümenine ait bir askeri karargâhın başka bir grup tarafından basılmasının ardından . Bilgi sahibi kaynak, Zakour’un serbest bırakılmadan önce tümenin kendi gözaltı merkezinde üç aya kadar kaldığını ve daha sonra Sultan Murad tümeninde nispeten yüksek bir pozisyona sahip olduğu El Bab şehrine taşındığını söyledi. Bilgi sahibi ikinci bir kaynak bu haberi doğruladı ve Ocak 2024’te Zakour’un Hamzat tümenine geri döndüğünü bildirdi. [183] İnsan Hakları İzleme Örgütü, Zakour’un 2020’de sınır dışı edilmesinin ardından sağlanan bilgileri bağımsız olarak doğrulayamadı.
Mutaz el-Abdullah
El-Abdullah, iki eski tutuklunun 2020’deki gözaltıları sırasında maruz kaldıkları tacizlere karıştığını iddia ettiği ve kamuoyunda başka tacizlerle suçlanan Hamzat grubunun eski bir askeri komutanı.
24 Temmuz 2021’de Hamzat grubu, o dönemde “Al Ghab” tugayı komutanı olan el-Abdullah’ı “iç kurallara” uymadığı gerekçesiyle görevden aldı ve onu dahili bir askeri komiteye havale etti. hizip için. [184] . O zamandan beri el-Abdullah’a karşı kamuoyunda başka suçlamalar da yapıldı. Her iki kaynağa göre, el-Abdullah görevinden alındı ancak kovuşturmadan kaçtı ve şu anda Türkiye’de yaşıyor. Son paylaşımı 28 Nisan 2022’ye ait olmasına rağmen X (eski adıyla Twitter) hesabı açık kalıyor. [185]
Ebu Riyad olarak da bilinen Muhammed Hamadeen
Nisan 2022’de Hamadeen, Afrin Askeri Polisi başkanlığı görevinden istifa etti [186] . Hamadeen daha önce El Cebha el Şamiye grubunun askeri komutanıydı ve Eylül 2018’e kadar Suriye Ulusal Ordusu’nun sözcüsüydü. Kendisine karşı çok sayıda kamuya açık insan hakları ihlali suçlaması yapıldı. Araştırmacıların görüştüğü kişilerden dokuzu, Afrin’de Askeri Polisin gözaltıyla ilgili kötü muamelelerine maruz kaldığını belirtti ve iki eski tutuklu da ifadelerinde Hamaden’in kendisinden bahsetti. Eski bir tutuklu, 2020 yılının sonlarında Afrin’de Askeri Polis tarafından işletilen bir gözaltı merkezinde gözaltına alınışını anlatırken araştırmacılara şunları söyledi: “Yarbay Abu Riyad ve adamları tarafından yüzümden, bacaklarımdan ve vücudumun her yerinden dövüldüm.” Hamadeen’in yürüttüğünü söylediği işkence seanslarından birinde bilincini nasıl kaybettiğini anlattı. Basında çıkan haberlere göre, Hamadeen’in görevden alınması, Türk yetkililerin daha önce dahil olduğu el-Jabha el-Şamiye grubunun yetkilerini kısıtlamaya yönelik bir girişimi olduğu kadar bir hesap verebilirlik tedbiri değildi. Hamadeen şu anda SNA içindeki birkaç alt koalisyondan biri olan Üçüncü Lejyon’da askeri komutan olarak görev yapıyor. X (eski adıyla Twitter) hesabı onun Türkiye’de yaşadığını gösteriyor. [188]
Ebu Amşa olarak da bilinen Muhammed El Jassem
Muhammed El-Jassem, Sultan Süleyman Şah tümeninin komutanıdır. SNA’nın “Azm” olarak da bilinen “Birleşik Komuta Odası”, Aralık 2021’de başlayan aylar süren soruşturmanın ardından , kendisinin tehdit ve korkutma, saldırı ve soygun da dahil olmak üzere sivillere yönelik suçlardan sorumlu olduğunu belirtti. Azm, farklı gruplar arasındaki gerilim ve rekabetin ortasında SNA’nın askeri çabalarını pekiştirme amacıyla Temmuz 2021’de kurulan grupların birleşimidir. Ağustos 2021’e kadar Ebu Amşa’nın grubu koalisyona dahil olanlardan biriydi. Abu Amsha, resmi olarak grup üyeleri tarafından işlenen suçları soruşturmak ve karara bağlamakla görevli kurum olan Savunma Bakanlığı Askeri Adalet Dairesi huzuruna çıkarılmadı. Ve Ebu Amşa’yı soruşturmakla görevli komisyon, kendisinin ve kendisine rapor veren diğer beş grup komutanının görevden alınmasını tavsiye ederken, bu yazının yazıldığı tarih itibarıyla Ebu Amşa, grubunu rahatsız edilmeden yönetmeye devam ediyordu. [190]
Gözaltında Çözülemeyen Ölümler
İnsan Hakları İzleme Örgütü, 20 Kasım 2023’te Suriye Geçici Hükümeti’nin Savunma Bakanlığı’na gönderdiği bir mektupta, Ocak 2022 ile Mayıs 2023 arasında gözaltında meydana gelen ölümlerle ilgili kamuya açıklanan dört olayla ilgili (varsa) adli işlemler hakkında bilgi aldı. Bunlar:
Rezan Halil – Ocak 2022
Hakikat ve Adalet için Suriyeliler, Ocak 2022’nin sonlarında, Ahrar el-Şarkiye’nin iki üyesi, Afrin’deki Askeri Polisin iki üyesi ve yerel bir sağlık çalışanı ile yaptığı görüşmelere göre Rezan Halil adında bir sivilin öldüğünü bildirdi. Afrin’deki diğer yerel kaynakların yanı sıra, Afrin kentinde Ahrar el Şarkiye’nin yönettiği bir gözaltı merkezinde işkence altında hayatını kaybettiği belirtiliyor. Ahrar al-Sharqiya 3 Şubat’ta bir bildiri yayınlayarak onun ölümünün sorumluluğunu reddederek, grubun kendi ikamet ettiği bölgede varlığının bulunmadığını iddia etti ve grup üyelerinin gerçekten cenaze törenine katıldığını doğruladı ve ailesine başsağlığı diledi. . [192]
Ancak Hakikat ve Adalet için Suriyeliler’e göre Halil, PKK ile bağlantılı olduğu suçlamasıyla grup tarafından tutuklandıktan sonra yeğeninin serbest bırakılması için pazarlık yapmak üzere Afrin kentindeki Ahrar el Şarkiye gözaltı merkezine gitmişti. Grup, merkezde Halil’i beş gün gözaltında tuttu, işkence ve kötü muameleye maruz bıraktı. Halil, 24 Ocak’ta Afrin askeri hastanesine nakledildi ve daha sonra Reyhanlı’daki bir hastaneye nakledildi ve orada hayatını kaybetti.
Askeri Polis, Afrin askeri hastanesi veya Reyhanlı’daki Türkiye Sağlık Bakanlığı hastanesi tarafından ölüm belgeleri veya adli tıp raporları da dahil olmak üzere hiçbir belge veya beyan yayınlanmadı. 4 Şubat’ta Ahrar El Şarkiye bir kez daha “Teşekkür ve Minnettarlık” başlıklı bir bildiri yayınlayarak Afrin Askeri Polisini “Rezan’ın ölümüyle ilgili gerçeği ortaya çıkardığı” için övdü. Grup ayrıca, Suriye halkı arasındaki sosyal uyumu bozmak amacıyla “yalan” olarak adlandırdıkları şeylerin yayılmasına karşı koyma sözü verdi. Rezan’ın ölümüne ilişkin herhangi bir soruşturma açılmadı.
Temmuz 2021’de ABD Hazine Bakanlığı, Ahrar El Şarkiye ve iki liderini ” kanunsuz öldürme, adam kaçırma, işkence ve özel mülkiyete el koyma da dahil olmak üzere sivillere, özellikle de Suriyeli Kürtlere karşı işlenen suçlar” ve eski yaptırımları da içeren yaptırımlar altına aldı. IŞİD üyeleri saflarına katılıyor. [193]
Abdulrazaq al-Nuaimi – Şubat 2022
25 Şubat 2022’de aktivistler, sosyal medyada vahşi işkence izleri taşıyan bir cesedin rahatsız edici fotoğraflarını paylaştı. Mağdurun, Afrin bölgesindeki Feylaq el-Şam’a (Şam Lejyonu) ait bir güvenlik merkezinde gözaltına alınıp işkenceyle öldürülen, Hama vilayetinden yerinden edilmiş bir sivil olan Abdulrazaq Trad el-Obaid el-Nuaimi olduğu belirlendi. Grup daha sonra el Nuaimi’nin gözaltı merkezinde işkence gördüğünü ve öldüğünü itiraf ederek failleri tutukladı ve adalet için askeri yargıya teslim etti. [194] O zamandan bu yana davaya ilişkin hiçbir bilgi kamuya açıklanmadı.
Lokman Hannan – Aralık 2022
22 Aralık 2022’de Kürt avukat ve aktivist Lokman Hannan’ın ailesi, Afrin askeri hastanesinden onun öldüğünü bildiren bir telefon aldı. Bir akrabanın ifadesine göre, sadece üç gün önce Türk istihbarat yetkilileri ve sivil polisler Hannan’ı 9 yaşındaki kızıyla birlikte eve yürürken kuşatıp tutukladılar. Akraba, kısa süre sonra Türk güçlerinin Hannan’ın evine baskın düzenleyerek arama yaptığını ve yanlarında Kürtçe konuşan bir kadın tercüman bulunduğunu söyledi. Akraba, “Akrabalarım cenazesini Afrin askeri hastanesine teslim etmeye gittiklerinde yüzünde, bacaklarında, karnında ve sırtında işkence izlerine rastladılar” dedi. O dönemde adli tıp doktoru ve hakim tarafından hazırlanan raporu gösteren görüntülerde, ölüm nedeninin akut miyokard enfarktüsüne bağlı kalp ve solunum durması olduğu ve otopsiye gerek olmadığı belirtiliyordu. Ölümüne ilişkin SIG’den herhangi bir resmi açıklama yapılmadı. [195]
Basel Jakish, Mayıs 2023
Kuzey Hama kırsalından Türkiye’ye düzensiz bir şekilde geçmeye çalıştığı bildirilen bir Kürt, Mayıs 2023’te Azez’deki Askeri Polis birimi tarafından tutuklanmasından günler sonra, gözaltında hayatını kaybetti. Basel Jakish ve gözaltına alınan bir çocuk, 23 Mayıs’ta sosyal medyada dolaşan bir videoda, yanında Askeri Polis mensuplarının da bulunduğu, 19 Mayıs’tan bu yana Askeri Polis departmanında gözaltında tutulduğunu doğruladığı bir videoda yer aldı . Azez’de. 30 Mayıs’ta Askeri Polis, Jakish’in 27 Mayıs’ta “sağlık durumunun kötüleşmesi” nedeniyle nakledildiği Azez’deki bir hastanede öldüğünü duyuran bir açıklama yaptı. Açıklamada, olayla ilgili soruşturmanın yürütüldüğü, şüphelilerin görevden uzaklaştırıldığı, suça ilişkin sorumluluğu veya ihmali kanıtlandığı takdirde herkesin “adalet önüne çıkarılarak adil cezaya çarptırılacağı” belirtildi. Hak ettikleri cezayı.” [198] Bu davada da, devam eden herhangi bir ceza davası veya hesap verebilirlik konusunda hiçbir bilgi gün ışığına çıkmadı.
İnsan hakları örgütleri, BM Soruşturma Komisyonu, medya kuruluşları ve bağımsız araştırmacılar tarafından öne sürülen çok sayıda delile rağmen, herhangi bir üst düzey komutanın kendilerinin ve grup üyelerinin itham edildiği ciddi suçlardan dolayı kovuşturmayla karşı karşıya kaldığına dair kamuya açık bir kayıt yok. taahhüt ediyorum.
Savaş suçları gibi uluslararası suçlarda komuta sorumluluğu gereği, astları tarafından işlenen suçları bilen veya bilmesi gereken ancak bunları önlemek veya cezalandırmak için hiçbir eylemde bulunmayan komutanlar cezai açıdan sorumlu tutulabilir ve tutulmalıdır .
Ocak 2024’te iki insan hakları örgütü, Avrupa Anayasa ve İnsan Hakları Merkezi (ECCHR) ve Hakikat ve Adalet İçin Suriyeliler (STJ), Alman Federal Savcılığı’na uluslararası hukuk ihlallerini soruşturma çağrısında bulunan bir suç duyurusunda bulundu. 2018’den bu yana Afrin’deki SMO grupları tarafından. [199] Avrupa’daki çeşitli adli makamların Suriye’de işlenen ciddi uluslararası suçları soruşturma ve mümkün olduğu durumlarda kovuşturma çabaları, diğer yollar tıkalı kalırken, sınırlı bir adalet ölçüsü sağladı. [200] “Evrensel yargı yetkisi” ilkesi, ulusal adli makamların, başka bir yerde işlenmiş olmasına ve ne iddia edilen failin ne de mağdurların bu ülkenin vatandaşı olmamasına rağmen, belirli ciddi uluslararası suçlara inandırıcı bir şekilde karışmış olan kişilere karşı ceza davalarını takip etmesine olanak tanır.
İşgalci Güç Olarak Türkiye’nin Yükümlülükleri
İşgalci bir güç olarak Türkiye , başta dört Cenevre Sözleşmesi ve Ek Protokol I olmak üzere uluslararası insani hukuka ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) gibi onayladığı anlaşmaları da içeren uluslararası insan hakları hukuku yükümlülüklerine tabidir. ), Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi (ICCPR), Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi (ICESCR) ve Birleşmiş Milletler İşkenceye Karşı Sözleşme (CAT). [201] Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, AİHS’ye taraf bir ülkenin, kontrolü veya otoritesi altındaki yabancı bireyleri korumak için Sözleşme’yi kendi ulusal toprakları dışında ve kendi toprakları dışında bir bölge üzerinde etkin kontrol uyguladığı durumlarda uygulaması gerektiğini açıkça ortaya koymuştur. . [202]
Türkiye , kendi yetkililerinin ve komutaları altındakilerin, özellikle sivillere ve gözaltında olanlar gibi aktif olarak çatışmaya katılmayan diğer kişilere yönelik muameleleri konusunda, uluslararası insani veya insan hakları hukukunu ihlal etmemelerini sağlamakla yükümlüdür. Bu raporda belgelenen ihlallerden bazıları keyfi gözaltı, işkence ve cinsel şiddet dahil kötü muamele, sivillerin ve gözaltında hukuka aykırı olarak öldürülmesi ve mülkiyet haklarına keyfi müdahaledir. İşkence, tecavüz ve kişisel haysiyete yönelik diğer saldırılar savaş suçu teşkil edebilir. [203]
Türk makamları, hem insan hakları hem de insani hukuk ihlalleri iddialarını soruşturmak ve sorumluların uygun şekilde cezalandırılmasını sağlamakla yükümlüdür. Uluslararası hukuka göre, astları tarafından işlenen suçları bilen veya bilmesi gereken ancak bunları önlemek veya cezalandırmak için hiçbir eylemde bulunmayan komutanlar, komuta sorumluluğu nedeniyle cezai olarak sorumlu tutulabiliyor.
Konut, Arazi ve Mülkiyet Hakları
Türkiye, özel mülkiyetin kişisel kullanım amacıyla yağmalanmamasını veya zorla alınmasını önlemekle yükümlüdür. Savaş yasalarına göre bu yasaktır ve savaş suçu teşkil edebilir. Savaşçıların, kendi ailelerinin barınması da dahil olmak üzere, kişisel kullanım amacıyla mülklere el koymalarına izin verilmiyor. Savaş yasaları aynı zamanda askeri gerekliliklerle haklı gösterilmeyen mülklerin yok edilmesini de yasaklıyor. [205]
Fiili yönetim yetkililerinin, kontrol ettikleri bölgede yeterli barınması olmayan, yerinden edilmiş ailelere ve diğer korunmasız kişilere barınak sağlama görevi acilen vardır, ancak bunu, mülk sahiplerinin mülkiyet haklarını ihlal etmeyecek şekilde yapmaları gerekir. Boş mülklerin, yerinden edilmiş aileleri ve yeterli barınağı olmayan diğer hassas kişileri barındırmak için kullanılması geçici olmalıdır . Sahiplere, mülklerinin kullanımı ve sebep olunan zararlar için tazminat ödenmelidir; ve mülk sahiplerinin ve geri dönenlerin hakları garanti altına alınmalıdır. [207]
Mültecilerin ve ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin geri dönüşü bağlamında barınma ve mülklerin iadesine ilişkin geniş çapta uygulanabilir uluslararası hukuku yansıtan BM Pinheiro İlkeleri şunu belirtmektedir: “Tüm mülteciler ve yerinden edilmiş kişiler kendilerine herhangi bir konut, araziyi geri verme hakkına sahiptir. ve/veya keyfi veya hukuka aykırı bir şekilde mahrum bırakılan mülkler veya bağımsız, tarafsız bir mahkeme tarafından tespit edildiği üzere, geri getirilmesi fiilen imkansız olan herhangi bir konut, arazi ve/veya mülk için tazminat ödenmesi gerekmektedir.” [208]
AİHS’nin 1 Numaralı Protokolü’nün 1. Maddesi aynı zamanda bireylerin mülklerini ve mülklerini, mülk sahiplerini yerinden eden ve daha sonra mülklerine erişimlerini engelleyen eylemler de dahil olmak üzere keyfi müdahalelerden korur. İşgalci bir güç olarak Türkiye, Suriye’nin kuzeyinde işgal ettiği bölgelerde yaşayanların mülkiyet haklarına saygı göstermeli, hakları ihlal edilenlere tazminat ödemelidir. [209]
Yerinden edilmiş kişilerin kişisel ve özel mülklerinin yerinden edilmesi, işgal edilmesi veya yok edilmesi onların geri dönüşlerine ciddi bir engel teşkil edebilir.
İşgal Altındaki Topraklarda Tutuklulara Muamele ve Kamu Düzeni ve Güvenliğinin Korunması
Türkiye’nin işgalci güç statüsü, işgal altındaki topraklarda kanun, düzen ve kamu yaşamını sürdürme yükümlülüğü getirmektedir. 1907 Lahey Nizamnamesi’nin 43. maddesi, işgalci güce kamu düzenini ve güvenliğini yeniden sağlama ve sürdürme sorumluluğunu yüklemektedir ve bu nedenle Türkiye, Kuzey Suriye’de işgal ettiği topraklarda yaşayanları kaynağı ne olursa olsun şiddetten korumakla yükümlüdür. [210] Türkiye’nin ayrıca, uluslararası insan hakları ve insancıl hukuk uyarınca, hem örf ve hem de anlaşma hukuku uyarınca, kontrol ettiği alanlarda, işkence ve şiddet eylemleri de dahil olmak üzere yasaklanmış kötü muamele eylemlerine girişmesi veya bunlara tolerans göstermesi her zaman yasaktır. cinsel şiddet. Türkiye , acenteleri veya kontrolü altındaki kişiler tarafından gerçekleştirilen fiillerden ve başkalarının farkında olduğu veya bilmesi gereken eylemlerini önlememek ve/veya cezalandırmamaktan sorumludur.
Suriye Uyrukluların Gözaltı veya Kovuşturma Amacıyla Türkiye’ye Transferi
Savaş yasaları, Türk yetkililerin güvenlik gerekçesiyle işgal altındaki topraklarda sivilleri geçici olarak gözaltına almasına veya enterne etmesine izin veriyor, ancak Suriye uyruklu kişilerin gözaltı veya kovuşturma amacıyla işgal altındaki bölgeden Türkiye’ye nakledilmesi yasak . [212]
Teşekkür
Bu rapor, İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün kıdemli araştırmacısı Hiba Zayadin tarafından Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölümü’ndeki iki araştırma görevlisi tarafından yürütülen kapsamlı araştırmalarla araştırıldı ve yazıldı.
Raporun editörlüğü Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölümü müdür yardımcısı Adam Coogle ve program direktör yardımcısı Tom Porteous tarafından düzenlendi. Kıdemli hukuk danışmanları Clive Baldwin ve Aisling Reidy hukuki inceleme sağladı. İnsan Hakları İzleme Örgütü Mülteci ve Göçmen Hakları Bölümü Direktörü Bill Frelick, İnsan Hakları İzleme Örgütü Çocuk Hakları Bölümü Direktör Yardımcısı Bill Van Esveld, Kıdemli Engelli Hakları Araştırmacısı Emina Ćerimović, Kadın Hakları Araştırmacısı Sahar Fetrat ve Kıdemli Suze Bergesten Park İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün Kadın Hakları Bölümü koordinatörü uzman değerlendirmeleri yaptı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölümü’nde kıdemli görevli Charbel Salloum ve İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün dijital yayınlar sorumlusu Travis Carr, raporun yayına hazırlanmasına yardımcı oldu.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, bazen kişisel riski göze alarak bu raporun hazırlanmasında bilgi ve deneyimlerini paylaşan herkese içtenlikle teşekkür ediyor.