Kanada, ABD’ye karşı misilleme niteliğinde gümrük vergileri uygulayacağını duyurdu.
Başbakan Justin Trudeau, bira ve şaraptan ev aletlerine ve spor malzemelerine kadar 155 milyar Kanada doları (106,6 milyar dolar) değerindeki Amerikan mallarına %25 oranında “kapsamlı” gümrük vergileri getirdiğini açıkladı.
Bu karar, ABD Başkanı Donald Trump’ın yasadışı göç ve uyuşturucu kaçakçılığı konusundaki endişeleri nedeniyle Kanada ve Meksika’dan ABD’ye yapılan ithalata %25’lik ve Çin’e %10’luk ek vergi koymasına denk geldi.
Trudeau, “Kanadalılar için ayağa kalkmaktan geri adım atmayacağını” söyledi ancak sınırın her iki yakasındaki insanlar için gerçek sonuçlar doğuracağı konusunda uyardı.
Cumartesi günü geç saatlerde düzenlediği bir basın toplantısında, “Bu noktada olmak istemiyoruz, bunu biz istemedik” dedi.
Kanada Başbakanı, 30 milyar değerindeki ABD mallarına uygulanacak gümrük vergilerinin Salı günü yürürlüğe gireceğini ve 21 gün içinde 125 milyar daha gümrük vergisi uygulanacağını, böylece Kanadalı firmaların uyum sağlaması için zaman tanınacağını sözlerine ekledi.
Trudeau’nun müdahalesi Amerikan birası, şarabı, viskisi, meyve ve meyve suları, sebzeler, parfümler, giyim ve ayakkabıların yanı sıra ev aletleri, spor malzemeleri ve mobilyaları da kapsıyor.
Kereste ve plastiklerde de vergiler uygulanacak ve kritik mineraller ve tedariklerle ilgili tarife dışı önlemler de değerlendiriliyor.
Ekonomistler, ABD’nin ithalat vergileri getirmesi ve Kanada’nın yanı sıra Meksika ve Çin’den gelecek tepkinin, tüketiciler için çok çeşitli ürünlerde fiyat artışına yol açabileceği uyarısında bulundu.
ABD’ye yapılan ithalata daha yüksek gümrük vergileri getirilmesi ihtimali, dünyanın en büyük ekonomisine sahip ülkelerde şirketlerin mal satmasını daha pahalı hale getireceği için birçok dünya liderini endişelendiriyor.
Wilson Merkezi Kanada Enstitüsü Müdürü Christopher Sands, BBC’ye yaptığı açıklamada, ABD ile Kanada arasındaki karşılıklı gümrük vergilerinin artırılmasının “karşılıklı kesin yıkım” olduğunu ve insanların hayatlarını çok hızlı bir şekilde etkileyeceğini söyledi.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent’in yakın zamanda önerdiği gibi bir uyum süreci olmayacağını belirten Trump, “Çok sayıda insanın hayatını çok daha zor hale getirecek, çok büyük bir darbe olacak, hem de çok kısa sürede.” dedi.
Ancak vergiler Trump’ın ekonomik vizyonunun merkezi bir parçasıdır. Bunları ABD ekonomisini büyütmenin, işleri korumanın ve vergi gelirini artırmanın bir yolu olarak görüyor – ve bu durumda, politika eylemi için baskı yapıyor.
Kanada, Meksika ve ABD’nin ekonomileri son derece entegre olmuş durumda ve her gün sınırlarından yaklaşık 2 milyar dolar değerinde imalat ürünü geçiyor.
Kanada, Amerika’nın en büyük ham petrol dış tedarikçisidir. En son resmi ticaret rakamlarına göre, geçen yıl Ocak ve Kasım ayları arasında ABD’ye ithal edilen petrolün %61’i Kanada’dan geldi.
Kanada’nın ABD’ye ithal ettiği mallara yüzde 25 oranında vergi uygulanırken, enerjiye yüzde 10 oranında daha düşük bir vergi uygulanıyor.
Beyaz Saray Cumartesi günü yaptığı açıklamada, gümrük vergilerinin uygulanmasının “Çin, Meksika ve Kanada’nın ABD’ye zehirli ilaç akışını durdurma vaatleri konusunda hesap vermelerini sağlamak için gerekli” olduğunu söyledi.
Ancak Trudeau, ortak sınırın bir güvenlik endişesi oluşturduğu iddiasına karşı çıkarak, ABD’ye giren fentanilin yüzde 1’den azının Kanada’dan geldiğini söyledi.
Yasadışı göçmenlerin %1’den azının ABD sınırından girdiğini ve tarifelerin “hayatları kurtarmak için birlikte çalışabileceğimiz en iyi yol olmadığını” ekledi.
Trump, Kanada’nın yaptığı gibi, diğer ülkelerin de kendi gümrük vergilerine misilleme yapması halinde vergileri daha da artırmaya hazır olduğunu belirtti.
Gümrük vergilerinin duyurulmasından önce Kanada, ABD ile ortak sınırındaki güvenliği artırmak için 1 milyar dolardan fazla para sözü vermişti.
Trudeau Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Trump’ın göreve gelmesinden bu yana kendisiyle görüşmediğini söyledi.
Kanada ve İngiltere merkez bankalarının eski başkanlarından Mark Carney, BBC Newsnight’a yaptığı açıklamada, gümrük vergilerinin ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyeceğini ve enflasyonu artıracağını söyledi.
Kanada Liberal Partisi’nin liderliğinde Trudeau’nun yerine geçmeye çalışan Carney, “ABD’nin dünya çapındaki itibarına zarar verecekler” dedi.
/BBC/