Sovyetler ordusu saflarında Nazilere karşı savaşa katılan Kürt savaşçılar Moskova’da anıldı. Anmada Nazilere karşı savaşta yer alan Kürt savaşçıları konu alan “Hafıza Kitabı”nın da tanıtımı yapıldı.
Sovyet halkının Nazi Almanya’sına karşı Ulusal Savaş’ta kazandığı zaferin 79. yıl dönümü, Rusya genelinde çeşitli törenlerle kutlandı.
Moskova’da Çaykovski’nin adını taşıyan Devlet Konservatuarı’nda, Nazilere karşı savaşta Sovyetler Birliği’nin Kürt savaşçılarını anmak amacıyla özel bir konser düzenlendi.
Güney Kürdistanlı müzik grubu Ahenga anmaya özel olarak davet edildi.
İkinci Dünya Savaşı, Sovyetler Birliği’nde ve günümüz Rusya’sında Büyük Ulusal Savaş olarak adlandırılmaktadır. Eski Sovyetler Birliği’nde en az bir kişinin o savaşa katılmadığı aile yok gibiydi. Kuşkusuz sayıları az olmasına rağmen Sovyet Kürtlerinin katkısı bu savaşta önemli olmuştur.
“Hafıza Kitabı”nda Nazi ordusuna karşı savaşa katılan 300 Kürt askerin ismi yer alıyor ve hala bu konudaki araştırmalar sürüyor.
“Hafıza Kitabı”nın yazarı, Kürdistan Bölgesel Hükümetinin Moskova Temsilci Yardımcısı Danar Mustafa şunları söyledi:
“Şuana kadar yaptığımız araştırmalar sonucu savaşa katılan 300 Kürdün ismini tespit ettik. Bizden önce aileler ile yapılan istaşereler neticesinde 100 kişinin altında isime ulaşılmıştı ve birçoğunun fotoğrafı bulunmuyordu. Ancak biz Rusya Savunma Bakanlığında hem bu kişilerin kayıtlarını hem de fotoğraflarına ulaştık.”
Çıkarılan kitabın Kürt tarihi açısından önemli olduğuna vurgu yapan danar Mustafa, “Bu kitap kürt tarihi açısından önemli bir yere sahip. Çünkü, Kürtlerin Sovyet ordusu saflarında 2. Dünya Savaşına katıldığının belgesidir. Sovyetler de bu savaşta ABD ve İngiltere’nin müttefiki konumundaydı. Bu Kürtler Avrupa’nın birçok başkenti ve şehrinin özgürleştirilmesi savaşına katıldı. Bu tarih açısından çok önemli bir yere sahip. Hatırlarsanız ABD’nin eski Başkanı Donald Trump, ‘Neden Suriye’den çıkmalıyız? Çünkü Kürtler bize 2. Dünya Savaşı’nda bize yardım etmedi’ demişti. Planımızda bu kitabı İngilizce’ye çevirmek ve ilk baskısına kendisine (Trump) sunmak da var” dedi.
“Hafıza Kitabı”nın ortak yazarı Arîna Asilgujina “İkinci Dünya Savaşı’na katılan Sovyet Kürtlerinden üç kişi, Büyük Ulusal Savaş’ın en yüksek ödülü olan Kahramanlık unvanını alarak Altın Madalyaya sahip oldular.. Onlar: Ewez Verdiyev; Bekir Mustafayev ve Semend Siyamendov’du” ifadelerini kullandı.
Kahramanlık nişanesi alan üç Kürt şunlardı: Ermenistan’dan Semend Siyamendov, Azerbaycan’dan Ewez Verdiyev ve Gürcistan’dan Bekir Mustafayev.
Anma Töreninde 2. Dünya Savaşı’na katılan çok sayıda Kürt savaşçının ailesi de hazır bulundu.
Sovyetler Birliği kahramanı Semend Siyamendov’un torunu Aza Çaçan “Ailemizin kahramanı, Sovyetlerin kahramanıydı. Kızıl Yıldızın altında aldığı madalya bizim için bir şereftir, onurdur. Benim dedem bir dünya kahramanıdır” şeklinde konuştu.
“Bugün bizim için, ailemiz için, milletimiz için çok önemli. Babamın ilk günden son güne kadar o savaşa katılmasından çok mutluyum. Cesareti ve yiğitliği nedeniyle çok sayıda ödül ve önemli madalyalar almıştır. Berlin’in kontrolü ve savaştaki cesareti nedeniyle kendisine birçok özel madalya verildi. Madalyaları sayısızdır. Biz ailesi olarak onunla her zaman gurur duyuyoruz. Torunlarının çocukları olduğu sürece anısı her zaman kalbimizde yaşayacaktır.”
57 ülkenin katıldığı İkinci Dünya Savaşı 1939’dan 1945’e kadar sürdü. İnsanlık tarihinin en kanlı savaşı olarak bilinen savaşta çeşitli tahminlere göre 50 ila 80 milyon insan hayatını kaybetti.
/Kaynak: Rûdaw/
