Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde M23 hareketi isyancıları ülkenin doğusundaki Goma kentinin kontrolünü ele geçirdiklerini duyurdular.
Pazar günü Kongo ordusuna karşı düzenlenen yıldırım saldırısının ardından on binlerce kişinin kaçmasına neden olan M23 isyancılarının Goma’nın ana caddelerinde devriye gezdiklerine dair videolar, bölge sakinleri tarafından paylaşıldı.
Yerel medyada yer alan haberlere göre, bir milyondan fazla insanın yaşadığı Goma sokaklarında saatlerce süren silah sesleri ve patlamaların ardından şuan sessizlik hakim.
Bu gelişme, Kongo Dışişleri Bakanı’nın Ruanda’yı M23 isyancılarını desteklemek için sınır ötesine asker göndererek savaş ilan etmekle suçlamasından birkaç saat sonra geldi. Ruanda, Kinşasa’nın Kigali’de rejim değişikliği isteyen milisleri desteklediğini söylüyor.
Kenya ateşkes çağrısı yaptı ve hem Demokratik Kongo Cumhuriyeti hem de Ruanda devlet başkanlarının önümüzdeki iki gün içinde acil bölgesel zirveye katılacağını duyurdu.
Doğu Afrika Topluluğu’nun mevcut başkanı olan Kenya Devlet Başkanı William Ruto, bölge liderlerinin çatışmaya barışçıl bir çözüm bulunmasına yardımcı olma görevinin olduğunu söyledi.
M23 grubu, 2021’den bu yana mineral zengini Doğu Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin geniş bölgelerinin kontrolünü ele geçirdi. Grup, son birkaç haftada yoğun çatışmaların ortasında Goma’ya doğru hızla ilerliyordu.
BM Mülteci Örgütü’ne göre, 2025 yılı başından bu yana Ruanda sınırına yakın Kuzey ve Güney Kivu eyaletlerinde 400 binden fazla kişi yerinden edildi.
Yerinden edilmiş kadınlardan Alice Feza, Kiwanja, Rutshuru, Kibumba ve şimdi de Goma’dan kaçtığını, bundan sonra ne yapacağını bilmediğini söyledi.
“İnsanlar her yere kaçıyor ve artık nereye gideceğimizi bilmiyoruz, çünkü biz uzun zaman önce kaçmaya başladık,” diyen Feza, şunları ekledi:
“Savaş bizi burada, ev sahibi ailelerin arasında yakaladı, şimdi gidecek hiçbir yerimiz yok.”
BM, Goma’yı çevreleyen ana yolların kapalı olduğunu ve kentteki havaalanının tahliye ve insani yardım çalışmaları için artık kullanılamayacağını bildirdi.
BM Genel Sekreteri António Guterres, Ruanda’ya güçlerini Kongo Demokratik Cumhuriyeti topraklarından çekmesi, M23 isyancı grubuna ise ilerleyişini durdurması çağrısında bulundu.
Guterres, sözcüsü aracılığıyla yaptığı açıklamada Ruanda’yı “M23’e desteğini kesmeye ve DRC topraklarından çekilmeye” çağırdı. Ayrıca M23’ü “tüm düşmanca eylemleri derhal durdurmaya ve işgal altındaki bölgelerden çekilmeye” çağırdı.
Bu gelişme, barış gücünde görev yapan 13 askerin isyancılarla çıkan çatışmada öldürülmesinin ardından geldi.
İngiltere, barış gücüne yönelik saldırıların durdurulması çağrısında bulunurken, Fransa’nın BM temsilcisi Nicolas de Rivière, Guterres’in Ruanda’nın Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ndeki askerlerini çekmesi çağrısını yineledi.
Hem Kongo Demokratik Cumhuriyeti hem de BM, M23 grubunun Ruanda tarafından desteklendiğini söylüyor.
Ruanda bunu yalanlamadı ama ülke liderleri mevcut çatışmalardan Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ni sorumlu tutuyor.
Güvenlik Konseyi toplantısında konuşan Ruanda’nın BM temsilcisi Ernest Rwamucyo, uluslararası toplumun Kongo ordusu yerine M23 grubunu kınamayı seçmesinden üzüntü duyduğunu, Kongo ordusunun ateşkesi ihlal ettiğini söyledi.
Cumartesi günü BM, Goma’daki tüm temel olmayan personelini çekeceğini söyledi. Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde temel operasyonlar devam ediyor.
M23, 2012 yılında başka bir isyancı grubun bir kolu olarak kuruldu ve görünüşte uzun süredir zulüm ve ayrımcılıktan şikayet eden Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin doğusundaki Tutsi nüfusunu korumayı hedefliyor.
Ruanda, daha önce Kongo yetkililerinin 1994 yılında etnik Tutsiler ve ılımlı Hutulara karşı gerçekleştirilen Ruanda soykırımından sorumlu olan bazı kişilerle birlikte çalıştığını açıklamıştı.
Ancak Ruanda’nin M23’ü kullanarak Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin doğusundaki altın, kobalt ve tantal gibi mineralleri yağmalamak istediği ileri sürülüyor.
/BBC Word/
