🔴 21 Şubat Dünya Anadil Günü yaklaşıyorken Kürt Dili ve Edebiyatı mezunlarının sorunlarının araştırılması için Meclis’e Araştırma önergesi veren DEM Parti Van Milletvekili Sinan Çiftyürek, ”Bölüm mezunlarının yaşadıkları ağır sorunlar nihai bir çözüm beklemektedir. Ülkemizde en çok konuşulan ikinci dil olan Kürt dilinin geleceğe kalıcı olarak aktarılması için bu mezunların istihdamı konusunda ciddi adımlar atılmalıdır.” ifadelerini kullandı.
Çiftyürek’in sunduğu araştırma önergesinde şunlar belirtildi:
“Kürt Dili için önemli gelişmelerden biri olan Kürt diliyle ilgili akademik kürsülerin kurulması, dilin geleceğe taşınması açısından bir kazanım sayılabilecekken, bölüm mezunlarının mesleki statülerine göre istihdam edilmelerinde büyük sorunlar yaşanmaktadır. Dicle, Bingöl, Mardin Artuklu ve Muş Alparslan Üniversitelerinde Kürt Dili ve Edebiyatı; Munzur ve Bingöl Üniversitelerinde Zaza Dili ve Edebiyatı adıyla açılan Kürt dili bölümlerine her yıl onlarca öğrenci kayıt yaptırmaktadır. Başlangıçta yoğun ilgi gören bu bölümler, mezunların yaşadıkları sorunların sürekli hale gelmesi nedeniyle önemli oranda daralmalar yaşamıştır.
Olumlu olarak ifade edilebilecek akademik girişimlerin, istihdam alanlarıyla desteklenmemesi, hangi akademik alan olursa olsun sonuç itibariyle o alanı daraltacağını söylemek yanlış olmayacaktır. Kürt dili mezunlarının yaşadıkları da tam olarak budur. Özel sektörde istihdam alanları yok denecek düzeyde olan mezunlar, kamuda da çok sınırlı şekilde istihdam edilmektedir. Millî Eğitim Bakanlığının Kürtçe öğretmen atamaları bunun somut örneğidir. Bakanlık ‘Yaşayan Diller ve Lehçeler’ için 2021 yılında 3, 2022 yılında 3, 2023 yılında 50, 2024 yılında 10 öğretmen ataması yapmıştır. Bu sembolik atamaların doğurduğu sonuç ise Kürt dili bölümlerinin her gün daha fazla küçülmesi ve daha az ilgi görmesi olmuştur. Ataması yapılan öğretmenler ise Bakanlığın bu alandaki ilgisizliği nedeniyle, atamalarından sonra alan değiştirmişlerdir. Millî Eğitim Bakanlığı bir soru önergesine verdiği cevapta; 2012 -2024 yılları arasında 153’ü Kurmancca, 46’sı Zazaca olmak üzere toplam 199 Kürtçe öğretmeni atandığını, atanan öğretmenlerden 45’nin Kürtçe öğretmenliğini bırakarak branş değiştirdiğini açıklamıştır. Tüm bu dezavantajlı duruma ek olarak Türkiye’nin birçok bölgesinde öğrencilerin seçmeli Kürtçe (Kurmancca ve Zazaca) dersleri seçmelerine imkân dahi verilmemektedir. Dersi seçmek isteyen öğrencilere ve velilere gerekli bilgilendirmeler zamanında yapılmamakta ve talep edilmesi durumunda ise yetkililer tarafından Kürtçe öğretmenin il-ilçede bulunmadığı ifade edilmektedir.
Kürt Dili ve Edebiyatı (Kurmanca ve Zazaca) bölüm mezunlarının yaşadıkları ağır sorunlar nihai bir çözüm beklemektedir. Ülkemizde en çok konuşulan ikinci dil olan Kürt dilinin geleceğe kalıcı olarak aktarılması için bu mezunların istihdamı konusunda ciddi adımlar atılmalıdır. Özellikle kamu kurumlarında Kürtçe öğretmenlik kadrolarının artırılması, özel sektörde Kürtçe bilen personel istihdamının teşvik edilmesi ve medya, kültür-sanat gibi alanlarda Kürtçenin kullanımının yaygınlaştırılması gerekmektedir. Eğitim sisteminde Kürtçenin seçmeli ders olarak daha etkin bir şekilde sunulması, öğrenci ve velilerin bu konuda bilinçlendirilmesi de atılması gereken önemli adımlardan biridir. Bu doğrultuda, Millî Eğitim Bakanlığı başta olmak üzere ilgili kurumların Kürt Dili ve Edebiyatı mezunlarına yönelik somut istihdam politikaları geliştirmesi elzemdir.
Yukarıda belirtilen sorunlar göz önünde bulundurulğunda Kürt Dili ve Edebiyatı ile Zaza Dili ve Edebiyatı bölüm mezunlarının sorunlarının TBMM bünyesinde kurulacak bir araştırma komisyonu ile araştırılması ve bu kapsamda kalıcı politikaların oluşturulması Meclisin sorumluluğudur.”
