Prof. Dr. Hekeem Ahmed Xoşnaw’ın Arapça kaleme aldığı “Kürtler ve Yaşadıkları Coğrafya” adlı kitabı Nûbahar Yayınları’nda Türkçe yayınlandı.
Selahaddin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde profesör olarak görev yapmakta olan Prof. Dr. Hekeem Ahmed Xoşnaw tarafından yazılan “Müslüman Gezgin ve Coğrafyacılara Göre Kürtler ve Yaşadıkları Coğrafya (846-1229)” adlı kitap Nûbihar Yayınları’ndan çıktı. Kitap Arapçadan Türkçeye Dr. Seyfettin Çetin tarafından tercüme edildi.
Müslüman coğrafyacı ve seyyahların eserlerinde Kürt coğrafyasının nasıl ele alındığını kapsamlı bir şekilde inceleyen önemli bir akademik çalışma olan kitap, Orta Çağ İslam dünyasında, idari ve mali ihtiyaçlar doğrultusunda ülkelerin coğrafi, ekonomik, sosyal ve siyasi yapısını tespit etmek amacıyla kaleme alınan Mesâlik ve Memâlik türü eserler, tarih boyunca en değerli kaynaklar arasında yer almıştır.
Nûbihar Yayınları kitap için şu açıklamayı yaptı:
“Dr. Hakim Hoşnaw’ın bu kıymetli çalışması, söz konusu eserlerin Kürtler ve Kürt coğrafyası hakkındaki bilgilerini derleyerek, dönemin İslam dünyasında Kürtlere bakışı ve onların yaşadığı bölgelerin konumunu detaylandırmaktadır.
Eserde, üçüncü ve yedinci hicrî yüzyıllar arasında yaşamış coğrafyacı ve seyyahların eserleri incelenmekte, Kürt coğrafyasının yedi iklim teorisi içindeki konumu, dağıldığı bölgeler ve dönemin idari terminolojisinde nasıl tanımlandığı ele alınmaktadır. Ayrıca, Kürt şehirleri, köyleri, mimari unsurları ve imar faaliyetleri, su kaynaklarının, ticaretin ve iklimin şehirleşmeye etkisi gibi konular ayrıntılı bir şekilde incelenmektedir.”
Kitap, sadece coğrafi ve idari verilerle sınırlı kalmayıp, Kürtlerin ekonomik yapısı, tarım ve hayvancılık faaliyetleri, madencilik ve ticaret hayatı gibi unsurları da ele almakta; para sistemi, ölçü ve tartı birimleri gibi detayları da ele alarak, dönemin ekonomik düzenini aydınlatmaktadır. Kürtlerin etnik kökeni, aile yapıları, toplumsal karakterleri ve inanç sistemleri de bu kapsamda değerlendirilmektedir.
Prof. Dr. Hekeem Ahmed Xoşnaw kimdir?
Prof. Dr. Hekeem Ahmed Xoşnaw, 1966’da Erbil’de doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Erbil’de tamamlayan Dr. Hakim Ahmed Mam Bekir Hoşnaw üniversite eğitimini de 1989 yılında Musul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde tamamladı. Yüksek lisans derecesini 1996 yılında Selahaddin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İslam Tarihi alanında aldı. Doktorasını 2003 yılında Selahaddin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İslam Tarihi alanında yaptı. Irak içinde ve dışında birçok bilimsel konferansa katıldı. Bilimsel dergilerde birçok araştırma yayımladı. Çeşitli üniversitelerde misafir öğretim üyesi olarak görev yaptı. Yüksek lisans ve doktora düzeyinde onlarca öğrencinin tez danışmanlığını yaptı ve savunmalarına katıldı. Mezunasî dergisinin baş editörüdür. Halen Selahaddin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde profesör olarak görev yapmaktadır.
Dr. Seyfettin Çetin kimdir?
Dr. Seyfettin Çetin 1967 yılında Ağrı’nın Tutak ilçesi Muşya köyünde doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Van’da tamamladı. 1986 yılında İmam Hatip Lisesinden mezun oldu. 1988’de Mısır’a gitti ve Arapçayı öğrendikten sonra el-Ezher Üniversitesi Arap Dili Edebiyatı Fakültesi’ne kayıt oldu. 1994 yılında bu fakültenin Basın Yayın Halkla İlişkiler bölümünden mezun oldu. Bir müddet Suudi Arabistan’da tercümanlık yaptıktan sonra Türkiye’ye döndü. 2004 yılında Ankara’nın Nallıhan ilçesinde İmam Hatip olarak devlet memuriyetine başladı. 2011 yılında Diyarbakır’a tayin oldu. Burada Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesini bitirdi. 2013 yılında aynı üniversiteye bağlı Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalında, “Yâkût el-Hamevi’nin Mû’cemü’l-Büldân Adlı Eserinde Kürtler” konusunda yüksek Lisans yaptı. Aynı üniversitede “Hasanveyhî Kürt Emirliği” konulu doktora tezini 2018 yılında tamamladı; halen “İslam Tarih ve Coğrafya kaynaklarında Kürtler” konulu araştırmaları devam etmektedir.
/rûdaw/
