🔴Suriye’de yeni siyasi sisteme geçiş için önemli bir adım olarak nitelendirilen HTŞ’nin öncülük ettiği, Kürtlerin, Dürzilerin , Türkmenlerin ve Alevilerin davet edilmediği Ulusal Diyalog Konferansı, cihadist örgütlerden 600’den fazla katılımcıyla Şam’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda başladı.
Esad sonrası siyasi durumun görüşüleceği konferansa Kürtler davet edilmedi. Hazırlık komitesine de Kürt, Dürzi ve Aleviler alınmamıştı. Konferansın hazırlıklarının aceleye getirilmesi tepki çekmişti.
Katılımcılar arasında, farklı cihatçı gruplardan gelen, geçici yönetimin liderleri ve Esad muhalifi grupların temsilcileri bulunuyor.
Açılış konuşmasını Ahmed Şara yaptı
Konferansın açılış konuşmasını Suriye’deki geçiş hükümetinin Devlet Başkanı HTŞ’li Ahmed Şara yaptı. Suriye’nin bir bütün olduğunu vurgulayan ve silahın devletin tekelinde olmasının zorunluluk olduğunu belirten Şara, ‘Suriye’nin bölünmesine izin verilmeyecek bir bütün olduğunu’ söyledi. “Silahın devletin elinde toplanması bir lüks değil, bir görev ve farzdır” diyen Ahmed Şara, Suriye’nin geleceğini birlikte inşa ve hukuk devleti konularında mesajlar verdi.
Şara, “Suriye bölünmez bir bütündür. Kimse bu ülkeyi parçalayamaz. Suriye’yi paylaşmaya çalışanlara izin vermeyeceğiz” diyerek ülkenin bağımsızlığını ve birliğini savunacaklarını dile getirdi.
Ülkenin içinde bulunduğu yeniden yapılanma sürecine de değinen Ahmed Şara, “Devletin yeniden inşası için hepimize büyük görevler düşüyor. Geçmişe ağıt yakmak yerine geleceği inşa etmeliyiz” dedi.
Konferansta neler görüşülecek?
Konferans programına göre katılımcılar çeşitli konularda çalıştaylar düzenleyecek. Geçiş dönemi adaleti ve yeni bir anayasanın yapısı ele alınacak. Kurumların reformu ve inşası konuları tartışılacak. Kişisel özgürlükler ve sivil toplumun rolü de gündemde yer alacak. Ülkenin ekonomik geleceği hakkında da öneriler sunulacak. Organizatörler bu tartışmaların anayasal bildiriye katkı sağlamasını bekliyor. Yeni yönetim sisteminin temel ilkeleri bu öneriler ışığında şekillenecek. Geçiş dönemi adaleti önemli başlıklardan biri olacak. Yeni ekonomik çerçeve ve kurumsal reform planları da değerlendirilecek.
Kapsayıcılık eleştirileri
7 üyesinden 5’ini HTŞ’ye yakın kişilerin oluşturduğu ‘Ulusal Diyalog Konferansı Hazırlık Komitesi’ne Dürzi ya da Alevi topluluğundan üye alınmadı. Hrıstiyanlardan temsilci yer alırken başta PYD ve SDG olmak üzere Kürt partileri de hazırlık komitesine dahil edilmedi.
Sözcü Dağim, konferansta Ankara’nın çıkarlarının gözetileceğini belirterek “SDG, Ulusal Diyalog Konferansı’na dahil edilmeyecek. Konferansın ulusal içeriği, herhangi bir ayrılıkçı konuyu reddedecek” demişti.
Suriye Türkmen Meclisi de konferansa davet edilmemesine tepki gösterdi,
Birleşmiş Milletler’in (BM) de konferansın düzenlenmesine yardımcı olma yönündeki teklifleri de reddedilmişti.
ENKS (Suriye Kürt Ulusal Meclisi) de “Konferansın bu kadar hızlı bir şekilde düzenlenmesi ve duyurunun yalnızca bir gün önce yapılması, siyasi ve ulusal bileşenlerin sürece dahil edilmemesi, Kürt halkının ulusal ortaklık ve temel haklarının göz ardı edilmesi anlamına gelmektedir ki, her ciddi ulusal uzlaşı çabasının temelinde bu haklar yer almalıdır” açıklamasını yaptı.
Konferansa davet edilmeyen Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) de tepkili. SDG Sözcüsü Ferhad Şami ile Özerk Yönetim Yürütme Konseyi Eş Başkanı PYD’li İlham Ahmed, Reuters’a yaptıkları açıklamada hiçbir üyelerinin konferansa davet edilmediğini belirtti.
Dürzi azınlığın yaşadığı Suveyda’ya 24 davet gönderildi ancak Suriyeli Dürzi topluluğunun ruhani lideri Şeyh Hikmet el Hicri, Reuters’a hayal kırıklığını ifade eden açıklamalarda bulundu. El Hicri “Ülkeyi yönetme veya bir devleti doğru şekilde şekillendirme yeteneği görmedik” dedi. El Hicri “İşlerin daha iyi organize edileceğini veya geçiş sürecinin sonunda sonunda iyi şeylerin olacağını ümit ederek devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.
1 Mart’ta geçiş hükümeti göreve başlayacak
Konferansta görüşülecek öneriler 1 Mart’ta göreve başlayacak geçiş hükümeti tarafından incelenecek. Konferansın sonuçları ülkenin yeni liderlerine tavsiye niteliğinde olacak. Ancak komite sözcüsü Dağim konferanstan gelen önerilerin basit formaliteler olmayacağını vurguladı. Dağim, bu tavsiyelerin geçici anayasal bildirinin temeli olacağını söyledi. Arap ve Batılı başkentler süreci yakından takip edecek. Bu ülkeler, Suriye ile ilişkilerini siyasi sürecin kapsayıcılığına bağladılar. Yaptırımların kaldırılması da bu koşula bağlı olacak.
(AP/ ilketv.com.)
