MERI Forumu’nda konuşan Neçirvan Barzani, Kürdistan Bölgesi’nin komşularının güvenliğine tehdit oluşturmak için kullanılmaması gerektiğini belirterek, “PKK Kürdistan Bölgesi için büyük bir sorun. Çünkü Kürdistan Bölgesi’nin kurumsal yapısına hiç saygı duymuyor. PKK’nin yaklaşımı böyle olduğu müddetçe kimse Türkiye’nin hiçbir şey yapmayacağı konusunda garanti veremez” dedi.
Meselenin silahla çözülemeyeceğini belirten Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani, halihazırda Türkiye ile PKK arasında silahları susturmak için uygun zemin bulunmadığını söyledi.
Neçirvan Barzani Hamas-İsrail çatışmasına ilişkin ise “savaşın çözüm olmadığını” vurgulayarak, Filistin’in kendi devletine sahip olması gerektiğini dile getirdi.
Rûdaw Medya Grubu’nun sponsorluğunu yaptığı yıllık Ortadoğu Araştırma Enstitüsü (MERI) Forumu başkent Erbil’de düzenleniyor.
Kürdistan Bölgesi ile Irak’tan liderler, politikacılar, akademisyenler, kanaat önderleri, sivil toplum aktivistleri, gazeteciler ve diplomatların buluştuğu MERI Forumu kapsamında bugünkü son oturumun konuğu Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani oldu.
Barzani, gazeteci Hiwa Osman’ın moderatörlüğünü yaptığı panelde, KDP-KYB ilişkileri, Erbil ile Bağdat arasındaki sorunlar, İran ile Irak arasındaki güvenlik anlaşması, Peşmerge’nin birleştirilmesi süreci, Türkiye ile PKK arasında Kürdistan Bölgesi topraklarında süren çatışmalar, İsrail-Filistin meselesi ve daha bir çok konuda açıklamalarda bulundu.
KDP ile KYB ilişkileri
Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) arasındaki ilişkilere değinen Barzani, merhum Celal Talabani ve Başkan Mesud Barzani’nin çabaları ilen geçmişte Kürdistan ve Irak halkı adına bir çok kazanım elde edildiğini anımsattı.
Barzani, “KYB ile KDP arasındaki ilişkiler önemlidir, hepimiz bu ilişkinin sorunsuz olması için çalışmalıyız. KYB ile KDP arasındaki sorunlar bizim çözemeyeceğimiz kadar kötü değil. KYB, merhum Mam Celal’den sonra bir geçiş dönemi yaşadı. Mam Celal’in vefatı ve ardından içerde yaşanan bazı durumlardan sonra şimdi özellikle bu kongreden sonra kendi içinde daha fazla istikrara ulaştıklarını hissediyoruz” dedi.
Mevcut durumda KDP ve KYB’nin birlikte çalışma konusunda hemfikir olduğunu belirten Barzani, “Şimdi bunun için uygun mekanizma bulmak için çalışmalıyız. Her iki taraf da bu ilişkinin geleceğinin nasıl olması gerektiği konusunda fikir birliğine varmalı. Kürdistan’daki yeni koşullarda KYB ile ülkenin yönetimi konusunda yeni bir anlaşma ve anlayışa ihtiyacımız var” diye ekledi.
Bağdat’la yaşanan sorunlar
Erbil ile Bağdat arasındaki sorunlara ilişkin Neçirvan Barzani, “Bağdat ile Erbil arasında her şeyden önce çözülmesi gereken temel bir sorun var. Irak Anayasasına göre biz federal sisteme sahibiz. Irak federal bir sistemdir ancak özünde çok güçlü bir merkeziyetçilik vardır. Irak’ta federalizm bugüne kadar da yerli yerine oturtulmamış, uygulanmamıştır” şeklide konuştu.
Bunun bir şikayet veya yakınma olmadığının altını çizen Barzani, şöyle devam etti:
“2003’ten bugüne kadar bir geçiş sürecinin içindeyiz. Biz Irak’la bu meseleyi açığa kavuşturmadan, yani ‘federal sistem mi merkezi sistem mi’ sorusunu netleştirmeden diğer sorunlarımızı da çözemeyiz. Sorunun özü buradadır. Mesela Irak’ın siyasi ve ekonomik istikrara kavuşmasını istiyorsak Bağdat’taki kardeşlerimizin bu konuyu çok ciddi bir karar almaları gerekiyor. Buna karşıyım demiyorum ama her iki tarafın da bugüne kadar bir masada oturup çekişme olmadan sorunu çözmeye hazır olmadığını söylüyorum. Kürdistan Bölgesi’nde yaptığımız bazı şeyler federal sisteme uymayabilir ama Bağdat’ın da bazı konularda Kürdistan Bölgesi’ne yaklaşımı federalizmin dışında her şeydir.”
Bu nedenle iki tarafında oturup federal sistemi tartışması gerektiğini vurgulayan Barzani, bunun tüm Irak’ın çıkarına olacağını vurguladı.
“Kim güçlü, kim değil” mantığının Irak’a zarar vereceğinin altını çizen Neçirvan Barzani, mevcut hükümetle bir yol haritası çizildiğini söyledi.
Başkan Neçirvan Barzani, “2003’ten sonra Iraklı kardeşlerimizle birlikte yeni Irak devletinin temellerini attık. Biz bu devletin bir parçasıyız ve öyle de kalacağız. Çoğu zaman tekrar ediyorum. Kürdistan Bölgesinin ilişkilerinin stratejik derinliği Bağdat’tadır. Başka yer değildir. Dolayısıyla sorunlar Bağdat ile çözülmeli. Biz IŞİD’i birlikte yendik. Şehit verdik, kanlarımız bu ülkenin savunması ve ortak hedef için döküldü. Dolayısıyla aramızdaki sorunlar çok rahat çözülmeli. Bugüne kadar da Kürdistan Bölgesi’ne maaş maaş verilmeli mi verilmemeli mi diye tartışılması makul mudur? Kürdistan Bölgesi’ndeki çalışanları Irak vatandaşları değil mi?” ifadelerini kullandı.
Kürdistan Bölgesi Hükümeti’nin bugüne kadar şeffaf yaklaştığını vurgulayan Barzani, “Oysa Bağdat’ıun Kürdistan Bölgesi halkının mali haklarını savunması gerekiyor. Maaş meselesi bu halkın en meşru ve en temel hakkıdır. Bu iltizam uygulanmalıdır. Bu mesele bu şekilde devam edemez” dedi.
/rûdaw/
