Jina Amini’nin ‘kıyafet kurallarına uymadığı’ gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesinin ardından ülkenin dört bir yanında başlayan protestolar, 1979 yılındaki İslam Devrimi’nden bu yana iktidarda olan rejime karşı en açık meydan okumaya dönüşmüştü.
Şarku’l Avsat’ta yer alan habere göre Muhsin Burhani’nin daha önce bir mahkeme tarafından hapis cezasına çarptırıldığını bildirdi, ancak hangi davada yargılandığı ya da hapis süresi hakkında daha fazla detay vermedi.
Avukat Sina Yusufi X platformundak hesabından, Burhani’nin ‘ülke yönetimine karşı propaganda yapmak, kamuoyunu yanıltmak maksadıyla yalan bilgi yayınlamak, yargıçlar ve din adamlarıyla alay ederek manevi değerlere aykırı davranışlarda bulunmak’ suçlamalarıyla karşı karşıya olduğunu açıkladı.
Burhani, cumartesi sabahı X platformunda şu paylaşımda bulunmuştu:
‘’Başörtüsü (zorunluluğu) konusunda İçişleri Bakanı’na yönelik eleştirel tavrım açık ve net, ancak bugün kendisine seçimlerde halkın oylarını koruduğu için özellikle teşekkür etmeliyiz.’’
Avukat Burhani, reformist Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın ülkeyi yönetmek üzere seçilmesinden bir gün sonra tutuklandı.
Burhani, Pezekiyan’ın seçim kampanyası kapsamında geçtiğimiz çarşamba günü Şehid Haydarniya Stadyumu’ndaki son seçim mitinginde konuşurken (Mevc)
Pezeşkiyan’ın seçim kampanyasında yer alan isimlerden biri olan Burhani, reformistlerin Tahran’ın Şehid Haydarniya Stadyumu’ndaki son seçim mitinginde bir konuşma yaptı.
Burhani, konuşmasında şunları söyledi:
Hukukun üstünlüğü demek, hiç kimsenin insanların protesto gösterilerine kurşunla karşılık verme hakkına sahip değil demektir. Hukukun üstünlüğü demek, öldürenler ve gözleri kör edenler hesap vermeli demektir.
Burhani, katı muhafazakâr cumhurbaşkanı adayı Said Celili’yi Mahsa Amini protestolarında atılan ‘Kadın, Yaşam, Özgürlük’ sloganını kullandığı için eleştirdi.
Pezeşkiyan, ülkedeki başörtüsü zorunluluğu uygulamasını hafifletme ve yıllardır İran İslam Cumhuriyeti’nin zayıflamasına yol açan yaptırımların ve protestoların ardından Batı ülkelerine açılma sözü verdi.
Pezeşkiyan, protestocuların marşı haline gelen ve Shervin Hajipour tarafından bestelenen ‘Baraye’ şarkısında geçen ‘İran için’ sloganını ödünç alarak seçim kampanyasında kullandı. Ancak şarkının yazarı şarkısının seçimlerde kullanılmasını kınadı.
Aynı zamanda üniversitede öğretim görevlisi olan Burhani, 2022 yılında ülkeyi sarsan protesto gösterileri sırasında İran hükümetine yönelik eleştirel görüşleriyle sosyal medyada popüler hale geldi. Güvenlik güçlerinin protestoları bastırmak için güç kullanması sonucu 500’den fazla kişi öldü, 22 binden fazla kişi tutuklandı.
Birleşmiş Milletler (BM), yaptığı bir soruşturma sonunda Mahsa Amini’nin ölümüne yol açan fiziksel şiddetten İran’ı sorumlu tuttu.
Reformist görüşlü analist Ahmed Zeydabadi sosyal medya hesabından yaptığı değerlendirmede, “Yetkililer ve yargıçlar eşzamanlılık kavramının farkında mı? Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarının açıklanmasının ertesi günü Burhani hakkındaki mahkeme kararının uygulanmasının herkesin dikkatini çekeceği akıllarına gelmedi mi? Görüyor musunuz, başladılar! Hiçbir şeyin değişmeyeceğini görüyor musunuz? Daha oy pusulalarındaki mühür mürekkebi kurumadan engeller çıkarmaya mı başlayacaklar? Cumhurbaşkanının değişmesinin herhangi bir etkisi olacak mı?” diye yazdı.
İranlı iki gazetecinin, protestolar sırasında Nika Şakarami adlı genç kızın öldürülmesine ilişkin BBC tarafından hazırlanan analiz haber hakkındaki yorumları nedeniyle yargılanacaklarına dair haberler basında yer aldı.
Gazeteci Marziye Mahmudi, Nika Şakarami’nin öldürülmesiyle ilgili yaptığı haber nedeniyle üçüncü kez mahkemeye çıktığını açıkladı.
Gazeteci Muhammad Parsi, X platformunda yaptığı açıklamada, Şakarami ile ilgili bir haber yayınladığı için savcılar tarafından suçlu bulunmasının ardından ‘yalan bilgi yayınlamak’ suçlamasıyla mahkemeye çıkarıldığını söyledi.
/ Şarku’l Avsat/
