Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’nde Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulu’nun ‘pişmanlık’ dayatmalarını kabul etmeyen 14 kadın tutuklu cezaları bitmesine rağmen tahliye edilmiyor.
Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulları’nın (İGK) keyfi gerekçelerinden dolayı onlarca tutuklunun infazları yakılıyor. Kendini adeta mahkeme yerine koyan İdare ve Gözlem Kurulları cezaları biten tutukluların “pişman” olmadığı gerekçesiyle infazlarını 6 ay ya da 3 ay şeklinde uzatıyor.
İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) verilerine göre, 271 tutuklu İdare ve Gözlem Kurulları’nın kararından dolayı tahliye edilmemiş, sadece 28’i tahliye edilmiş.
14 tutuklu bırakılmıyor
Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’nde bulunan Mukaddes Kubilay, Zeynep Bingöl, Rozerin Kurt, Özlem Demir, Sedef Demir, Sermin Demirbağ, Sabite Ekinci, Jiyan Ateş, Rojda Erez, Hanım Yıldırım, Necla Yıldız, Dilan Oynaş, Berrin Sarı, Medine Yaklav isimli 14 kadın tutuklu cezaları bitmesine rağmen İdare ve Gözlem Kurulları kararlarından dolayı tahliye edilmiyor.
‘Pişmanlığı kabul etmedi’ gerekçesi
Kubilay, Agirî’de (Ağrı) 2014 yılında Barış ve Demokrasi Partisi’nden (BDP) Sırı Sakık ile birlikte belediye eşbaşkanı seçildi. Agirî’de kadın alanında birçok başarıya imza atan Kubilay’ın yerine 1 Mart 2017 tarihinde kayyum atandı. Sırrı Sakık görevden alınırken, Kubilay 27 Aralık 2016 tarihinde İzmir’de gözaltına alınarak tutuklandı.
Kubilay’a “Örgüt üyesi olduğu “ iddiasıyla 7 yıl 6 ay, “Örgüt propagandası” yaptığı iddiasıyla ise 1 yıl 15 gün hapis cezası verildi. 5 buçuk yıldır cezaevinde bulunan Kubilay’ın 4 Ağustos 2022’de tahliye edilmesi gerekirken, İdare ve Gözlem Kurulu tarafından tahliye edilmedi. İdare ve Gözlem Kurulu, Kubilay’ın pişmanlık dayatmasını kabul etmediği için “iyi hal” şartlarına uymadığını iddia etti.
Ekinci için ‘motivasyonu düşük’ gerekçesi
Mûş’un (Muş) Gimgim (Varto) ilçesinde 30 Mart’ta yapılan yerel seçimlerde BDP’den belediye eşbaşkanlığına seçilen Sabite Ekinci, 9 Kasım 2016 tarihinde Van Cumhuriyet Başsavcılığı’nın açtığı soruşturma kapsamında tutuklandı.
Ekinci, tutuklanmasının ardından Muş E Tipi Kapalı Cezaevi’ne gönderildi. Ekinci, hakkında Muş Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 7 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Ekinci hakkında, Sincan Kadın Kapalı Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulu tarafından 28 Haziran’da verilen kararda da “iyi halli” olmadığı iddiasıyla tahliyesini 3 ay ertelendi. Ekinci‘ye 28 Eylül’de tahliyesinin 19 Aralık 2022 tarihine ertelendiği bilgisi verildi. İkinci kez tahliyesi engellenen Ekinci’nin infazı aynı iddiayla bir kez daha ertelendi.
Öğretmenliği neden bıraktın?
İdare ve Gözlem Kurulu’na çıkan Ekinci’ye, “Öğretmenliği bırakıp neden belediye başkanı olduğu”, PKK bir sorun mu? Örgüt mü?” sorusuna Ekinci’nin verdiği cevapları sonrasında “Örgütten uzaklaştığına dair kanaat oluşmadığı, salıverilme sonrası suçtan uzak kalacağına dair motivasyonunun düşük olduğu” öne sürüldü.
Berrin Sarı’nın infazı 3 kere yakıldı
Berrin Sarı, 20 Mayıs 2016’da Bitlis’te “Örgüt propagandası yapmak” iddiasıyla tutuklanarak Bitlis E Tipi Kapalı Cezaevi’ne gönderildi. İki yıl sonra başlayan yargılamasında ise “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla 7 yıl 6 ay hapis cezası verilen Sarı, 6 ay tutulduğu Bitlis Cezaevi’nden Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’ne sürgün edildi.
5 yıldır Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’nde tutulan Sarı, tahliye olması gereken 20 Aralık 2021’de İdare ve Gözlem Kurulu’nun ‘iyi halli’ olmadığı iddiasıyla verdiği karar gerekçe gösterilerek tahliye edilmedi. Tahliyesini üç ay erteleyen kurul, Mart 2022’de yeniden toplanarak “İyi halli olmadığına” yönelik ikinci bir rapor verdi ve tahliyesini 6 ay daha erteledi.
Oynaş, İGK tarafından verilen kararın bitmesini bekliyor
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Azadiya Welat gazetesinde çalışan ve Mêrdîn (Mardin) Nisêbîn’de (Nusaybin) muhabirlik yaparken 2016 yılında tutuklanan Dilan Oynaş, 3 ay tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakıldı. Bir ay sonra tekrar tutuklanarak Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’ne götürüldü. Burada cezası onaylanan Oynaş’a, 7 yıl 10 ay ceza verildi. 26 Nisan’da cezası bitmesine rağmen tahliye edilmeyen Oynaş’ın, idare ve Gözlem Kurulu tarafından, “iyi halli” olmadığı gerekçesiyle 26 Nisan’da infazını 6 ay ertelendi. İdare ve Gözlem Kurulu tarafından verilen kararın bitmesi bekleniliyor.
Ateş’in tahliyesi 4 kez ertelendi
8 Haziran 2012 tarihinde Dîlok’ta (Antep) “örgüt üyeliği” iddiasıyla gözaltına alınan ardından tutuklanan Jiyan Ateş, tutuklanma kararının ardından Diyarbakır Cezaevi’ne götürüldü.
Diyarbakır Cezaevi’nde kalan Ateş, Mart 2016’da Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’ne sürgün edildi. “Örgüt üyeliği” iddiasıyla 12 yıl 9 ay ceza alan ve 11 buçuk yıldır cezaevinde olan Ateş’in, 27 Ekim 2021 tarihinde cezası bitmesine rağmen İdare ve Gözlem Kurulu tarafından, “pişman olmamak ve bağımsız koğuşa geçmemek” gerekçesiyle infazı yakıldı. İdare ve Gözlem Kurulu tarafından, tahliyesi dört kez engellenen Ateş, Ekim 2024’te verilen cezanın tamamını yatmış oluyor.
Hiç evlenmeyen Erez’e ‘Eşinin yakınlarına güvenlik tehdidi oluşturacağı’ gerekçesi
“Örgüt üyesi” olduğu iddiasıyla Mart 2016’da Agirî’de tutuklanan Rojdan Erez’e, 7 yıl hapis cezası verildi. 15 gün boyunca Patnos cezaevinde kalan Erez, ardından Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’ne sürgün edildi. 7 yıl 8 aydır cezaevinde kalan Erez, hükmü bitmesine rağmen ve 25 Ekim’de tahliye edilmedi. Hiç evlenmeyen Erez, hakkındaki kararda adli bir suçtan ceza alan hükümlünün kararına yer verilerek, “eşi kasten öldürmek”, “gasp” gibi suçları işlediği ve tahliye edilmesi halinde “öldürdüğü erkeğin aile ve yakınları yönünden güvenlik tehdidi oluşturacağı” iddia edildi. İdare ve Gözlem Kurulu, Erez’ın infazını 6 ay erteledi.
‘Hukuk kurallarına uyum sorunu yaşayacağı’
İstanbul’da 2019 yılının Ekim ayında “örgüt üyeliği” iddiasıyla tutuklanan ve Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’nde bulunan ve 3 Şubat’ta cezaevinden çıkması gereken Necla Yıldız’ın tahliyesi, Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulu 3 ay erteledi. İdare ve Gözlem Kurulu’nun Yıldız’ın tahliyesini, “…hükümlünün mülakata çıkmadığı, iyileştirme programlarına katılmadığı ve gelişme göstermediği, toplumsal yaşama ve hukuk kurallarına uyum sorunu yaşayacağı, örgütsel tavrının devam ettiği, toplumla bütünleşmeye hazır olmadığı, yeniden suç işlemeyeceği konusunda kanaat oluşmadığı anlaşılmaktadır” iddiasıyla erteledi.
Pişman olmadığı için tahliye edilmiyor
Agirî İl Eşbaşkanı iken 2016 yılında “örgüt üyeliği” iddiasıyla tutuklanan Özlem Demir, 8 yıldır cezaevinde. Bir süre Patnos Cezaevi’nde kalan Demir, ardından Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’ne sürgün edildi. 8 yıllık cezasını bitiren Demir’in, “pişman olup olmadığı” sorusuna “pişman olacak bir şey yapmadığını” cevabı vermesinden dolayı infazı 6 ay ertelendi. Anne Cevahir Demir, İdare ve Gözlem Kurulu tarafından verilen 6 aylık sürenin bitmediğini söyledi.
Bireysel görüşmeye çıkmadığı için infazı ertelendi
Cezası biterek 25 Kasım’da koşullu salıverilmesi gereken Hanım Yıldırım’ın infazını da İdare ve Gözlem Kurulu , “slogan atmak”, “marş söylemek”, “açlık grevi yapmak” “örgütsel tutum ve davranışlar sergilemek” iddiasıyla erteledi. Kurul ayrıca Yıldırım’ın bireysel görüşmeye gitmemesini de “olumlu bir gelişme sağlamadığı” şeklinde değerlendirdi ve koşullu salıverilmesinin uygun olmadığını ileri sürülerek, 6 ay erteledi.
‘Toplumla bütünleşmeye hazır değil’
9 Mayıs 2015 yılında “örgüt üyeliği” iddiasıyla Bedlîs’te (Bitlis) üniversite okurken, tutuklanan Rozerin Kurt 9 yıl ceza aldı. 28 Kasım 2022’de tahliye edilmesi beklenilen Kurt’un 2 Ağustos’ta görüşmeye çıkmadığı, toplumla bütünleşmeye hazır olmadığı iddiasıyla infazı 6 ay kurul tarafından ertelendi. 2 kez 3 ay infazı ertelenen Kurt’un bir kez de 1 buçuk ay infazı ertelendi. Kurt’un 4 kez infazı yakıldı. Kurt, 14 Ocak 2024 tarihinde yeniden İdare ve Gözlem Kurulu’na çıkarılacak.
‘Neden HDP’den belediye başkanı oldun?’
6 Aralık 2016 yılında tutuklanan Erzirom (Erzurum) Gogsî (Karayazı) Belediye Eşbaşkanı Zeynep Han Bingöl’e, 7 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Erzurum E Tipi Kapalı Cezaevi’nde uzun bir süre kalan Han, ardından Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’ne sürgün edildi. İdare ve Gözlem Kurulu’nun “Neden HDP’den Belediye Eş Başkanı oldun”, “Seni nasıl ikna ettiler”, “Ne tür çalışmalar yürüttün”, “Pişman mısın”, “Çıkınca ne yapmayı düşünüyorsun” sorularına cevap vermeyen Han’ın, “toplumun güvenliği noktasında uygun değil” denilerek infazı yakıldı. 22 Temmuz’da cezası biten Han’ın, 2 defa 3 aylık sürelerle tahliyesi ertelendi.
Demir’in, ‘Radikalleşme eğilimi yüksek’ bulundu
Pişman olmadığı için tahliyesi engellenen tutsaklarda biri de Sedef Demir. 2016’da örgüt üyeliğinden tutuklanarak 8 yıl 3 ay hapis cezası alan Demir’in 15 Mart’ta tahliye olması gerekirken 3’üncü kezdir tahliyesi erteleniyor. Demir’in infazının yakılma gerekçesi ise; pişman olmama, örgütlü koğuşta kalma, İdare ve Gözlem Kuruluna çıkmama ve radikalleşme eğilimini yüksek olması. Demir’in infazı en son yine 6 ay ertelendi.
30 yıllık tutsağın infazı 3 ay ertelendi
30 yıldır cezaevinde bulunan Medine Yaklav’a “örgüt üyeliği ve örgütün birliğini ve bütünlüğünü bozmak” iddiasıyla yargılandığı Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nde (DGM) tarafından 36 yıl hapis cezası verildi. Bir çok cezaevine sürgün edilen Yaklav, en son Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’ne sürgün edildi. 1 Nisan 2023 yılında 30 yıllık cezasını bitiren Yaklav’ın, tahliyesi 3 ay ertelendi. Gerekçe olarak da hakkında açılan bir dosyadan beraat ettiği halde dosyanın devam etmesi gösterildi. 15 Haziran’da yeniden İdare ve Gözlem Kurulu’na çıkan Yaklav’ın yine aynı gerekçelerle infazı ertelendi. Yaklav, 15 Eylül’de yeniden İdare ve Gözlem Kurulu’na çıkarılacak.
30 yıllık tutsağın ikinci kez cezası ertelendi
Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde (DGM) 13 Nisan 1993 yılında yargılanan ve ceza alan Sermin Demirdağ, Türkiye’nin hemen hemen bütün cezaevlerine sürgün edildi. Son olarak Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’ne sürgün edilen Demirdağ’ın 7 Mart 2023 yılında cezası bitti. İdare ve Gözlem Kurulu’na çıkarılan Demirdağ’ın “pişman” olmadığı gerekçesiyle infazı yakıldı. 25 Mayıs’ta yeniden kurula çıkarılan Demirdağ’ın infazı aynı gerekçelerle yakıldı. Demirdağ’ın, 17 Ağustos 2023’te yeniden kurula çıkarılacak.
