Türk ordusunun Kürdistan Bölgesi’nde sürdürdüğü operasyonların yol açtığı çatışmalar devam ediyor. Amedi ilçesindeki Dergelê Musabeg köyünde çatışmalardan dolayı 800 bin ağaç yandı sivil vatandaşlar 200 köyü boşaltmak zorunda kaldı.
Rudaw’a konuşan 71 yaşındaki Newzad Süleyman Dergelê Musabeg’deki evini bırakarak Duhok’a yerleştiğini söyledi.
Çiftçilik yapan Newzad Süleyman, “60 küçükbaş hayvanımız vardı yarı fiyatına sattık. Büyük baş hayvanımız vardı onun nereye gittiğini bilmiyoruz. 60 tavuğumuz vardı onlarında çoğunu bıraktık. Evimizi öylece bırakıp üzerimizdeki elbiselerle çıkıp geldik. Yanımıza hiçbir şey almadık” dedi.
Dergelê’deki bostanlarda meyve veren ağaçların yaklaşık yüzde 75’inin yandığı ifade ediliyor. Dergelê sakinleri her gün köyün çevresinden bostanları izlemeye geliyor. Yasaklar nedeniyle doğup büyüdükleri topraklara anca uzaktan bakabiliyorlar.
Rûdaw’a konuşan Çiftçi Xeyri Hekim, “Çok fazla ağacımız vardı, yaklaşık 300-400 badem ağacımız vardı, iki sene önce yaklaşık 2 ton hasat elde ediyorduk. Binden fazla ceviz, erik ve elma ağacımız vardı hepsi yandı kül oldu” diye konuştu.
Çatışmaların yoğunlaştığı Dergelê Musabeg’de köylüler evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Rûdaw’a konuşan Reşid İsmail, “Hükumet arsamıza ve yurdumuza gitmemize izin vermiyor. Kapımızı çekip geldik. 57 tavuğu Allah şahit kümese kapatıp geldik. 27 Hazirandan kapıyı tavukların üzerine kapattım o tarihten bu yana kimse o tavukların yendiğini, Salı verildi mi telef mi oldular bilmiyoruz” dedi.
Dergelê’de yaklaşık 100 çiftçi geçimini ekinden temin ediyordu. Doğasıyla dikkat çeken köyde insanlar çiftçilik ve hayvancılıkla uğraşıyordu. Şu anda köylülerin tek isteği ve arzusu bir kez de olsa köylerine gitmelerine izin verilmesi.
Salih Dergelê çatışmalardan dolayı bütün yükü köy halkının omuzunda olduğunu söyledi.
Çiftçi Salih Dergelê, “Bu bölgede yaklaşık 800 bin ağaç yandı köyün içindeki ağaçlardan hariç. Geniş bir arazi ve toprağa sahiptik. 40-50 dönümlük ağaçlık alanımız vardı hepsi yandı. Zararımız çok büyük” dedi.
Amedi ilçesinin 150 kilometrekarelik alanında çatışmalar devam ediyor. 200 köyde yaşayan köylüler bu çatışmaların ağır bedelini ödüyorlar.
Bugün sabaha karşı Amedi ilçesinin Şiladize kasabasında düzenlenen hava saldırısında 32 yaşındaki Osman Ruşdi Mırwanse adında bir köylünün hayatını kaybettiği belirtildi.
Rûdaw’a konuşan Toplumsal Barış Timleri’nin (Community Peacemaker Teams-CPT) İnsan Hakları Masası Sorumlusu Kamaran Osman, sabaha karşı düzenlenen hava saldırısında bir sivilin hayatını kaybettiğini açıkladı.
Hayatını kaybeden vatandaşın kimlik bilgilerini de paylaşan Osman, “Hava saldırısı sonucu ölen vatandaşın 32 yaşındaki Osman Ruşdi Mırwanse olduğu bilgisi tarafımıza ulaşmıştır” dedi.
Ölen sivil vatandaşın amcasının oğlu Fahri Halil Rûdaw’a verdiği demeçte, Osman Ruşdi’nin Şiladize’deki Xastu köyünde Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) hava saldırısında hayatını kaybettiğini söyledi.
CPT’nin aktardığına göre TSK, 15 Haziran’dan 15 Temmuz’a arasında Kürdistan Bölgesi’ni 339’u savaş uçaklarıyla, 35’i top atışlarıyla ve 7’si de insansız hava araçlarıyla olmak üzere 381 kez bombaladı.
“TSK, Kürdistan Bölgesi’ni 339 kez bombalandı”
CPT İnsan Hakları Masası Sorumlusu Kamaran Osman, “15 Haziran-15 Temmuz tarihleri arasında Sidakan’da TSK’nın saldırıları nedeniyle 184 ailenin yerinden edildi. 68 bin dönüm tarım arazisi ve doğal ormanın yandı, 19 evin zarar gördü. Saldırılarda bir vatandaş hayatını kaybetti” dedi.
CPT’ye göre, geçtiğimiz ay Miska köyünde bir kilise bombardıman sonucu hasar gördü, biri içme suyu, diğeri tarım amaçlı olmak üzere iki su projesi hedef alındı.
Osman, “Bombalamalar nedeniyle Barê Gare ve Miska köylerinin elektrikleri kesildi” dedi.
Son 7 ayın istatistiklerini paylaşan CPT açıklamasında, “TSK, Kürdistan Bölgesi’ne bin 76 kez hava saldırısı ile top atışı düzenledi. Bu saldırıların yüzde 93’ü savaş uçaklarıyla, geri kalanı ise insansız hava araçları ve top atışlarıyla gerçekleştirildi” denildi.
CPT’ye göre Türkiye geçen yıl da Kürdistan Bölgesi’ni bin 548 kez bombaladı ve yaşanan çatışmalar sonucunda Kürdistan Bölgesi’nde 170’den fazla köy tamamen boşaltıldı. Ayrıca 602 köy de boşaltılma tehlikesiyle karşı karşıya.
Kamaran Osman, “1991’den bu yana 344 sivil hayatını kaybetti, 359 kişi de yaralandı; bu yıl çatışmalardan dolayı 8 kişi şehit oldu, 2 kişi de yaralandı” dedi.
/rd/
