İkinci kez başkanlık koltuğuna oturan Donald Trump, son haftalarda Danimarka’nın özerk topraklarından olan Grönland’ın kontrolünü ABD’nin ele geçireceğine inandığını söyledi.
Cumartesi günü Air Force One’da gazetecilere yaptığı açıklamada, “Bunu başaracağımızı düşünüyorum” dedi ve adanın 57.000 sakininin “bizimle birlikte olmak istediğini” sözlerine ekledi.
Açıklama, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen’in geçen hafta cumhurbaşkanıyla yaptığı ateşli telefon görüşmesinde Grönland’ın satılık olmadığı konusunda ısrar ettiği haberlerinin ardından geldi.
Trump, 2019’daki ilk döneminde geniş Arktik topraklarını satın alma olasılığını ortaya atmış ve ABD’nin Grönland’ı kontrol etmesinin uluslararası güvenlik açısından “mutlak bir gereklilik” olduğunu söylemişti.
Trump, başkanlık uçağındaki basın odasında adayla ilgili sorulan soruya, “Sanırım insanlar bizimle olmak istiyor” yanıtını verdi.
“Danimarka’nın bu konuda ne iddiası olduğunu gerçekten bilmiyorum ama özgür dünyanın korunması için buna izin vermezlerse bu çok düşmanca bir davranış olur” diye ekledi.
Trump, “Grönland’ı alacağımızı düşünüyorum çünkü bu, dünya özgürlüğüyle ilgili” diye devam etti.
“Bunun ABD ile hiçbir ilgisi yok, sadece özgürlüğü sağlayabilecek olan biziz. Onlar sağlayamaz.”
Grönland ve Danimarka başbakanları daha önce adanın satılık olmadığını söylemişti.
Grönland Başbakanı Mute Egede, toprakların kullanımının “Grönland’ın işi” olduğunu söyledi, ancak savunma ve madencilik konularında ABD ile daha yakın çalışmaya istekli olduğunu da belirtti .
Bu arada Danimarka başbakanı Frederiksen, bu ayın başlarında yaptığı açıklamada, “Grönland, Grönlandlılara aittir” demiş ve ülkenin geleceğini yalnızca yerel halkın belirleyebileceğini söylemişti.
Financial Times’ın haberine göre Frederiksen, geçen hafta Trump ile yaptığı 45 dakikalık hararetli telefon görüşmesinde tavrını yeniden vurguladı .
Gazete, ismi açıklanmayan bir Avrupalı yetkilinin, görüşmenin “korkunç” olduğunu söylediğini aktarırken, bir başka yetkilinin de Trump’ın Grönland’ı satın alma konusundaki ilgisinin “ciddi ve potansiyel olarak çok tehlikeli” olduğunu söylediğini aktardı.
Danimarka Başbakanı’nın adanın satılık olmadığı konusunda ısrar ettiği ancak ABD’nin adaya “büyük ilgi” duyduğunu söylediği bildirildi.
Başkan Trump’ın en büyük oğlu Donald Trump Jr, Ocak ayında bir podcast kaydı yapmak üzere Grönland’a özel bir ziyaret gerçekleştirmişti.
Grönland, Kuzey Amerika’dan Avrupa’ya en kısa rota üzerinde yer alır ve bu da onu ABD için stratejik olarak önemli kılar. Ayrıca büyük bir Amerikan uzay tesisine de ev sahipliği yapmaktadır.
Son yıllarda Grönland’ın doğal kaynaklarına, özellikle uranyum ve demir gibi nadir toprak minerallerinin çıkarılmasına olan ilgi artmıştır.
Adanın geniş bir özerkliği olmasına rağmen, Danimarka Krallığı’nın bir parçası olmaya devam ediyor.
Ancak Grönland’da sonunda bağımsızlığa kavuşacağı ve bunun ABD ile yeni bir ilişki biçiminin önünü açabileceği konusunda genel bir görüş birliği var.
Başkan Trump’ın Grönland halkının “bizimle olmak istediği” iddiası, adanın bazı sakinleri için sürpriz olabilir.
Kapisillit yerleşimindeki bir balıkçı teknesinin kaptanı BBC’ye yaptığı açıklamada, Trump’ın adayı “ziyaret etmesinin memnuniyetle karşılandığını” ancak “Grönland’ın Grönlandlılara ait olduğunu” söyledi.
Yerel kilise ihtiyarı Kaaleeraq Ringsted ise Trump’ın kullandığı dilin “kabul edilemez” olduğunu belirterek, “Grönland satılık değil” dedi.
Trump’ın bölgeyi ele geçirme isteğini gerçekleştirmesinin birkaç yolu var . Ocak ayının başlarında askeri veya ekonomik güç kullanmayı dışlayıp dışlayamayacağı sorulduğunda Trump, bunu yapamayacağını söyledi.
Son açıklamaları Danimarka siyasi çevrelerinde şok etkisi yarattı ve bu ayın başında başkent Kopenhag’da bir dizi üst düzey toplantı yapılmasına yol açtı.
/BBC Word/
