İngiltere başbakanı Sir Keir Starmer’ın Ukrayna’da ateşkesi desteklemek için uluslararası bir güç oluşturma planı, Donald Trump’ın özel temsilcisi tarafından “bir duruş ve poz” olarak nitelendirildi.
Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff yaptığı açıklamada bu fikrin İngiltere başbakanı ve diğer Avrupa liderlerinin “Hepimizin Winston Churchill gibi olmamız gerektiği” şeklindeki “basit” bir düşünceye dayandığını söyledi.
Witkoff, Trump yanlısı gazeteci Tucker Carlson’a verdiği röportajda, Vladimir Putin’i överek, Rusya Devlet Başkanı’ndan “hoşlandığını” söyledi.
Witkoff “Putin’i kötü bir adam olarak görmüyorum. O çok zeki”dedi.
10 gün önce Putin ile görüşen Witkoff, Rusya başkanının kendisine karşı “nazik” ve “dürüst” davrandığını söyledi. Putin, geçen yıl kendisine yönelik bir suikast girişiminden sonra Trump için dua ettiğini söyledi. Ayrıca Putin’in hediye olarak ABD başkanının bir portresini sipariş ettiğini ve Trump’ın “bundan açıkça etkilendiğini” söyledi.
Röportaj sırasında Witkoff, Ukrayna’nın “sahte bir ülke” olduğu gibi çeşitli Rus argümanlarını tekrarladı ve dünyanın işgal altındaki Ukrayna topraklarını ne zaman Rusya olarak tanıyacağını sordu.
Witkoff, ABD’nin hem Rusya hem de Ukrayna ile ateşkes görüşmelerine liderlik ediyor ancak Rus güçleri tarafından ilhak edilen veya kısmen işgal edilen Ukrayna’daki beş bölgenin adını veremedi.
“Bu çatışmadaki en büyük sorun, Donbas, Kırım, biliyorsunuz isimleri ve iki tane daha olan sözde dört bölgedir” dedi.
Beş bölge veya oblast; Luhansk, Donetsk, Zaporizhzhia, Kherson ve Kırım’dır. Donbas, Luhansk ve Donetsk’in çoğunu içeren doğudaki bir sanayi bölgesini ifade eder.
Witkoff, doğru olmayan veya tartışmalı olan birkaç iddiada bulundu:
Ukrayna hükümetinin reddettiği ve herhangi bir açık kaynaklı verinin doğrulamadığı Kursk’taki Ukrayna birliklerinin kuşatıldığını söyledi
Ukrayna’nın kısmen işgal edilmiş dört bölgesinin “halkın ezici çoğunluğunun Rus yönetimi altında olmak istediğini belirttiği referandumlar” düzenlediğini söyledi. Sadece Ukrayna’nın işgal edilmiş bazı bölgelerinde farklı zamanlarda referandumlar yapıldı ve metodoloji ve sonuçlar yaygın olarak manipüle edilmişti ve tartışıldı
Kısmen işgal edilen dört bölgeni Rusça konuşulan olduğunu söyledi. Ukrayna’nın birçok Rusça konuşulan bölgesi var ancak bu hiçbir zaman Rusya’ya destek anlamına gelmedi.
ABD’nin, Pazar ve Pazartesi günü Suudi Arabistan’da Ukrayna ve Rusya ile ayrı ayrı ateşkes görüşmeleri yapması bekleniyor.
Ukraynalı yetkililer, Rusya’nın gece yarısı Kiev’e insansız hava aracı saldırıları düzenlediğini ve saldırıda beş yaşında bir çocuğun da aralarında bulunduğu üç kişinin öldüğünü bildirdi.
Yetkililer, sekiz kişinin yaralandığını söyledi.
Rusya Cuma günü ayrıca güneydeki Zaporizhia şehrini vurarak üç kişilik bir ailenin ölümüne yol açtı.
Bu arada Rusya Savunma Bakanlığı, Pazar günü yaptığı açıklamada, güneydeki birçok bölge ile 2014 yılında Rusya tarafından yasadışı olarak ilhak edilen Kırım yarımadasında 59 Ukrayna İHA’sını düşürdüğünü duyurdu.
Witkoff, röportajı sırasında Rusya’nın tam kapsamlı işgalinin nedenine ilişkin Kremlin’in söylediği bazı noktaları da tekrarladı.
Rus bakış açısına göre kısmen işgal edilmiş toprakların artık Rusya’nın bir parçası olduğunun “doğru” olduğunu söyledi: ‘’Bu topraklar Rusların fiili kontrolü altında. Soru şu: dünya bunların Rus toprakları olduğunu kabul edecek mi?”
“Rusya’da Ukrayna’nın sadece sahte bir ülke olduğu, bu bölgeleri bir mozaik gibi bir araya getirdikleri ve bence bu savaşın temel nedeninin bu olduğu konusunda bir duyarlılık var. Rusya, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana bu beş bölgeyi haklı olarak kendisine ait olarak görüyor ve bu konuda kimse konuşmak istemiyor.”
Putin, işgalinin “esas nedenlerinin” genişleyen NATO’nun Rusya’ya yönelik tehdidi ve Ukrayna’nın bağımsız bir ülke olarak varlığını sürdürmesi olduğunu defalarca dile getirdi.
Witkoff, T ucker Carlson röportajında şöyle dedi :
“Neden Ukrayna’yı emmek istesinler ki? Hangi amaçla? Ukrayna’yı absorbe etmelerine gerek yok… Bu beş bölgeyi geri aldılar. Kırım’a sahipler ve istediklerini elde ettiler. Öyleyse neden daha fazlasına ihtiyaçları var?”
Keir Starmer’ın savaş sonrası Ukrayna için askeri güvenlik garantileri sağlamak üzere bir “istekliler koalisyonu” kurma planları sorulduğunda Witkoff şunları söyledi: “Bence bu bir duruş ve pozun birleşimi ve aynı zamanda basite indirgenmiş olmanın birleşimi. Hepimizin, İngiliz savaş zamanı başbakanı] Winston Churchill gibi olmamız gerektiği gibi bir düşünce var. Ruslar Avrupa’yı yürüyerek geçecek. Bu arada bu saçma. İkinci Dünya Savaşı’nda olmayan NATO adında bir şeyimiz var.”
Ateşkesin “önümüzdeki hafta içinde uygulanacağını” ve 30 günlük tam ateşkesin “çok da uzakta olmadığını” söyledi.
Ayrıca Trump’ın ilişkiler normalleştikten sonra Rusya ile nasıl işbirliği yapmak istediğine dair ayrıntılar verdi:
“Rusya ve ABD’nin birlikte iyi şeyler yaptığı, Arktika’daki enerji politikalarını nasıl entegre edeceklerini, belki deniz hatlarını nasıl paylaşacaklarını, birlikte Avrupa’ya LNG gazı göndereceklerini, belki de birlikte AI üzerinde nasıl işbirliği yapacaklarını düşündüğü bir dünyaya kim sahip olmak istemez ki?”
/BBC News/
