Salı sabahı geç saatlerde, yatırımcılar Trump’ın Çin, Meksika ve Kanada’ya yönelik önerdiği gümrük vergilerinin Avrupa’daki iş dünyasını nasıl etkileyebileceğini tartarken, Alman Volkswagen Grubu’nun hisseleri yüzde 2,26 düşüşle 80,40 euroya (2926 Türk Lirası), Stellantis’in hisseleri yüzde 4,54 düşüşle 12,24 euroya (445,57 Türk Lirası) geriledi.
ABD’de başkan seçilen Donald Trump, ilk icraatlarından biri olarak Kanada ve Meksika’dan ülkeye giren tüm ürünlere yüzde 25 vergi ve Çin’den gelen mallara ek yüzde 10 gümrük vergisi uygulayacağını söyledi.
Son verilere göre ABD dünyanın en büyük ithalatçısı konumunda ve Meksika, Çin ve Kanada en büyük üç tedarikçisi.
Bahsi geçen gümrük vergileri -eğer uygulanırsa- ABD’de gıda, otomobil ve diğer malların fiyatları artabilir.
Fransız otomobil parçaları üreticisi Valeo’nun hisseleri de yüzde 2,54 oranında düşerken, BMW hisseleri Trump’ın Truth Social platformundaki güncellemenin ardından yüzde 1,36 oranında geriledi.
“20 Ocak’ta, ilk icra emirlerimden biri olarak, Meksika ve Kanada’dan ABD’ye gelen tüm ürünlere yüzde 25 gümrük vergisi uygulamak için gerekli tüm belgeleri imzalayacağım” diye yazdı.
Trump’ın gümrük vergisi hamlesi Avrupa ekonomisini nasıl etkiler?
Çeşitli ekonomik analizlere göre, Trump’ın tüm ABD ithalatına yönelik daha önce önerdiği yüzde 10’luk evrensel gümrük vergisinin Avrupa’nın büyümesini önemli ölçüde sekteye uğratabileceği, para politikasındaki ayrışmayı yoğunlaştırabileceği ve otomobil ve kimyasallar gibi ticarete bağımlı kilit sektörleri zorlayabileceği konusunda geniş bir mutabakat var.
Tarifelerin uzun süreli ticaret çatışmalarına yol açması ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) etkiyi hafifletmek için agresif faiz indirimleriyle karşılık vermesine neden olması halinde, Avrupa’nın ekonomik dayanıklılığı üzerindeki uzun vadeli etkiler daha da önemli olabilir.
Avrupa Komisyonu’nun verileri, Avrupa Birliği’nin 2023 yılında ABD’ye 502,3 milyar euroluk (18,2 trilyon Türk Liraıs) mal ihraç ettiğini ve bunun Avrupa Birliği dışındaki tüm ihracatın beşte birini oluşturduğunu gösteriyor.
Avrupa’nın ABD’ye ihracatında makine ve taşıtlar (207,6 milyar euro – 7,55 trilyon Türk Lirası), kimyasallar (137,4 milyar euro – 5 trilyon Türk Lirası) ve diğer mamul mallar (103,7 milyar euro – 3,7 trilyon Türk Lirası) başı çekerken, bunlar birlikte bloğun transatlantik ihracatının yaklaşık yüzde 90’ını oluşturuyor.
Euronews’ten Piero Cingari’nin daha önceki bir haberinde, ABN Amro analistleri ve makro araştırma başkanı Bill Diviney, gümrük vergilerinin “ABD’ye yapılan ihracatta bir çöküşe neden olacağı” ve bundan en çok Almanya ve Hollanda gibi ticaret odaklı ekonomilerin etkileneceği uyarısında bulunmuştu.
Hollandalı bankaya göre, Trump’ın gümrük vergileri Avrupa’nın büyümesinde yaklaşık yüzde 1,5 puanlık bir düşüşe neden olacak ve bu da Avrupa’nın 2024 yılı tahmini 17,4 trilyon euroluk (633,4 trilyon Türk Lirası) GSYH’sine göre 260 milyar euroluk (9,4 trilyon Türk Lirası) potansiyel bir ekonomik kayba yol açacaktır.
Trump’ın gümrük vergileri nedeniyle Avrupa’nın büyümesinin duraklaması halinde, Avrupa Merkez Bankası (ECB) agresif bir tepki vermek zorunda kalabilir ve faiz oranlarını 2025 yılına kadar sıfıra yakın bir seviyeye indirebilir.
Buna karşılık, ABD Merkez Bankası faizleri artırmaya devam edebilir ve bu da ECB ile Fed arasında 1999’da euronun piyasaya sunulmasından bu yana “en büyük ve en sürekli para politikası farklılıklarından birine” yol açabilir.
Muhtemel sonuç: Avrupalı ihracatçılar için bazı rekabet dezavantajlarını dengelemeye yardımcı olabilecek ancak aynı zamanda ithalat maliyetlerini de artıracak daha zayıf bir euro.
Natixis Corporate & Investment Banking Almanya’da Avrupa makro araştırmaları başkanı Dirk Schumacher, yüzde 10’luk bir gümrük vergisi artışının GSYH’yi Almanya’da yaklaşık yüzde 0,5, Fransa’da yüzde 0,3, İtalya’da yüzde 0,4 ve İspanya’da yüzde 0,2 oranında etkileyebileceğini öne sürüyor.
Schumacher, “daha yüksek gümrük tarifelerine tepki olarak euro bölgesinin resesyona girebileceği” uyarısında bulunuyor.
/euronews/
