🔴 Brezilya’nın Venezuela’nın BRICS’e katılım başvurusunu veto etmesinin ardından iki ülke arasındaki gerilim tırmanıyor. Maduro hükümeti, Brezilya’daki büyükelçisi Manuel Vadell’e istişarelerde bulunmak üzere derhal Venezuela’ya geri dönmesi talimatı verdi.
Venezuela hükümeti aynı zamanda Brezilya’nın Caracas’taki ticari ataşesi Breno Hermann’ı da gelişmelerle ilgili görüşmek üzere Dışişleri Bakanlığı’na çağırdı.
Venezuela Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada Venezuela’nın bu tavrının ana nedeninin Brezilya Cumhurbaşkanı Lula da Silva’nın uluslararası ilişkilerden sorumlu danışmanı Celso Amorim’in Venezuela hakkındaki saldırgan açıklamaları ve BRICS’teki gelişmeler olduğu kaydedildi.
2003 ile 2010 yılları arasında Lula’nın dışişleri bakanlığını yapan Celso Amorim, 28 Temmuz’daki tartışmalı başkanlık seçimi sürecinde de Brezilya’nın seçim gözlemcisi olarak Venezuela’daydı.
Açıklamada Brezilya ticari ataşesinin “Amorim’in Venezuelalıları ve Venezuela’daki demokratik kurumları ilgilendiren süreçler hakkında (olumsuz) yargılar oluşturmak, seçim sürecinde iç işlerine müdahale etmeye yönelik saldırgan ve kabaca davranışları” nedeniyle çağrıldığı kaydedildi ve Brezilya’nın BRICS’teki tavrı da kınandı.
Amorim, Salı günü Brezilya Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nde yaptığı konuşmada Venezuela’daki son seçimlerde “şeffaflık ilkesine uyulmadığını,” dolayısıyla Cumhurbaşkanı Nicolás Maduro’nun ilan edilen zaferinin tanınamayacağını kaydetmişti.
Bu açıklama, 10 Ocak’ta başkanlık yemini etmesi beklenen Maduro’nun bölgenin en büyük devleti Brezilya tarafından ülkenin meşru devlet başkanı olarak tanınmayabileceği anlamına geliyor.
2003 ile 2010 yılları arasında Brezilya Dışişleri Bakanlığı görevini yürüten Amorim, konuşmasında ayrıca Venezuela’daki insan hakları durumu ve Maduro hükümeti tarafından seçimlerden sonra kurulan sivil toplum üzerindeki yeni kontrol mekanizmaları gibi başlıklarda endişelerini yinelemişti.
Siyasi kriz uluslararası boyuta taşınıyor
Venezuela’da seçim sonuçlarının sandık iradesini yansıtmadığı iddialarıyla başlayan siyasi krizin barışçı bir şekilde çözülmesi için çaba gösteren Brezilya ve Kolombiya ile ilişkiler, her iki ülkenin de tereddütlerin giderilmesi için sandık tutanaklarının kamuoyuyla paylaşılmasında ısrarcı davranması nedeniyle geriliyor.
Venezuela için Brezilya ve Kolombiya ile ilişkiler, hem solcu başkanlara sahip olmaları hem de kara sınırının olduğu Latin Amerika ülkeleri olması açısından ticari ve jeopolitik olarak da önem taşıyor.
Başkanlık seçiminin ardından Venezuela’nın ilişkilerinin gerildiği ülkeler arasında başta ABD ve Avrupa Birliği olmak üzere Latin Amerika’da Arjantin, Şili, Ekvador, Panama, Peru, Uruguay, Kosta Rika, Guatemala, Paraguay ve Dominik Cumhuriyeti yer alıyor.
/VOA/