Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin araştırmasına göre Kürtler, “anadilinin varlığını sürdürmesi önündeki en büyük tehlike olarak “ailelerin çocuklarıyla Türkçe konuşması”nı görüyor.
Diyarbakır merkezli Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 27 Ekim-3 Kasım tarihleri arasında 15 Kürt ilinde “anadili kullanımı ile anadiline ilişkin talep ve eğilimleri” ölçtüğü araştırmasının sonuçlarını paylaştı.
2 bin 443 kişi ile yüz yüze yapılan araştırma, Diyarbakır, Mardin, Urfa, Van, Batman, Siirt, Şırnak, Hakkari, Ağrı, Muş, Bingöl, Bitlis, Kars, Dersim ve Iğdır illerinde gerçekleşti.
Araştırmaya göre; “hane aylık geliri yükseldikçe Kürtçe kullanımı azalıyor, Türkçe kullanımı artıyor.
Hane içinde en sık “54 yaş ve üstü” Kürtçe konuşuyor, bu yaş grubunu “18-32 yaş grubu” takip ediyor. “33-40 yaş grubu” da evde en sık Türkçe konuşuyor.
Araştırmada görüşmecilere ilk olarak, “Kendinizi etnik kimlik olarak nasıl tanımlarsınız?” sorusu yöneltildi. Katılımcıların, yüzde 85,2’si Kürt, yüzde 9’u Türk, yüzde 4,3’ü Arap, yüzde 0,2’si Ermeni, yüzde 0,2’si ise Süryani yanıtını verdi.
Aylık gelir düştükçe anadil talebi artıyor
Hane içinde çoğunlukla hangi dili kullanıyorsunuz?” sorusuna ise “yüzde 60,8 Kürtçe, yüzde 26,2 Türkçe, yüzde 9 hem Türkçe hem Kürtçe, yüzde 2,9 Arapça, yüzde 0,9’u Azerice, yüzde 0,2’si Süryanice, yüzde 0,1’i Ermenice” diye cevapladı.
Çocuklarınızın anadilinizde eğitim görmesini ister misiniz?” sorusuna görüşmecilerin yüzde 86,7’si ‘evet’, yüzde 9’u ‘anadilinde eğitim görüyor’, yüzde 4,2’si ‘hayır’ yanıtını verdi.
Sonuca göre; hane içi aylık geliri düştükçe çocuklarının anadilinde eğitim görmesini isteyenlerin oranı artıyor.
En büyük tehlike anadilinde konuşmamak
Kürt olduğunu söyleyen katılımcılar, “Anadilinizin varlığını sürdürmesi önündeki en büyük tehlike sizce nedir?” sorusuna 62,9 oranında “Ailelerin çocuklarıyla Türkçe konuşması” dedi. Yüzde 14,6’sı “Anadilde eğitimin olmaması”, yüzde 9,5’i “Kente göç ile anadilin unutulması” yüzde 8’i ise “Yasal statünün olmaması”nı ‘tehlike’ olarak tanımladı.
Anadilinizin korunması ve geliştirilmesi için birinci öncelik olarak ne yapılmasını önerirsiniz?” sorusunu ise ilk sırada “Eğitim/Öğretim Dili Olmalı” (yüzde 28,4) cevabı verildi. Yüzde 26,9, “Yasal/Anayasal Güvencelere Kavuşmalı”, yüzde 21,4 “Resmi Dil Olarak Kabul Edilmeli”, yüzde 8,2 “Aileler Çocuklarına Anadillerini Öğretmeli”, yüzde 4,3 “Anadilin Gündelik Hayatın Her Alanında Kullanımı Güvenceye Kavuşturulmalı”, yüzde 10,2 “Hiçbir Şey Yapmaya Gerek Yok” dedi.
/ rûdaw /
