Avrupa ülkelerinde iş başvurusu yapanların doğru becerilere sahip olmaması istihdam krizini körüklüyor.
Beceri eksikliği Avrupa’daki işverenler için giderek daha ciddi bir sorun haline geliyor. Farklı anketler de bu duruma işaret ediyor. Eurostat’a göre, 2023 yılında Avrupa Birliği’ndeki Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ’ler) yüzde 54’ü doğru becerilere sahip çalışan bulma konusundaki zorlukların en ciddi sorunlarından biri olduğunu bildirdi.
Küresel bir işgücü çözümleri şirketi olan ManpowerGroup’un anketi ise, 21 Avrupa ülkesindeki her dört işverenden üçünün ihtiyaç duydukları becerileri bulamadığını ortaya koydu. 2018’de yüzde 42 olan bu oran, son beş yılda yüzde 33 puan veya yüzde 79’luk bir artışa karşılık geliyor.
Ekim 2023’te yayınlanan anket, yetenek eksikliğinin önemli bir küresel sorun olduğunu gösterdi. ManpowerGroup Küresel İçgörüler Başkan Yardımcısı Mara Stefan Euronews Business’a yaptığı açıklamada, “Yıllık Yetenek Eksikliği araştırmamızdaki rakamlar, vasıflı çalışanlara duyulan ihtiyacın giderek daha da keskinleşmesiyle birlikte çarpıcı bir şekilde arttı.” dedi.
Avrupa ülkelerindeki yetenek eksikliğine bakıldığında, ortalama olarak, 21 Avrupa ülkesinde işverenlerin yüzde 75’i iş pozisyonlarını doldurmakta zorluk çektiklerini bildiriyor. Ülkelere göre farklılık gösteren bu oran, Finlandiya’da yüzde 59 iken, Almanya ve Yunanistan’da yüzde 82’ye kadar yükselebiliyor.
Stefan “Avrupa’da işsizliğin düştüğünü görüyoruz, bu da mevcut ya da yeni işleri dolduracak yeterli sayıda kalifiye çalışan olmadığı anlamına geliyor. Bu durumu daha da kötüleştirecek şekilde, Avrupa yaşlanan bir nüfusa sahip ve doğum oranlarındaki küresel düşüş bugün gördüğümüz beceri ve yetenek boşluklarına daha da katkıda bulunuyor.” dedi.
“Bu durum, Almanya’daki yetenek açığının neden Finlandiya’dan daha fazla olduğunu kısmen açıklıyor. 2023 yılında Almanya’da işsizlik oranı yüzde 3,0 iken Finlandiya’da yüzde 7,0’dı ve bu da vasıflı işgücü bulmak için daha küçük bir havuza ihtiyaç duyulmasına neden olmakta.” değerlendirmesini yaptı.
Avrupalı işverenler: Personel açığı ciddi bir sorun
Eurobarometer’in 2023 yılı sonunda gerçekleştirdiği anket, personel açığı konusunda kapsamlı bilgiler sunuyor. AB’deki KOBİ’lerin yüzde 54’ü, doğru becerilere sahip çalışan bulma konusundaki zorlukları, şirketleri için en ciddi üç sorundan biri olarak tanımlıyor.
Ankete göre bu oran Türkiye’de yüzde 28 ile Belçika’da yüzde 68 arasında değişiyor. Bu rakam 34 ülkeden 20’sinde yüzde 50 veya daha fazla olan beceri eksikliğinin ne kadar yaygın ve ciddi bir sorun olduğunu gösteriyor.
Şirketler için açık ara en ciddi sorun olarak tanımlanan beceri eksikliğini, düzenleyici engeller veya idari yük (yüzde 34) takip ediyor.
En çok ihtiyaç teknisyenlere duyuluyor
KOBİ’lerin üçte biri teknisyen rollerine ihtiyaç duyuyor, ancak, bu işletmeler genellikle laboratuvar çalışanları ve teknisyenler gibi teknik eğitimli personel bulmakta sıkıntısı çekiyor. Avrupalı KOBİ’lerin neredeyse yarısı (yüzde 42) teknisyen sıkıntısı yaşadığını bildirdi. Bu, açık ara farkla, beceri eksikliği en çok tespit edilen iş rolü oldu.
Müşteri hizmetleri uzmanları olan KOBİ’ler için ise, anket katılımcılarının yaklaşık yüzde 23’ü pozisyonlar için beceri eksikliği olduğunu bildirdi. Bu rollere satış uzmanları, müşteri danışmanları, resepsiyon görevlileri vb. dahil.
Beceri eksikliğinin arkasındaki temel nedenler
Eurobarometer anketine göre, AB’deki işverenlerin ortalama yüzde 56’sı, beceri eksikliklerinin temel nedenlerini başvuru eksikliğine bağlıyor.
Bu, İsveç’te yüzde 18’den Belçika’da yüzde 73’e kadar değişen oranlarda baskın faktör durumunda. Bazı İskandinav ülkeleri ile birlikte Türkiye başvuru eksikliğini tespit etmede AB ortalamasından daha düşük rakamlar bildirirken, Norveç ve Danimarka ortalamaya yakın.
AB’nin ‘Dört Büyükleri’ arasında yer alan İspanya, Fransa ve Almanya’da AB ortalamasından biraz daha yüksek değerler görülüyor.
İşverenler tarafından öne sürülen başlıca nedenler arasında başvuru sahiplerinin doğru niteliklere, becerilere veya deneyime sahip olmaması yer alırken, bunu yüzde 54 ile başvuru sahibi eksikliği takip ediyor. AB’de bu oran Fransa’da yüzde 41’den Estonya’da yüzde 70’e kadar değişmekte olup, beceri eksikliği sorununun ne kadar yaygınlaştığını gösteriyor.
Birleşik Krallık her iki göstergede de AB ortalamasından daha düşük rakamlara sahip bulunuyor.
Personel ve beceri eksiklikleri neden artıyor?
AB Komisyonu, işgücü ve beceri eksikliklerinin neredeyse on yıldır tüm üye ülkelerde artmakta olduğunun altını çizdi. Bu eksiklikler temel olarak aşağıdakilerden kaynaklanıyor:
- demografi̇k deği̇şi̇mler
- teknolojik gelişmelerle bağlantılı yeni becerilere olan talep
- çalışma koşullarıyla ilgili zorluklar
ManpowerGroup’tan mara Stefan bu durumu “2023’te işgücü piyasasının sıkışık olması, pek çok kişinin gerekli sosyal ve teknik becerilere sahip kişileri bulmakta zorlanacağı anlamına geliyor. Beceri kazandırmaya, yeniden beceri kazandırmaya ve insanları yarının işlerine hazırlamaya odaklanan yatırımlar daha önemli hale gelmiştir ve gelmeye devam edecektir ve her iş liderinin gündeminin en üst sıralarında yer almalıdır.” diye açıklıyor.
AB’nin çalışma çağındaki nüfusu 2012 yılında 269 milyon iken 2021 yılında 264 milyona düştü. Brüksel merkezli Business Europe’un zorlukların birbiriyle bağlantılı olduğunu vurgulayan “İşgücü ve Beceri Eksiklikleri Analizi” raporuna göre 2050 yılına kadar 35 milyon kişinin daha kaybedilmesi bekleniyor.
Rapor, eğitim ve öğretim müfredatının işgücü piyasasının ihtiyaçlarına göre yeterince yönlendirilmemesinin, uygun vasıflı çalışan eksikliğine yol açan bir başka bileşen olduğunu tespit etti.
Yetenek Eksikliği Anketi’nin metodolojisi 2022 yılı için değiştirilerek telefon tabanlı bir yaklaşımdan çevrimiçi bir yaklaşıma taşındı. Metodoloji değişiklikleri sonuçları etkileyebilse de Stefan, “yüzde 45’ten yüzde 69’a çıkan en büyük artış bu metodoloji değişikliğinden önce gerçekleşti” diye ekledi.
/euronews/
