İsrail-İran arasındaki gerilim tarafların karşılıklı ‘’misillemesi’’ ile devam ediyor. Bu kez İsrail misillemede bulundu.
Almanya kamu televizyonu ARD saldırı sonrası şu sorulara yanıt aradı:
İsrail İran’da hangi hedeflere saldırdı?
Tahran ve ABD saldırıya nasıl tepki veriyor?
Bu misilleme eyleminin arka planı nedir?
Saldırılarla ilgili şu ana kadar ne biliniyor?
İsrail ordusunun verdiği bilgiye göre, gece boyunca onlarca savaş uçağı İran’ın yaklaşık 1500 kilometre uzaklıktaki füze üretim tesislerine saldırdı.
Karadan havaya füze pozisyonları ve diğer İran hava savunma sistemleri de saldırıya uğradı.
İsrail medyasına göre yüzlerce savaş uçağı ve füze bu saldırıda yer aldı. İran medyası askeri üslerde “sınırlı hasar” olduğunu bildirdi. Tasnim haber ajansının haberine göre, başkent Tahran ile Huzistan ve İlam vilayetlerinde hava savunması devreye sokuldu.
Henüz daha fazla bilgi mevcut değil. Şu ana kadar can kayıplarına ilişkin herhangi bilgi açıklanmadı.
“Tövbe Günleri” adı verilen karşı saldırı, Cumartesi gecesi Yahudilerin dinlenme günü Şabat’ta başladı. Yüksek Yahudi bayramları Perşembe akşamı sona erdi. Yaklaşık beş saat sonra İsrail ordusu sabah saatlerinde operasyonun bittiğini duyurdu.
Haftalardır İsrail’in İran’a karşı saldırı yapacağına dair işaretler vardı.
Tahran nasıl tepki verir?
İslam Cumhuriyeti’nin tepki gösterip göstermeyeceği ve nasıl tepki vereceği henüz belli değil. Görünüşe göre ülkenin ordusu başka bir karşı saldırıya hazır.
İran’ın Tasnim haber ajansının aktardığına göre isimsiz bir hükümet kaynağı, “İsrail’in herhangi bir eyleme uygun bir yanıt alacağına şüphe yok.” Tasnim, İran’ın elit silahlı kuvvetleri olan Devrim Muhafızları’nın sözcüsü olarak kabul ediliyor.
Geçtiğimiz günlerde İsrail saldırısına kararlı bir şekilde tepki vermek istediğini defalarca vurgulamıştı. İran, İsrail’e 1000’e kadar balistik füze ateşleyebilir, bölgedeki müttefik milislerin saldırılarını genişletebilir ve Basra Körfezi ile Hürmüz Boğazı’ndaki nakliye trafiğini aksatabilir.
İsrail ordu sözcüsü Daniel Hagari, İran’ı gerilimi daha da artırmaması konusunda uyardı. İran’daki rejim yeni bir gerilim dalgası başlatmak gibi bir hata yaparsa buna karşılık vermek zorundayız” dedi.
Amerika ne diyor?
ABD saldırılarla ilgili önceden bilgilendirildi ancak müdahale etmedi. Basında çıkan haberlere göre Washington daha önce İran’daki nükleer ve petrol tesislerine olası saldırılara karşı tavsiyede bulunmuştu.
Hükümet İsrail’e destek sözü verdi. Savunma Bakanı Lloyd Austin, İsrailli mevkidaşı Yoav Gallant ile yaptığı telefon görüşmesinde, ABD’nin bölgedeki ABD personelini, İsrail’i ve Orta Doğu’daki ortaklarını korumak için askeri güçlerini artırdığını söyledi.
İsrail’in en önemli müttefiki olan ABD, “herhangi bir aktörün bölgedeki gerilimi istismar etmesini veya çatışmayı genişletmesini engellemeye” kararlı. ABD daha önce de THAAD füze savunma sisteminin bir bataryasını İsrail’e konuşlandırmıştı. ABD zaten geçen yıl sistemin pillerinden birini bölgeye taşımıştı.
İsrail misilleme sonra nasıl pozisyona alacak?
İsrail ordusu sözcüsüne göre şu anda sivil savunmadan herhangi bir özel talimat yok. Ordu, savunma ve saldırı yeteneklerinin tamamen seferber edildiğini söyledi. “İsrail Devleti’ni ve İsrail halkını savunmak için ne gerekiyorsa yapacağız.”
İsrail İran’a neden saldırdı?
İsrail saldırıları misilleme olarak görüyor. İran, 1 Ekim’de İsrail’e yaklaşık 200 balistik füze ile saldırdı. Saldırı, İsrail’in İran’ın devlet dışı müttefikleri ağının Lübnan Hizbullah milisleri ve İslamcı Hamas gibi önemli aktörlerini hedef alan bir dizi suikastın ardından geldi.
İsrail daha sonra kararlı bir yanıt vereceğini açıklamıştı. İsrail ordusu, “Dünyadaki diğer tüm egemen ülkeler gibi İsrail Devleti’nin de yanıt verme hakkı ve görevi vardır” dedi. İsrail’in BM Büyükelçisi Danny Danon, İsrail’in İran’ın “vekillerinin arkasına saklanmaya devam etmesine” izin vermeyeceğini söyledi.
/ARD/