🔴 Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesi ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Atlantik ittifakını istikrarsızlaştırmasıyla birlikte AB ülkeleri, askeri savunma ve harcama yaklaşımını yeniden değerlendirmek zorunda kaldı.
ABD, 2024 savunma bütçesinde yaklaşık 895,6 milyar euro ile en fazla harcama yapan NATO üyesi.
Geçtiğimiz yıl Avrupa’nın savunma harcamaları reel olarak yüzde 11,7 oranında artarak yaklaşık 423,3 milyar euroya ulaştı ve üst üste 10. büyüme yılını geride bıraktı.
2014 ve 2024 yılları arasında Avrupa’daki bölgesel harcamalar toplamda yüzde 50’den fazla arttı.
Dünyanın en büyük dördüncü savunma bütçesine sahip olan Almanya’nın savunma harcamaları 2023-2024 yılları arasında reel olarak yüzde 23,2 oranında arttı.
Yakın zamanda ülke, askeri harcamalarda büyük bir artışa izin verecek yasa tasarısını kabul etti.
Polonya, 2022’de 20. sırada iken, dünya genelinde en fazla savunma harcaması yapan 15. ülke oldu.
NATO üyesi 23 AB ülkesinin savunma harcamaları 2024 yılında toplam GSYH’lerinin neredeyse yüzde 2’sine ulaştı. 2025 yılında savunma harcamalarının yüzde 2,04’e ulaşması bekleniyor.
Trump’ın yeniden seçilmesi, Avrupa’nın NATO üyeleri üzerindeki savunma harcamalarını arttırmaları yönündeki baskıyı arttırıyor.
ABD Başkanı tüm NATO ülkelerinin savunma harcamalarını GSYH’lerinin yüzde 5’ine çıkarmalarını istiyor.
Bu fikir, Ocak ayında AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas tarafından da desteklendi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da savunma harcamalarını ülkenin GSYH’sinin yüzde 3,5’ine çıkarmayı hedeflediğini belirtti. Bu da yıllık 30 milyar euroluk ek harcama gerektirecek bir artış demek.
Avrupalı NATO üyelerinin 2024 büyüme oranını korumaları halinde savunma harcamaları beş yıl içinde GSYH’nin ortalama yüzde 3’üne, 10 yıl içinde de yüzde 5’ine ulaşacaktır.
Bununla birlikte, 2024’teki yüksek büyüme oranının sürdürülmesi çoğu ülke için muhtemelen mümkün gözükmüyor.
Örneğin İspanya, Trump’ın talebine boyun eğmeyi reddetti.
İspanyol hükümeti askeri harcamaları 2029 yılına kadar yüzde 2’ye çıkarmayı, 2024 yılında savunmaya yatırılan 17,5 milyon euroyu iki katından fazla arttırmayı ve beş yıl içinde 36,5 milyon euroya ulaşmayı hedefliyor.
Bruegel direktörü Jeromin Zettelmeyer, “Savunma kabiliyetlerini kabul edilebilir bir maliyetle arttırmak için Avrupa’nın tedariği bir havuzda toplaması gerekiyor,” dedi.
/euronews/
