Vietnamca veya “Quoc Ngu”nun tarihi, ilk Hıristiyan misyonerlerin gelişini, Fransızlar tarafından sömürgeleştirilmesini ve Komünist Parti’nin iktidara yükselişini birbirine bağlar
Bu durum artık ülkenin esneklik yoluyla güç arama veya dünyanın büyük güçleriyle iyi ilişkileri sürdürme arayışındaki “bambu diplomasisi” yaklaşımına yansıyor.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in ziyaretinden bir ay sonra, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Pazar günü ülkeye gelecek.
35 yaşındaki Huyen, “işten sonra rahatlamanın bir yolu” olarak, öğretmeninin küçük evinde altı kişiyle birlikte haftalık yazı derslerine katılıyor.
AFP’ye konuşan sanatçı, “Hat sanatı yaparken sanki iç benliğimle konuşuyormuşum gibi hissediyorum” dedi.
Macron, pazartesi günü Hanoi’nin gözde mekanı olan Edebiyat Tapınağı’nı ziyaret edecek. Tapınağın duvarları ve açıklama panelleri hem geleneksel Çince karakterlerle hem de Quoc Ngu harfleriyle yazılmış kaligrafilerle dekore edilmiş.
Sömürgecilik, Vietnamca’nın ünlü, ünsüz harflerini ve tonlamalarını yansıtmak için vurgu ve işaretler kullanan Quoc Ngu’nun yaygın olarak kullanılmasına yol açtı; ancak bu dil, iki yüzyıl önce Katolik rahiplerin girişimiyle yaratılmıştı.
Avignon doğumlu Cizvit Alexandre de Rhodes, 1651 yılında kendi adıyla ilk Portekizce-Vietnamca-Latince sözlüğü yayınladığında, bu sözlüğün öncelikli amacı o zamanlar “Dai Viet” olarak adlandırılan bölgede dinlerini yaymak isteyen misyonerlere yönelikti.
Kaliforniya Üniversitesi 19. ve 20. yüzyıl Vietnam tarihi konusunda uzmanlaşmış doktora öğrencisi Khanh-Minh Bui, Fransızların, Hindiçin’i yönetmelerine yardımcı olacak memurları eğitirken Latin alfabesini de yaydıklarını söyledi.
Bir diğer nedenin ise “elitleri büyük ölçüde etkileyen daha eski bir medeniyetle, bu durumda Çin ile bağları koparmak” olduğunu söyledi.
Sanatsal özgürlük
Yüzyıllardır kullanılan karakterlerle karşılaştırıldığında Quoc Ngu’nun öğrenilmesi çok daha kolaydı.
Bu fikrin benimsenmesi, gazete ve yayıncılıkta bir patlamaya yol açtı ve sömürge karşıtı fikirlerin yayılmasına yardımcı oldu. Bu da nihayetinde Komünist Parti’nin yükselişine yol açtı.
Minh, “Quoc Ngu yeni bir eğitimin, yeni bir düşünce tarzının vaadini taşıyordu” dedi.
Ho Chi Minh’in 1945’te bağımsızlığını ilan ettiğinde zamanı geri almanın “akıl almaz” olduğunu ekledi.
Bugün, Hanoi’nin sokaklarında kaybolan Batılı bir turist sokak isimlerini okuyabilir, ancak Vietnamcanın altı tonunu yazmak için kullanılan diakritik işaretleri anlamadan onları doğru telaffuz etmekte zorluk çeker.
Sınıfında çok sayıda genç öğrencisi bulunan yazı öğretmeni Nguyen Thanh Tung, geleneksel Vietnam kültürüne olan ilginin arttığını fark ettiğini söylüyor.
“Her Vietnamlının kanında, genlerinde geleneksel kültürlerini sevmenin olduğuna inanıyorum” diyor.
Quoc Ngu’daki hat sanatının, karakterlerin kullanıldığı sanata göre “renk, şekil, fikir açısından” daha fazla sanatsal özgürlük sunduğuna inanıyor.
38 yaşındaki Tung, “Kültür bir ülkenin malı değil, bölgeler arası bir alışveriştir” diyor ve ekliyor:
“İngilizce ve Fransızca başka dillerden kelimeler ödünç alıyor, aynı şey Vietnamca için de geçerli.”
/AP,AFP/
