Donald Trump 20 Ocak’ta ikinci kez ABD başkanı oldu. Beyaz Saray’da 100 günü geride bıraktı. Aldığı kararlarla ülke içinde ve dışında çalkantılara, diplomatik krizlere neden oldu. Onu destekleyen seçmenler 100 gün sonra ne düşünüyorlar?
BBC Washington DC muhabirlerinden Ana Faguy bu soruya yanıt bulmak için Trump’ın ‘’sadık’’ beş destekçisi ile görüştü:
‘’Donald Trump bu yılın başında iktidara tarihi bir dönüş yapası kamyon şoförleri, gaziler, işletme sahipleri ve daha fazla kesimlerden çeşitli geçmişlere sahip seçmenlerin yardımıyla gerçekleşti.
Trump’ın kalıcı çekiciliğini açıklamaya yardımcı olan geniş bir perspektif yelpazesini temsil ediyorlardı . Ancak göreve gelmesinden 100 gün sonra, en sadık destekçileri şimdi nasıl hissediyor?
BBC bunlardan beşi ile görüştü. İşte yerine getirdiği sözler, henüz yerine getirmediği taahhütler ve bundan sonra ne istedikleri hakkında söyledikleri:
‘’İşe yaramazsa, bunun bir hata olduğunu söyleyeceğim’’
Luiz Oliveira, Trump’ın ilk 100 gününde yaptığı hızlı politika değişikliklerine “ayak uyduramadığını” söylüyor.
Göç konusunda, yeni sınır kısıtlamalarının ve El Salvador’daki kötü şöhretli bir mega hapishaneye erkekleri gönderme de dahil olmak üzere sınır dışı etme vurgusunun artmasını takdir ediyor. ABD-Meksika’da göçmenler ve ABD sınır görevlileri arasındaki karşılaşmalar artık dört yıllık bir düşük seviyede.
Bu konu, 1980’lerde ABD’ye yasal olarak gelen ve şu anda Nevada’da yaşayan bir Brezilyalı olan Luiz için önemli. Trump’ı tekrarlayarak son yıllardaki göçmen akınına “işgal” diyor.
65 yaşındaki Luiz, Trump’ın kaçak göçmenlere “Burası benim evim, benim bahçem ve siz burada kalmayacaksınız” dediğini söylüyor.
Ancak diğer alanlarda Trump’ın yaklaşımından tedirginlik duyuyor.
Kahve dükkanı sahibi, Trump’ın diğer ülkelerin tarifeler aracılığıyla “adil paylarını” ödemelerini sağlama çabası olduğunu düşünerek destekliyor. Ancak kısa vadeli ekonomik etkiler ve Amerika’nın faydalarını görmesinin ne kadar zaman alacağı konusunda endişeli.
“Acı verici olacak ve onun söylediği kadar hızlı olacağını sanmıyorum. Ben destekçisiyim ama günün sonunda, eğer bu işe yaramazsa, bunun bir hata olduğunu söyleyeceğim. İşleri çok hızlı yaptı, piyasaları korkuttu, ekonomiyi korkuttu.”
O ‘kıç tekmeliyor’ ve ‘liyakate dayalı bir toplum’ kuruyor
Amanda Sue Mathis Trump’ı 2024’te destekledi çünkü onun Amerika’nın en acil sorunlarını ele alabilecek en iyi aday olduğunu düşünüyordu. 100 gün içinde güçlü bir ilerleme kaydettiğini söylüyor.
34 yaşındaki Deniz Kuvvetleri gazisi, “Orta Doğu ve Ukrayna’daki savaşları önemseyen çok insan vardı, ancak diğer ülkelerin sorunlarını çözmeye çalışmadan önce ülkemize bakmamızın ve işleri yoluna koymamızın zamanının geldiğini düşünüyorum” diyor.
“Liyakate dayalı bir toplum” istiyor ve Trump’ın azınlık temsilini artırmaya ve ayrımcılıkla mücadele etmeye çalışan Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık politikalarını geri çekmesini övüyor. Eleştirmenler bu politikaların kendilerinin ayrımcı olduğunu söylüyor ve Amanda Sue son yıllarda çok ileri gittiklerine inanıyor.
Ayrıca Trump’ın 19 yaş altı Amerikalılara yönelik cinsiyete dayalı bakımı kısıtlayan ve trans kadınların kadın sporlarına katılımını yasaklayan kararnamelerini de memnuniyetle karşılıyor.
Genel olarak, başkanın “harika işler başardığını” ve ilk 100 gününün kendisini “oyuyla daha mutlu ettiğini” düşünüyor.
Ancak Amanda Sue da fikrini değiştirmeye hazır.
“Ben her zaman Trump’ın yanında olanlardan değilim,” diyor. “Eğer hata yaparsa, sana ilk söyleyen ben olurum.”
‘Trump gümrük vergileriyle saygıyı geri kazandı’
Trump’ın gümrük vergileri uygulama ve imalat sektöründeki işleri Amerika’ya geri getirme vaadi, Pensilvanya’dan 39 yaşındaki yük kamyonu şoförü Ben Maurer’in başkana oy vermesinin başlıca nedenlerinden biriydi.
“Birçok kişi onun birçok konuda blöf yaptığını düşünüyordu” diyor.
Bu yüzden Ben, Trump’ın hemen gaza basması ve Kanada ve Meksika gibi müttefik ülkelerden Çin gibi hasım ülkelere kadar uzanan geniş bir yelpazedeki ülkelere gümrük vergileri koyması onu çok sevindirdi.
Ancak bu sorunsuz bir yolculuk olmadı. Yönetim, devam eden ticaret müzakerelerine ve borsa tepkisine yanıt olarak, bir dizi çalkantılı duyuruda tarifeleri artırdı, düşürdü, erteledi ve geri çekti.
ABD şu anda tüm ithalatlara %10 oranında gümrük vergisi uyguluyor ve Çin de Amerika’ya ihraç ettiği mallara %145 oranında vergi uyguluyor.
Ekonomistlerin yüksek fiyatlar konusundaki endişelerine rağmen Ben, teslimat yaptığı işletmelerin uzun vadede bundan fayda sağlayacağına inanıyor.
“Trump ABD’ye olan saygıyı geri kazandı,” diyor başkanın gümrük tarifeleri politikaları hakkında. “Biz hala hesaba katılması gereken bir güçüz” diye ekliyor.
Genel olarak, Trump’ın ikinci döneminin başında daha üretken olduğunu düşünüyor. Başkan’ın hazırlanmak için zamanı olduğunu ve bunun da belli olduğunu söylüyor.
‘Musk anlamadığım bir karakter’
June Carey’nin Donald Trump hakkındaki görüşü değişmedi, ancak Trump’ın ikinci döneminin ilk birkaç ayı onun da beklediği gibi olmuyor.
Kaliforniyalı sanatçı, “Beklediğimden biraz daha saldırgan ve biraz daha dengesiz” diyor.
Ancak 70 yaşındaki June, sürprizleri olumsuz olarak görmüyor. Milyarder Trump müttefiki Elon Musk’ın yönettiği sözde Hükümet Verimliliği Bakanlığı’nın tam anlamadığını söylüyor ve “israf” karşısında “şaşkına dönmüş” durumda.
Eleştirmenler, tasarruf konusundaki iddialarının abartılı göründüğünü ve daha sonra geri alınan hükümet dairelerindeki büyük kesintiler, aralarında kilit federal çalışanların işten çıkarılmasının da bulunduğu gerekçesiyle tepkiyle karşılandığını söylüyor.
June, Musk’ın kendisi konusunda emin olmadığını söylüyor.
“Musk anlamadığım bir karakter,” diyor June. “Trump ona bu kadar güveniyorsa, doğru fikirlere ve doğru hedeflere sahip oldukça iyi bir adam olmalı” diye ekliyor.
Daha önce BBC’ye refah harcamaları konusunda endişeli olduğunu ve Trump’ın Amerikalıları daha öz yeterli olmaya zorlamasını umduğunu söylemişti. Şimdiye kadar yapılan kesintilerden memnun olsa da, kendisinin ve 67 milyon emekli veya engelli Amerikalının geçindiği aylık devlet ödemeleri olan sosyal güvenliği yalnız bırakmalarını umuyor.
Demokratlar bunların gelecekte risk altında olduğu konusunda uyarıyor, ancak June şunu soruyor: “Milyonlarca dolar tasarruf sağlayan pek çok şeyi kesmişken neden sosyal güvenliği kessinler ki?”
Jeremy Stevens yıllardır Trump’ın yanında sadakatle duruyor.
“Trump seçim kampanyasında vaat ettiği şeyleri çok agresif bir şekilde yerine getiriyor” diyor.
Maine’deki otomotiv tamir ve kullanılmış araba dükkanında Jeremy, Trump’ın ekonomik çabaları hakkında farklı düşünen bazı müşteriler görüyor. Ancak 45 yaşındaki adam, özellikle tarifeler konusundaki gerginliklerinin “anlayış eksikliğinden” kaynaklandığına inanıyor.
Jeremy, gümrük vergilerinin Trump yönetiminin uzun vadede karşılığını alacağına inandığı vizyonunun bir parçası olduğunu, ancak eleştirmenlerin o zamana kadar dayanması gerektiğini düşünüyor.
“Bu politikaların etkisine ilişkin kesinlikle dar görüşlü bir algı var” diyor.
Ekonomistler, Trump’ın tarife politikalarındaki ileri geri geçişinin bir bedeli olduğunu söylüyor. Dünya çapındaki piyasalar düşüşe geçti. Uluslararası Para Fonu, belirsizlik nedeniyle küresel büyüme tahminini düşürdü ve en çok etkilenen ülke ABD oldu. ABD’de resesyon olasılığının %40 olduğunu söyledi.
Ancak Jeremy, zamanın Trump’ı haklı çıkaracağına inanıyor.
“Geçici bir acı. Bu da geçecek” diyor.
