Kürdistan Bölgesi Almanya’nın sınır dışı ettiği Ezidi gencinin Erbil’de ölü bulunmasını konuşuyor. 27 yaşındaki Ezidi genci Almanya’da tutulduğu kamptan deport edilerek Kürdistan Bölgesi’ne bindirildiği uçaktan indikten iki gün sonra ölü bulundu.
John Saidi Fars Sılo isimlı genç 2012 tarihinden beri Almanya’da sığınma başvurusunda bulunmuş ve o tarihten beri bir kampta yaşıyordu.
Duhok’un Sêmele ilçesindeki Şarya yerleşkesinde 1996’da Ezidi bir ailenin ikinci çocuğu olarak dünyaya gelen John Saidi Fars Sılo, Almanya’da 2012 yılından beri sığınma talep ediyordu.
Ailenin, 10 Ağustos’ta John Saidi’nin babasına gelen bir telefonla oğullarının Erbil’de ölü bulunduğunu öğrenmesiyle dünyaları başlarına yıkıldı.
John’un babası Said Farıs Sılo telefondaki acı haberi alana kadar oğlunun Aschaffenburg kentindeki mülteci kampında olduğunu sanıyordu. Almanya’da kendisi gibi sığınmacı olan Şemo’yu da alan baba Said, 11 Ağustos’ta Aschaffenburg’daki mülteci kampına giderek oğlu John’un akıbetini öğrenmek için onunla aynı kampta kalan arkadaşları ile görüşmek istedi Ancak kampın güvenlik görevlileri John’un birkaç gün önce “Irak’a sınır dışı edildiğini” söyleyerek baba ve amcanın kampa girişine izin vermedi.
Said Farıs Sılo ailesi ile birlikte 2010 yılında kaçak yollardan Avrupa’ya göç etmek amacıyla önce Türkiye’ye oradan da Yunanistan’a ulaştı. Ancak ailenin Avrupa macerası Yunanistan’a varınca bitmedi. Rûdaw’a mültecilik hikayesi hakkında konuşan baba Said Farıs Sılo “Yunanistan’a ulaştıktan kısa bir süre sonra Almanya’ya gidebilmek için 3 çocuğumu Yunanistan’da bırakmak zorunda kaldım. Onlardan bir tanesi de John’du” dedi. John 2012 yılında ailesine kavuşmak için Yunanistan’dan kaçarak 3 Avrupa ülkesinde kalarak Almanya’ya ulaştı.
Babası Rûdaw’a anlattığı uzun hikayelerinde oğlunun Almanya’ya varış sürecine ilişkin şunları söyledi:
“John, büyük zorlukların ardından 2012 yılında Almanya’ya ulaştı. Hep birlikte Aschaffenburg’da bir kampa yerleştirildik. Beş yıl boyunca sığınma başvurumuzun cevabını bekledik. Aileye sığınma hakkı verildi ancak John’un ki kabul edilmedi. John biz kamptan ayrıldıkldan sonra yalnız kaldı. Biz Almanya’da yeni bir hayata başlama mücadelesi verirken diğer yandan John’un da sığınma hakkı alarak yakın bir sürede bizimle birlikte olacağını bekliyordu. Birkaç yıl geçmesine rağmen başvurusu reddedildi ve bize bir türlü ulaşamadı. Biz de ailece Köln kenti yakınlarına yerleştik.”
John Erbil’de ölü bulundu
Rûdaw, Almanya’dan deport edildikten sonra 10 Ağustos’ta Erbil’de ölü bulunan John’un olayının netleştirmek için bir kaç Ezidi isimle ve ailenin kayıtlı olduğu Şariye yerleşkeninin Sinayi köyünün muhtarıyla konuştu.
Kürdistan Bölgesi Diyanet ve Vakıflar Bakanlığı Ezidi Temsilcisi Suud Mısto 27 Ağustos’ta Rûdaw’a yaptığı açıklamada “John 8 Ağustos cumartesi günü Almanya’dan deport ediliyor. 10 Ağustos’ta Erbil’de ölü bulunuyor” dedi.
Suud Mısto polis soruşturmasından öğrendikleri kadarıyla, John Erbil’e ulaştıktan sonra Uluslararası Franso Heriri Stadyumu yakınındaki Ekrem Mentık Köprüsü altında kalmaya başladı ve herhangi bir otele gitmedi.
Mısto “John karton mukavvalardan kendisine yatacak bir yer yapmış. Şahitlerin anlatımına göre, John çok sessizdi ve herhangi bir rahatsızlık belirtisi göstermiyordu” dedi.
John’un 10 Ağustos’ta 2 gündür kaldığı köprü altında ölü bulunduğunu belirten Ezidi “Cesedinde hiç bir yerinde ne mermi izi, ne kesici bir alet ile açılmış yara, işkence izi veya morluğa rastlanmadı” ifadelerini kullandı.
Edinilen bilgilere göre; Sêmel ilçesinin Şariya yerleşkesine bağlı Sinayi köyü muhtarı ve köyden bir kaç kişi John Saidi Fars Sılo’nun Erbil’deki naaşını alarak annesi, babası, kardeşlerinden kimsenin katılmadığı bir törenle aynı gün Pir Şems Mezarlığında toprağa veriliyor.
Rûdaw’a bilgi veren olaydan haberdar bir polis kaynağı, ölen gencin vücudunda herhangi bir yara veya işkence izine rastlanmadığını, ‘normal bir ölüm’ olduğunu dolayısıyla herhangi bir suç unusuruna rastlamadığı için naaşının adli tıp morguna nakledildiğini söyledi
Rûdaw’ın edindiği bilgilere göre Adli Tıp John’un otopsisini tamamlandı ve önümüzdeki hafta John’un ölüm nedeninin kesin sonuçlarının açıklayacağı öğrenildi.
John neden deport edildi?
Bir süredir Almanya’da yaşayan ve mühendis olan John’un amcası Şemo Farıs, “Alman hükümeti, John’un ailesini bilgilendirmeden onu sınır dışı etti. Onun bu şekilde sınır dışı edilmesi ve ani ölümü acımızı ikiye katladı” dedi.
“Neden sınır dışı edildiğine ilişkin hiçbir şey bilmiyoruz” diyen amca Şemo Farıs, “Bağdat’a mı Erbil’e mi deport edildiği? net değil. Hangi gün deport edildiğini de bilmiyoruz. Eğer sınır dışı edilmeden önce anne ve babas bilgilendirilmiş olsaydı, çocuklarını karşılaması için bir yakınına haber verilirdi. O da Şariya yerleşkesindeki yakınlarının yanına gidebilirdi” ifadelerini kullandı.
Cevabı olmayan bu sorular ve John’un ani şok edici ölümü ebeveynlerinin aklından bir türlü çıkmıyor. Aile, John’u sınır dışı etmeye karar veren ve dolaylı ölümünden sorumlu tutukları Alman yetkililerinden şikayetçi. Ancak, Alman yasalarına göre 27 yaşında olan John, reşit olduğu için ebeveynleri olmadan kendisiyle muhatap olma hakkına sahip.
Aile otopsi sonucunu istiyor
John’un ailesi Erbil Adli Tıp’ın otopsi raporunu Almanya’daki avukatlarına gönderilmesini talep ediyor. Çünkü aileye göre Almanya çocuklarını deport etmek için ona ‘iftira’ attı.
‘John’un başka ülkelere de sığınma talebinde bulundu mu?’ sorusuna babası Said Farıs şu yanıtı verdi:
“John, Yunanistan, Bulgaristan ve Fransa’da kaldığı için parmak izi kaydı alınmıştı. Bu ülkelerde kaydı olması nedeniyle Almanya’da ona sığınma hakkı verilmedi.”
Almanya’da kaldığı süre içerisinde oğlunun sağlık durumuna ilişkin ise Said Farıs “Ruhen çok yorulmuştu. Hiç hastalığı olduğunu hissetmedik. Bir süre dil kursuna gitti. Çok sosyal ve dışa dönük bir çocuktu. Çevresi ile iyi ilişkiler kurabiliyordu” dedi.
Oğlunun kaldığı kentteki polis kayıtlarında dosyası olduğunu belirten babası “Bunlar genç insanlar. Kampta kaldıkları süre içerisinde bazı farklı olaylara karışabiliyorlar” şeklinde konuştu.
13 yıl önce ailesi ile birlikte Avrupa’ya yolculuğu başlayan John’un şansı hiçbir zaman yaver gitmedi. Anne ve babası ile yola çıktığı yolculukta John, 27 yaşında ata toprağına varmadan yorgun kalbine yenik düştü.
Almanya mülteci politikasını sertleştirdi
Almanya hükümeti mültecilere yönelik politikalarını son dönemde değiştirdi. Birçok sığınma başvurusu reddediliyor.
Rûdaw’ın edindiği bilgiye göre; çeşitli suça bulaşan veya hakkında hapis cezası bulunan çok sayıda sığınmacı Irak ve Kürdistan Bölgesine deport edildi. Ancak başka bir Avrupa ülkesinde parmak izi kaydı bulunan sığınmacı kendi ülkesine değil, en son geldiği ülkeye sınır dışı edilmesi gerekiyor.
Iraklı sığınmacılara ilişkin Rûdaw’a bilgi veren Almanya İçişleri Bakanlığı, 31 bin Iraklı sığınmacının ülkeyi terk etmesi gerekiyor. Bunlardan 28 binin sığınma başvurusu reddedildi. Bakanlık “Bu yılın ilk yarısında 256 sığınmacı deport edildi. Bunların 42’si Irak vatandaşıydı” bilgisini paylaştı.
/rudaw-Soranca’dan Türkçeye çeviren: Serpil Güneş/
