Çin’de düzenlenen 3. Kuşak ve Yol Forumu’na katılmak üzere bu sabah Pekin’e ulaşan Putin, yarın forumda yapacağı konuşmanın ardından Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüşecek.
Rus lider, 600. günü geri bırakan Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasından bu yana ilk kez Çin’e ziyaret gerçekleştiriyor.
Ziyaretin, uluslararası ve bölgesel gerilimlerin arttığı bir dönemde, iki ülke arasında “kapsamlı stratejik ortaklık koordinasyonu” olarak tanımlanan yakınlaşmayı perçinleyeceği öngörülüyor.
Putin’in ziyaretinde, iki ülke arasındaki “Kuşak ve Yol” işbirliğinin ve ekonomik ilişkilerin yanı sıra Rusya-Ukrayna Savaşı ve Orta Doğu’da İsrail ile Filistin arasında tırmanan gerilimin de ele alınması bekleniyor.
“Kuşak ve Yol, hakimiyet değil işbirliği çabası”
Putin, ziyareti öncesinde Çin devlet televizyonu CCTV ile yaptığı mülakatta, Çin’in tarihi İpek Yolu güzergahı üzerinde Doğu-Batı ticaretini yeniden canlandırma hedefiyle başlattığı Kuşak ve Yol Girişimi’ni, “küresel hakimiyet” çabası değil “işbirliği arzusu” olarak gördüklerini dile getirdi.
Kuşak ve Yol işbirliğinin, “sömürgeci ülkelerin” yaptığının aksine zorlamaya dayanmadığına işaret eden Putin, “Bazıları Kuşak ve Yol Girişimi’ni Çin’in başkalarına hakim olma çabası olarak görüyor, bizim açımızdan böyle değil. Biz, işbirliği arzusunu görüyoruz.” ifadelerini kullandı.
Girişimin, Rusya’nın bölgesel kalkınma vizyonuyla uyum içinde olduğunu vurgulayan Putin, “Devlet Başkanı Şi’nin 10 yıl önce başlattığı planı memnuniyetle karşıladık. Bizim Avrasya Ekonomik Birliği’ni kurmamız ve ‘Büyük Avrasya’yı inşa etme vizyonumuz, Kuşak ve Yol Girişimi ile tamamıyla örtüşüyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Putin, “Çin’in bu çerçevede önerdiği işbirliklerinin en iyi tarafı, kimse diğerlerine bir şeyi dayatmıyor. Ortak bir amaç doğrultusunda tüm taraflar için kabul edilebilir çözümleri, projeleri ve yaklaşımları aramak esas. Dayatma veya zorlama yok, fırsatlar var.” şeklinde konuştu.
Avrupa ve Sibirya güzergahlarında işbirliği
Rusya, Kuşak ve Yol Girişimi’nin iki ana kara güzergahındaki ulaştırma ve altyapı projelerinde Çin ile aktif işbirliği yapıyor.
Çin’den Avrupa’ya uzanan, “Yeni Avrasya Kara Köprüsü” (NELB) olarak adlandırılan ilk güzergah, Çin’in kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nden başlayarak Hazar Denizi’nin kuzeyinden Kazakistan üzerinden Rusya’nın batısına, oradan Doğu Avrupa’ya ve Almanya’ya kadar uzanan bir demir yolu ulaştırma ağı oluşturuyor.
“Çin-Rusya-Moğolistan Ekonomik Koridoru” (CRMEC) adı verilen ikinci güzergah ise Çin’in kuzeyini Moğol steplerinden Rusya’nın Sibirya topraklarına bağlamayı hedefliyor. Çin ve Rusya hükümetlerinin kurduğu ortak yatırım fonuyla desteklenen projenin bölgesel entegrasyonu artırması amaçlanıyor.
Rus lider, 2017 ve 2019’da düzenlenen önceki iki Kuşak ve Yol Forumu’na da katılmıştı.
“Çin-Rusya işbirliği, küresel istikrar faktörü”
Rusya Devlet Başkanı, 6 Ekim’de Soçi şehrinde düzenlenen Uluslararası Valday Kulübü toplantısında, Rusya-Çin işbirliğinin “küresel istikrarın önemli faktörü” olduğunu belirterek Moskova’nın, Batı’nın “cepheleştirici” siyasetine karşı Pekin ile güvenlik ve ekonomi alanında işbirliğini artıracağını bildirmişti.
Putin, ‘stratejik ortaklığı perçinlemek’ için Çin’e gitti
☑️Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’daki savaş nedeniyle ABD ve Batı ile ilişkilerinde gerilimlerin sürdüğü bir dönemde, “stratejik ortağı” olarak gördüğü Çin’e ziyaret gerçekleştirdi.
ABD’nin Çin’e yönelik politikasının, Pekin’in büyüyen gücünden kaynaklanan “jeopolitik korkulara” dayandığı, Batı’nın hegemonyasını sürdürmek için bloklar oluşturma çabasının dünya barışını tehdit ettiği değerlendirmesine bulunan Putin, “Rusya ve Çin arasındaki işbirliği, elbette dünyada önemli bir istikrar faktörü işlevi görüyor.” ifadesini kullanmıştı.
Putin, Rusya’nın NATO genişlemesine karşı Çin ile işbirliğini geliştireceğini vurgulayarak “Batılı ülkelerin ve özellikle ABD’nin, NATO’nun sınırlarını Rusya Federasyonu topraklarına doğru genişletme arzusu, Ukrayna’daki krizin en önemli sebeplerinden biriydi. Şimdi aynısını Doğu’da (Asya) yapıyorlar, farklı kapalı askeri gruplaşmalar oluşturuyorlar.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Rus lider, eylülde ülkesini ziyaret eden Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi ile yaptığı görüşmede de Çin’e, “tek kutuplu hegemonyaya direnme” çağrısı yaparken “stratejik işbirliğini derinleştirme” mesajı vermişti.
Çin Devlet Başkanı Şi’nin martta Moskova’ya yaptığı ziyareti “çağ açan” olarak niteleyen Putin, “Mevcut uluslararası durum, Devlet Başkanı Şi Cinping’in ‘dünyanın yüzyıldır görülmeyen değişimlerden geçtiğine’ dair stratejik hükmünü doğruluyor.” diye konuşmuştu.