AB raporunda Türkiye’nin “tek taraflı” dış politikası ve Hamas’a yönelik tutumuyla ilgili eleştiriler içeren ifadelerin ardından Brüksel’den “İlişkiler giderek zorlaşıyor” mesajı geldi.
Fransız haber ajansı AFP, AB Komisyonu’nun Türkiye raporunu açıklamasının ardından yayımladığı analizde, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Hamas ile ilgili tutumundan duyulan rahatsızlığın AB-Türkiye ilişkilerini daha da germe potansiyeli taşıdığına vurgu yaptı.
Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e düzenlediği saldırıların hemen sonrasında arabuluculuk rolü üstlenmeye çalışan Erdoğan’ın geçen ay tutumunu değiştirerek Hamas’ı “mücahit” ilan ettiğine yer verilen analizde, “AB’ye üyelik uzak bir ihtimal olsa da Türkiye teknik olarak aday ülke. Brüksel Ankara’nın AB’nin tutumunu desteklemesini tercih edecektir, rakip olmasını değil” denildi.
AFP‘ye konuşan ve ismini açıklamak istemeyen bir AB yetkilisi, Erdoğan’ın Hamas ile ilgili sözlerinin Brüksel’de olumsuz yankılandığını belirterek “Türkiye’nin dış politikada her zaman bizim safımızda olmasını bekleriz” dedi. Yetkili, Avrupa’nın Türkiye ile yakın ilişki içinde olması gerektiğini, ama bunun giderek daha da zorlaştığını belirtti.
“Türkiye’nin güvenilir bir arabulucu olacağını düşündük”
Ajansa konuşan bir diğer AB yetkilisi de “Gazze’de savaş başladığında çoğumuz Türkiye’nin güvenilir bir arabulucu, bölgedeki tansiyonu yatıştırmada önemli bir aktör olabileceğini düşündük. Türkiye’nin Karadeniz üzerinden Ukrayna tahıl ihracatının yeniden başlatılmasında oynadığı önemli rol bizi çok cesaretlendirmişti” ifadelerini kullandı.
AB’deki bu endişe, AB Komisyonu’nun dün açıkladığı Türkiye raporuna da yansımış, “Türkiye’nin tek taraflı dış politikasının AB’nin önceliklerine tezat oluşturduğu” kaydedilmişti. Raporda, Türkiye’nin Hamas’ı terör örgütü olarak tanımlamaktan ve kınamaktan kaçındığına ve İsrail’in Hamas’a yönelik operasyonlarını sert bir şekilde eleştirdiğine de vurgu yapılmış, “7 Ekim 2023 tarihinde İsrail’i hedef alan saldırılar sonrasında Türkiye’nin Hamas terör örgütüne destek söylemi AB’nin yaklaşımıyla kesinlikle uyuşmamaktadır” ifadesine yer verilmişti.
Türk Dışişleri: Övgü olarak değerlendiriyoruz
Türk Dışişleri Bakanlığı, AB’nin Türkiye raporunda söz konusu eleştiriye yanıt olarak, “Metinde bir eleştiri olarak yer verilen, ülkemizin Hamas-İsrail savaşına dair tutumunun AB’yle tamamen uyumsuz olduğu yolundaki tespiti ise esasen övgü olarak değerlendiriyoruz. Orta Çağ karanlığından 21. yüzyılda hortlamış sivil bir katliamın karşısında tarihin yanlış yerinde duran AB’ye, evrensel değerlere, uluslararası hukuka ve insancıl ilkelere dayalı politikaların sadece Ukrayna veya Avrupa’nın başka bir bölgesi için değil, Ortadoğu dâhil tüm dünyada geçerli olması gerektiğini hatırlatma gereği duyuyoruz” ifadeleri kullanılmıştı.
Sanchez’den PKK benzetmesi
Avrupa Parlamentosu Türkiye raportörü Nacho Sanchez de Erdoğan’ın Hamas yanlısı tutumunun dikkatlerden kaçmadığını belirterek “Hamas’ı özgürlük savaşçısı diye tanımlarsanız, birileri de PKK’ye özgürlük savaşçısı diyecektir ve sorun çıkacaktır” diye konuştu.
AFP‘ye konuşan küresel risk ve strateji danışmanlığı şirketi Verisk Maplecroft’un Ortadoğu ve Kuzey Afrika kıdemli analisti Hamish Kinnear da, Erdoğan’ın İsrail-Hamas savaşındaki tutumunun, Türkiye ile Batı arasında uzun yıllardır var olan AB üyeliği gibi sorunlu konularda gerilimi daha da artıracağını belirtti.
/DW/
