Avrupa Birliği, rekabet yasalarını çiğnediği gerekçesiyle Amerikan teknoloji devi Apple’ı 1 milyar 800 milyon Euro para cezasına çarptırdı. Böylelikle AB, Apple’ı ilk kez cezalandırmış oldu.
Gerekçe, Apple’ın dijital müzik ve podcast uygulaması Spotify’ın ve diğer müzik platformlarının müşterilerini, kendi mağazası App Store dışındaki ödeme seçenekleri konusunda bilgilendirmeyi engellemesi.
Avrupa Komisyonu’nun kararı, İsveç menşeili Spotify’ın bu kısıtlama ve Apple’ın yüzde 30’luk App Store ücretleri konusunda 2019’da yaptığı şikayet üzerine alındı.
Spotify, AB’nin kararını sevinçle karşıladı ancak başka alanlarda da sorunlar olduğunu vurguladı. Şirket, yaptığı açıklamada, “Bu kararın bir miktar adalet sağlamasından memnun olsak da karar, Apple’ın dünyanın diğer pazarlarında müzik yayını hizmetlerinin ötesinde, başka alanlarda faaliyet gösterenlere yönelik olumsuz tutumuna çözüm getirmiyor” dedi.
Avrupa Birliği, Apple’ın kısıtlamalarının haksız ticaret koşulları oluşturduğunu, bunun tekelleşme karşıtı (antitröst) bir davada nispeten yeni bir argüman olduğunu ve Hollanda yargısının, 2021’de flört uygulaması sağlayıcıları tarafından açılan bir davada Apple aleyhine alınan bir kararda da bu argümanı kullandığını kaydetti.
AB rekabet kurulu, Apple için caydırıcı olması ve Apple’ın neden olduğu zararın önemli bir kısmının parasal olmaması nedeniyle temel tutara 1,8 milyar Euroluk ek bir toplu meblağ eklediğini bildirdi.
Para cezası, AB’nin rekabetten sorumlu şefi Margrethe Vestager’ın ABD’li teknoloji devi için bir “otopark cezası” olarak tanımladığı 40 milyon Euro’luk temel tutarın yanı sıra caydırıcı olması için üstüne eklenen 1,8 milyar Euro’dan oluşuyordu. Vestager, toplam 1,84 milyar Euro’nun Apple’ın küresel cirosunun binde beşine eşit olduğunu söyledi.
Margrethe Vestager, yaptığı açıklamada, “Apple on yıl boyunca App Store aracılığıyla müzik yayın uygulamalarının dağıtımı pazarındaki hakimiyetini kötüye kullandı” dedi.
Vestager, “Apple bunu, platformların tüketicileri Apple ekosistemi dışında mevcut olan alternatif, daha ucuz müzik hizmetleri hakkında bilgilendirmelerini kısıtlayarak yaptı. Bu AB antitröst kuralları uyarınca yasadışı” diye konuştu.
Komisyon’un ilk kez caydırıcı olması amacıyla bir antitröst cezasının üzerine caydırıcı bir meblağ eklediğini söyleyen
Vestager, “Milyonlarca Avrupalı müzik yayını kullanıcısı mevcut tüm seçenekler konusunda karanlıkta bırakıldı. Apple’ın kuralları, hizmet sağlayıcılara dayatılan ve tüketicilere yansıtılan yüksek komisyon ücreti nedeniyle tüketicilerin bu tür hizmetler için daha fazla ödeme yapmasına neden oldu” dedi.
Apple itiraz edecek
Apple, AB’nin kararını eleştirerek mahkemede itiraz edeceğini bildirdi.
Apple’dan yapılan açıklamada, “Avrupa Komisyonu’nun tüketicinin zarar gördüğüne dair inandırıcı bir kanıt ortaya koyamamasına rağmen bu karara varıldı. Gelişen, rekabetçi ve hızla büyüyen bir pazarın gerçekleri görmezden geliniyor” dedi.
Açıklamada, “Bu kararın ana savunucusu ve en çok fayda sağlayanı, İsveç-Stockholm merkezli bir şirket olan Spotify’dır. Dünyanın en büyük müzik yayın uygulamasına sahip olan Spotify, bu soruşturma sırasında Avrupa Komisyonu ile 65’ten fazla kez biraraya geldi” denildi.
İsveçli şirketin aboneliklerini Apple’ın dijital mağazası üzerinden değil kendi internet sitesinde sattığı için Apple’a herhangi bir komisyon ödemediğini ayrıntısı da açıklamada yer aldı.
Margrethe Vestager’in Apple’a App Store kısıtlamalarını kaldırması için verdiği talimat, şirketin 7 Mart’ta uymaya başlamak zorunda olduğu Dijital Piyasalar Yasası olarak bilinen yeni AB teknoloji kuralları kapsamındaki aynı gerekliliği yansıtıyor.
Ancak Apple’a verilen ceza, AB düzenleyici kurumunun Alphabet’in çatısı altındaki Google’a son 10 yılda üç davada verdiği 8,25 milyar Euroluk cezanın yaklaşık dörtte biri kadar.
Spotify aksine Apple, temassız mobil ödeme sistemlerini rakiplerine açmayı teklif ederek bir başka AB antitröst soruşturmasını anlaşmayla çözüme kavuşturmaya çalışıyor.
Rakiplerden ve kullanıcılardan geri bildirim isteyen AB’nin Apple’a para cezası vermeden anlaşma için yapacağı teklifi kabul etmesi bekleniyor.
/Kaynak: VOA-Türkçe/
