Portekiz’de yapılan erken genel seçimde merkez sağ Sosyal Demokrat liderliğindeki Demokratik İttifak az farkla zaferini ilan etti. Ülkede azınlık hükümeti kurulması öngörülüyor.
Portekiz’de yapılan erken genel seçimlerde iki ılımlı ana akım parti ilk iki sırayı elde etti. Oylarını ciddi oranda artıran aşırı sağcı parti ise üçüncü sırayı elde etti.
Kesin sonuçların yurt dışından gelen oyların sayılmasından sonra açıklanacağı bunun da en az iki hafta sürebileceği belirtildi.
Merkez sağ Sosyal Demokrat liderliğindeki Demokratik İttifak (AD) 230 sandalyeli Ulusal Meclis’te 79 sandalye kazandı.
Son sekiz yıldır iktidarda olan merkez sol Sosyalist Parti ise 77 sandalye elde etti.
Eski futbol yorumcusu Andre Ventura’nın liderlik ettiği aşırı sağ Chega, sandalye sayısını 12’den 46’ya yükseltti.
İçişleri Bakanlığının açıkladığı sandıkların yüzde 98’ine göre duyurulan resmi olmayan sonuçlarda iktidardaki Sosyalist Parti (PS) ile ana muhalefetteki AD eşit oy oranlarında (yüzde 28,7) olsa da, AD “seçimleri kazandığını”, PS ise “muhalefet yapacağını” duyurdu.
Portekiz’de 2015’ten bu yana başbakan olan Antonio Costa, 30 Ocak 2022’deki seçimlerde yüzde 41’lik rekor bir oranla PS’yi tek başına iktidara getirse de yakın çevresindeki yolsuzluk iddialarının ardından Kasım 2023’te başbakanlıktan istifa etmiş ve erken genel seçim kararı alınmıştı.
Costa’nın PS liderliğini de bırakmasının ardından Aralık 2023’te eski Altyapı ve Konut Bakanı Pedro Nuno Santos partinin genel başkanlığına seçilmişti.
Azınlık hükümeti kurulması öngörülüyor
Sosyal Demokrat Parti (PSD) ve Hristiyan Demokratların ittifakından oluşan AD’nin lideri Luis Montenegro, yaptığı konuşmada, “Seçimleri AD kazandı, PS kaybetti. Portekizliler yeni hükümet istediklerini sandıkta söyledi.” dedi.
Montenegro, Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa’dan hükümeti kurma görevini kendisine vermesini isteyeceğini açıkladı.
Yaklaşık 9 yıl aradan sonra Portekiz’de tekrar iktidara gelmesi beklenen sağın lideri olan Montenegro, seçim kampanyası boyunca söylediği “aşırı sağ ile asla hükümet kurmama” vaadini tekrarlayarak, “Verdiğim sözü tutacağım. Hayır hayırdır.” şeklinde konuştu.
“Seçim programımız AD ile de bağdaşmıyor”
Son seçimlerde yüzde 41 olan oy oranı yüzde 28’lere düşen PS’nin yeni lideri Pedro Nuno Santos da, “Meclis çoğunluğu olmasa da AD’yi seçim başarısından dolayı kutladığını” belirtip, “Bizim çoğunluğumuz yok ve seçim programımız AD ile de bağdaşmıyor. PS olarak muhalefete liderlik edeceğiz ve Portekizlilerin güvenini tekrardan kazanacağız. Avrupa Parlamentosu seçimlerini kaybetmeyeceğiz.” ifadelerini kullandı.
AD’nin azınlık hükümeti kurmasına müsaade edeceklerini ima eden Santos, aşırı sağın aldığı oyun “görmemezlikten gelmeyecek kadar önemli olduğunu, ana muhalefeti Chega’nın eline bırakmayacaklarını” söyledi.
Aşırı sağ lideri Ventura: “İki partili dönem sona erdi”
Portekiz siyasetinde sadece 5 yıllık bir geçmişi olan, 2019’da 1 olan milletvekili sayısını 2022’de 12’ye çıkardıktan sonra pazar günü yapılan son seçimlerde 46’ya kadar yükselten aşırı sağcı Chega ise, üçüncü büyük siyasi parti olarak konumunu güçlendirdi.
Eski futbol yorumcusu olan, Chega lideri Andre Ventura, “seçimlerden büyük bir zafer elde ettiklerini” söyledi.
AD’ye seslenerek, “Portekiz’de sol kaybetmiştir. Biz gelecek 4 yıl için iktidara talibiz. Meclis’te çoğunluk var ama bu Chega ile birlikte” diyen Ventura, “İki partili dönem sona erdi. Chega, 1 milyondan fazla oyu geçti. Son seçimlere nazaran oylarını 4 kat artırdı.” değerlendirmesinde bulundu.
Ventura, hükümete girmek istediklerini açıkça dile getirse de, mevcut durumda AD’nin azınlık hükümeti kurmak için PS’nin desteğini alacağı liderlerin söylemlerinden belli oldu.
Katılım yüzde 66
Diğer yandan seçimlere katılım, yüzde 52 olan 2022’deki son seçimlere nazaran artarak yüzde 66’ya kadar çıktı.
Resmi olmayan sonuçlara göre 230 sandalyeli Meclis’in dağılımı şu şekilde oldu:
Demokratik İttifak (AD) 74, Sosyalist Parti (PS) 75, Chega 46, Liberal Girişim (IL) 8, Sol Blok (BE) 5, Özgür (L) 4, Portekiz Komünist Partisi (PCP) 3, Üniter Demokratik Koalisyon (CDU) 3, Portekiz Doğa ve Hayvan Korumacı Parti (PAN) 1. (Yurt dışından gelecek oylar ve henüz kesinleşmeyen yerlerden şu anda 11 sandalye boşta gözüküyor)
2022’deki son seçimlerde Meclis’in dağılımı şu şekildeydi:
PS 120, Sosyal Demokrat Parti (PSD) 77, Chega 12, IL 8, BE 5, PCP 6, PAN 1, Özgür 1.
/euronews/
