Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Şi, görüşmede iki büyük ülke Çin ile ABD’nin tarihe, halka ve dünyaya karşı sorumluluk içinde dünya barışı için istikrar kaynağı ve ortak kalkınmanın motoru olmaları gerektiğini vurguladı.
Dünyanın değişim ve çalkantı içinde bulunduğuna dikkati çeken Şi, “İnsanlar, açıklık ve ilerleme istiyor, dışlama ve gerileme değil.” ifadesini kullandı.
Şi, Çin-ABD ilişkilerinin zaman içinde geçirdiği değişime rağmen Çin’in ABD ile istikrarlı, sağlıklı ve sürdürülebilir ilişki kurma hedefinin, ilişkileri karşılıklı saygı, barış içinde bir arada yaşama ve kazan-kazan işbirliği içinde yürütme ilkesinin, egemenliği, güvenliği ve kalkınma çıkarlarını koruma tavrının ve Çin ile ABD halkları arasında geleneksel dostluğu ilerletme çabasının değişmediğini belirtti.
ABD tarafının kendileriyle aynı doğrultuda çalışacağını umduklarını dile getiren Şi, Washington’ın Çin’i ve kalkınmasını olumlu ve akılcı açıdan görmesini, her iki ülkenin diğerinin kalkınmasını tehdit değil fırsat olarak değerlendirmesini ve büyük ülkelerin birbiriyle geçinmesinin doğru yolunu bulmak için Çin ile birlikte çalışmasını dilediklerinin altını çizdi.
Biden ile Şi arasında planlanan telefon görüşmesi
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada da görüşmenin, ABD ile Çin ilişkilerini sorumlu şekilde yönetmek ve iletişim kanallarını açık tutma çabalarının parçası olduğu, tarafların ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in Kasım 2023’teki Woodside Zirvesi’nde uyuşturucuyla mücadele, ordular arası iletişim ve yapay zeka güvenliği ile riskleri alanında işbirliği taahhütlerinin uygulanmasına yönelik adımların ele alındığı belirtildi.
Tarafların, ayrıca Tayvan Boğazı’nın iki yakası arasındaki ilişkileri, Rusya’nın Ukrayna ile savaşını ve Güney Çin Denizi’ndeki sorunları da tartıştığı ifade edilen açıklamada, Devlet Başkanı Şi ile Başkan Biden arasında planlanan telefon görüşmesi dahil iletişim kanallarını açık tutmaya yönelik çabalardan duyulan memnuniyetin dile getirdiği kaydedildi.
Şi’nin kabulü öncesinde Sullivan ile Çin Dışişleri Bakanı ve Komünist Partisi Merkezi Dış İlişkiler Komisyonu Ofisi Direktörü Vang Yi arasında gerçekleştirilen “Çin-ABD Stratejik Diyaloğu” görüşmelerinde iki ülke liderleri arasında gelecek haftalarda bir telefon görüşmesi yapılması konusunda anlaşmaya varılmıştı.
Görüşmenin, 5 Kasım’da yapılacak ABD başkanlık seçimlerinde aday olmayan Başkan Biden’ın görevini devretmeden önce Çin’e olası ziyaretinin yolunu açabileceği değerlendiriliyor.
1972’de Çin Halk Cumhuriyeti’ni ilk kez ziyaret eden Richard Nixon’dan bu yana Jimmy Carter hariç tüm ABD başkanları, bu ülkeye ziyarette bulunmuştu. Biden’ın da başkan olarak kendi dönemini Çin ziyaretiyle noktalamak istediği ileri sürülüyor.
İki liderin 18-19 Kasım’da Brezilya’nın Rio de Janeiro şehrinde düzenlenecek G20 Zirvesi’nde bir araya gelme ihtimali de dile getiriliyor.
/Ajans/
