🔴 İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile Moskova’da gerçekleştirdiği görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında ABD ile yürütülen nükleer müzakerelere ilişkin önemli açıklamalarda bulundu…
“Amerikalıların bu konudaki niyetinden şüphe ediyoruz,” diyen Arakçi, “Gerçekçi olmayan talepler, anlaşmaya varma şansını azaltacak. Eğer Amerikalılar niyetinde ciddi olduklarını gösterirse ve gerçekçi olmayan taleplerde bulunmazsa anlaşma sağlanabilir” ifadelerini kullandı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, İran’ın nükleer sorununu ve ABD ile bu konudaki müzakerelerini ele aldı.
Lavrov, Rusya’yı ziyaret eden Arakçi ile başkent Moskova’da bir araya geldi. İki bakan, görüşmelerinin ardından basın toplantısı düzenledi.
Toplantıda konuşan Lavrov, Rusya-İran ilişkilerinin baskı ve yaptırımlara rağmen geliştiğini belirterek, “İkili ticaret hacmi geçen yıl yüzde 13 artarak 5 milyar dolara ulaştı.” dedi.
İki ülke arasında kapsamlı stratejik ortaklık anlaşması imzalandığına dikkati çeken Lavrov, bunun ikili ilişkiler üzerinde olumlu etki yaratacağını vurguladı.
Lavrov, 2023’te İran ve Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) arasında imzalanan serbest ticaret anlaşmasının 15 Mayıs’ta devreye gireceğini kaydetti.
İran ile ABD arasındaki müzakere sürecine değinen Lavrov, bunu memnuniyetle karşıladıklarını ve bu sürece katkıda bulunmaya hazır olduklarını dile getirdi.
Lavrov, “İran’ın yasal çıkarlarını dikkate alan anlaşmaları destekleyeceğiz. İran için fayda sağlayacak, ABD için kabul edilebilir olacak her türlü rolü oynamaya, yardımcı olmaya, arabuluculuk yapmaya hazırız. Bu durumda sadece nükleer konusuyla ilgili anlaşmanın tek seçenek olduğunu düşünüyoruz.” diye konuştu.
İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması çerçevesinde çözüm yolunu bulmaya hazır olduğunu belirten Lavrov, “Nükleer dışında başka konuları müzakerelerde dillendirmeye çalışanların bunu dikkate alması gerekiyor. Bu riskli bir durum yaratıyor.” ifadesini kullandı.
“Amerikalıların niyetinden şüphe ediyoruz”
İran Dışişleri Bakanı Arakçi de dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştüğünü ve Putin’e İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in mektubunu ilettiğini söyledi. Arakçi, “Putin ile görüşme verimli ve yapıcı idi. Bu, Rusya ile ilişkilerimizin doğru yönde ilerlediğini gösteriyor.” dedi.
Arakçi, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın Putin’i İran’a davet ettiğini ve bu ziyaretin yıl içinde gerçekleşeceğini umduklarını dile getirerek, İran Meclisinin yakında Rusya ile kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasını yakında onaylayacağını bildirdi.
Gazze’deki duruma da değinen Arakçi, “Gazze’de suç işleniyor ve soykırım yaşanıyor. Maalesef, tüm bu olaylar Batılı ülkelerin susmasıyla oluyor. Gazze’deki halkın yerinden edilmesi kabul edilemez. Filistin’de barışın sağlanması için tüm yasal araçların kullanılması gerekiyor.” diye konuştu.
“ABD’nin Yemen’deki eylemlerini kınıyoruz”
Arakçi, Yemen’deki duruma ilişkin ise “ABD’nin Yemen’deki eylemlerini kınıyoruz. Yemen halkına karşı işlenen suçların durdurulacağını umuyoruz.” şeklindeki değerlendirmesini paylaştı.
ABD ile nükleer müzakerelerin 2. turunun yarın gerçekleşeceğini belirten Arakçi, şunları kaydetti:
“Amerikalıların bu konudaki niyetinden şüphe ediyoruz. Gerçekçi olmayan talepler, anlaşmaya varma şansını azaltacak. Eğer Amerikalılar niyetinde ciddi olduklarını gösterirse ve gerçekçi olmayan taleplerde bulunmazsa anlaşma sağlanabilir. ABD yönetiminin tehditleri, yaptırımları ve baskı kurma yönündeki yaklaşımı nedeniyle, doğrudan müzakere edemeyiz. Müzakereleri dolaylı şekilde sürdürmeye devam edeceğiz.”
Arakçi, Rusya’nın nükleer programındaki rolüne ilişkin ise “Rusya destek vereceğini ve olası bir anlaşmada rol oynayacağını umuyoruz. Lavrov, bu konuda çalışmaların devam edeceği güvencesini verdi. Bu yöndeki gelişmelerle ilgili Rus ve Çinli meslektaşlarımızı bilgilendirmeye devam edeceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
İran ile ABD arasındaki müzakere süreci
İran ile nükleer anlaşmadan 2018’de tek taraflı ülkesini çeken ABD Başkanı Donald Trump, İran ile doğrudan nükleer müzakere çağrısında bulunan bir mektubu geçen ay İran lideri Hamaney’e göndermişti. Mektuba İran, Umman üzerinden yanıt vermişti.
İran ile ABD, mektup trafiğinin ardından Umman’da 12 Nisan’da dolaylı görüşmeler yapmıştı. Görüşmeler sonucunda hem İran hem de ABD tarafı müzakerelerin “olumlu ve yapıcı” olduğunu açıklamıştı.
Taraflar, 19 Nisan’da yeniden bir araya geleceğini açıklamıştı. Daha önce Umman’da olacağı açıklanan müzakerelerin ikinci turunun İtalya’nın başkenti Roma’da yapılacağı duyurulmuştu.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, önceki gün Fox News televizyonuna yaptığı açıklamada, İran’ın 2015’teki nükleer anlaşmadaki 3,67 oranında uranyum zenginleştirmesini kabul ettiklerini söylemişti.
Witkoff, daha sonraki açıklamasında ise İran’ın uranyum zenginleştirmesini durdurması gerektiğini ifade etmişti. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise nükleer programındaki endişeleri gidermeye hazır olduklarını ancak ülkesinin uranyum zenginleştirme hakkını müzakere etmeyeceklerini belirtmişti.
/rûdaw/
