ABD Başkanı Donald Trump, ziyaret gerçekleştirdiği Suudi Arabistan’dan ülkesine 600 milyar dolarlık yatırım taahhüdü aldı. Bu kapsamda iki ülke arasında değeri yaklaşık 142 milyar doları bulan bir silah satış anlaşmasının da imzalandığı ve bunun “tarihteki en büyük savunma anlaşması olduğu” açıklandı.
Trump’ın Ortadoğu seyahatinin ilk durağı olan Suudi Arabistan’daki temasları dünyada geniş yankı buluyor.
Air Force One uçağından yumruğu havada inen Trump, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman tarafından karşılandı. Daha sonra Trump için Riyad’daki Yemame Sarayı’ndaki Kraliyet Divanı’nda resmi bir tören düzenlendi.
Rekor kıran silah satış anlaşması
Trump, Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’dan ABD’ye 600 milyar dolarlık yatırım taahhüdü aldı.
İki ülke arasında bu çerçevede yaklaşık 142 milyar dolarlık silah satış anlaşmasının imzalanması Beyaz Saray tarafından “savunma ve güvenlik alanındaki stratejik ortaklığın ileriye taşınmasının göstergesi olarak” nitelendirildi.
Beyaz Saray, paylaştığı bilgi notunda iki ülke arasındaki bu anlaşmanın “tarihteki en büyük savunma satış anlaşması” olduğuna işaret ederek “Bu savunma ve güvenlik ortaklığımızı güçlendirme kararlılığımızın altını çiziyor” ifadelerine yer verdi. ABD savunma firmalarından Suudi Arabistan’a son teknoloji savaş ekipmanları ve hizmetlerin sağlanacağı vurgulanan bilgi notunda kategoriler şu şekilde sıralandı: Hava kuvvetlerinin geliştirilmesi ve uzay yetenekleri, hava ve füze savunması, deniz ve kıyı güvenliği, sınır güvenliği ve kara kuvvetlerinin modernizasyonu ve bilgi ve iletişim sistemlerinin iyileştirilmesi.
Suudi Arabistan, ABD silahları ve savunma sanayi ürünlerinin en büyük alıcısı konumunda.
Trump: Birbirimizi çok seviyoruz
Başkan Trump, Veliaht Prensi ile görüşmesi sırasında “Ben gerçekten birbirimizi çok sevdiğimize inanıyorum” sözlerini kaydetti.
Suudi Veliaht Prensi bin Selman’ı “bir dost” olarak nitelendiren Trump, Suudi yatırımlarının ABD’de istihdam yaratılmasını sağlayacağını söyledi.
Donald Trump, Ortadoğu ziyaretine İsrail’i dahil etmedi, bununla birlikte Riyad’da yakın bir zamanda Suudi Arabistan’dan İsrail’i tanımalarını bekledikleri mesajını verdi.
Trump, Suudi Arabistan’ın kısa bir zaman içerisinde Abraham Anlaşmaları’nı imzalamasını umut ettiğini vurguladı.
ABD başkanı Ortadoğu ziyareti sırasında Tahran’a da mesaj verdi, İran’a yeni bir nükleer anlaşma üzerinde uzlaşı sağlanabilmesi için “yeni ve daha iyi bir yol benimseme” çağrısını yaptı.
İş adamları eşlik ediyor
Trump’ın ziyaretine, milyarder Elon Musk’ın yanı sıra FIFA Başkanı Gianni Infantino, Blackstone Group CEO’su Stephen Schwarzman, BlackRock CEO’su Larry Fink, IBM CEO’su Arvind Krishna, Boeing CEO’su Kelly Ortberg, Amazon CEO’su Andy Jassy, OpenAI CEO’su Sam Altman, LinkedIn kurucu ortağı Reid Hoffman gibi çok sayıda iş insanı eşlik ediyor.
Suudi Arabistan ve ABD ilişkileri, krallığın petrol, “süper güç” Amerika’nın ise bunun karşılığında güvenlik sağladığı bir uzlaşıya dayanıyor ve bu bağ onlarca yıldır korunuyor.
2018 yılında gazeteci Cemal Kaşıkçı’dan, Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’na girdikten sonra bir daha haber alınamamıştı. Daha sonra da Türk makamları gazetecinin vahşi bir şekilde başkonsoloslukta öldürüldüğünü açıklamış, gelişmeler ABD-Suudi Arabistan ilişkilerinde gerilime yol açmıştı. ABD istihbaratı, öldürme emrinin Veliaht Prensi tarafından verildiğini duyurmuş, Prens bin Selman bu iddiayı reddetmişti.Bir önceki ABD Başkanı Joe Biden, bu cinayetin yol açtığı gerilime ve Amerikan toplumundan yükselen yoğun eleştirilere rağmen 2022 yılında Suudi Arabistan’ı ziyaret etmiş ancak Veliaht Prensi bin Selman ile görüntü vermekten kaçınmıştı.
Biden’dan farklı olarak Trump, dostu olarak nitelendirdiği bin Selman ile Riyad’da sıcak ve samimi pozlar vermekten kaçınmadı.
/Deutsche Welle/
