‘’Ateşkes ne zaman barışı güvence altına almak için gerçek bir girişimdir? Ve ne zaman sadece bir halkla ilişkiler çalışmasıdır?
Son zamanlarda çok sorulan bir soru.
Bu soru çoğunlukla Rusya Devlet Başkanı ile ilgili.
Kısa ateşkesler artık Kremlin’in işi haline geliyor.
Önce Vladimir Putin, Paskalya dolayısıyla 30 saatlik ateşkes ilan etti ve bunu “insani” bir jest olarak niteledi.
Şimdi Kremlin lideri Mayıs başında üç günlük tek taraflı bir ateşkes ilan etti. Ateşkes İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin 80. yıl dönümünü anan etkinliklerle aynı zamana denk gelecek şekilde 8 Mayıs’tan 10 Mayıs’a kadar sürecek.
Kremlin yaptığı açıklamada, 72 saat boyunca tüm askeri eylemlerin durdurulacağını söyledi. “İnsani” kaygıları öne sürdü ve Moskova, Ukrayna’dan da aynısını yapmasını beklediğini açıkça belirtti.
Ukrayna ise öneriye yanıt olarak Rusya’nın neden hemen ateşkes sağlamadığını sorguladı ve en az 30 gün sürecek bir ateşkesin uygulanmasını istedi.
Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha, “Rusya gerçekten barış istiyorsa derhal ateşkes yapmalı” dedi ve ekledi: “Neden 8 Mayıs’a kadar bekleyelim?”
Peki, üç yıldan fazla bir süre önce Ukrayna’ya tam kapsamlı bir işgal başlatan Rusya Devlet Başkanı’nın bu hamlesi, çatışmaları sona erdirmek için samimi bir çaba mı?
Yoksa Kremlin’in Donald Trump’ı etkilemek için yaptığı bir halkla ilişkiler çalışması mı?
Kremlin muhalifleri bu son girişimin halkla ilişkiler çalışması olduğundan şüpheleniyorlar.
Çok kısa süren sözde Paskalya ateşkesi sırasında Ukrayna, Rus askerlerini ateşkesi defalarca ihlal etmekle suçlamıştı.
Moskova, çatışmalara 30 saatlik ara verme duyurusunu Beyaz Saray’a bir sinyal göndermek için kullanmıştı: yan, savaşta Rusya barış elçisi ve Kiev saldırgandır. Ukrayna’yı Moskova’nın zeytin dalı olarak sunduğu şeyi görmezden gelmekle ve savaşı uzatmakla suçladı.
Trump’ın son açıklamaları ABD başkanının buna inanmadığını gösteriyor.
Trump, hafta sonu Truth Social platformunda yaptığı paylaşımda, Putin’in “son birkaç gündür Ukrayna’da sivillerin yaşadığı bölgelere, şehirlere ve kasabalara füze atmasının hiçbir nedeni olmadığını” yazdı.
“Bu beni düşündürüyor,” diye ekledi ve ekledi:
“belki de savaşı durdurmak istemiyor, sadece beni yönlendiriyor ve ‘Bankacılık’ veya ‘İkincil Yaptırımlar’ yoluyla farklı bir şekilde ele alınması gerekiyor? Çok fazla insan ölüyor!!!”
Şimdi başka bir Rus ateşkesi duyurusu geldi. Bu biraz daha uzun: üç gün. Ve yine, “insani” kaygılar iddiası.
Washington’a Kremlin’in sadece en iyi niyetlere sahip olduğunu mu işaret etmeye yönelik bir başka girişim mi?
Eğer öyleyse, işe yaramış gibi görünmüyor. Hemen değil. Beyaz Saray basın sekreteri Karoline Leavitt, Moskova’nın geçici ateşkes teklifini not etti ancak şunları söyledi: “Başkan öldürmeyi durdurmak, kan dökülmesini durdurmak için önce kalıcı bir ateşkes görmek istediğini açıkça belirtti.’’
Leavitt, “Her iki ülkenin liderlerinden giderek daha fazla hayal kırıklığına uğruyor” dedi.
Bu durum, ABD Başkanı’nın son aylarda kamuoyundaki eleştirilerinin çoğunu Devlet Başkanı Zelenskiy’e yöneltmesine rağmen, artık Kremlin’e karşı sabrının tükendiğinin bir göstergesi olabilir.
Geçtiğimiz ay Trump yönetimi hem Rusya’yı hem de Ukrayna’yı 30 günlük kapsamlı koşulsuz ateşkesi kabul etmeye zorluyordu. Ukrayna buna imza atmıştı. Rusya imzalamadı.
Üst düzey Rus yetkililer, Devlet Başkanı Putin’in üç günlük ateşkes teklifini Ukrayna’yı kötü göstermek için kullanmaya başladı.
Rusya Parlamentosu Alt Meclisi Başkanı Vyaçeslav Volodin, Rus devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “Zelenski’nin cumhurbaşkanımızın kararını destekleyip ateşkesi kabul etmesi şüpheli” dedi.
Kısa bir süre sonra yeni bir ateşkesin ilan edilmesinin ardından pek de cesaret verici bir işaret değil.’’
/BBC News/
